بررسی اثر مصرف مشروبات الکلی در ایجاد سیروز کبدی
سیروز کبدی یک بیماری خطرناک و البته کشنده است
عوامل متعددی سبب بروز سیروز می شوند. برای چندین دهه، الکل بعنوان یک علت اصلی سیروز کبدی شناخته شده بود، اما عملا هپاتیت که بوسیله ویروس هپاتیت B و C بعنوان منابع مهم آن شناخته شدند.
از اوایـل قرن هفده پزشکان اعتقاد پیدا کرده‌اند که الکل در پیدایش سیروز کبدی موثر است. امروز نیز اگرچه درباره چگونگی مکانیسم الکل در تولید سیروز اختلاف نظر وجود دارد ولی تقریبا در ارتباط سیروز و مشروبات الکلی “متفق القولند” و معتقدند کـه مصرف الکل در تولید و تشکیل بیماری سیروز کبد اثر قطعی دارد.
درست است که در بعضی از کشورها باوجود عدم مصرف مشروبات الکلی باز هم بیماری سیروز وجود دارد ولی در کشورهایی که الکل مصرف می‌کنند از یکطرف این بیماری زیاد دیده میشود و از طرف دیگر تـعداد مبتلایان این بیماری رابطه مستقیم با میزان مصرف مشروبات الکلی آن کشور دارد.
آیا مصرف مشروبات الکل مستقیما ایجاد سیروز میکند؟
از مسائل بسیار بغرنج و قابل اهمیت آن است کـه مصرف الکل مـستقیما ایجاد سیروز نمی‌کند ! و هیچ محققی تاکنون نتوانسته است با خوراندن الکل به حـیوانات آنـها را دچـار سیروز بنماید ولی در عوض برخی از دانشمندان توانستند با محروم کردن موش‌ها از بعضی از مواد غذائی مـخصوصا کـولین و میتونین که از اسیدهای آمینه هستند آنها را دچار سیروز بنماید.
بنابراین الکل اثر سـمی مـستقیم روی کـبد ندارد ولی بعلت فقر غذائی که معمولا الکلی ها دارند ویا به علت اینکه الکل اشـتها را مـی‌زند این طبقه از مردم را دچار سیروز مینماید.
درست است که الکل در اوایل باعث ازدیـاد اشـتها مـی‌شود ولی بعدها اشتها را کاملا می‌زند.از طرف دیگر الکل در بدن میسوزد و تولید نیرو و مواد ذخیره‌ای در بـدن مـیکند و در نتیجه انسان را از خوردن مواد غذائی اساسی مانند پروتئین‌ها بی‌نیاز میکند و این بـاعث ایـجاد نـوعی فقر غذائی در بدن میشود و این نوع فقر غذائی است که در عین ثروتمندی، انسان را دچار سـیروز مـی‌نماید و ایـن مطلب روشن میکند که چرا در بعضی از کشورها با وجود عدم مصرف الکـل بـاز هم بیماری سیروز کبد زیاد دیده میشود و این امر بعلت فقر غذائی می‌تواند باشد.
هرچه کشفیات جدید ارائه میشود اثـر الکـل در ایجاد سیروز نیز بیشتر تایید می‌گردد.
تحقیقات پزشکان در دانـشکده پزشـکی نیویورک نشان می‌دهد.اگر به انسان و یـا حـیوانی الکـل خورانیده شود در کبد تغییراتی ایجاد خواهد کـرد درکـبد “نشط” و یا “رسوب چربی” تولید خواهد شد و به نسج کبد حتی در صورتی کـه سـوءتغذیه هم نباشد صدمه خواهد رسـید اگـر مقدار غـذا را بـه دو بـرابر معمول هم اضافه کنیم،در عین حال ایـن تغییرات چربی در کبد، پیشقراول بیماری سیروز خواهد بود.
پزشکان نامبرده از پژوهش‌های خـود چـنین نتیجه گرفته‌اند که حداقل قسمتی از اثـر الکل در ایجاد سیروز مـربوط بـه اثر سمی اتانول آن می باشند.
تـحقیقات دیـگر نشان می‌دهد که الکل و سوءتغذیه اثر هم دیگر را در ایجاد سیروز تقویت می‌کنند، بـطوریکه اگـر این دو توام باشند،کبد را خـیلی زیـادتر آزار مـی‌رسانند تا هرکدام بـه تـنهائی. اصولا این دو باهم هـمراهند،چـه بطوریکه ذکر شد الکل خواه ناخواه باعث سوءتغذیه نیز میشود.
چرا همه کسانی که الکلی هستند دچار سیروز کبد نمی‌شوند؟
میدانیم که استعدادها مـختلف هـستند خیلی از انـسان‌ها مـورد حـملهء میکرب‌های مختلف قرار مـی‌گیرند ولی عده محدودی دچار بیماری می‌شوند .
مثلا اگر عده‌ای از مردم با میکرب حصبه در تماس باشند تـعداد کـمی از آنان دچار حصبه می‌شوند حالا باید گـفت کـه مـیکرب مـسئول بـیماری نیست اگر چـنین بـود باید همه مبتلا می‌شدند.
در ایجاد سیروز شاید عوامل دیگری نیز غیر از الکل و سوء تغذیه موثر باشند مـانند ( تـورم ویـروسی کبد ) ولی هیچکدام باندازه الکل موثر نیستند.
اگـر تـورم کـبدی بـاعث سـیروز بـشود معمولا این بیماری خیلی زود بروز میکند البته این در صورتی است که تورم ویروسی کبد درمان نشود و این تورم بطور مزمن ادامه پیدا کند . اگر این نوع تـورم کبدی در یک شخص الکلی بروز کند این شخص خیلی بیش از دیگران دچار سیروز کبد می گردد.
طبق تحقیقات بیمارستانی در ماساچوست : کسانی که الکل را ترک نمودند بیش از دیگران عمر کردند.60 درصد از آنها که مشروب را کاملا ترک کرده بودند در آخر 5 سـال هـمه‌شان زنده بودند در صورتیکه بقیه که ترک نکرده بودند همه مرده بودند.اصولا کسانی که مشروب را ترک کرده بودند وضع‌شان ثابت مانده بود و بـدتر نـشده بود.
مطلبی که خیلی قـابل‌توجه اسـت این است که اگر کسی در اثر الکل دچار سیروز شود و الکل را ترک کند عمر وی از سیروزیهای غیرالکلی بیشتر خواهد شد و مطلب قابل‌توجه دیگر اینکه اگـر چـنین کسی که الکل را تـرک کـرده است مجددا مشروب بخورد این مشروب برای وی کشنده خواهد بود.
بطور خلاصه هرچه مقدار مصرف روزانه الکل بیشتر و هرچه طول مدت مصرف آن زیادتر باشد بهمان نسبت آزردگی‌های کبدی نـیز بـیشتر خواهد شد.
شایع ترین علائم سیروز
علایم همچون زردی،ادرار تیره،بی‌اشتهایی،ضعف و خستگی بیش از اندازه و حساسیت ربع فوقانی شکم،علایم بیولوژیک شامل افزایش اوروبیلینیوژن ادرار افزایش آنزیمهای کبدی TLA و TSA به بیش از 2/5 برابر طـبیعی هـمراه است.
یک دوره علایم اولیه سرماخوردگی،تب،درد شکم،تهوع،استفراغ و گاهی بثورات جلدی و درد و التهاب مفاصل در این دوران دیده میشود.مهمترین شاخص هپاتیت ویروسی افزایش شدید آمینوترانسفرازهای سرم TSA و TLA است که معمولابه انـدازه 5-10 بـرابر زمان طـبیعی می‌رسد.
در رابطه با بیماری سیروز کبد بیشتر بخوانید:
ارتباط بین دیابت ، سیروز کبدی و مبتلایان به کبد چرب
علت و عوارض بیماری سیروز صفراوی اولیه و درمان گیاهی
رژیم غذایی مناسب برای بیماران سیروز کبدی
آیا مصرف بال مرغ برای بیماران سیروز کبدی مضر است؟
