جواب درس هشتم علوم پنجم ابتدایی

گام به گام علوم پنجم درس 8

گام به گام علوم پنجم / درس 8 :: کارها آسان می‌شود (1)

فراز و نوید سوار الّاکلنگ هستند. فراز دوست دارد با نوید، که از او سنگین‌تر است، بازی کند امّا مثل اینکه مشکلی وجود دارد. آنها نمی توانند به راحتی با هم بازی کنند.
برای حل مشکل آنها چه راه‌هایی را پیشنهاد می‌کنید؟
پاسخ: نوید که وزن بیشتری دارد باید در قسمت های وسط تر الاکلنگ بنشیند تا تعادل وزن در وسط الاکلنگ حفظ شود.

روی الّاکلنگ، محلّ نشستن نوید و فراز چگونه باید باشد تا آن دو بتوانند با هم بازی کنند؟ برای پاسخ دادن به پرسش بالا، در گروه خود کاوش کنید.

کاوشگری صفحه 64 علوم پنجم

1- وسط خط کش را روی پاک کن (تکیه گاه) قرار دهید. محلّ پاک کن را تغییر ندهید.
2- دو عروسک با جرم‌های مختلف را در دو لیوان یک بار مصرف یکسان بگذارید.
3- این دو لیوان را در فاصله‌های یکسان از تکیه گاه قرار دهید؛ چه چیزی مشاهده می‌کنید؟
پاسخ: آن طرف که لیوان سنگین‌تر قرار دارد، پایین‌تر می‌رود.

4- لیوان سنگین‌تر را از تکیه گاه دور کنید؛ چه مشاهده می‌کنید؟
پاسخ: باز هم لیوان سنگین‌تر پایین قرار دارد.

5- لیوان سنگین را کم‌کم به تکیه گاه نزدیک کنید تا بالاتر از لیوان سبک‌تر قرار گیرد.
6- مشاهده‌های گروه خود را در جدول زیر یادداشت کنید. (کار گروهی)

* با توجه به نتایج این فعالیت، توضیح دهید که فراز چگونه می‌تواند مشکل بازی با نوید را حل کند.
پاسخ: با نزدیک شدن نوید به سمت تکیه‌گاه، مشکل آن‌ها حل خواهد شد.
* در این فعّالیت، چه چیزی را ثابت نگه داشتیم و چه چیزی را تغییر دادیم؟
پاسخ: لیوان سنگین‌تر، همچنان پایین می‌ماند.

کاوشگری صفحه 65 علوم پنجم

پاسخ:  نوید سنگین تر از فراز است. اگر محل نشستن نوید تغییر نکند، فراز باید دورتر از تکیه گاه قرار بگیرید تا بتواند به بازی با نوید ادامه دهد.

کاوشگر صفحه 66 علوم پنجم

وسایل و مواد لازم: دو لیوان یک‌بار مصرف ـ پاک کن ـ دفتر یادداشت و مداد ـ خط کش 50 سانتی‌متری ـ یک بسته گیره کاغذ
1- وسط خط کش 50 سانتی متری را روی پاک کن (تکیه گاه) قرار دهید.
2- لیوان‌ها را در فاصله 15 سانتی‌متری از تکیه گاه قرار دهید.
3- در یکی از لیوان‌ها 4 گیره کاغذ قرار دهید.
4- در لیوان دیگر، آن قدر گیره کاغذ قرار دهید تا خط کش کاملاً به حالت افقی (تعادل) قرار گیرد. تعداد گیره‌ها را در جدول یادداشت کنید.

5- در یکی از لیوان‌ها تعداد گیره‌ها را دو برابر کنید؛ چه اتّفاقی می‌افتد؟
پاسخ: تعادل خط کش به هم می‌خورد و لیوان سمت چپ پایین می‌رود.
* برای به تعادل رسیدن خط کش چه راه‌هایی را پیشنهاد می‌کنید؟ آنها را آزمایش کنید و نتیجه را گزارش دهید.

* بین فاصله‌ٔ لیوان‌ها از تکیه گاه و تعداد گیره‌ها چه ارتباطی وجود دارد؟
پاسخ: 4 گیره دیگر به لیوان سمت راست اضافه کنیم تا تعداد گیره‌های هردو لیوان یکسان (8 عدد) شوند یا لیوان سمت راست را در فاصله‌ٔ 30 سانتی‌متری تکیه گاه قرار دهیم.

فعالیت صفحه 67 علوم پنجم

وسایل و مواد لازم: دو لیوان یک‌بار مصرف ـ پاک کن ـ خط کش 50 سانتی‌متری ـ یک بسته گیره کاغذ ـ مداد تراش
چگونه می‌توانید با اهرمی که دارید، جرم جسم‌هایی مانند مداد تراش و پاک کن را اندازه‌گیری کنید؟
1- لیوان‌ها را در فاصله مساوی از تکیه گاه قرار دهید.
2- در یکی از لیوان‌ها یک مداد تراش بگذارید. در لیوان دیگر آن قدر گیره‌ٔ کاغذ بریزید که خط کش به تعادل برسد. چند گیره لازم است تا خط کش به تعادل برسد؟
پاسخ: 5 گیره
3- به جای مداد تراش، یک پاک کن بگذارید و مرحله‌ٔ 2 را تکرار کنید. اگر جرم هر گیره کاغذ 2 گرم باشد، جرم مداد تراش و جرم پاک کن چند گرم می‌شود؟
پاسخ: 10 گیره

گفت و گو صفحه 68 علوم پنجم

درباره ی کاربرد هر یک از اهرم های شکل بالا و اینکه چگونه انجام کارها را آسان میکنند، در گروه خود گفتوگو کنید. 
میخ کش: سبب بیرون کشیدن راحت‌تر میخ از طریق کمک به افزایش نیرو می‌شود.
منگنه: سبب وصل کردن کاغذها به یکدیگر از طریق کمک به افزایش سرعت می‌شود.
درب باز کن نوشابه: سبب راحت‌تر باز کردن درب از طریق کمک به افزایش نیرو می‌شود.
گردو شکن: سبب شکستن راحت‌تر گردو از طریق کمک به افزایش نیرو می‌شود.

فعالیت صفحه 68 علوم پنجم

پاسخ: میخ کش در ستون سمت راست جدول قرار می‌گیرد. یعنی تکیه گاه بین نیرو و جسم قرار دارد. اما فرغون در ستون وسط جدول قرار می‌گیرد یعنی جسم بین تکیه گاه و نیرو قرار دارد.