بهترین روش خشک کردن و نگهداری از گیاهان دارویی را در اینجا آموزش ببینید !
گیاهان دارویی بخش مهم طب سنتی هستند که اشکال و اقسام گوناگون آن ها در خانه ها پیدا می شوند و علاوه بر تاثیری که در درست کردن انواع غذاها دارند و حتی به عنوان چاشنی، شربت یا خوراکی خوشایندی به کار می روند اما خواص دارویی آن ها مهم تر است، معمولا این داروهای گیاهی عمر مناسبی دارند و می توان آن ها را به مدتی طولانی تر نگه داری کرد.
روش نگهداری از گیاهان دارویی خشک شده
قبل از اینکه شیوه نگه داری از این مواد را بدانید باید درست خشک کردن آن را بلد باشید، در صورتی که گیاهان خشک شده را از بیرون تهیه می کنید نیز باید به نکاتی توجه کنید تا قبل از هرچیز ماده سالمی در دست داشته باشید و نگه داری شما بیهوده نباشد.
روش صحیح خشک کردن گیاهان دارویی:
طبق قوانینی که در بریتانیا وجود دارد (B.P.C) برای تمام داروهای خام استاندارد و حداقل رطوبتی مشخص وجود دارد، کاهش درصد وزنی مشخص شده به عنوان کاهش قانونی مجاز شناخته می شود، برای مثال گل انگشتانه 8 درصد باید کمتر شود، زیرا آنزیم های فعال کاتابولیک کننده در این گیاه زیاد است، برای این منظور توصیه می شود از موادی مانند سیلیکا ژل یا کلرور کلسیم استفاده شود، در گیاهان دارویی آلکالوئیددار اگر نگه داری طولانی شود ارزش دارویی کم می شود.
اهمیت ظرف برای نگه داری گیاهان دارویی خشک شده:
بعد از اینکه گیاه مورد نظر خود را تهیه کردید، چیزی که اهمیت دارد ظرفی است که می خواهید در آن گیاه را نگه دارید، برای این منظور ظرف های شیشه ای معمولا بهترین ظرف ها هستند که با در محکمی بسته شوند، البته می توانید از نایلون هم استفاده کنید اما توجه کنید که در این صورت هم عطر گیاه سریع تر از بین خواهد رفت و هم اگر در مجاورت مواد غذایی یا گیاهان دارویی دیگری باشد عطرش با آن ها ادغام خواهد شد.
اهمیت نور و دما:
گیاهان خشک شده را در محلی خنک و دور از نور آفتاب نگه داری کنید، می توانید آن ها را در کابینت مخصوص بگذارید و یا در انبار حفظ کنید، این گیاهان در فصول بسیار گرم می توانند به داخل یخچال هم بروند اما از فریز کردن آن ها اجتناب کنید.
شکل گیاه در نگه داری آن تاثیر دارد!
توجه کنید که شیوه نگه داری گیاهی که دارید با شکل آن نیز ارتباط دارد، به طوری که گیاهانی که ساقه های کوتاه و برگ های پرپشت دارند نسبت به گیاهانی که ساقه های بلند و باریک دارند شیوه نگه داری متفاوتی دارند، معمولا گیاهان باریک تر زودتر خشک می شوند و رطوبت کمتری نیز در خود دارند که این می تواند باعث افزایش طول عمر مفید آن ها شود.
روش نگه داری از عرقیجات مختلف:
عرقیات از انواع شکل هایی هستند که از گیاهان دارویی به دست می آیند و فواید زیادی برای بدن دارد، معمولا عرق ها به مقدار کم مصرف می شوند و به همین دلیل مدت زمان طولانی تری آن ها را دارید و شیوه نگه داری از آن ها اهمیت زیادی دارد، توجه کنید که این نوشیدنی ها بیش از دو تا سه سال نباید نگه داری شوند زیرا به مرور زمان خواص خود را از دست می دهند.
دمای مناسب برای نگه داری عرقیات
باید توجه کرد که عرقیات را در محلی خنک مانند یخچال نگه داری می کنند، البته می توان آن ها را در انبارهای خنک نیز نگه داری کرد اما با توجه به زندگی آپارتمانی بهترین روش نگه داری از آن ها در یخچال است، آن ها را به هیچ عنوان مقابل نور آفتاب نگه داری نکنید و توجه کنید که در صورت ایجاد لعاب سفید می توانید آن را صاف کرده و از عرق استفاده کنید، مسئله مهم دیگر این است که این مواد نباید در فریزر گذاشته شوند و البته از مکان های مرطوب و گرم نیز دور باشند.
ظرف مناسب برای نگه داری عرقیات:
معمولا عرقیات گیاهی در بطری های پلاستیکی ارائه می شوند اما بهتر است بعد از تهیه ظرف آن را عوض کنید و به ظرفی شیشه ای منتقل کنید، زیرا عرقیات از ظروف پلاستیکی تاثیر می گیرند و البته بر ظروف تاثیر هم می گذارند، بطری های شیشه ای که درپوش آلومینیومی دارند بسیار مناسب تر هستند.
از کجا بدانیم که عرق گیاهی دیگر قابل استفاده نیست؟
عرقیات گیاهی در صورتی که فاسد شوند معمولا عطر و طعم و رنگشان عوض می شود و غیر قابل مصرف می شوند، بهتر است در این مورد دقت زیادی داشته باشید زیرا در صورت مصرف عرقیات نامناسب ممکن است دچار مشکلات اساسی شوید.
عرق مناسب را چگونه تشخیص دهیم؟
اگر عرق را از بیرون تهیه می کنید توجه کنید که بسته بندی بهداشتی داشته باشد و تاریخ مصرف آن مشخص باشد، علاوه بر این از استریل بودن آن مطمئن شوید و اگر در طول مصرف کدر شد یا رسوب هایی ایجاد کرد بدانید که آلوده است و قارچ و کپک در خود دارد که می تواند باعث مسموم شدن شما شود.
روش نگهداری از ادویه های دارویی:
ادویه ها جزو موادی هستند که در تمام خانه ها پیدا می شوند و ارزش غذایی زیادی دارند، علاوه بر اینکه به عنوان چاشنی اهمیت دارند مصرف آن ها در کاربردهای دارویی طب سنتی نیز حائز اهمیت است، درمورد نگه داری از ادویه ها نیز باید به مواردی توجه کرد.
ادویه ها را در چه ظرفی نگهداری کنیم؟
بهتر است برای نگه داشتن ادویه از ظرف های فلزی استفاده کنید که در محکمی هم داشته باشند، در درجه دوم می توانید سراغ شیشه های رنگی بروید که بهترین رنگ قهوه ای است، این ظروف باعث فعل و انفعالات مختلف ادویه با ظرف نمی شوند و امنیت بیشتری نسبت به ظروف پلاستیکی دارند.
دما و فضای مناسب برای نگه داشتن ادویه
ادویه ها باید در مکانی خشک و خنک و دور از تابش مستقیم نور خورشید باشند، اگر محیط بسیار گرم و مرطوب باشد ادویه خواص خود را از دست خواهد داد، به همین جهت توصیه می شود که ادویه ها را کنار اجاق گاز آشپزخانه قرار ندهید.
ادویه ها را در زمان مصرف آسیاب کنید!
یکی از نکات موثر در حفظ خواص ادویه ها این است که آن ها را به شکل اصلی نگه داری کنید و زمانی که مصرف می کنید آسیاب کنید، این کار باعث می شود که عطر و طعم ادویه بیشتر حفظ شود و حتی تا 18 ماه سالم بماند، توجه کنید که به هر صورت بیش از یک سال نگه داشتن ادویه توصیه نمی شود.
در زمان خرید به استریل بودن ادویه ها دقت کنید
توجه کنید که اهمیت تمیز بودن ادویه ها بسیار بیشتر است، علت این اتفاق در این است که اکثر ادویه ها منشاء خاکی دارند و به همین جهت انواع میکروب های خاک را می توان در آن ها پیدا کرد، استریل های مخصوص و مختلف ادویه ها باعث می شود که امکان مضر بودنشان به حداقل برسد.
روش نگه داری از عصاره های دارویی:
عصاره ها یا اسانس های گیاهی از قسمت های اعظم مواد معطره که در گیاهان وجود دارند به دست می آیند این مواد اگر به طور نامناسب انبارداری شوند دچار تغییرات فیزیکوشیمیایی می شوند و خواص خود را از دست می دهند، فرایندهای تجزیه کننده اسانس، با وجود گرما، رطوبت، اکسیژن، کاتا لیزرهایی مانند یون های فلزی و نور شروع به فعال شدن می کنند و آن را از بین می برند.
اسانس ها را باید چطور نگه داشت؟
این مواد باید دور از هر گونه گرم و رطوبت باشند، بسته بندی این مواد اهمیت زیادی دارد و حتی چیزهایی مانند روش حمل و نقل، مدت نگه داری و مقدار و نوع اسانس می تواند در آن تاثیر بگذارد، برای بسته بندی کردن آن ها معمولا از کیسه های کوچک یا بزرگ کاغذی و نایلونی، جعبه های چوبی یا کارتون های مقوایی و یا بسته بندی عدلی استفاده می شود.
ظرف مناسب برای نگه داشتن اسانس ها:
برای نگه داشتن این اسانس ها بهترین ظرف ظرف شیشه ای است، البته اگر مقدار بسیار زیادی اسانس در دسترس باشد می توان از ظروف بزرگ برای نگه داری آن ها کمک گرفت، استفاده از ظروف پلاستیکی به هیچ وجه توصیه نمی شود، ترکیباتی که در اسانس ها وجود دارند می توانند باعث تجزیه ظروف شوند و مواد را فاسد کنند.
روش نگه داری از روغن های گیاهی:
روغن های گیاهی از انواع دیگر فرآورده های گیاهی هستند که هم به منظور تهیه کردن غذا و هم برای مقاصد پزشکی به کار می روند، روغن ها نکاتی دارند که در نگه داری آن ها باید مورد توجه قرار داد، در ادامه به بررسی این نکات می پردازیم.
- روش نگه داری از روغن های گیاهی
- ماندگاری روغن های گیاهی
این روغن ها 12 تا 18 ماه می توانند بمانند و اگر بیش از این مقدار نگه داری شوند فاسد خواهند شد و مصرفشان مضر است، این میواد معمولا به آرامی فاسد می شوند و باید توجه کرد که بعد از باز شدن بطریشان فرایند فاسد شدن و ترش کردنشان به سرعت پیش می رود، این روغن ها باید تاریخ تولید و انقضای مشخصی داشته باشند.
روش تشخیص روغن خراب شده
این روغن بوی خاصی خواهد داشت، این بو مانند بوی مواد شیمیایی است، دقت کنید که روغن های معمولی بوی خنثی تری دارند، علاوه بر عطر و بو ممکن است در ظرف یا در ظرف روغن فاسد نشانه هایی مانند کپک ببینید، البته این به معنای خراب شدن روغن نیست اما مسیر خراب شدن آن را هموارتر می کند، این روغن مزه بدی هم دارد و اگر ترش، صابون یا مزه تند داشته باشد خراب شده است، معمولا این علائم در روغن هایی مانند روغن زیتون، کانولا و آفتابگردان زیاد دیده می شود.
آیا کدر شدن روغن به معنی فاسد شدن آن است؟
خیر کدر شدن یا تبلور روغن به معنی خراب شدن آن نیست، اگر روغن در دمای سردی نگه داری شود طبیعی است و می توانید با شل کردن در آن و قرار دادنش در محیطی گرم تر تاثیر آن را معکوس کنید.
پخت و پز و تاثیر آن بر کیفیت روغن گیاهی
به طور کلی توصیه می شود روغن را به دمای بیش از حد نرسانیم، البته سرخ کردن روغن آن را خراب نمی کند ولی نباید به طور مکرر از همان روغن استفاده کرد، توجه کنید که روغن در معرض نور و گرما و اکسیژن سریع تر خراب می شود و حرارت زیاد باعث جذب بیشتر اکسیژن می شود، یعنی اگر روغنی 30 دقیقه پخته شود مانند این است که آن را چند ماه نگه داشته اید و بعد استفاده می کنید، از طرفی دیگر چربی های اشباع نشده چندگانه در روغن به اندازه چربی های اشباع شده پایدار نیستند.
حتماً بخوانید:
بهترین روش برای نگه داشتن روغن گیاهی
برای نگه داشتن روغن ها می توانید آن ها را در محلی خشک و خنک مانند انبار بگذارید، البته گذاشتن آن در یخچال نیز مناسب است، روغن را در معرض شعله و حرارت قرار ندهید و آن را از گاز آشپزخانه دور نگه دارید، توجه کنید که روغن ممکن است در یخچال کریستالیزه شود که این کار باعث کدر شدن آن می شود و با حرارت دوباره شفاف خواهد شد، کریستالیزاسیون بر طعم روغن تاثیری نمی گذارد اما می تواند واکنش های اکسیداسیون را بیشتر کند و آن را زودتر فاسد کند. می توانید بطری روغن کامل را در یخچال بگذارید و مقدار کمی از آن را در دسترس داشته باشید که نیازمند مقابله با تنبلی است!
روش نگه داری از بذر ها و دانه های گیاهی:
بذرها و دانه های گیاهی از جمله اجزای مهم گیاهان هستند که نگه داری طولانی مدت آن ها توصیه نمی شود، این گیاهان معمولا به منظور درست کردن دمنوش، ادویه یا دارویی گیاهی به کار می روند.
محیط مناسب برای نگه داری بذرها
بذرها را در محلی خشک و خنک و دور از نور آفتاب نگه داری کنید، آن ها را در ظرفی شیشه ای و در بسته بگذارید و البته بیش از یک تا دو سال آن ها را نگه ندارید، در این صورت کیفیت اولیه خود را از دست خواهند داد، بهتر است قبل از مصرف بذرها از سلامت آن ها مطمئن شوید، برای این منظور توجه کنید که دانه ها یک دست و سالم باشند و اگر معطر هستند هنوز عطر خود را حفظ کرده باشند.
شاید برخی از بذرها بدون نیاز به تغییر و با همان شکل اولیه شان قابل مصرف باشند اما توجه کنید که این درمورد تمام بذرها صادق نیست و باید مراقب باشید که دچار مشکلات گوارشی یا دیگر مشکلات مختلف نشوید، بسته به بذر و تخمی که می خواهید استفاده کنید باید روش مصرف را جست و جو کرده و بدانید.
منبع : سحرانا
