موارد مصرف قرص بیوتین برای سلامتی و درمان ریزش مو

بیوتین چیست؟

«بیوتین» یکی از ویتامین‌های محلول در آب از گروه B (ب کمپلکس) است که گاهی با نام‌های ویتامین B۷ یا ویتامین H نیز شناخته می‌شود. بیوتین جزو ویتامین‌های گروه B و محلول در آب است. این ویتامین در متابولیسم چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و تولید انرژی در بدن تاثیر زیادی دارد. در مواد غذایی گوناگون، هم به شکل بیوتین و هم به شکل نوعی ترکیب پروتئینی پیدا می‌شود. میزان دسترسی بدن به بیوتین و جذب آن از انواع غذاها متفاوت می‌باشد.

این ویتامین توسط باکتری‌های روده بزرگ (کولون) نیز ساخته می‌شود، به همین دلیل دفع مدفوعی بیوتین ۲ تا ۳ برابر میزان دریافت آن می‌باشد. میزان دسترسی بدن به بیوتین تولیدی در کولون بطور دقیق مشخص نیست، ولی شاید حدود ۵۰ درصد مقدار نیاز از این راه تامین شود.

نقش بیوتین در بدن

مصرف توأم بیوتین و کروم به کنترل قندخون در افراد دیابتی کمک می‌کند. خصوصاً آن دسته از دیابتی‌هایی که قند خونشان با دارو به سختی کنترل می‌شود. بیوتین می‌تواند تا حدی گزگز شدن اندام‌ها (اصطلاحاً سوزن سوزن شدن) در افراد دیابتی را بهبود بخشد.

در مطالعاتی که انجام شده چنین به نظر می‌رسد که استفاده‌ هم‌زمان بیوتین و روی می‌تواند منجر به کاهش ریزش مو شود.

درواقع دریافت کافی ‌این ویتامین به سلامت پوست، مو و ناخن کمک می‌کند. به گونه‌ای که گاهی با مصرف قرص بیوتین بهبود مشخصی در سلامت آن‌ها ‌ایجاد می‌گردد. پزشکان در بعضی از موارد ریزش مو از قرص بیوتین استفاده می‌کنند. در مشکلاتی مثل التهاب روده، روده تحریک‌پذیر و یا اسهال مزمن، بنا به نظر پزشک متخصص می‌توان از قرص بیوتین استفاده کرد.

این ویتامین در حفظ سلامت بافت عضله، مغز استخوان و سیستم عصبی نیز موثر می‌باشد. دریافت مقدار مناسب بیوتین به کنترل وزن بدن، سلامت قلب و کاهش کلسترول خون کمک می‌کند.استفاده از قرص بیوتین می‌تواند میزان شکنندگی ناخن‌های دست و پا را در افرادی که ناخن‌های شکننده دارند، کاهش دهد.

نشانه‌های کمبود بیوتین در بدن

از آنجایی که بیوتین بطور گسترده در اکثر مواد غذایی یافت می‌شود، شاید بروز کمبود آن به ندرت مشاهده گردد، با این حال نشانه‌های کمبود غالباً در کسانی که به مدت طولانی دچار سوء‌تغذیه بوده‌اند و یا بیمارانی که طی سال‌ها تحت تغذیه وریدی (تزریقی) می‌باشند و مبتلایان به اختلالات گوارشی یا سوءجذب مشاهده می‌شود.

گاهی کمبود سایر ویتامین‌های گروه B نیز می‌تواند در کاهش دسترسی بدن به بیوتین نقش داشته باشد. استفاده طولانی مدت از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند میزان بیوتین تولیدی در بدن را کاهش دهد. گاهی اوقات در مادران باردار نیز کمبود بیوتین مشاهده می‌گردد که باید با دریافت کافی منابع غذایی یا مکمل‌های دارویی از بروز کمبود و اختلال در رشد جنین پیشگیری کرد. علائمی‌ مثل درماتیت، خشکی پوست، التهاب زبان، خستگی، افسردگی، درد در عضلات، کم خونی، ریزش مو، کاهش رشد در نوزادان و کودکان و … در کمبود بیوتین مشاهده می‌گردد.

نشانه های متداول کمبود بیوتین در بدن عبارتند از:

• نازک شدن موها (اغلب با تغییر رنگ مو)
• حلقه قرمز رنگ و پوسته‌ای، دور چشم‌ها، بینی و دهان
• علائم عصبی از جمله افسردگی، بی‌حالی و توهم
• حس خارش در بازوها و پاها

توجه: معمولاً آزمایش خاصی برای تشخیص کمبود بیوتین در بدن وجود ندارد و آن‌ را اغلب از روی علائم کمبود، شناسایی می‌کنند.

خواص قرص بیوتین

برخی از مهمترین خواص ویتامین بیوتین عبارت هستند از :

حفظ سلامت پوست، مو و ناخن: بیوتین سبب می‌ شود که بدن کراتین بیشتری تولید کند. کراتین پروتئینی است که در رشد مو، ناخن و بهبود پوست نقش دارد. بنابراین با استفاده از مکمل‌ های این ویتامین یا مواد غذایی که به طور طبیعی حاوی بیوتین هستند، می ‌توان شاهد تغییرات بزرگی در پوست و مو بود. تحقیقات نشان می ‌دهد ضخامت ناخن افرادی که از مکمل‌ های بیوتین استفاده می‌ کنند، 25 درصد بیشتر از زمانی است که به مقدار کافی بیوتین دریافت نمی‌ کنند.

حفظ سلامت زنان باردار: کمبود بیوتین در میان زنان باردار بسیار شایع است. کمبود این ویتامین در بدن زنان باردار، می ‌تواند احتمال رشد غیرطبیعی جنین را افزایش دهد. استفاده از مکمل ‌های اسید فولیک به زنان باردار توصیه شده است؛ مصرف روزانه 30 میکروگرم بیوتین، به همراه اسید فولیک، کمبود بیوتین بدن را جبران می کند.

مفید برای بیماران دیابتی: مصرف بیوتین به همراه کروم، قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 را کاهش می ‌دهد؛ همچنین استفاده از بیوتین، مقاومت به انسولین در بیماران دیابت نوع 2 را کاهش می ‌دهد.مطالعات نشان می ‌دهد که میزان قند خون بیمارانی که به مدت 4 هفته از بیوتین و کروم استفاده کرده ‌اند، به میزان قابل توجهی کاهش یافته و علاوه بر این، کاهش چشمگیری در میزان کلسترول شرکت ‌کنندگان مشاهده شده است.

• بیوتین سبب بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌ شود.
• بیوتین متابولیسم بدن را افزایش می ‌دهد.
• به سنتز اسیدهای چرب و گلوکز کمک می ‌کند.

مکمل‌های بیوتین به صورت قرص و آمپول در داروخانه‌ها وجود دارد ولی بهترین منبع آن، مواد غذایی طبیعی است. زرده تخم مرغ، جگر، بادام زمینی، گندم، هویج، برگ چغندر، انواع توت، آجیل، پنیر چدار، ماهی آزاد، آووکادو، تمشک و گل کلم منبع غنی ویتامین بیوتین محسوب می‌ شوند.

چگونه از تامین بیوتین مورد نیاز بدن مطمئن شویم؟

درهمه گروه‌های سنی، با استفاده درست از تمام گروه‌های اصلی غذایی شامل گروه نان و غلات، میوه‌ها، سبزی‌ها، گوشت و تخم‌مرغ، شیر و لبنیات در برنامه غذایی روزانه، می‌توان از تامین کافی‌این ویتامین مطمئن شد و نیازی به دریافت مکمل آن نمی‌باشد.

تاثیر فرایندهای پخت و نگهداری بر میزان بیوتین موجود در مواد غذایی

این ویتامین در برابر نور و حرارت تقریباً مقاوم می‌باشد ولی تا حدودی در برابر اکسیداسیون بی‌ثبات است. جذب بیوتین تخم‌مرغ بعد از پخت کامل سفیده با کفایت بهتری صورت می‌گیرد و در حبوبات نیز با جوانه زدن محتوای بیوتین افزایش می‌یابد.

عوارض مصرف قرص بیوتین

به نظر می‌رسد که قرص بیوتین مکملی بی‌خطر حتی در مقادیر مصرف بالا می‌باشد. با این حال اگر شما باردار هستید و یا شیر می‌دهید می‌بایست قبل از مصرف آن با پزشک صحبت کنید.