معنی حکایت عمر گران مایه فارسی ششم ✔

معنی صفحه ۹۲ فارسی ششم عمر گران مایه

معنی حکایت عمر گران مایه

دو برادر، یکی خدمت سلطان کردی و دیگری به زورِ بازو، نان خوردی.
معنی: دو برادر بودند که یکی به سلطانی خدمت می‌کرد و دیگری با کار و تلاشِ خود، روزی‌اش را به دست می‌آورد.

باری، توانگر گفت درویش را که: چرا خدمت نکنی تا از مَشَقّتِ کارکردن بِرَهی؟
معنی: یکبار برادر ثروتمند به برادر فقیرش گفت که: چرا مانند من به سلطان خدمت نمی‌کنی تا از زحمتِ کار کردن راحت شوی؟

گفت: تو چرا کار نکنی تا از مَذلّتِ خدمت، رهایی یابی که خردمندان گفته‌اند: نانِ خود خوردن و نشستن بِه که کمر زرّین بستن و به خدمت ایستادن.
معنی: (برادر فقیر) گفت: تو چرا کار نمی‌کنی تا از خفّت و خواریِ خدمت به سلطان راحت بِشَوی که اندیشمندان گفته‌اند: از دسترنج خود استفاده کردن و راحت بودن از کمربند طلا بستن و در خدمت کسی سرپا ایستادن بهتر است.

به دست آهنِ تفته کردن خمیر *** بِه از دست بر سینه، پیشِ امیر
معنی: آهنِ گداخته را با دست مانندِ خمیر شکل دادن، از دست به سینه در خدمت پادشاه ایستادن بهتر است.

عمرِ گران مایه در این صرف شد *** تا چه خورم صیف و چه پوشم شِتا
معنی: عمر ارزشمند خویش را به خاطر اینکه تابستان چه بخورم و زمستان چه بپوشم هدر دادم.

ای شکمِ خیره به نانی بساز *** تا نکنی پشت به خدمت، دو تا
معنی: ای شکم گستاخ، با تکه نانی سر کن تا مجبور نشوی برای خدمت به هر کسی تعظیم کنی.

معنی کلمات عمر گران مایه فارسی ششم

گرانمایه: باارزش
زرّین: طلایی، چیزی که از زر ساخته شده یا به رنگ زر است.
خدمت کردن: انجام دادن کار، تعظیم کردن
تفته: داغ، گداخته، گرم
باری: خلاصه، به هر حال
صرف کردن: خرج کردن
توانگر: ثروتمند
صیف: تابستان
درویش: تهیدست
شِتا: زمستان، فصل سرما
مَشقّت: سختی، رنج
خیره: بیپروا، گستاخ، لجباز
مَذلّت: خواری، پستی
دوتا: خمیده

پیام داستان:
اگر انسان کارش را خودش انجام دهد و از بقیه کمکی نخواهد، بهتر است. زیرا ممکن است کسانی باشند که در کار او مشکل ایجاد کنند و او را فریب دهند تا به مقصدش نرسد. (کمک گرفتن از دیگران فقط زمانی مفید است که انسان به فرد مقابل اعتماد داشته باشد)