موارد مصرف و عوارض شربت سودوافدرین(Pseudoephedrine)

همه چیز در مورد شربت سودوافدرین

شربت سودوافدرین برای گرفتگی و رفع احتقان سینوس ها، بینی، آبریزیش بینی یا رینیت وازوموتور، لوله شنوایی یا شیپور استاش، التهاب مجرای شنوایی، ملتهب شدن سروزی گوش میانی و ایجاد اختلال در عملکرد آن، تجویز می شود. سودوافدرین نوعی داروی ضد احتقان است که بر روی رگ های خونی بینی تاثیر می گذارد . از این دارو برای درمان گرفتگی بینی و لوله های سینوسی استفاده می شود .

نام تجاری: ایپوفدرین

مکانیسم اثر شربت سودوافدرین

اثر ضد احتقان: سودوافدرین بطور مستقیم گیرنده های آلفا-آدرنرژیک مخاط تنفسی را تحریک کرده و عروق را تنگ می کند و سبب کاهش تورم غشای مخاط بینی ، کاهش پر خونی و ادم بافت و احتقان بینی ، باز شدن بیشتر راه هوایی (بینی) ، تخلیه ترشحات سینوسی و باز شدن شیپور استاش می شود.

تحریک مستقیم گیرنده های بتا – آدرنرژیک ممکن است موجب شل شدن عضلات صاف نایژه شود.ممکن است CNS را تحریک کند.

سودوافدرین بر گیرنده های موجود در مخاط و عروق دستگاه تنفسی اثر گذاشته و عروق را تنگ می کند تا تورم غشای مخاط دستگاه تنفسی و بینی کم شود. بدین ترتیب میزان ترشحات نیز کاهش یافته و راه هوایی بینی باز می شود.

فارماکوکینتیک شربت سودوافدرین

• بعد از گذشت 30 دقیقه از مصرف این شربت، گرفتگی بینی، سینوس ها و لوله شنوایی برطرف می شود. اثر این دارو بعد از مصرف، بین 6 تا 8 ساعت باقی می ماند.
• شربت سودوافدرین, بعد از مصرف، در کل بدن پخش شده و در کبد به طور ناکامل متابولیزه می شود. بقیه دارو چه به صورت تغییر یافته و چه به صورت تغییر نیافته از راه ادرار دفع می شود.

مصرف سودوافدرین در دوران حاملگی

مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه در حیوانات نشان داده است که این دارو اثرات جانبی دارد ولی مطالعات کافی برای انسان در دسترس نیست. با این حال منافع استفاده از دارو در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد. یا اینکه هیچ گونه مطالعه ای در حیوانات و یا مطالعات کافی در انسان وجود ندارد

مصرف سودوافدرین در دوران شیردهی سودوافدرین

در انسان مطالعات کافی انجام نشده است و باید با احتیاط در زمان بارداری تجویز شود . سودوافدرین در شیر مادر ترشح می شود. تجویز این دارو در زمان شیردهی توصیه نشده است زیرا شیرخواران به ویژه نوزادان و شیرخواران نارس بیشتر از بقیه سنین مستعد بروز عوارض جانبی این دارو هستند.

این دارو از طریق شیرمادر به بدن نوزاد منتقل می شود و می تواند برای سلامت کودک مضر باشد .

در صورت فراموش کردن مصرف سودوافدرین چه کنم ؟

در صورتی که مصرف یک وعده از داروی خود رافراموش کرده اید ، به محض یاداوری ، دوز خود را مصرف کنید . اگر به زمان مصرف بعدی نزدیک می شوید ، دوز فراموش شده را رها کنید .

در صورت مصرف بیش از حد سودوافدرین چه کنم ؟

در صورتی که به اشتباه و یا به قصد خودکشی با سودوافدرین مقدار زیادی از این دارو مصرف کرده اید ، با اورژانس تماس بگیرید . اوردوز و مسمومیت با سودوافدرین می تواند عوارض جانبی در پی داشته باشد و حتی باعث مرگ شود . خودکشی نمایشی با این دارو روش مناسبی برای جلب توجه دیگران نیست .

عوارض جانبی شربت سودوافدرین

سودوافدرین مانند سایر داروها می تواند عوارض جانبی در پی داشته باشد . شما ممکن است هیچکدام از این عوارض را در خود مشاهده نکنید و یا چندین عارضه به صورت همزمان در شما بروز کند .

پزشک شما به این دلیل این دارو را برایتان تجویز کرده است زیرا اعتقاد دارد فواید مصرف سودوافدرین برای شما بیشتر از عوارض جانبی آن است.

در صورتی که با مصرف این دارو هر گونه نشانه ای از آلرژی و حساسیت در خود مشاهده کردید با پزشک تماس بگیرید . علائم آلرژی به این دارو عبارتنداز : خارش و قرمز شدن چشم ، تنگی نفس ، خشک شدن دهان و گلو ، تورم زبان و لب ، خارش پوست ، گرفتگی گوش ….

عوارض سودوافدرین بر روی قسمت های مختلف بدن

• در سیستم عصبی: بی قراری، پرخاش گری و عصبی شدن، سرگیجه و ضعف، استرس و لرزش
• در سیستم قلبی و عروقی : طپش قلب، آریتمی یا کژآهنگی قلبی (ریتم طبیعی قلب نامنظم می شود)، کلاپس قلبی و عروقی (باعث فیبریلاسیون بطنى در بیمار مبتلا به شریان کرونری با انفارکتوس شده که این امر منجر به مرگ ناگهانی بیمار می شود)، تاکیکاردی (تند شدن تپش و ضربان قلب به بیش از 100 ضربه در دقیقه)
• در دستگاه گوارش: حالت تهوع و استفراغ، خشک شدن دهان و بی اشتهایی
• سایر عوارض: اختلال در تنفس، سوزش ادرار، رنگ پریدگی، سردرد، توهم، تشنج، خواب آلودگی، بی خوابی، آشفتگی و بی قراری

تداخلات مهم سودوافدرین

سودوافدرین با طیف وسیعی از داروها تداخل دارد . ممکن است با تغییر ساعات مصرف برخی از داروها ، بتوان از برخی از این تداخلات جلوگیری کرد . برای این منظور با پزشک خود مشورت کنید و در زمان تجویز دارو ، تمام داروهایی که در حال مصرف کردن هستید را به پزشک خود گزارش دهید .
برخی از داروهایی که سودوافدرین تداخل دارند عبارتند از :

• آتنولول , نادولول ,متوپرولول , لابتالول , کارودیلول , پروپرانولول
• آمی تریپتیلین , ایمی پرامین , نورتریپتیلین , دوکسپین
• سیتریزین , لوراتادین , لورازپام , اگزازپام , دیازپام
• سودوافدرین با گریپ فروت تداخل دارد .
• مصرف هم زمان سودوافدرین و سایرداروهای سمپاتومیمتیک سبب افزایش اثر پرسوری و سمی این داروها می شود.
• مصرف هم زمان مهارکننده های MAO ممکن است سبب بروز کریز هیپرتانسیون شود. بتابلوکرها با تقویت فعالیت آلفادرنرژیکی، سبب افزایش آثار پرسوری این دارو می شوند.
• سودوافدرین نیز می تواند آثار درمانی بتابلوکرها را مهار کند.
• سودوافدرین اثر ضد فشارخونی گوانیتیدن، متیل دوپا یا رزرپین را کاهش می دهد.
• در صورتی که سودوافدرین، قبل یا مدت کوتاهی پس از بیهوشی با سیکلوبروپان یا هالوتان تجویز شود، خطر بروزآریتمی شدید بطنی را افزایش می دهد.

موارد منع مصرف سودوافدرین

در صورت وجود حساسیت نسبت به سمپاتومیمتیک های آمینی، مصرف این دارو ممنوع است. در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر، هیپرتانسیون شدید، گلوکوم، هیپرتیروئیدی، هیپرتروفی، پروستات و تا 14 روز پس از قطع مصرف مهار کننده های MAO، مصرف این دارو کنتراندیکه است.

بی خطر بودن مصرف سودوافدرین در کودکان زیر 6 سال ثابت نشده است. در افراد مبتلا به هیپرتانسیون یا بیماری قلبی با احتیاط تجویز شود.

نکات مهم در رابطه با مصرف سودوافدرین

• سودوافدرین را چند ساعت قبل از خواب مصرف کنید تا دچار بی خوابی نشوید.
• اگر بعد از گذشت یک هفته از مصرف شربت سودوافدرین بیماری تان بهبود نیافت، به پزشک خود مراجعه کنید.
• در صورت بروز هر گونه حساسیت و یا افزایش یافتن علائم بیماری مثل بالا رفتن فشار خون و یا آریتمی قلبی، مصرف دارو را قطع و به پزشک خود اطلاع دهید.
• سودوافدرین را نباید به کودک زیر 4 سال بدهید زیرا مرگ ناشی از مصرف این دارو در کودکان بسیار گزارش شده است .

قبل از مصرف این دارو در صورتی که هر یک از شرایط زیر را دارید به پزشک خود اطلاع دهید .

• اگر در 14 روز گذشته از داروهای مهار کننده MAO استفاده کرده اید . مانند فورازولیدون ، ایزوکاربوکسازید ، فنلزین ، آزیلکت ، سلژیلین ، ترانیل سیپرومین و…
• در صورتی که هرگونه بیماری قلبی و عروقی دارید.
• در صورتی که فشار خون بالا دارید و از داروهای کنترل فشارخون استفاده می کنید.
• در صروتی که دیابت دارید و از داروهای کنترل دیابت استفاده می کنید.
• اگر هرگونه اختلال در تیروئید مانند کم کاری و پرکاری تیروئید دارید.
• اگر باردار هستید و یا تصمیم به حاملگی دارید.
• در صورتی که در دوران شیردهی هستید و به نوزاد شیر می دهید.
• برخی از قرص های سودوافدرین می تواند حاوی آسپارتام یا فنیل آلانین باشد . در صورتی که دچار بیماری فنیل کتونوری (PKU) هستید نباید از این نوع قرص ها استفاده کنید.

شرایط نگهداری سودوافدرین

در دمای 30 الی 2 درجه سانتی گراد و در پوشش بسته و دور از نور نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

7 خوراکی که خوردن آنها طی دوره سرماخوردگی و آنفلونزا ممنوع است!

موارد مصرف و فواید قرص گریپین تری GRIPIN3 TAB برای درمان حساسیت و سرماخوردگی

مضرات واکسن های پیشگری از آنفولانزا و سرماخوردگی

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم