حکم شرعی ازدواج سفید در ایران چیست ؟
ازدواج سفید چیست ؟
اگر بخواهیم ازدواج سفید را به صورت ساده تعریف نماییم می‌توانیم بگوییم که ازدواج سفید، شروع و تشکیل پیوند زناشویی بین یک زن و مرد بدون لحاظ چارچوب قانونی، حقوقی، شرعی و عرفی می‌باشد.
در واقع در ازدواج سفید زن و مرد بدون ثبت رسمی و قانونی مسئله ازدواج و بدون گذراندن آداب و رسوم مرسوم در رابطه با ازدواج رسمی، شروع زندگی‌شان را زیر یک سقف پایه ریزی می‌نمایند. طبعاً در چنین ارتباطی طرفین تعهد قانونی و شرعی نسبت به یکدیگر ندارند و نمی‌توانند مدعی حق و حقوقی نسبت به یکدیگر باشند.
اگر ازدواج سفید بین زن و مردی ثابت شود بدین منظور که با یکدیگر رابطه جنسی داشته اند این رابطه در حکم زنا است و فرزند ناشی از این رابطه در حکم اطفل نامشروع است.
پس برخلاف کشور های غربی که این نوع ازدواج را صحیح می پندارند در کشور ما ایران ازدواج سفید مجازات دارد و شرع و قانون این مدل ازدواج را نمیپذیرد.
حکم شرعی ازدواج سفید چیست ؟
دیدگاه حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله) درباره ازدواج سفید
سوال: آیا ازدواج سفید در اسلام صحیح است ؟
آیا ازدواج سفید همان ازدواج معاطاتی هست ؟
جواب: سلام علیکم؛ معنای رایج نکاح معاطاتی یعنی (عقد بدون اجرای صیغه و ایجاب و قبول) و چون مشهور فقها، لفظی بودن ایجاب و قبول را در عقد نکاح شرط می دانند لذا نکاح معاطاتی باطل است، و در این مورد ادعای اجماع شده است. هرچند گفته شده است که برخی نکاح معاطاتی را صحیح دانسته اند ولی فقهای معاصر و نیز مشهور فقها آن را صحیح نمیدانند.
معنای رایج ازدواج سفید یعنی: هم خانه شدن دو جنس مخالف بدون آن که عقدی شرعی انجام شود و محرمیتی مطابق با قواعد شرعی بینشان فراهم گردد و البته چنین پدیده شومی با مدیریت دشمنان اسلام با انگیزه پاشیدن نظام معنوی و روابط صحیح دینی و ازدواج شرعی بوجود آمده است و چنین رابطه ای شرعا جایز نیست و حرام هست. یاحقّ.
دیدگاه آیت الله مکارم شیرازی درباره ازدواج سفید
سوال: عده ای از دختران و پسران نامحرم با اعتقاد به این که رضایت قلبی جهت ازدواج دائم یا موقت کافی است و نیازی به خطبه عقد نمی باشد اقدام به زندگی مشترک در کنار هم و برقراری روابط زن و شوهری بدون عقد شرعی می نمایند؛ لطفا نظر مبارکتان را در مورد این کار که در اصطلاح برخی به ازدواج سفید نام گرفته است در سوالات ذیل مرقوم فرمایید؛ با تشکر و احترام.
- آیا صرف رضایت دختر و پسر نامحرم برای زندگی در کنار هم به معنای محرمیت بوده و کفایت از صیغه عقد دائم و یا موقت می کند ؟
- آیا ازدواج دختر باکره بدون اذن ولی او صحیح است ؟ و منظور از دختر باکره چیست ؟
- در صورتی که دختر و پسری قبلا با جهل به لزوم خواندن عقد ازدواج و بدون اطلاع پدر دختر رابطه جنسی داشته اند برای حفظ آبرو می توانند بدون اطلاع پدر دختر در حال حاضر خودشان عقد شرعی بخوانند ؟
جواب آیت الله مکارم شیرازی :
- بدون شک رضایت قلبی کافی نیست و چنین ارتباطی، ارتباط نامشروع است و به عقیده ما نام ازدواج بر آن صحیح نیست خواه سفید باشد یا سیاه.
- ازدواج دختر باکره (موقت یا دائم) بدون کسب اجازه ولی دختر جایز نبوده و ازدواج باطل است و منظور از باکره دختری است که قبلا با اجازه ولی شوهر نکرده است، خواه عضو بکارت موجود باشد، یا نه.
- بر فرض سوال عقد بدون اذن ولی دختر، صحیح نیست.
دیدگاه آیت الله شبیری زنجانی درباره ازدواج سفید
فارغ از سایر شرایط از جمله رضایت دختر و پسر در ازدواج سفید برای بودن با یکدیگر، در ازدواج دائم و موقت، خواندن صیغه لازم است. در صورتی که خواندن خطبه به زبان عربی فصیح مقدور نباشد و زوج و زوجه بنا به دلایلی نظیر حفظ آبرو نتوانند موضوع را با دیگری در میان بگذارند می توانند به زبان مادری خطبه را جاری کنند.
خطبه را به هر زبانی که بخوانند و معنای «زوجتک» و «قبلت» را برساند صحیح است. مثلا برای ازدواج دائم به فارسی به زن بگوید: به عقد دائمی در آوردم خودم را برای شما در مقابل مهریه ای که توافق کردیم. سپس مرد بگوید: قبول نمودم این عقد دائم را براساس مهریه ای که توافق کردیم.
اگر دختری با پسری بدون رضایت پدر و یا بدون اطلاع پدر همبستر شده باشد و اطلاعی از این که باید خطبه عقد خوانده شود نداشته و یا نمی دانسته رضایت پدر واجب است. هم اکنون نمی توانند با خواندن خطبه بدون اطلاع پدر محرم شوند و بدون اجازه پدر یا جد پدری عقدشان صحیح نیست. اگر صیغه جاری نشده باشد محرمیت ایجاد نشده است بنابراین باید جدا شوند البته اگر در چنین شرایطی پدر و جد پدری مصلحت دختر را در ازدواج مراعات نکنند اذن ایشان برای ازدواج جدید ساقط است.
اگر مرد و زن ندانند که ازدواج بدون صیغه باطل است و با یکدیگر ازدواج کنند بچه ای که از آنان به دنیا آمده، حلال زاده است و تمام احکام اولاد را دارا می باشد. اگر یکی از مرد و زن نداند که ازدواج باطل است بین او و بچه ای که به دنیا می آید تمام احکام اولاد جاری است. ولی دیگری که می دانسته ازدواج باطل است از بچه ارث نمی برد و بچه هم از وی ارث نمی برد ولی این دو به هم محرم اند و احکام محرمیت را دارا می باشند. لذا می توانند همچون دیگر محرم ها به همدیگر نگاه کنند و ازدواج آنها با یکدیگر جایز نیست و همانند دیگر فرزندان حق نفقه دارد.
در هر صورت اذن پدر یا جد پدری در خود ازدواج دختر شرط است مگر پدر و جد پدری مصلحت دختر را در امر ازدواج رعایت نکنند. تنها راضی بودن زن و مرد، یا معاطات و کتابت کافی نیست.
مگر درباره شخص لال که اگر می تواند بنویسد، با نوشته و اگر نمی تواند، با اشاره، انشاء عقد ازدواج می نماید و احتیاط مستحب آن است که اگر بتواند، کسی را که قادر به خواندن عقد است وکیل کند.
دیدگاه آیت الله جعفر سبحانی درباره ازدواج سفید
ازدواج سفید همان ازدواج معاطاتی است و شرعا کافی نیست و باید اگر باکره است با اذن پدر عقد خوانده شود و مهریه معین شود. متاسفانه موضوعی که شبیه زنا رایگان است نام ازدواج به خود گرفته است.
هم در زوجیت دائم و هم برای زوجیت موقت باید عقد خوانده شود و حد و حدود روشن شود. در عقد موقت در صورت اجتماع شرایط عقد فارسی کافی است. اگر زوج و زوجه نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند باید کسی را که می تواند وکیل کنند و اگر چنین شخصی نبود باید خودشان به غیر عربی بخوانند و باید لفظی بگویند که معنی«زوجت و قبلت» را بفهماند.
در صورت جاری کردن خطبه به زبان مادری باید انشاء زوجیت شود و آنچه در رساله ها آمده است به فارسی خوانده شود. اگر شرایط دختر و پسری که بدون صیغه همبستر شده اند به گونه ای باشد که جدا شدن عوارض جدی برای شرایط فعلی و آینده طرفین یا یکی از طرفین داشته باشد و هر دو یا یکی از طرفین در عسر و حرج بیفتند و در این حال اطلاع به پدر نیز عوارض خطرناک داشته باشد، باید توجه داشت که بالاخره ازدواج این دو تا آخر نمی تواند برای پدر پنهان بماند و خواندن صیغه عقد مشکل را حل نخواهد کرد.
اگر از این همبستری بدون خواندن صیغه عقد، دختر حامله شده باشد و یا فرزندی به دنیا آورده باشد حکم فرزند وطی به شبه بوده و حلال زاده است. در این شرایط برای محرمیت باید احتیاطا از پدر اذن بگیرد.
سخنان پر گهر رهبر انقلاب اسلامی آیت الله خامنه ای در باب ازدواج سفید
ایشان ازدواج سفید را سیاه ترین ازدواج دانستند.
رهبر انقلاب اسلامی در سخنانی در جمع مداحان اهل بیت ضمن تبریک سالروز میلاد حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها، در تاریخ 7 اسفند 1397 ذاکران و مدیحه سرایان حسینی را سرمایه و ذخیره‌ای برای پیشبرد اهداف اسلام و انقلاب خواندند و با تأکید بر این که از این سرمایه باید در جهت اهداف حسینی و فاطمی و تبیین معارف انقلاب استفاده شود،گفتند:
«امروز صف‌بندی جبهه حق و باطل همان صف‌بندی‌های دوران پیامبران بزرگ الهی و دوران ائمه اطهار علیهم‌السلام است و همان گونه که در آن زمان جبهه باطل به رغم کثرت نفرات و تجهیزات و تبلیغات نابود شد، امروز هم همان سرنوشت در انتظار جبهه مقابل انقلاب اسلامی است و نباید از دشمن ترسید و دچار اشتباه محاسبه شد.»
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به تأثیرگذاری بالای مضامین اشعار مدیحه سرایان، افزودند: «این مضامین باید قرآنی و اسلامی و همراه با اندیشه عمیق و دیدِ روشن و با استفاده از شیوه های هنری در جهت اهداف انقلاب اسلامی بکار گرفته شوند که در این صورت، تأثیر زیادی در حرکت عظیم ملت ایران و حتی حرکت امت اسلامی خواهند داشت.»
ایشان با تأکید بر لزوم استفاده از فرصت مهیا شده کنونی برای ترویج معارف دین و انقلاب خاطرنشان کردند:« امروز همه مسئول هستیم و وظیفه ذاکران و مدیحه سرایان، سوق دادن مردم به سمت اهداف انقلاب یعنی شکل گیری جامعه ای مؤمن، سالم و امن، همراه با رفاه مادی و شوکت بین المللی و بهجت معنوی است.»
رهبر انقلاب اسلامی با یادآوری صف آرایی دشمنان دین الهی در مقابل پیامبران بزرگ الهی و ائمه معصومین علیهم السلام، افزودند: «امروز هم صف آرایی همان صف بندی است و همان سرنوشت نابودی در انتظار جبهه باطل است اما شرط آن، توکل به خداوند متعال و نترسیدن از دشمن است تا اشتباه محاسباتی رخ ندهد.»
حضرت آیت الله خامنه ای مصداق عینی این موضوع را دوران چهل ساله انقلاب دانستند و گفتند: «در این چهل سال، دشمنان با همه توان و امکانات در مقابل انقلاب اسلامی صف آرایی و ضرباتی را هم وارد کردند اما ملت ایران با توکل بر خدا و انجام وظیفه توانست بر این توطئه ها فائق بیاید و اکنون قوی‌تر از هر دوره ای شده ولی جبهه دشمن ضعیف تر از دوره های گذشته است.»
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه سخنان خود با اشاره به اهمیت و جایگاه موضوع خانواده، خاطرنشان کردند: نظام خانواده، سنت الهی است اما دشمنان بشریت که همان جریان سرمایه داری بین المللی و صهیونیستی است تصمیم به نابودی بنیان خانواده در جهان گرفته اند، بنابراین باید برای حفظ و تقویت ارکان نظام خانواده در جامعه، همت گماشته شود.»
حضرت آیت الله خامنه ای، ازدواج های دیرهنگام و سخت، فرزندآوری کم و ترویج پدیده های زشتی همچون ازدواج های سفید را که سیاه ترین ازدواج است، به همراه تلاش برای از بین بردن حیا و عفت از موارد و زمینه های در خطر قرار گرفتن نظام خانواده برشمردند و تأکید کردند: «ایجاد زمینه برای طهارت و پاکیزگی جوان، مؤثرترین راهکار جهت مقابله با توطئه ها و حفظ انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است.»
بیشتر بخوانید:
ازدواج سفید چیست؟چه تاثیرات منفی ای دارد؟
مجازات ازدواج سفید در قانون ایران چیست ؟
