درمان تیروئید کم کار همراه با علل کم کاری آن
درمان تیروئید کم کار همراه با علل کم کاری آن
هیپو تیروئیدی یا کم کاری تیروئید (غدد تیروئید کم فعال) زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئید میزان هورمون تیروئید کمتر از حد طبیعی تولید کند. نتیجه این اتفاق کاهش بسیاری از فعالیتهای بدن است. گرچه کم کاری تیروئید می تواند موقتی باشد، ولی معمولاً یک وضعیت دائمی است. برخی مطالعات نشان می دهند که 10 درصد زنان و 3 درصد مردان کم کاری تیروئید دارند.
غده تیروئید زیر سیبک قرار دارد و هورمون تیروئید دمای بدن، روند سوخت و ساز و ضربان قلب را تنظیم می کند. کم کاری یا پرکاری تیروئید می تواند مشکل ساز باشد. در صورت کم کار بودن، هورمون کمتری تولید می شود و در صورت پرکاری هورمون تیروئید بیشتری تولید می شود.
علت کم کاری یا پرکاری تیروئید می تواند ژنتیک، خودایمنی، حاملگی ، استرس، کمبود تغذیه ای یا سموم باشد. برای این که علایم اختلال تیروئید را بشناسید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
علائم اختلال تیروئید
- خستگی مفرط: خستگی مفرط با بیماری های زیادی ارتباط دارد، به ویژه کم کاری تیروئید، خستگی پس از یک خواب کامل از علایم کم کاری تیروئید است.
- افسردگی : احساس افسردگی نیز می تواند به علت کم کاری تیروئید باشد زیرا تولید کم هورمون تیروئید روی میزان تولید سروتونین (هورمونی که احساس مناسب ایجاد می کند) تاثیر می گذارد.
- تغییر در اشتها: افزایش اشتها نیز علامت پرکاری تیروئید است.
- اختلال شناختی:پرکار بودن غده تیروئید قدرت تمرکز را کاهش می دهد و کم کاری نیز فراموشی ایجاد می کند. با درمان بیماری، بیمار به سرعت از لحاظ ذهنی هوشیاری بیشتری پیدا می کند. بیشتر خانم ها فکر می کنند که این حالت یکی از علایم یائسگی است در حالی که نشانه اختلال تیروئید است.
- خشکی پوست:خشکی و خارش پوست از دیگر علایم کم کاری تیروئید است. تغییر در ظاهر پوست احتمالا به علت کند شدن سوخت وساز بدن است که میزان تعریق را نیز کاهش می دهد. پوست بدون رطوبت خشک و پوسته پوسته می شود. ناخن ها نیز شکننده می شود.
- اختلال هضم: اختلالی که بر اثر کم کاری تیروئید به وجود می آید، روند هاضمه را نیز کند می کند. یبوست یکی از شایع ترین علایم کم کاری تیروئید است. پرکاری غده تیروئید نیز باعث اسهال یا دفع مکرر ضایعات بدن می شود.
- تغییرات در قاعدگی :زمان طولانی تر با خون ریزی بیشتر و درد می تواند از علایم کم کاری غده تیروئید باشد. پرکار بودن غده تیروئید، باعث کوتاه تر شدن مدت زمان قاعدگی می شود و فاصله بین قاعدگی بیشتر می شود و خون ریزی نیز خفیف است.
- فشار خون بالا : بالا بودن فشار خون علامت دیگر کم کاری تیروئید است. هم پرکاری و هم کم کاری تیروئید با فشار خون بالا ارتباط دارد. طبق پیش بینی های انجام شده افرادی که دچار کم کاری تیروئید هستند نسبت به افرادی که مبتلا به پرکاری تیروئید هستند ، ۳ برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به فشار خون قرار دارند. طبق یک نظریه، پایین بودن میزان هورمون تیروئید می تواند باعث کند شدن ضربان قلب شود و روی قدرت پمپاژ و انعطاف پذیری رگ ها تاثیر بگذارد.
- احساس سرما می کنید : احساس سرما یا یخ زدن با کم کاری تیروئید ارتباط دارد. با کند شدن سیستم داخلی بدن، سلول ها انرژی کمتری می سوزاند. انرژی کمتر باعث کاهش تولید گرما در بدن می شود. اما در پرکاری تیروئید، سلول های تولید انرژی پرکار می شود. به همین دلیل است که افراد مبتلا به پرکاری تیروئید احساس گرما یا تعریق بیش از حد می کنند.
- گرفتگی گلو : تغییر در صدا یا احساس برآمدگی در گلو می تواند از علایم اختلال تیروئید باشد. کافی است روبه روی آینه بایستید و هنگام قورت دادن آب به نوع برآمدگی زیر سیبک توجه کنید. در صورت مشاهده برآمدگی مشکوک به پزشک مراجعه کنید.
نشانه های هیپوتیروئیدی چیست؟
در مراحل ابتدایی ممکن است علائم کمی بروز کند چرا که بدن توانایی جبران نسبی غده تیروئید از کار افتاده را با افزایش تحریک آن دارد. این مسئله بسیار شبیه فشار دادن پدال گاز برای حرکت با سرعت قبلی در وقتی که ماشین از تپه بالا می رود است. به هرحال به دلیل آنکه تولید هورمون تیروئید کاهش یافته و متابولیسم بدن کند شده است نشانه های مختلفی می تواند بروز کند.
- خستگی فراگیر
- خواب آلودگی
- فراموشکاری
- مشکلات یادگیری
- ناخن و موی خشک و شکننده
- پوست خشک و خارش دار
- صورت پف آلود
- یبوست
- ناراحتی عضلات
- اضافه وزن و احتباس ادراری
- جریان قاعدیگی سنگین یا غیر طبیعی
- افزایش فراوانی سقط
- افزایش حساسیت به داروها
هیپوتیروئیدی چگونه درمان می شود؟
هیپوتیروئیدی با یک درمان تک دوز روزانه لووتیروکسین که به صورت قرص داده می شود درمان می گردد. یک پزشک با تجربه می تواند دوز و شکل صحیح را برای بازگشت تیروئید به وضعیت طبیعی تجویز نماید. در بیماران مسنی که بیماریهای زمینه ای ماند بیماری قلبی دارند معمولاً دوز پایین دارو شروع می شود در حالیکه در بیماران جوان و سالم دوز کامل درمانی به یکباره جایگزین می شود. هورمون تیروئید در بدن بسیار کند عمل می کندو بنابراین چند ماه پس از شروع درمان طول می کشد تا درعلایم بهبودی مشاهده شود.
از آنجا که بسیاری از موارد هیپوتیروئیدی، دائمی و اغلب پیشرونده هستند ضروری است که درمان این وضعیت در طول زندگی فرد ادامه پیدا کند. اندازه گیری دوره ای سطح TSH و وضعیت بالینی برای اطمینان از اینکه دوز مناسب تجویز شده است ضروری است چرا که ممکن است نیاز به تعدیل دوزهای درمانی در زمانهای مختلف وجود داشته باشد. تعدیل مطلوب برای هورمون تیروئید حیاتی است چرا که بدن بسیار حساس به تغییرات حتی جزیی هورمون تیروئید است.
قرصها در 10 قدرت مختلف تولید می شوند و ضروری است که آنها را در هر روز به طور ثابتی دریافت نمود.دوزی از هورمون تیرویی که کم باشد ممکن است نتواند از بزرگ شدن غده پیشگیری کند و باعث پایدار ماندن نشانه ها همراه با افزایش سطح کلسترول خون شود که به نوبه خود می تواند خطر تصلب شرایین و بیماری قلبی را افزایش دهد. دوزی از هورمون تیرویی که خیلی زیاد باشد می تواند باعث بروز نشانه های هیپر تیروئیدی شود و بار اضافی بر روی قلب ایجاد کرده و منجر به افزایش خطر بروز پوکی استخوان گردد.
بسیار مهم است که دوز دارو در زنانی که تصمیم به باردار شدن دارند به خوبی تنظیم شود چرا که هیپوتیروئیدی می تواند بر رشد و نمو جنین تأثیر بگذارد. غالباً در طی حاملگی جایگزینی هورمون تیروئید تغییر میکند و بنابراین مراقبت بیشتری لازم است. داروها و مکملهای مختلفی (خصوصاً آهن) می توانند مشخصاً بر جذب هورمون تیروئید تآثیر بگذارند و بنابراین سطح هورمون نیاز به مراقبتهای بیشتری در طی بیماری یا تغییر داروها دارد.
هورمون تیروئید برای کارکرد و نمو طبیعی مغز در جنین و نوزاد حیاتی است و شیرخوارنی که به درمان جایگزین با هورمون تیروئید نیاز دارند نباید با محلولهای مایع در بازار درمان شوند، چرا که هورمون فعال ممکن است پس از حل شدن خراب شود و نوزاد هورمون تیروئید کافی دریافت نکند.
به جای آن شیرخواری که هیپوتیروئیدی دارد باید به وسیله شکستن قرص به اندازه صحیح و سپس حل نمودن آن در یک قاشق چایخوری مایع درمان شود. مدیریت مناسب در درمان هیپوتیروئیدی نیاز به مراقبت پیوسته توسط یک پزشک مجرب دارد.
