حساسیت به بادمجان یک آلرژی غذایی شایع
علت حساسیت به بادمجان و روش پیشگیری از آن
حساسیت به بادمجان یک آلرژی غذایی شایع در بین افراد است . حساسیت های غذایی مسئله ای نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت گاهی اوقات خوردن برخی از غذا ها می تواند تا سرحد مرگ برای شما خطرساز باشد.
بادمجان یکی از اعضای خانواده بزرگ سبزی هاست. حساسیت زایی بادمجان بر خلاف بسیاری از خوراکی هایی که حساسیت زایی آنها ناشی از ترکیب های موجود در پروتئین هایشان است، به وجود هیستامین برمی گردد که مستقیم باعث واکنش بدن می شود. به همین دلیل هم بادمجان در افرادی که حتی زمینه های بروز آلرژی ندارند هم می تواند حساسیت ایجاد کند .برخی افراد به هر نوع غذایی که حاوی بادمجان باشد، حساسیت نشان می‌دهند بنابراین نمی‌توان گفت نحوه طبخ بادمجان با حساسیت‌زایی آن در ارتباط است ولی استفاده از فرم خام و نارس بادمجان در این افراد توصیه نمی‌شود.
بادمجان یک ماده غذایی رایج و غنی از مواد مغذی بوده که در بسیاری از دستورالعمل‌های مختلف غذایی یافت می‌شود، اما متاسفانه برخی از افراد به بادمجان آلرژی داشته و همین موضوع سبب شده تا تغییراتی در رژیم غذایی آنها به وجود آید. بادمجان در بسیاری از غذاهای مختلف و گیاهی جایگزینی برای گوشت به حساب می‌آید، بنابراین افراد مبتلا به آلرژی بادمجان باید به این امر واقف بوده و در صورت تردید درباره محتویات غذا از آشپز پرس و جو نمایند.
علائم حساسیت به بادمجان
این علائم مشابه آلرژی‌های غذایی دیگر بوده و فرد مبتلا به آلرژی بادمجان ممکن است مشکلاتی را به هنگام خوردن و یا بعد از آن داشته باشد.
مشکلات ایجاد شده عبارتند از:
- سوزش در ناحیه زبان
- ایجاد کهیر
- حالت تهوع
- اسهال
- سرفه
- ناراحتی معده
- تورم در اطراف لب‌ها و دهان
علایم این حساسیت متعدد هستند ولی به طور عمده شامل سوزش دهان و گلو و گاهی بروز احساس خارش در همین اندام هاست. این علایم می توانند در مراحل بعد به شکل ناراحتی های مقطعی گوارشی نیز بروز کنند. البته گاهی افراد با لمس پوست بادمجان هم دچار بروز علایم حساسیت های پوستی می شوند.
اغلب افراد مبتلا به آلرژی بادمجان، تقریبا بلافاصله پس از خوردن بادمجان دچار علائم فوق خواهند شد. با این حال، گاهی اوقات ممکن است شروع علائم چند ساعت پس از مصرف بادمجان رخ دهد.
موارد شدید حساسیت نسبت به بادمجان
در اغلب موارد، علائم آلرژی بادمجان جدی و شدید نبوده اما افراد مبتلا به این آلرژی باید از خطر آنافیلاکسی آگاه باشند، زیرا واکنش آنافیلاکسی بسیار خطرناک و جدی بوده و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد .در حالت کلی، بروز واکنش های شدید نسبت به بادمجان بسیار نادر است و معمولا دیده نمی شود، اما در موارد بسیار معدودی واکنش های شدید که در اصطلاح به آن آنافیلاکسی می گویند،گزارش شده است. این واکنش ها معمولا ابتدا با مشکلات پوستی آغاز می شوند و در ادامه باعث بروز کهیر و در پی آن بروز تنگی نفس می شوند. در صورت شدیدتر شدن این علایم، حساسیت به بادمجان حتی ممکن است منجر به مرگ افراد نیز شود.
فواید تغذیه ای بادمجان
از ویتامین های موجود در بادمجان می توان به ویتامین های گروهB (مخصوصا B1 و B6)، ویتامین A و C و مواد معدنی مختلف از جمله كلسیم، فسفر، مس، گوگرد، منیزیم، پتاسیم و آهن اشاره کرد.
علاوه بر ویتامین ها و املاح یاد شده، بادمجان دارای فیتونوترینت هایی است که خاصیت آنتی اکسیدانی فوق العاده ای دارند. فیتونوترینت های موجود در بادمجان شامل اجزای فنولیکی مانند کافئیک و کلوروژنیک اسید(chlorogenic acid) و فلاوونوئیدها مانند ناسونین(nasunin) می باشند. اجزای فنولیکی دارای خاصیت ضد سرطانی، ضدکلسترول بد خون و ضد ویروسی می باشد.
این گیاه حاوی فیبر بالایی است از این رو برای درمان یبوست و کاهش کلسترول مفید است. تحقیقات جدید نشانگر آن است كه بادمجان دارای ماده ای ضد تشنج است و در درمان صرع اثر بسیار خوبی دارد. بادمجان کالری پایینی دارد (هر 100 گرم آن دارای 35 کیلوکالری انرژی است)، به همین دلیل برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند، مفید است.به علاوه اندیس گلایسمی پایین آن(کمتر از 15)، موجب شده است که برای بیماران دیابتی نیز سودمند باشد. بادمجان به دلیل داشتن پتاسیم بالا و سدیم پایین، برای کاهش فشار خون بسیار سودمند است.
میزان حساسیت زایی در انواع مختلف بادمجان
نتایج بررسی ها نشان می دهند که میزان هیستامین بادمجان در انواع با پوست سبز بیش از سایر انواع بادمجان هاست و افراد باید در مصرف آنها دقت کنند.بادمجان باید كاملاً رسیده مصرف شود، چرا كه نارس آن دارای ماده ای سمی است و در كسانی كه از آسم رنج می برند، تحریك كننده به شمار می آید.
همچنین بادمجان به علت دارا بودن ماده ای سمی به نام سولانین برای افرادی كه حساسیت دارند، مناسب نیست، این افراد به خصوص به نمونه های تخم دار بادمجان حساسیت داشته و بلافاصله بعد از خوردن آن، دچار چشم درد شده یا پوست بدن شان خارش پیدا می كند و در مواردی مبتلا به كهیر می شوند.
آیا حساسیت زایی بادمجان مربوط به دانه های آن است ؟
بر خلاف تصور عامه، حساسیت زایی و هیستامین های موجود در بادمجان در گوشت آن است، نه در دانه های آن. در مورد اینکه دانه های بادمجان برای بدن مفید هستند یا نه، متخصصان تغذیه بهتر می توانند توضیح دهند ولی از نظر حساسیت زایی باید گفت که این دانه ها بی تاثیر هستند.
نکات کاربردی در زمان حساسیت به بادمجان
افراد مبتلا به این آلرژی باید در مورد مصرف غذاهای خود بیشتر تامل کنند، زیرا بادمجان جایگزین گوشتی محبوبی در بسیاری از غذاهایی گیاهی به حساب می‌آید، بنابراین توصیه می‌شود به هنگام مصرف و خرید محصولات گیاهی، از جمله برگرهای سبزیجات در فروشگاه‌ها و رستوران‌ها بیشتر دقت کنید. افراد مبتلا به آلرژی بادمجان، ممکن است به موارد زیر نیز آلرژی داشته باشند:
- گوجه فرنگی
- فلفل
- سیب زمینی
- ادویه‌جات حاوی فلفل
سالیسیلات در بادمجان ممکن است در برخی از افراد دچار علایم آلرژی یا عدم تحمل شود. این افراد امکان دارد از سایر مواد غذایی که چنین ویژگی‌هایی را دارند نیز دوری نمایند. با این‌حال، افراد مبتلا به سطوح آنتی بادی IgE طبیعی اما با حساسیت سالیسیلات نیز احتمال دارد قادر به تحمل مقدار کمی از سالیسیلات قبل از شروع علائم باشند.
پیشگیری از حساسیت به بادمجان
بادمجان دارای آلکالوییدی به نام سولانین است و برای افرادی که حساسیت دارند مناسب نیست و ایجاد آلرژی و مسمومیت می کند بنابراین بهتر است در زمان پخت بادمجان سولانین آن را کم کنیم و به حداقل برسانیم . بهترین روش پخت بادمجان به این ترتیب است که ابتدا بادمجان را پوست کند ,سپس ورقه ورقه کرد و لابلای آن نمک پاشید وگذاشت(حداقل نیم ساعت) تا آب زرد رنگ آن که محتوی سولانین است خارج شود. سر آخر آنرا شسته ,خشک کرد و پخت.
انجام چنین پروسه ای موجب می شود که میزان جذب روغن بادمجان در روش پخت از طریق سرخ کردن بسیار کم شود. در خرید بادمجان باید دقت کنیم بادمجان کاملا رسیده , گوشتالو و دارای پوست شفاف و کشیده باشد اثر ضرب خوردگی نداشته باشد و میزان تخم آن حتی الامکان کم باشد و اگر می توان در زمان مصرف تخم های آن را کم کرد. بادمجان کم کالری ولی دارای ویتامین ومواد معدنی بسیاری است و به علت داشتن آهن در رفع کم خونی موثر است منتها باید دقت کرد که برای آسم و برونشیت تحریک کننده است.
درمان حساسیت به بادمجان
در صورتی که فرد دچار واکنش‌های جزئی شده باشد، می‌تواند از داروهای بدون نسخه مانند بنادریل استفاده کند، اما در هر صورت فرد به هنگام بروز علائم و در واقع اولین واکنش، باید به پزشک مراجعه کند. پزشک تعیین می‌کند که فرد به چه ماده و یا مواد غذایی آلرژی داشته و با تعیین آن، برنامه‌ای را برای درمان فراهم خواهد کرد. فرد در موارد شوک آنافیلاکسی، به مراقبت‌های فوری پزشکی نیاز دارد، زیرا در صورت عدم درمان، بسیار خطرناک بوده و می‌تواند موجب مرگ شود.
بیشتر بخوانید:
آمپول ضد حساسیت راه حل درمان انواع آلرژی!
حساسیت فصلی و راههای پیشگیری و درمان آن
