علائم سکته مغزی ایسکمیک را بشناسید
نشانه های سکته مغزی ایسکمیک چیست؟
و نوع سکته مغزی وجود دارد:
1) سکته مغزی ایسکمیک
این نوع سکته مغزی، زمانی اتفاق می افتد که یک لخته خون یا چربی، موجب انسداد رگ و قطع جریان خون در مغز شود. انسداد شریان می تواند داخل یا اطراف مغز رخ دهد، همچنین لخته های خونی می توانند توسط جریان خون از دیگر نقاط بدن به مغز آورده شوند. علل این نوع سکته عبارت اند از:
- رسوب چربی و ایجاد پلاک در شریان های گردنی و اختلالات قلبی که منجر به تشکیل لخته های خونی می گردد.
- این علائم سکته گذرا یا خفیف، حدود چند دقیقه تا چند ساعت طول کشیده و سپس به کلی از بین می رود.
- ولی به خاطر داشته باشید که هرگز سکته گذرا را نادیده نگیرید چرا که این سکته، نشانگر در راه بودن یک سکته مغزی شدیدتر است. پس سعی کنید دوره ی درمان سکته گذرا را کامل کنید، حتی اگر نشانه های آن از بین رفته باشند.
۲) سکته مغزی خونریزی دهنده
این نوع از سکته های مغزی، ناشی از پاره شدن یک رگ خونی در داخل یا سطح مغز می باشد. وقتی که یک رگ خونی پاره می شود، دیگر حس به سلول های مغزی نمی رسد، به علاوه نشت خون از رگ پاره شده، می تواند به بافت مغزی آسیب جدی وارد نماید.
علل این نوع سکته عبارت اند از:
- فشاربالا که موجب تضعیف عروق خونی می گردد؛
- سخت شدن رگ ها که عروق مغزی را شکننده می کنند؛
- آنوریسم یعنی ضعیف شدن یک نقطه در دیواره عروق که می تواند پاره شود؛
- ضربه مغزی؛
- مصرف مشروبات الکلی.
عوامل خطرساز سکته مغزی
شناخت عوامل سکته مغزی، کلید پیشگیری از آن هستند. این عوامل عبارت اند از:
سکته مغزی در تمام سنین ممکن است اتفاق بیفتد ولی بروز آن در افراد مسن تر بیشتر احتمال دارد.
مردان بیش از زنان به سکته مغزی مبتلا می شوند.
- سابقه سکته مغزی:
احتمال سکته در افرادی که سابقه قبلی سکته مغزی یا سکته گذرا دارند، بیشتر است.
- سابقه خانوادگی:
احتمال سکته مغزی در افرادی که یکی از اعضای خانواده آنها به سکته دچار شده ، بیشتر است.
- دیابت و بیماری های خاص
- فشارخون بالا:
فشارخون بالای کنترل نشده می تواند زمینه سازی بسیاری از سکته های مغزی باشد.
- بیماری های قلبی:
یکی از عوامل ایجاد کننده سکته مغزی، صداهای اضافی و ضربان های سریع و ناکامل قلبی است.
تشکیل پلاک ها در شریان های مغزی می تواند احتمال سکته مغزی را بالا ببرد که البته تشخیص این امر با شنیدن به وسیله گوشی پزشکی میسر است.
سیگار می تواند موجب افزایش فشارخون و صدمه به سرخرگ ها گردد.
چاقی خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری های قلبی، دیابت و بالاخره سکته مغزی را افزایش می دهد.
الکل و کوکائین علاوه بر افزایش فشارخون، احتمال بروز سکته مغزی را نیز افزایش می دهند.
کنترل سکته مغزی
معمولاً پزشکان قبل از وخیم شدن بیماری ها، می توانند از تشدید آنها جلوگیری کنند. لذا حتماً با پزشک متخصص خود مشورت کنید. این کار به شما کمک خواهد کرد که وزن و فشار خود را کنترل کرده و از مسائلی که سلامتی شما را تحت الشعاع قرار می دهند جلوگیری کنید.
به خاطر داشته باشید! مصرف کمِ نمک و ورزش کردن شما را در پایین نگه داشتن فشار خون، یاری می دهد.
علائم سکته مغزی
اگر فکر می‌کنید شما و یا فردی دیگر ممکن است دچار سکته مغزی شده‌اید، مراقب این علائم و نشانه‌ها باشید. دقت کنید تا هنگام آغاز علائم و نشانه‌ها در شما، آنها را یادداشت و ثبت کرده، چراکه طول مدتی که این علائم و نشانه‌ها آشکار و پدیدار گردیده‌اند، ممکن است تصمیمات مربوط به درمان شما را راهنمایی و هدایت گرداند.
- مشکل در راه رفتن
این امکان وجود دارد که تلوتلو خورده، و یا سرگیجه‌های ناگهانی، از دست دادن تعادل، و از دست دادن هماهنگی را تجربه نمایید.
- مشکل در صحبت کردن و فهمیدن(ادراک)
ممکن است احساس گیجی، و اغتشاش کنید. این امکان وجود دارد که در صحبت کردن لغاتی را از قلم انداخته و یا نتوانید آنها را خوب ادا کنید، و یا اینکه در فهم و درک سخنان مشکل داشته باشید.
- فلج، رعشه، از کارافتادگی و یا کرختی و بی‌حسی صورت، بازو و یا پا
این امکان وجود دارد که کرختی، و بی‌حسی ناگهانی، ضعف و یا فلج صورت، بازو و یا پا، خصوصاً در یک طرف بدن شما، ایجاد گردد. سعی کنید تا هر دو بازوی خود را در یک زمان، بالای سر خود آورید. اگر یک بازو، شروع به افتادن کند، این امکان هست که دچار حمله یا سکته گشته‌اید. به همین نحو، ممکن است هنگامیکه سعی در لبخند زدن دارید، یک طرف دهان شما به پایین بیافتد.
- اختلال در بینایی در یک چشم و یا هر دو چشم
ممکن است به طور ناگهانی دید لکه‌دار، تیره، مه‌آلود، و یا سیاه در یک چشم و یا هر دو چشم داشته باشید، و یا اینکه دوتایی ببینید.
یک سردرد ناگهانی و شدید، که ممکن است با تهوع، سرگیجه، و یا تغییر در هوشیاری، همراه باشد، ممکن است اشاره‌ای باشد در بروز سکته در شما.
علت سکته مغزی ایسکمیک
ممکن است سکته به علت انسداد یک سرخرگ( سکته ایسکمیک)، به‌وجود آید، و یا به علت رگ خونی که نشت کرده و یا پاره شده و از هم پاشیده شده باشد(سکته هموراژیک). بعضی از افراد نیز ممکن است قطع ناگهانی و زودگذر در جریان خون از سوی مغزشان را تجربه نمایند(حمله ایسکمیک ترانزینت یا حمله گذرای کم‌خونی).
حدود 85 درصد سکته‌های مغزی، سکته‌های ایسکمیک هستند. سکته‌های ایسکمیک، زمانی رخ می‌دهند که سرخرگ‌های مغز شما باریک شده و یا انسداد یابند، که این امر باعث می‌شود جریان خون به شدت کاهش پیدا کند.
( ایسکمیا). شایع‌ترین سکته‌های ایسکمیکی عبارتند از:
- سکته ترومبوتیک
سکته ترومبوتیک وقتی رخ می‌دهد که در یکی از سرخرگ‌هایی که خون مغز شما را تامین می‌نماید، یک لخته خون( ترومبوس)، تشکیل گردد.
این لخته اغلب ممکن است به خاطر رسوب چربی(پلاک) که در سرخرگ‌ها تجمع می‌یابد، و موجب کاهش جریان خون می‌شود، ایجاد شود( آترواسکلروزیس)، و یا به خاطر سایر عوارض مربوط به سرخرگ.
سکته آمبولیک زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون و یا سایر مواد باقیمانده، در فاصله‌ای دورتر از مغز شما تشکیل گردند( عموماً در قلب شما)، و سپس از طریق جریان خون به سرخرگ‌های مغزی باریکتر انتقال یافته و در آنجا منزل گزینند. این شکل از لخته خون، آمبولی( آمبولوس)، نامیده می‌شود.
- سکته هموراژیک
سکته هموراژیک وقتی رخ می‌دهد که یک رگ خونی موجود در مغز شما، سوراخ شده و یا پاره شده و تخریب گردد. هموراژی‌های مغزی می‌توانند در نتیجه بسیاری از موقعیت‌ها و وضعیت‌هایی که بر روی عروق خونی شما تاثیر می‌گذارند، ایجاد شوند.
مثل فشار خون بالایی که کنترل نشده باشد (هایپرتانسیون)، و یا نقاط کم‌مقاومت و ضعیف موجود در دیواره‌های عروق خونی شما (آنوریسم).
یک علت نادرتر هموراژی، ناهنجاری است همراه با پارگی و تخریب شریانی و وریدی (AVM) که یک درهم پیچیدگی غیرطبیعی عروق خونی با دیواره‌های نازک می‌باشد که مادرزادی است.
انواع سکته‌های هموراژیک عبارتند از:
- خونریزی داخل(درون) مغزی
در خونریزی داخل مغزی، رگ خونی داخل مغز، پاره شده و به اطراف و دورادور بافت مغز نشت می‌کند، و به سلول‌های مغزی آسیب می‌رساند. سلول‌های مغزی دورادور این نشت و تراوش، از خون محروم گردیده، و آسیب می‌بینند.
فشار خون بالا، تروما(ضربه)، ناهنجاری‌های عروقی، استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون، و سایر عوارض و موقعیت‌ها، ممکن است موجب خونریزی داخل مغزی گردند.
- خونریزی subarachnoid
در این نوع خونریزی، سرخرگ روی سطح مغز شما و یا نزدیک آن ناحیه، ترکیده، پاره شده، و به فضای بین سطح مغز و جمجمه شما، نشت می‌کند. این خونریزی اغلب با علامت سردرد ناگهانی و شدید، مشخص می‌شود.
یک خونریزی subarachnoid، عموماً به خاطر پارگی یک آنوریزم ایجاد می‌شود. بعد از خونریزی، ممکن است عروق خونی داخل مغز شما گشاد شده،((vasospasmکه باعث می‌شود به علت محدودیت خونرسانی(جریان خون) به سایر قسمت‌های مغز شما، سلول‌های مغزی آسیب ببینند.
- حمله ایسکمیک یا حمله گذرای کم‌خونیTransient(TIA)
در TIA که مینی استروک (سکته خفیف یا کوچک) نیز نامیده می‌شود، شما تقریباً خلاصه‌ای از علائمی مشابه آنچه که در یک سکته مغزی داشته‌اید، دارید. این حالت به علت کاهش موقتی در تهیه و تامین خون در بخشی از مغز شما به‌وجود می‌آید. TIAاغلب کمتر از 5 دقیقه به طول می‌انجامد.
همانند یک حمله ایسکمیک، TIA نیز زمانی رخ می‌دهد که یک لخته یا تکه‌ای، خونرسانی به بخشی از مغز شما را مسدود نماید. درTIA علائم و نشانه‌ها ثابت، بادوام و همیشگی به جا نمی‌مانند، چراکه انسداد موقتی است.
هرچه سریعتر به دنبال مراقبت اورژانسی و اظطراری باشید، حتی اگر علائم و نشانه‌های شما به ظاهر برطرف گردیده باشند. اگر شما یک حملهTIA را پشت سر گذاشته‌اید، این بدان معنی است که احتمالاً انسداد کوچک و یا سرخرگ تنگ و باریکی به سمت مغز شما وجود دارد که شما را در معرض خطر بیشتری از بروز یک حمله و یا سکته کامل مغزی قرار خواهد داد
که ممکن است در آینده باعث آسیب‌های دائمی و همیشگی گردد. این امکان وجود ندارد که تنها بر پایه علائم و نشانه‌های شما، گفته شود که دچارحمله و یا سکته مغزی شده‌اید و یا TIA. بیش از نیمی از افرادی که علائم و نشانه‌های آنها به ظاهر از بین رفته است، عملاً دچار سکته‌ای شده‌اند که موجب بروز آسیب‌های مغزی گردیده است.
اگر سکته مغزی رخ داد:
- عملکرد سریع می تواند زندگی بیمار را نجات داده و عوارض مغزی ایجاد شده را به حداقل برساند، پس حتماً اورژانس را خبر کنید، حتی اگر علائم پس از مدتی از بین رفته باشند.
- اقدامات اورژانس جهت بهبود وضع مصدوم با ارزیابی های لازم و پیشگیری از عوارض می تواند در نجات جان بیمار مؤثر باشد. پس از انتقال بیمار به بیمارستان، اقداماتی همچون تصویربرداری، سی تی اسکن، الکتروکاردیوگرافی و سایر آزمایشات از قلب انجام می شود.
- در پاره ای از موارد نیز، به وسیله جراحی، خونریزی یا انسداد که موجب سکته مغزی شده از میان برداشته می شود. البته حیات دوباره افرادی که دچار سکته مغزی شده اند، بستگی به خفیف یا شدید بودن سکته و دائمی یا برگشت پذیر بودن آن دارد.
همچنین بخوانید:
نشانه های سکته ی قلب خفیف کدام است؟
