خواص دارویی گیاه اسارون و موارد مصرف آن

خواص اسارون و کاربرد این گیاه در صنعت داروسازی

گیاه دارویی اسارون با نام علمی Asarum europaeum L، از گیاهان پرکاربرد در صنعت داروسازی است. این گیاه که بومی مناطق معتدل اروپا و شمال آسیا است طبعی گرم و خشک دارد. در این مطلب در مورد خواص اسارون صحبت می کنیم.

اغلب از ریشه ریزوم و برگ‌های این گیاه برای موارد درمانی استفاده می‌شود مصرف گیاه اسارون و فرآورده های آن مثل دمنوش و غیره برای درمان بیماری‌های مختلفی سرشار از فایده است یا برای درمان دستگاه گوارش، مشکلات جنسی، سیاتیک، طحال، کبد، درد مفاصل، دفع سنگ کلیه و مثانه استفاده می شود. در ادامه خواص گیاه اسارون رو برای شما به صورت مفصل بیان می کنیم.

دفع سنگ کلیه و سنگ مثانه

ممصرف این گیاه داروی کمک زیادی به دفع سنگ کلیه و سنگ مثانه می کند. در طب سنتی پیشنهاد شده است برای درمان این مشکل، ۱۵ گرم از پودر ریشه اسارون را با یک لیوان ماءالعسل (جوشانده آب و عسل) که از پیش تهیه شده است ترکیب و مصرف کنید.

درمان سیاتیک مزمن، نقرس و درد مفاصل

برای معالجه سیاتیک و نقرس، ۱۵ گرم از این گیاه را در یک لیتر آب انگور به مدت دو ماه خیسانده شود. سپس روزانه یک فنجان از این ترکیب خورده شود.

تامین سلامت معده کبد و طحال

یکی از خواص اسارون سلامت معده، کبد و طحال می باشد. ترکیبات موجود در ریشه گیاه در بهبود عملکرد دستگاه گوارش، کبد و طحال نقش بسیار موثری دارد. برای این منظور پیشنهاد شده است ریشه گیاه اسارون با شیر تازه شتر و یا گوسفند استفاده شود.

متوقف شدن خون قاعدگی

یکی دیگر از خواص گیاه اسارون بند آوردن خون قاعدگی می باشد در طب سنتی توصیه شده است برای بند آوردن خون قاعدگی و حیض، ۱۵ گرم از ریشه این گیاه را با عسل ترکیب کرده و بخورید.

تقویت نیروی جنسی

این گیاه از خاصیت نعوظ آوری برخوردار است. در طب سنتی برای این استفاده از این خاصیت توصیه می شود پودر گیاه با شیر تازه ترکیب و زیر بیضه مالیده می شود. این کار تاثیر بی نظیری در سفت کردن و نغوظ دارد. برای تقویت نیروی جنسی با این داروی گیاهی، بایستی ریشه ی اسارون را با شیر تازه مصرف کرد.

دیگر خواص درمانی این گیاه

در هند از اسانس روغنی اسارون برای نرم کردن سینه و قی آور استفاده می شود.
کمک کردن در درمان سیاتیک مزمن
دمنوش ریشه و برگ گیاه به عنوان دارویی لطیف کننده می باشد.
برای معالجه اسهال توصیه می شود، ۵ گرم از آن را با شربت عسل ترکیب کرده و بعد بخورید.
استفاده از آن به تنهایی یا با دارو های مناسب دیگر، برای درمان بیماری هایی مانند صرع، قلوه، فلج، سستی اعضا و تشنج بسیار فایده دارد.

مشخصات ظاهری

گیاه اسارون با نام علمی Asarum europaeum L، گیاهی دارویی است که متعلق به خانواده Aristoloshiaseae، می باشد. این گیاه علفی چند ساله و خیلی کوچک می باشد. ارتفاع، ساقه های آن کمتر از پانزده سانتی متر است. به گونه ای که گیاه به صورت خوابیده و گسترده روی زمین رشد نماید.
گیاه اسارون ساقه هایی بزرگ، گره دار، گسترده و ناصاف دارد. مزایا این ساقه ها از دیگر بخش های گیاه بیشتر است. برگ های گیاه اسارون مدور، حدودا به صورت قلب، گوش انسان و یا به صورت کف پای شتر است. گل های این گیاه میان برگ ها و نزدیک به ساقه می روید. این گل ها به شکل منفرد و شبیه گل بنگ دیده می شوند. رنگ اجزا خارجی گل ها، سبز تیره یا چرک و رنگ اجزا داخلی آن قرمز می باشد. این گل ها در ماه اردیبهشت ظاهر می شوند.

میوه این گیاه از دانه های زیادی برخوردار است. این دانه ها خوشبو می باشد و زبان را به خارش می اندازد. هرچه دانه خوشبوتر باشد بهتر می باشد. ریشه ی گیاه اندکی دراز، کج و گره دار است. این ریشه به شکل کمی افقی در خاک قرار می گیرد. رنگ ریشه زرد و قطر آن اندکی کمتر از قطر ساقه ی زیرزمینی زردچوبه می باشد. عموما از ساقه ی زیرزمینی و برگ گیاه به عنوان دارو استفاده می شود.

پراکندگی جغرافیایی گیاه اسارون

این گیاه در کوهستان ها، کنار نهر ها، جنگل ها و نقاط سایه دار مناطق معتدل رشد می کند. گیاه اسارون بیشتر در مناطق معتدل اروپا، آسیا، کوه های روم و مصر به شکل خودرو می روید. خواص دارویی این گیاه باعث می شود تا در ایالات متحده کشت شود. تا کنون در ایران گیاه اسارون شناسایی نشده است.

توضیحات و نکات لازم در مورد گیاه اسارون

از لحاظ طبع این گیاه در درجه دوم گرم و خشک قرار دارد. هرچند بعضی آن را در درجه سوم گرم و دوم خشک قرار می دهند. به کسانی که دارای طبع گرم هستند پیشنهاد می شود از مویز به عنوان مصلح استفاده نمایند. البته مویزی که در روغن بادام جوشانده شده باشد بهتر است.

از زنجبیل، وج و یا ترکیب واحد از اسارون و نیمی دیگر از خلنجان به عنوان بدل این گیاه استفاده می شود. این گیاه با نام علمی Asarum Europaesum، نام انگلیسی Asarum و نام های دیگر اسارون، ازاروم، سرانیون، برباله، تگر، رادیکس، ازرائی و بی ابول شناخته می شود.

ریزوم این گیاه دارای ترکیبات شیمیایی متنوعی مثل متیل اوژنول، تانن، آزارون، صمغ، مواد رزینی، اسید های آلی، آمیدون و اسانسی مرکب از پینن، کافئیک اسید، انواع سسکویی ترپن ها و فلاونوئیدها است. اثرات شل کنندگی، تسکینی و خلط آوری گیاه را به این ترکیبات نسبت می دهند.

طرز استفاده از گیاه اسارون

ریشه و بر گیاه اسارون را به روش های مختلف می توان مورد استفاده قرار داد. برای تهیه ی این دمنوش، میزان ۲ گرم از گیاه را در ۱۵۰ سی سی آب ۲۰ دقیقه دم نمایید. این دمنوش را می توان تا ۳ فنجان روزانه بخورید.

• مخلوط اسارون و عسل

۵ گرم از ریزوم گیاه (ساقه های خوابیده زمینی) را کوبیده، با آب و عسل مخلوط کنید و بعد بخورید. از این مخلوط می توان به عنوان یک داروی مسهل استفاده کنید.

• مخلوط اسارون و آب انگور

۳ مثقال از این گیاه را در ۲/۵ لیتر آب انگور در ۲ ماه خیس نمایید، بعد آن را صاف کنید و به مدت چند روز آن را بخورید.

مضرات گیاه اسارون

هر چند از مصرف این دارو گیاهی عوارض و ضررهای جدی و خطرناک گزارش نشده است. با این حال، بهتر می باشد مصرف آن با نظر و مشورت افراد متخصص در زمینه طب سنتی همراه باشد. فقط عوارضی که این دمنوش می‌تواند به همراه داشته باشد به شرح زیر است:

عدم استفاده برای کودکان زیر ۴ سال
عدم استفاده مادران شیرده و زنان باردار
محتاط بودن در استفاده برای سالمندان و کسانی که سابقه بیماری کبدی دارند.
برای ریه ضرر دارد به همین سبب باید با مویز استفاده شود بهتر است مقداری نیا در هر بار مصرف ۵ تا ۱۵ گرم باشد.
استفاده بیش از اندازه آن موجب بروز مسمومیت می شود این مشکل با نشانه هایی مثل سوزش زبان، التهاب معده و روده، بثورات جلدی، اسهال و در نهایت فلج عضلانی همراه است.

در صورت بروز مسمومیت باید اقداماتی مانند بستری کردن بیمار و کنترل علائم حیاتی، خوراندن ذغال در صورت و هوشیاری بیمار، شستشوی معده و سرم درمانی صورت گیرد.