معنی درس وقتی بوعلی کودک بود پنجم (درس 16) – کلمات

معنی کلمات | هم معنی | مخالف و شعر های درس شانزدهم

معنی شعر های فارسی پنجم

درس شانزدهم :: حکمت

معنی کلمات درس 16 فارسی پنجم

تازه از بستر بیماری برخاسته بود : تازه خوب شده بود
بهبودی : تندرستی
شکرانه : کاری که برای سپاس انجام می شود ، مبارکی
رحمت : لطف و مهربانی
نذر کرده ایم : دادن مال یا چیزی یا انجام کاری در راه خدا
سپیده دم : بامداد ، سحرگاه
سر در کتاب دارد : کنایه از سرگرم خواندن کتاب است
سیما : چهره
بگذاریم : اجازه دهیم
واگذار کن : بسپر
نادیده بگیرم : منصرف شوم ، در نظر نگیرم
فرصت : مهلت ، زمان
پارسی : فارسی
فرا گرفتن : آموخت
اشک شوق : گریه از شادی
دل خوشی : شادمانی ، خوشحالی
دلبستگی بی اندازه : علاقه – محبت
جهش : حرکت ناگهانی
حیرت آور : شگفت آور ، تعجب آور
حقیقت : واقعیت
بی رنگ : رنگ پریده
ناگهانی : غیر منتظره ، پیش بینی نشده

سفارش : درخواست انجام کاری – توصیه
حیرت زده : سرگشته – شگفت زده
دست بردار نبود : اصرار می کرد
برقی در چشمانش : نور امید و شادی در چشمانش
ماجراها: داستان ها
دم به دم: پی در پی، مدام
شب و روز نمی شناسد: کنایه تمام وقت کاری را انجام دادن
پشتکار: توان ، جدید
روی گشاده : چهره خندان و شاداب
کنجکاو : جست و جو گر
نامدار : مشهور
آسوده خاطر : آسوده دل – خیال راحت
تامل : اندیشه
ماهری : زبر دستی – مهارت
رویداد : حادثه
نقل می کرد : تعریف می کرد
چشم به دهان او دوخته بود : کنابه به دهان او خیره شده بود که در حال حرف زدن بود
به ستوه آمدن : خسته شدن
آرام و قرار از کف داده بود : کنایه از صبر و تحمل او پایان یافته بود
کوه سار : زمینه ی که در آن کوه است – کوهستان
ناگه : مخفف ناگهان
دچار : گرفتار
گران سنگ : سنگ بزرگ و سنگین
تیره دل : سیاه دل – نامهربان
سخت سر : مقاوم – سرسخت – لج باز
زور آزمای : کسی که با دیگران دست و پنجه نرم کند – پهلوان
در استاد : پافشاری کرد – اصرار کرد
ابرام : پافشاری کردن در کاری
بسی : بسیار
به نرمی : آهسته
سخت : محکم
کرم کرده : لطف کن
نیک بخت : خوش بخت – خوش اقبال
کاوید : جست و جو کرد – تلاش کرد
خارا : نوعی سنگ محکم و سخت
یاس : ناامیدی

اید : نمی آید
ناید به بار : سود و فایده ای به دست نمی آید
گرت : مخفف اگر تو
سهل : آسان

مخالف کلمات درس بو علی فارسی پنجم

مخالف بیماری # سلامتی
مخالف برخاسته بود # نشسته بود
مخالف شکر # ناشکری ، ناسپاسی
مخالف نیازمند # بی نیاز
مخالف پاسخ # سوال
مخالف کوچک # بزرگ
مخالف نخستین# آخرین
مخالف دور # نزدیک
مخالف نا توان # توانا

کلمات هم خانواده درس 16 فارسی پنجم

شکر: شکرک شاکر ، تشکر
حقیقت: حقایق طبیب: طب ، مطب ، اطبا
دانش: دانشمند ، دانا
کوشش: کوشا ، کوشنده نقل: انتقال
حفظ: حافظ ، محافظت

معنی شعر  چشمه و سنگ فارسی پنجم

جدا شد یکی چشمه از کوهسار به ره گشت، ناگه به سنگی دچار
معنی: چشمه ای از کوهستان جدا شد، در راه ناگهان به سنگی برخورد.

به نرمی چنین گفت با سنگ سخت: «کرم کرده، راهی ده ای نیکبخت!»
معنی: با آرامی و نرمی به سنگ محکم و سخت گفت: «ای نیکبخت، لطف کن و راهی برای عبور من بده»

گران سنگ تیره‌ دل سخت سر زدش سیلی و گفت:
معنی: «دور ای پسر سنگ بزرگ بد دل، محکم یک سیلی به چشمه زد و گفت: از من دور باش ای پسر،

«نجنبیدم از سیلِ زورآزمای که‌ای تو، که پیشِ تو جُنبم، ز جای؟»
معنی: من با آمدن سیل پرزور و خروشان از جایم تکان نخوردم حالا تو چه کسی هستی که در مقابل تو از جایم تکان بخورم؟

نشد چشمه از پاسخ سنگ، سرد به کندن در استاد و ابرام کرد
معنی: چشمه از پاسخ سنگ، دلسرد و ناامید نشد و به کندن مشغول شد و پافشاری کرد.

بسی کند و کاوید و کوشش نمود کز آن سنگ خارا، رهی بر گشود…
معنی: بسیار زمین را کند و آنقدر تلاش کرد که از میان آن سنگ سخت، راهی باز کرد.

برو کارگر باش و امیدوار که از یأس، جز مرگ، ناید به بار
معنی: پس برو برای هدفت کار کن و همیشه امیدوار باش که از ناامیدی چیزی به جز نابودی و مرگ به دست نمی‌آید.

گرت پایداری است در کارها شود سهل، پیش تو دشوار ها
معنی: اگر در کارهایت پایداری و پافشاری باشد، تمام کارهای دشوار در مقابل تو آسان می‌شود.

معنی کلمات چشمه و سنگ فارسی پنجم