بیماری چشمی پتوز(افتادگی پلك)Ptosis

افتادگی پلك یا پتوز ( Ptosis )

به افتادگی پلک فوقانی پتوز ( Ptosis) گفته می‌شود. این افتادگی ممکن است خفیف بوده و یا تمامی مردمک را بپوشاند. در برخی موارد پتوز می‌تواند دید طبیعی را محدود و یا حتی به طور کامل مسدود نماید. پتوز می‌تواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند، وراثتی باشد، در بدو تولد بروز کند و یا در سنین بالاتر اتفاق بیفتد.

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان بیماری افتادگی پلك یا پتوز آشنا شوید.

افتادگی پلک فوقانی و باریک شدن شکاف پلکی

این بیماری به افتادگی پلک فوقانی و باریک شدن شکاف پلکی اطلاق شده و می تواند یک یا هر دوچشم را در گیرکند . افتادگي پلك ممكن است از مقدار كم كه بزحمت قابل تشخيص است تا افتادگي كامل طوري كه تمام مردمك را بپوشاند متغير باشد پتوزيس هم در بچه ها وهم در بزرگسالان روي مي دهد اما بيشتر موارد ان ناشي از سالخوردگي است.

در فرم خفیف بیماری افتادگی پلک در حدی است که مردمک چشم را نمی پوشاند ولی در موارد شدیدتر افتادگی پلک منجر به پوشاندن قسمتی از مردمک شده به طوری که میدان بینایی را کاهش می دهد . پتوز هم در کودکان و هم در بزرگسالان دیده شده ولی علت آن اغلب پیری است

به افتادگي پلك فوقاني پتوز گفته مي شود. اين افتادگي ممكن است خفيف بوده و يا تمامي مردمك را بپوشاند. در برخي موارد پتوز مي تواند ديد طبيعي را محدود و يا حتي بطور كامل مسدود نمايد.بیماری می تواند در زمان تولد بدلیل عدم تکامل عضلات بالا برنده پلک و یا به همراه سایر بیماریهای مادرزادی ظاهر شود که به آن افتادگی پلک مادرزادی اطلاق می گردد.

انواع اکتسابی این بیماری میتواند بدلیل اختلال در عضله بالابرنده پلک فوقانی بر اثر افزایش سن (شایعترین علت)، اشکال در اعصاب مربوط به این عضلات ویا درگیری مکانیکی پلک بر اثر تومورها و التهابات و وارد شدن ضربه به پلک ایجاد گردد.در نوع ناشی از افزایش سن، تاندون عضلات بالابرنده پلک از محل اتصا لشان بر روی پلک جدا شده و در نتیجه افتادگی پلک رخ می دهد که معمولا در سنین بالای 50-45 سال دیده می شود.

انواع پتوز

۱. پتوز نوروژنیک

۲. پتوز میوژنیک (بخصوص در اطفال)

۳. پتوز آپونوروتیک (بخصوص در افراد مسن)

۴. پتوز مکانیکال

۵. پتوز نوروتوکسیک

————————————————————————-

پتوز مي تواند :

• يك يا هر دو چشم را درگير كند.
• وراثتي باشد.
• در بدو تولد بروز كند.
• در سنين بالاتر اتفاق بيفتد.

پتوز در كودكان

• پتوز مادرزادي به معناي وجود پتوز در بدو تولد مي باشد. اگر كودكي با پتوز متوسط تا شديد متولد شود، ممكن است براي تكامل بينايي نيازمند درمان فوري باشد.
• پتوز مادرزادي اغلب در اثر نقص در تكامل عض

له بالابرنده پلك فوقاني كه عضله لواتور نام دارد، اتفاق مي افتد. اگرچه معمولا يك اختلال مجزا مي باشد، ولي در موارد مادرزادي، ممكن است همراه با اختلالات زير باشد:

• اختلال حركات چشمي
• بيماري هاي عضلاني
• تومورهاي پلك يا ساير تومورها
• اختلالات عصبي
• عيوب انكساري
• پتوز مادرزادي معمولا با گذشت زمان بهبود نمي يابد.

————————————————————————-

علائم و نشانه هاي پتوز كدامند ؟

شايعترين علامت آشكار پتوز در كودكان، افتادگي پلك مي باشد. در پتوز مادرزادي، اغلب عدم تقارن چين پلك فوقاني وجود دارد. كودكان مبتلا به پتوز ممكن است براي ديدن مجبور شوند گردن خود را به عقب خم كنند يا ابروها را به سمت بالا بكشند. اين مانورهاي سر و صورت نشان مي دهند كه كودك سعي مي كند براي ديدن از هر دوچشم استفاده نمايد. بعد از گذشت چند سال، اين وضعيت هاي غير طبيعي سر ممكن است منجر به اختلالات ظاهري سر و گردن شوند.

————————————————————————-

مشكلات ناشي از پتوز در كودكان كدامند ؟

شايع ترين اختلال جدي مرتبط با پتوز دوران كودكي، آمبليوپي (تنبلي چشم) مي باشد. به دو علت پتوز مي تواند ايجاد تنبلي چشم كند:

• انسداد مسير بينايي در موارد پتوز شديد
• ايجاد آستيگماتيسم و تاري ديد ناشي از آن
• بعلاوه پتوز ممكن است در صورت وجود انحراف چشم آن را مخفي نمايد و اين مورد نيز مي تواند منجر به تنبلي چشم شود.

————————————————————————-

پتوز مادرزادي چگونه درمان مي شود ؟

در اغلب موارد، پتوز كودكان با جراحي درمان مي شود. اگر تنبلي چشم هم وجود داشته باشد، ممكن است درمان با قرار دادن پوشش بر روي چشم سالم، استفاده از عينك يا قطره چشمي ضروري باشد. تشخيص لزوم انجام جراحي و انتخاب روش مناسب، بر اساس عوامل زير صورت مي گيرد:

1. سن كودك
2. درگيري يك يا هر دو پلك
3. شدت پتوز
4. قدرت عضلات بالا برنده و پايين آورنده پلك
5. وضعيت حركات چشمي

در اوايل دوران زندگي معمولا ضرورتي به انجام جراحي براي موارد خفيف تا متوسط پتوز وجود ندارد. هم در موارد مذكور و هم موارد شديدي كه تحت عمل جراحي قرار گرفته اند، بايد به طور منظم از نظر تنبلي چشم، عيوب انكساري و حالت هاي وابسته توسط چشم پزشك بررسي و در صورت نياز تحت درمان قرار گيرند.

————————————————————————-

علل پتوز بالغين چيست ؟

شايعترين علت پتوز در بالغين، كشيدگي يا جداشدگي تاندون عضله لواتور از روي پلك مي باشد. وقوع اين فرايند ممكن است ناشي ازعلل زير باشد:

افزايش سن

• به دنبال جراحي كاتاراكت (آب مرواريد) يا ساير جراحي هاي چشمي
• ضربه به چشم
• پتوز بالغين همچنين ممكن است عارضه اي از ساير بيماري ها مانند بيماري هاي عصبي يا عضلاني و در موارد نادر تومورهاي حدقه چشم باشد كه عضله بالابرنده پلك يا عصب آن را درگير مي كنند

————————————————————————-

پتوز بالغين چگونه درمان مي شود ؟

چشم پزشك مي تواند بررسي جامعي از مشكل شما به عمل آورده و راجع به روش هاي درماني مختلف و عوارض وخطرات احتمالي آن ها اطلاعات لازم را در اختيار شما قرار دهد.
براي تشخيص علت پتوز و انتخاب بهترين روش درماني ممكن است نياز به انجام آزمايش خون، عكسبرداري هاي مخصوص و يا ساير آزمايشات باشد. در صورت يافتن علت زمينه اي بايد ابتدا اين مورد اصلاح گردد، اما در اغلب موارد، درمان نهايي جراحي است كه نوع جراحي نيز بر اساس شدت پتوز و ساير يافته هاي باليني تعيين مي گردد.
چشم پزشك مي تواند بررسي جامعي از مشكل شما به عمل آورده و راجع به روش هاي درماني مختلف و عوارض وخطرات احتمالي آن ها اطلاعات لازم را در اختيار شما قرار دهد.
براي تشخيص علت پتوز و انتخاب بهترين روش درماني ممكن است نياز به انجام آزمايش خون، عكسبرداري هاي مخصوص و يا ساير آزمايشات باشد. در صورت يافتن علت زمينه اي بايد ابتدا اين مورد اصلاح گردد، اما در اغلب موارد، درمان نهايي جراحي است كه نوع جراحي نيز بر اساس شدت پتوز و ساير يافته هاي باليني تعيين مي گردد.

————————————————————————-

خطرات جراحي پتوز كدامند؟

خطرات جراحي پتوز شامل عفونت، خونريزي و كاهش بينايي مي باشد، ولي وقوع اين عوارض بسيار نادر است. بلافاصله بعد از عمل، ممكن است چشم بطوركامل بسته نشود، ولي اين عارضه معمولا مقطعي است. در طي اين مدت مي توان از قطره و پماد براي محافظت چشم استفاده نمود. اگرچه ظاهر پلك بطور قابل توجهي اصلاح مي شود، اما ممكن است پلك ها كاملا قرينه به نظر نرسند. در اغلب موارد بعد از جراحي در نگاه به پايين پلك عمل شده نسبت به طرف مقابل مختصري بالاتر قرار مي گيرد و شب ها مختصري باز مي ماند كه اين دو عارضه مشكل آفرين نيستند. در موارد نادر، حركات كامل پلك قابل برگشت نيست. در برخي موارد، ممكن است بيش از يك بار عمل جراحي لازم باشد.

————————————————————————-

خلاصه

پتوز در بالغين و كودكان با انجام جراحي قابل درمان است و اين درمان علاوه بر اصلاح وضعيت ظاهري مي تواند باعث بهبود بينايي نيز شود. در پتوز كودكان، انجام معاينات منظم چشم پزشكي در سال هاي اول زندگي براي پيشگيري و درمان تنبلي احتمالي چشم از اهميت ويژه اي برخوردار است.

————————————————————————-

توصیه ها:

كودكاني كه با پتوز متوسط يا شديد متولد مي شوند بايد حتماً درمان شوند زيرا محدود شدن میدان بینایی وعدم دید مناسب سبب ايجاد تنبلي چشم (آمبليوپي)5 مي شود. تمام كودكاني كه پتوز دارند (حتي موارد خفيف) بايد هر ساله توسط چشم پزشك معاينه شوند. بدتر شدن پتوز در طول زمان مي تواند سبب تغيير شكل چشم به دليل رشد كودك و بزرگتر شدن چشم ها و گاهي مشكل در بينايي شود.

بیمار می بایست دو هفته قبل ازجراحی داروهایی مثل دیکلوفناک، بروفن، آسپرین و وارفارین که شانس خونریزی حین عمل یا پس از آن را افزایش می دهند قطع نماید. می توان از روز بعد از عمل مصرف آنها را مجدداً آغاز کرد.

در 10 تا 20 درصد مواردنیاز به یک عمل روتوش جهت اصلاح نهایی موقعیت پلک می باشد. این کار تنظیمی معمولاً چند هفته تا چند ماه بعد انجام می گیرد و هدف آن تنظیم نهایی عضله در محل مناسب است.

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب افتادگی پلك یا پتوز

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.

منبع:ویکی پدیا

————————————————————————-

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی