بررسی کامل بیماری پیرگوشی و نحوه تشخیص این بیماری

پیرگوشی چیست ؟

“پیرگوشی” (presbycusis) از دو واژه یونانی “presbus”به معنای “انسان پیر” و acusis”” به معنای “شنیدن” تشکیل شده است، و نوعی پیر شدن طبیعی است که با افزایش عمر دستگاه شنوایی اتفاق می افتد.

پیرگوشی شایع ترین نوع نقص شنوایی در انسان ، و رایج ترین علت کم شنوایی حسی ـ عصبی در ایالات متحده است.

همچنین ، پیرگوشی سومین مشکل پزشکی عمده در سالمندان آمریکا پس از فشارخون و آرتریت می باشد.

تخمین زده می شود که 40 ـ 25 درصد جمعیت 65 سال و بالاتر ، 66 ـ 40 درصد افراد بالاتر از 75 سال ، و بیش از 90 ـ 80 درصد افراد بالای 85 سال دچار کم شنوایی می باشند.

تقریبا 30 تا 35 درصد افراد 65 ساله و بالاتر درجاتی از پیرگوشی را دارا هستند. یکی از ویژگی های پیرگوشی این است که صداها در محدوده ی فرکانس‌های زیر نسبت به صداهای بم سخت تر شنیده می‌شوند.

در نتیجه، درک و تشخیص کلمات تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در واقع، صداها شنیده می‌شوند ولی تشخیص و تفکیک داده نمی‌شوند.

یکی از دیگر ویژگی های پیرگوشی، بدتر شدن تشخیص کلمات در محیط های نویزی و پر سر وصدا است.

دلایل پیرگوشی چیست ؟

پیرگوشی یک بیماری دو طرفه است به این معنا که دو گوش را درگیر می کند و در صورت مشاهده درگیر تنها یک گوش دیگر نمی توان تشخیص پیر گوشی داد.

کسانی که مشکل پیر گوشی دارند به همان اندازه هم قدرت گفتارشان دچار مشکل می شود ، آنها داده ها را ممکن است بشنوند ولی نمی توانند از هم تمیز دهند که تنها راه درمان آن استفاده از سمعک است.

به دلیل آنکه آسیب به گوش غیر قابل برگشت و سلول های ظریف آن دیگر ترمیم نمی شوند به همین دلیل توصیه می شود از عواملی که باعث پیری گوش می شود جلوگیری کرد.

پیر گوشی به دلایل متعددی به وجود می آید. معمولا، افرادی که مکررا در معرض سر و صدای بلند قرار دارند، زودتر از دیگران پیرگوشی را تجربه می‌کنند. دلیل دیگر، داروهای اتوتوکسیک یا سمی برای گوش هستند.

پیر گوشی و فشار خون

برخی از داروها به شنوایی آسیب می‌زنند و روند پیرگوشی را تسریع می‌دهند. همچنین، بین پیرگوشی و فاکتورهای خطری مانند سیگار کشیدن، فشار خون بالا و بیماری دیابت ارتباطات معناداری وجود دارد.

روند افزایش سن بر سلول های مویی گوش داخلی و اعصاب گوش تاثیر می گذارد و عملکرد آنها را مختل می‌کند. به علاوه، فاکتور ارث و ژنتیک نیز عامل مهمی در پیرگوشی محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید : مقدار فشار خون نرمال در هر رده سنی چه عددی است ؟

علائم بیماری پیرگوشی

کم شنوایی تدریجی ناشی از سن با بروز مشکلات در توانایی درک گفتار همراه است.

پیرگوشی در ابتدا با افت شنوایی در فرکانس های بالا تظاهر می یابد و توانایی ارتباطی را به ویژه در شرایط شنوایی دشوار مانند اماکن شلوغ و محیط های دارای بازآوایی ، تحت تاثیر قرار می دهد.

با پیشرفت کم شنوایی در محدوده فرکانس های 2 تا 4 کیلو هرتز ، آستانه دریافت واژه ها افزایش می یابد ، به نحویکه فرد سالمند معمولا اظهار می دارد که صداها را می شنود ، اما گفتار دیگران برایش نامفهوم است.

بنابراین ، کم شنوایی به نوبه خود بر کیفیت زندگی تاثیر گذاشته و در اکثر افراد ، پیامدهای روحی ـ روانی ، جسمی و اجتماعی را به دنبال دارد که به تدریج با پیشرفت کم شنوایی ، بدتر می گردد.

نشانه های متعددی برای پیرگوشی وجود دارد که تشخیص و پیش بینی آن را آسان می‌کند. مهم ترین این علائم در زیر لیست شده است :

مشکل تشخیص کلمات :

معمولا افرادی که پیرگوشی دارند صداها را به صورت نامفهوم می‌شوند و در تشخیص صداهای زیر یا سایشی مثل “س” و “ف” مشکل دارند. این مشکلات در سر و صدا تشدید می‌شوند.

عامل وراثت :

پیرگوشی مانند دیگر بیماری ها می تواند ارثی باشد. مهم ترین سوالی که در این رابطه باید پاسخ داده شود این است که آیا اعضای نزدیک خانواده پیرگوشی دارند؟ اگر بله، پس شما نیز فاکتور ارثی پیرگوشی را دارا هستید.

بیماری ها قلبی :

برخی از بیماری ها مانند فشار خون بالا یا بیماری های قلبی می توانند بر گردش خون گوش داخلی تاثیر بگذارند و سبب پیرگوشی شوند.

بیشتر بخوانید : پرسش و پاسخ رایج مردم درباره بیماری های قلبی

داروها :

داروهای اتوتوکسیک یا سمی برای گوش نیز سبب کم شنوایی حسی -عصبی و پیرگوشی می‌شوند. اگر شما از این داروها استفاده می‌کنید یا قبلا استفاده کرده اید در معرض پیرگوشی قرار دارید.

کم شنوایی ناشی از نویز :

پیرگوشی در افرادی که در معرض سر و صدای زیاد در محیط کار یا حتی در خانه هستند، بیشتر و زودتر رخ می دهد.

بیشتر بخوانید : علت و علائم مهم کم شنوایی در نوزادان و کودکان

وزوز گوش :

وزوز یا تینیتوس یکی از رایج ترین نشانه های پیرگوشی است. خیلی از افرادی که در شروع پیرگوشی قرار دارند از شنیدن صدای زنگ یا هیس در گوش هایشان شکایت دارند.

اگر شما یکی یا تمام علائم بالا را دارا هستید در معرض پیرگوشی قرار دارید و برای ارزیابی و تشخیص پیرگوشی بایستی به ادیولوژیست یا شنوایی‌شناس مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید : ۱۱ راهکار خانگی برای درمان وزوز گوش

عوامل موثر پیرگوشی

در ایجاد پیرگوشی ، عوامل مختلف از جمله عوامل ژنتیکی ، و قرار گرفتن در محیط های پر سر و صدا به دلایل حرفه ای یا تفریحی نقش دارند.

به عبارت دیگر ، عوامل درونی و بیرونی مختلف و تعامل آنها با یکدیگر بر میزان و سرعت پیشرفت پیرگوشی تاثیر دارند.

از سوی دیگر ، تغییرات ناشی از پیری در سایر دستگاه های بدن نیز می تواند بر عملکرد دستگاه شنوایی تاثیر گذارد که از جمله این عوامل می توان به نقص در دستگاه ایمنی ، مشکلات قلبی ـ عروقی ، یا تولید آنتی بادی بر علیه پروتئین های بدن اشاره نمود.

تشخیص پیرگوشی

در معاینه گوش این افراد معمولا پرده صماخ گوش و استخوانچه های گوش میانی سالم هستند که با معاینه اتوسکوپی و تمپانومتری ارزیابی می‌شوند.

در ارزیابی شنوایی این افراد معمولا افت شنوایی دوطرفه و قرینه به خصوص در فرکانس‌های بالا مشاهده می‌شود. در ارزیابی های گفتار نیز درصد تشخیص کلمات ضعیف نشان داده می‌شود.

زندگی با پیرگوشی

افرادی که مبتلا به پیرگوشی هستند حتما باید تحت درمان قرار بگیرند. مثلا همانند کسی که مشکل بینایی دارد و از عینک استفاده می‌کنند، پیرگوشی نیز با سمعک درمان می‌شود.

درمان پیرگوشی از اهمیت ویژه ای برخوردار است چون پیرگوشی رها شده منجر به گوشه گیری، افسردگی، اضطراب و بدتر شدن شنوایی می‌شود.

بنابراین، به محض دیدن علائم پیرگوشی، فرد باید تحت ارزیابی شنوایی و در صورت لزوم درمان قرار بگیرد.

شیوع پیرگوشی در افراد مسن

تقریبا 1 نفر در 25 نفر یا 4 درصد کل جمعیت ایران درجاتی از کم شنوایی را دارند. این درصد در افراد 65 تا 70 سال، 35-30 درصد و در افراد بالای 70 سال 50-40 درصد است.

پیرگوشی به جنسیت و نژاد بستگی ندارد.

البته چون مردان بیشتر در معرض محیط های پر سر و صدا قرار دارند، کمی پیرگوشی در آنها بیشتر مشاهده می‌شود و میزان پیرگوشی در مردان نسبت به زنان بیشتر در فرکانس‌های بالا است.

پیرگوشی زودرس (در جوانی)

در بزگسالان 18 تا 49 سال شنوایی بایستی هنجار باشد ولی در جامعه امروز متاسفانه به واسطه استفاده بیش از حد از هدفون‌ها و گوش دادن موسیقی با صدای بلند، سن پیرگوشی کاهش یافته است.

صدای بلند سبب آسیب به سلول های گوش و پیرگوشی زودرس می‌شود. هدفون‌ها می توانند صدایی تا 115 دسی بل ایجاد کنند که برای شنوایی بسیار مضر است.

اجتناب از قرار گرفتن در محیط های پر سر و صدا و گوش دادن موسیقی با صدای آهسته سبب جلوگیری از پیرگوشی در جوانی می‌شود.

درمان پیرگوشی با سمعک

بهترین راه حل درمانی پیر گوشی استفاده از سمعک است. سمعک سبب جبران کم شنوایی حسی-عصبی ناشی از سن می‌شود و تشخیص گفتار را بسیار بهبود می‌بخشد.

البته باید توجه داشت که هر چقدر سمعک زودتر تجویز و استفاده شود بهتر و بیشتر تاثیرگذار خواهد بود.

بنابراین، تجویز سمعک باید در اولویت قرار بگیرد. همچنین، سمعک سبب جلوگیری از پیشرفت پیرگوشی می‌شود .

بیشتر بخوانید :

علت خشک شدن پوست گوش چیست؟ آیا این عارضه قابل درمان است؟

بد شکلی گوش نوزاد : برسی علل و راههای درمان بدشکلی گوش نوزاد

دعا برای شفای کری گوش ، درد و سنگینی گوش

۱۰ درمان خانگی حیرت انگیز برای انگل گوش انسان

علت گرفتگی گوش چیست ؟ چرا گوش کیپ می شود ؟