علت بی ثباتی زانو چیست؟

خالی کردن زانو و ناپایداری مفصل آن : علت و درمان

مفصل زانو در حالت طبیعی بسیار پایدار است و قابلیت انجام فعالیت هایی با شدت های گوناگون مانند دویدن ، پرش ، انجام فعالیت های ورزشی ، انجام کارهای خانه و … را دارد. اما گاهی اوقات وارد شدن اسیب به زانو می تواند عملکرد طبیعی آن را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از اختلالات عملکردی زانو ” خالی کردن زانو” است که در آن شخص احساس ناپایداری و بی ثباتی در زانوی خود می کند .

زمانی که اصطلاحا ” خالی شدن زانو” شخص به طور ناگهانی احساس بی ثباتی و عدم تعادل در زانوی خود می کند . خالی شدن زانو بسته به دلیل ایجاد کننده ان می تواند با علائم دیگری نیز همراه باشد. خالی کردن زانو و زانو درد می تواند یک واکنش طبیعی مفصل زانو برای پیشگیری از وارد شدن اسیب بیشتر به مفصل زانو باشد . در حالی که خالی کردن زانو معمولا بر اثر وارد شدن آسیب به زانو ایجاد می شود ، ممکن است دلایل دیگری مانند بیماری های مفصل زانو مانند آرتروز زانو نیز این حالت را ایجاد کند.

ویدئو در ازتباط با لقی و درد های زانو:

دهه گذشته پیشرفت های چندی را در زمینه درک، ارزیابی، درمان و توانبخشی بی ثباتی زانو به خود دیده است. به رغم این پیشرفت ها، زانوی لق و بی ثبات هنوز هم به خاطر ماهیت پیچیده و تقاضای بیمارانی که معمولا افراد جوان و فعال علاقمند به ورزش هستند چالش های بسیاری را پیش روی پزشک معالج قرار می دهد. مقاله حاضر مروری دارد بر جنبه های مختلف بی ثباتی و لقی رباط های زانو.

ناپایداری و لقی و خالی کردن زانو که از نشانه های یک بیماری است اغلب به خاطر آسیب یکی از رباط ها بوجود می آید. رباط ها اجزاء زانو را در کنار یکدیگر نگاه می دارند و احساس بی ثباتی یا از حرکت ایستادن زانو اغلب به خاطر پارگی یکی از رباط های زانو است.آسیب یک یا چند رباط می تواند منجر شود که دو طرف مفصل محکم در جای خود نگاه داشته نشوند. معمولا علائم بی ثباتی با پیچیدن یا حرکت از یک سمت به سمت دیگر همراه است. بی ثباتی می تواند در فعالیت های ورزشی یا کارهای ساده ای مانند چرخاندن زانو برای پیاده و سوار شدن از ماشین بوجود بیاید.

همچنین بخوانید:

علائم آسیب به لیگامان های زانو (پارگی و کشیدگی رباط صلیبی زانو)

درمان خانگی نرمی کشکک زانو -کندرومالاسی کشکک

پارگی و کشیدگی رباط‌های زانو +درمان(عمل جراحی)

ثبات و بی ثباتی

ثبات مفصل زانو را شکل کندیل ها و مینیسک ها در ترکیب با ساختارهای محافظ غیر فعال حفظ می کند. چهار رباط اصلی عبارتند از: رباط صلیبی قدامی (ACL)، رباط صلیبی خلفی (PCL)، رباط جانبی داخلی (MCL) و رباط جانبی خارجی (LCL). اجزاء کپسول خلفی داخلی و خلفی خارجی و دستگاه ایلیوتیبیال هم سهم قابل توجهی در ثبات زانو دارند. عضلاتی که روی مفصل کار می کنند ثبات ثانویه پویایی ایجاد می کنند.بی ثباتی ناشی از آسیب رباط می تواند نتیجه ضربه مستقیم یا غیرمستقیم باشد. محتمل ترین علت، آسیب بدون تماس است و شامل بریدن، پیچیدن، پریدن و کاهش سرعت ناگهانی است.

علائم و نشانه های بی ثباتی زانو

معمولا افراد علائم بی ثباتی و لقی زانو را بعد از آسیب هایی تجربه می کنند که باعث درد زانو می شوند. اغلب بدن با حرکات غیر ارادی از خود در مقابل درد محافظت می کند. در چنین وضعیتی ممکن است “احساس” شود که زانو می خواهد از حرکت بازایستد و این خود باعث احساس بی ثباتی و لقی شود ولی این احساس بی ثباتی برخلاف آنچه در بالا توضیح دادیم به خاطر آسیب رباط نیست. تفاوت عمده میان بی ثباتی واقعی رباط و احساس بی ثباتی را می توان با معاینه تشخیص داد؛ هنگامی که پزشک می تواند ثبات هر رباط را آزمایش کرده و تشخیص دهد که آیا آن رباط به درستی عمل می کند.

علت بی ثباتی زانو

در بیشتر موارد، بی ثباتی و ناپایداری مفصل زانو بر اثر آسیب یکی از رباط های مفصل بوجود می آید. این رباط ها زانو را در جای خود نگاه می دارند ولی اغلب می توانند در طول فعالیت های ورزشی آسیب ببینند. رباط ها بخصوص در هنگام حرکت های چرخشی مستعد آسیب هستند. اگر زانو مرتبا از حرکت باز می ایستد، باز ایستادن آن می تواند از علائم خالی کردن زانو یا بی ثباتی زانو نباشد هرچند ممکن است احساس کنیم که علائم آن شبیه بی ثباتی است. در مقابل بازایستادن می تواند بر اثر مشکلاتی شامل اختلال عملکرد پاتلوفمورال، ضعف عضلات چهار سر ران و کاهش دامنه حرکت بوجود آید.

شایع ترین علت ناپایداری و لقی مفصل زانو آسیب یکی از رباط هاست. رباط های زانو به حفظ زانو در جای خود کمک می کنند و اگر یکی از آن ها آسیب ببیند باعث می شود که نیروهای درون مفصل توازن خود را از دست بدهند. چنین چیزی می تواند منجر به احساس بی ثباتی شود. رباط های زانو اغلب در فعالیت های ورزشی آسیب می بینند؛ بخصوص فعالیت هایی که نیاز به حرکات چرخشی یا تغییر مسیر های با سرعت بالا دارند. رگ به رگ شدن شدید رباط های زانو آسیب دردناکی است، هرچند رگ به رگ شدن های جزئی شایع تر از رگ به رگ شدن های شدید هستند.

تشخیص بی ثباتی زانو

در خلال معاینات فیزیکی، پزشک از شما می‌خواهد تا راه بروید و زانوی خود را خم و راست کنید. پزشک به دقت اطراف کشکک زانوی شما را بررسی می‌کند تا متوجه شود که آیا زانوی شما از جای خود در رفته یا عضلات ران شما ضعیف شده‌اند یا نه.همچنین عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس برای تشخیص این که آیا کشکک زانو در شیار خود قرار دارد یا خیر تجویز می‌شود. پزشک همچنین علل احتمالی دیگر که می‌توانند باعث درد شوند مانند از بین رفتن غضروف یا رباط‌های زانو را نیز بررسی می‌نماید.

درمان بی ثباتی زانو

اگر زانوی شما دچار نیمه دررفتگی شده است، پزشک ممکن است روش‌های غیر جراحی زیر را برای درمان آن توصیه کند:

RICE

تکنیک RICE را در زانوی آسیب دیده به کار ببندید. زانو را استراحت داده، روی آن یخ قرار دهید و از کمپرس استفاده کنید و همچنین زانو را بالا نگه دارید. یخ در ابتدای آسیب‌دیدگی می‌تواند برای مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در هر ساعت روی زانو قرار داده شود تا تورم و علائم کاهش یابند و به مرور ۲ تا ۳ مرتبه در روز کاهش یابد. از انجام فعالیت‌های ورزشی پرهیز کرده و از وسایل پزشکی استفاده کنید.

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی

دررفتگی زانو در برخی موارد به دلیل وجود صداهای قابل شنیدن تق تق و احساس خالی شدن زانو می‌تواند علائمی مشابه جراحات رباط متقاطع قدامی داشته باشد. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی با داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن می‌تواند برای کاهش درد، تورم و التهاب تجویز شود.

اوزون درمانی

تزریق اوزون به مفاصل تکنیکی شبیه به پرولوتراپی است که در آن از اوزون استفاده می‌شود. استفاده از اوزون باعث می‌شود تا مفصل بسیار سریع‌تر از زمانی که از روش پرولوتراپی قدیمی استفاده می‌شد بهبود یابد. علت این امر، فعال بودن شدید مولکول‌های اوزون است و زمانی که این ماده به درون کپسول مفصلی تزریق می‌شود می‌تواند فرایند ترمیم مفصل لیفی را تحریک کند.

رادیو فرکائونسی (RF)

افرادی که از روش رادیو فرکوئنسی استفاده می‌کنند احتمالاً به آرتروز تخریبی متوسط تا شدید یا استئوآرتریت و یا عارضه‌های دیگری چون قفل شدن زانو و ناپایداری مفصل زانو مبتلا هستند. این افراد احتمالاً قبلاً روش‌های درمانی تزریق استروئید و دیگر روش‌های درمانی را به ‌منظور روان کردن حرکت مفصل و بی ثباتی کشکک زانو مورد استفاده قرار داده و پاسخ مناسبی دریافت نکرده‌اند. ممکن است لازم باشد تا فرد تحت عمل جراحی تعویض مفصل زانو قرار گیرد ولی افراد جوان نمی‌خواهند که این عمل جراحی را انجام داده و دوره‌ی بهبودی پس ‌از آن را بگذرانند. حتی کسانی که عمل تعویض کامل مفصل زانو را انجام داده ولی هنوز درد دارند نیز متقاضی انجام روش رادیو فرکانس بر روی زانوی خود می‌باشند.

درمان‌های دستی و ماساژ درمانی

با کمک درمان‌های دستی می‌توان کشکک زانو را به محل خود بازگرداند. این روش همراه با تقویت عضلات نتایج مطلوب‌تری به دنبال خواهد داشت و می‌تواند مرحله به مرحله به شما کمک کند تا سلامت زانوهای خود را بازیابید.نیمه دررفتگی کشکک زانو می‌تواند به شدت دردناک باشد به طوری که در روند زندگی شما خلل ایجاد کند، اما با کمک روش‌های صحیح درمانی و ماساژ می‌توان بر آن غلبه کرد و دامنه حرکتی زانو را بازگرداند و به زندگی شادتر و سالم‌تر ادامه داد.

درمان عالی بی ثباتی زانو با ماساژ:

زانوبندهای طبی (بریس)

زانوبندهای (بریس‌ها) تثبیت کننده زانو به صورت مخصوص برای حمایت بیشتر از کشکک زانو طراحی شده‌اند. زانوبندها می‌توانند به کاهش درد و کنترل حرکت کشکک زانو کمک کنند. بریس ها کمک می‌کنند تا کشکک زانو به طور نرمال حرکت کند که فقط برای زانوهای لاغرتر قابل دستیابی است. هرچه کشکک زانو برجسته‌تر باشد احتمال بهبود عملکرد زانوبند افزایش می‌یابد.

باندپیچی

روش باندپیچی کشکک زانو و فیمورال می‌تواند از کشکک زانو حمایت کند، به خصوص اگر بیمار مجبور به حرکت باشد و احتمال دررفتگی‌های آتی در زانوی وی زیاد باشد.

طب سوزنی

طب سوزنی روش بسیار خوبی برای درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو است؛ زیرا بدون استفاده از دارو درد از بین می‌برد، همچنین با به کارگیری این روش درمانی، گردش جریان خون بهبود یافته و گرفتگی ماهیچه‌ها کاهش می‌یابد. سوزن‌هایی که در طب سوزنی به کار برده می‌شوند تنها ابزاری هستند که به ناحیه بین کشکک زانو و استخوان فیمور دسترسی پیدا می‌کنند و باعث افزایش گردش خون در ناحیه‌ای می‌شوند که در آن گردش خون زیادی وجود ندارد.

درمان‌های فیزیکی

درمان‌های فیزیکی در مدیریت درد کشکک زانو مفید هستند. فیزیوتراپیست می‌تواند میزان ضعف و نامتعادلی شما را مورد ارزیابی قرار دهد. غالباً دوچرخه سواری به عنوان بخشی از درمان‌های فیزیکی توصیه می‌شود.

تمرینات ورزشی

• تمرینات ورزشی می‌تواند با کمک به تقویت عضلات ران، کشکک زانو را در محل خود حفظ کند.

بلند کردن پای صاف و کشیده (عضلات چهار سر و فلکسور ران)

۳ ست ۱۵ تایی

در حالت نشسته، عضلات چهار سر ران را منقبض کرده و زانو را به طور کامل صاف کنید. زانو را در ارتفاع ۲ تا ۳ اینچ از زمین بالا نگه داشته و این حالت را برای مدت ۳ ثانیه حفظ کنید و سپس به صورت کنترل شده آن را پایین بیاورید.

پرس پا (عضلات چهار سر ران)

۳ تا ۴ ست

با استفاده از وزنه‌های ۲۰ تا ۳۰ پوندی، مشابه آنچه در عکس بالا نشان داده شده است پا و ساق پای خود را به طوری که با زانو هم راستا باشند نگه دارید. وزنف را با پاشنه پا فشار دهید. این حالت را برای ۳۰ ثانیه حفظ کنید سپس ۱۵ مرتبه این کار را تکرار کنید. این حرکت را آن‌قدر ادامه دهید تا عضلات چهار سر ران شما خسته شده و شروع به سوزش کند.

تمرین ران به صورت درازکش به پهلو (ابداکتور ران)

۳ تا ۴ ست

۱۰ تا ۱۵ مرتبه حرکت بالا را بدون توقف تکرار کنید. این کار را آن‌قدر ادامه دهید تا در قسمت خارجی ران خود خستگی و سوزش را احساس کنید.

ماساژ باند IT با فوم رول شده

۵ تا ۱۰ دقیقه

از یک فوم رول شده برای ماساژ باند IT استفاده کنید و این کار را تا زمانی که احساس ناراحتی نمی‌کنید ادامه دهید (در قسمت خارجی ران).

پل همسترینگ (عضلات همسترینگ)

عضلات شکم را سفت کنید، ران‌ها را از روی زمین بلند کنید و عضلات همسترینگ را با استفاده از کشش پاشنه پا به سمت ران‌ها منقبض کنید. این حالت را حفظ کنید، مراقب باشید که پا و قوس کمر خود را بیش از اندازه بلند نکنید. این حالت را به مدت ۳۰ ثانیه حفظ کنید سپس ۱۵ مرتبه آن را تکرار کنید، ران‌های خود را مطابق آنچه در تصویر فوق نشان داده شده است بالا و پایین ببرید.

حرکت جذبی پا به صورت تکی

۳ ست ۲۰ تایی

در حالی که برای حفظ تعادل، دست خود را به جایی گرفته‌اید پا را بالا نگه دارید. در حالی که پای خود را صاف نگه داشته‌اید، زانوی خود را به آرامی خم کنید. در حرکتی شبیه به پرش از روی یک پا، زانوی خود را صاف کنید و پاشنه پا را بدون اینکه پا از زمین جدا شود، بالا نگه دارید.

جا انداختن (جراحی)

اگر کشکک زانو به طور کامل از محل خود دررفته است، اولین اقدام، بازگرداندن کشکک به محل مناسب خود است. در برخی موارد، خیلی سریع کشکک زانو به محل خود بازمی‌گردد و در برخی دیگر از موارد، پزشک با به کارگیری فشار ملایم کشکک را در محل خود قرار می‌دهد. دررفتگی معمولاً به زیر کشکک زانو و انتهای استخوان ران آسیب می‌رساند که می‌تواند باعث ایجاد درد مضاعف و آرتروز شود. جراحی آرتروسکوپی می‌تواند این وضعیت را اصلاح کند.