طواف خانه عشق : علت طواف دور خانه کعبه چیست؟

طواف | طواف چیست ؟

کعبه، مکانى که خداوند متعال در شهر مکّه (یا بکه) قرار داده است. در روایات و کتب عرفانى آمده است: اوّلین قطعه خاکى که در روى زمین ظاهر شده مکان کعبه بوده و خداوند زمین را از این ناحیه گسترانید. از این رو مکه را «امّ القرى» نامیده است. با دلگرم همراه شوید.

چرا هفت بار دور خانه کعبه طواف میکنیم؟

راز این هفت بار گشتن دور کعبه را باید در رسم بت پرستان آن زمان جستجو کرد، چون قبل از اسلام نیز بت پرستان به دور کعبه می گشتند.

قرآن از هفت بت نام می برد که در کعبه وجود داشتند به نامهای «لات» ، «عزی» ، «منات» ، «ود» ، «سواع» ، «یغوث» و «نسر». اینها بتهای اصلی بودند که مردم از اطراف عربستان – و هر کدام بخاطر بتی خاص – سالانه به مکه می آمدند.

چون این بت ها در داخل کعبه بودند، بت پرستان با هم توافق کردند تا هفت بار دور کعبه بگردند تا بت های اصلیشان راضی شوند و همچنین مشکلی بین گروه های بت پرستان یا دگر اندیشان پیش نیاید.

این رسم بت پرستان بدون کوچکترین تغییری به اسلام وارد شد و مسلمانان هر سال به مکه می روند و هفت بار دور کعبه می گردند.

اسرار طواف دور کعبه را بدانید

در زیر به اسراری در این باره می پردازیم :

1 . تشبّه به فرشتگان

فرشتگان الهی در اطراف کعبه آسمانی می گردند ، لذا انسان باید خود را هم گان با فرشتگان کند .

« در آن روز فرشتگان را مشاهده می کنی که گرداگرد عرش الهی درآمده اند . »

کعبه نمادی از خدا در عالم ملک و شهادت است . انسان به هنگام طواف باید متذکر بیت معمور در آسمان ها باشد . طواف انسان به دور کعبه ملکی ، همان طواف ملائکه به دور عرش الهی است و انسان باید به هنگام طواف تا آسمان ها و فرشتگان بالا رود . امام صادق ( علیه السلام ) در حدیث مصباح الشریعه به این نکته بلند عرفانی اشاره فرمود :

« همانگونه که با بدنت همراه مسلمانان بر گِرد کعبه طواف می کنی ، با قلبت همراه فرشتگان بر گِرد عرش طواف کن . »

بنابراین سرّ طواف تشبّه به فرشتگان و همانندی با توبه ملائکه است ، دریافت رحمت و مغفرت الهی است ، تولدی دوباره است و آنگاه که انسان از گناه پاک شود ، خداوند به انسان های پاک مباهات می کند .

رسول خدا ( صلّی الله علیه و آله و سلَّم ) فرمود :

« إِنَّ اللَّهَ یُبَاهِی بِالطَّائِفِینَ » ؛

« خداوند به طواف کنندگان مباهات می کند . »

2 . طواف قلب

زائر باید با قلب خویش طواف خانه خدا کند . طواف شریف ، طواف قلب در محضر ربوبیت است . آدمی با چشم سر ، کعبه زمینی را می بیند و با چشم دل بیتی در عالم ملکوت . تن با آب و گل خانه خدا رو به روست و دل ، با خدا . چشم سر ، عالَم شهادت می بیند و چشم دل عالَم غیب ؛ از اینجاست که خداوند بیت معمور را در آسمان ها محاذی و مقابل کعبه در زمین آفرید تا کسی که به زیارت کعبه نایل آید ، با دل و جان خود زائر خانه خدا و خدا در آسمان حقیقت باشد

طواف قلب بُعد دیگری هم دارد . طواف ، گردیدن دور قلب انسان کامل است .خداوند قلب ولیّ خویش را بیت کریم و حرم عظیم خویش قرار داد ؛ زیرا قلب اوست که توانست بار امانت کشد ؛ امانتی که زمین و آسمان از حمل آن سرباز زدند . در طواف باید به گِرد ولیّ خدا گشت . با او بیعت کرد و با آنچه لایق و در خور اوست ، او را ستود .

بلندی بیت به اندازه بلندی قلب انسان کامل است ؛ یعنی تا خدا ادامه دارد ، منازل بیت با منزل گاه های قلب ولیّ خدا هماهنگ است ، گنجی که خدا در خانه خویش گذاشته ، با گنج او در ضمیر ولی اش یکی است . زائر با طواف خویش گنج های این گنجینه را مشاهده می کند و مدارج باطنی را تا نیل به مقام سرّ انسان کامل طی می کند . بنابراین طواف قلب دو سویه است ؛ از یک سو طواف کعبه با قلب است و از سوی دیگر طواف قلب ولیّ خداست .

3 . حدیث شمع و پروانه

طواف ، برگرد کعبه چرخیدن است ، و به دیدار معشوق شتافتن ! طواف ، چرخش عاشق گرداگرد معشوق است تا خود را با آتش عشق او بسوزاند . طواف آن است که عارف پروانه وار بر گرد شمع بچرخد تا عاقبت با بال و پری سوخته خویش را به پای شمع افکند . زائر آتش عشقی در ضمیر خود دارد و بار سفر را بسته است . از خانه ، کاشانه ، زن ، فرزند و وطن بریده و لبیک گویان خود را تا پای خانه دوست رسانده است . او آماده چرخیدن است تا پروانه وار گرد شمع فروزان خانه عشق و بیت محبوب بچرخد .

زائر نقطه پرگار کعبه را کانون عشق قرار می دهد تا چرخشی گرداگرد آن کند و چونان ستاره حول محور وجود حق بچرخد . او با طواف جذب مغناطیس وجود حق می شود و شعاع محبت حق ، او را بر مدار عشق می چرخاند . طواف حرکت معنوی است ، طواف ، سفر روحانی است .

زائر در مطاف به جنبش درآمده خود را در دریای عشق الهی غرق می کند ، از خودیت تهی گشته ، رنگ و بوی او می گیرد ، گرد شمع دوست چرخیده ، هستی خویش را به پای او ذوب می کند تا آن که ذره ای بی مقدار گشته ، چونان مولود کعبه فریاد سر دهد که :

« هَبْنِی صَبَرْتُ عَلَی عَذَابِکَ فَکَیْفَ أَصْبِرُ عَلَی فِرَاقِک » .

قرآن دارای هفت بطن است .

« اِنَّ لِلْقُرآنِ ظَهْرَاً وَبَطْنَاً وَلِبَطْنِهِ بَطْنَاً اِلی سَبْعَةِ أبْطُن » .

زائر ، با هر دوری گرد کعبه ، به رمزی از رموز قرآن واقف می شود . انسان حج و عمره گزار با هر شوطی از طواف به بطنی و تأویلی از قرآن کریم نایل می گردد ؛ لذا هفت شوط طواف می تواند اشاره به هفت بطن قرآن باشد

4 . هفت شهر عشق

در طواف باید هفت دور ( شوط ) گرد کعبه چرخید . عدد هفت رمز و رازی دارد ؛ هفت آسمان ، سبع المثانی قرآن ، هفت دریا ، هفت روز هفته ، هفت بطن قرآن و هفت شوط طواف . برای هفت دور طواف وجوهی از لطایف عرفانی بیان شده است .

وجه اول : سرّ هفت دور طواف این است که آدمی دارای هفت اخلاق رذیله است که گاهی از آن تعبیر به « هفت شوط حجاب » می شود . اخلاق رذیله عبارتند از : عجب ، کبر ، حسد ، حرص ، بخل ، غضب و شهوت . سالک باید این ها را زایل و به جای آن هفت اخلاق حمیده را جایگزین کند که عبارتند از : علم ، حکمت ، عفت ، شجاعت ، عدالت ، کرم و تواضع .

وجه دوم : خداوند اقلیم های هفت گانه دارد که گاهی از آن تعبیر به افلاک سبعه می شود . این آیه که فرمود 🙁 خَلَقَکُمْ أَطْواراً ) ناظر به طورهای هفت گانه افلاک و اقالیم است . احتمال دارد که هفت شوط طواف ، اشاره به سیر در اطوار خلقت و افلاک سبعه داشته باشد .

وجه سوم : هفت دور طواف شاید اشاره به هفت مرحله نماز داشته باشد .

وجه چهارم : قرآن دارای هفت بطن است .« اِنَّ لِلْقُرآنِ ظَهْرَاً وَبَطْنَاً وَلِبَطْنِهِ بَطْنَاً اِلی سَبْعَةِ أبْطُن » . زائر ، با هر دوری گرد کعبه ، به رمزی از رموز قرآن واقف می شود . انسان حج و عمره گزار با هر شوطی از طواف به بطنی و تأویلی از قرآن کریم نایل می گردد ؛ لذا هفت شوط طواف می تواند اشاره به هفت بطن قرآن باشد

علت واجب شدن هفت مرتبه طواف چیست؟

امام زین العابدین مى فرماید: از پدرم حضرت سیدالشهداء پرسیدم : به چه جهت در طواف هفت مرتبه واجب شده است ؟ پدرم امام حسین علیه السلام فرمود: خداوند وقتى اراده نموده که انسان را آفریده و جانشین خویش در روى زمین قرار دهد، فرشتگان (به حالت تعجب و اعتراض ) گفتند: آیا مى خواهى انسان را بیافرینى تا خونریزى بپاکند.

خداوند در پاسخ فرمود: چیزى را مى دانم که شما به آن آگاهى ندارید. در این هنگام ، حق تعالى فرشتگان را به مدت هفت هزار سال از شعاع نورانیت خویش محروم نمود و سپس به آنها رحم نموده و توبه ایشان را پذیرفت و به همین جهت در آسمان چهارم خانه اى را بنا نهاده و به مجازات آن ، بیت الله الحرام را با هفت طواف واجب قرار داد و معناى آن ، واجب شدن هر طواف در ازاى یک هزار سال بود و از طواف فرشتگان که هفت مرتبه در عالم علوى بود هفت مرتبه طواف بر بندگان خدا واجب گردید.