آشنایی با موارد مصرف و عوارض داروی دفریپرون
معرفی داروی دفریپرون
دفریپرون (Deferiprone) در درمان تجمع آهن ناشی از تزریق خونهای مکرر در مبتلایان به تالاسمی استفاده میشود. مصرف دفریپرون برای بیمارانی تجویز می گردد که دفراکسامین در آن‌ها منع مصرف دارد یا درمان با دفراکسامین به تنهایی نا کافی می‌باشد.
تالاسمی از بیماری‌های ژنتیکی است که در اثر آن هموگلوبین ساختار طبیعی خود را از دست میدهد وبنابراین پدیده تولید هموگلوبین غیر مؤثر در بدن ایجاد میشود.در بیماری تالاسمی هموگلوبین معیوب قادر به اکسیژن رسانی مطلوب به اعضا بدن نیست. بنابراین در این بیماری کمبود کلی هموگلوبین وجود ندارد، بلکه هموگلوبین غیرطبیعی افزایش یافته است.
هموگلوبین جزء انتقال دهنده اکسیژن در سلول های قرمز خونی است که شامل دو پروتئین به نام های آلفا و بتا است. اگر بدن توانایی تولید کافی از هر نوع پروتئین را نداشته باشد، سلول های خونی به طور کامل شکل نمی‌گیرند و توانایی انتقال اکسیژن کافی را ندارند.در نتیجه تالاسمی یک نوع کم خونی است که در طفولیت آغاز میشود و تا پایان عمر به طول می‌انجامد. هر چند تالاسمی یک اختلال منفرد نیست، اما یک گروه اختلالات از طرق مشابه بدن انسان را درگیر می‌کند.
شایعترین درمان برای تمامی اشکال تالاسمی تزریق سلول‌های قرمز خونی است. این تزریق خون برای فراهم آوردن مقادیری از سلول‌های قرمز خونی سالم و هموگلوبین طبیعی که قادر به انتقال اکسیژن باشد، ضروری است. در صورتی که بیمار تالاسمیک در گذشته به اندازه کافی خون دریافت نکرده باشد، لازم است جهت بهبود کیفیت زندگی وی، دفعات تزریق خون افزایش یابد.
در بدن راه طبیعی جهت حذف آهن وجود ندارد، بنابراین آهن موجود در خون تزریق شده در بدن انباشته و وضعیتی را به نام “افزایش غیرطبیعی آهن” (Iron Overload) ایجاد می‌کند. آهن مازاد برای بافت‌ها و ارگان‌های بدن به ویژه قلب و کبد سمی است و منجر به مرگ زودرس و یا نارسایی ارگان‌ها در فرد بیمار میشود. اضافه بار آهن به ویژه در قلب، مهم‌ترین علت مرگ و میر بیماران تالاسمی ماژور می‌باشد. مصرف دفریپرون در این بیماران باعث دفع آهن اضافی در بدن شده و مانع از مرگ و میر ناشی از سمیت آهن می شود.
مکانیسم اثر دفریپرون
دفریپرون داروی خوراکی شلات‌کننده اهن می‌باشد. دفریپرون دارای دو عامل شلات‌کننده می‌باشد و لذا یک اتم اهن، که دارای ۶ اوربیتال خالی می‌باشد، با ۳ مولکول دفریپرون کمپلکس تشکیل میدهد. کمپلکس قرمز رنگی که بین سه مولکول دفری پرون و یک اتم اهن تشکیل میگردد از طریق کلیه‌ها در ادارار بیمار دفع میشود.
فارماکوکینتیک دفریپرون
دارو سریعا از دستگاه گوارش جذب می شود.
مقدار مصرف دفریپرون
بالغین و کودکان بالای 6 سال: 25mg/kg از راه خوراکی 3بار در روز. دوز های بالاتر از 100mg/kg در روز توصیه نمی شود.
عوارض جانبی دفریپرون
کاهش گلبولهای سفید خون ( آگرانولوسیتوز )، عوارض گوارشی ( شکم درد، تهوع، استفراغ، افزایش اشتها و اسهال )، درد شکم و مفاصل، بالا رفتن سطح خونی آنزیم‌های کبدی و تغییر رنگ ادرار.
دارو های هم گروه دفریپرون
- دفراسیروکس
- دفروکسامین
- دیمرکاپرول
- کلسیم دی سدیم ادتا
- پنسیلامین
- سوکسیمر
نحوه نگه‌داری داروی دفریپرون
- دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
بیشتر بخوانید:
تالاسمی آلفا : علائم و راههای درمان تالاسمی آلفا چیست ؟
تالاسمی بتا چیست و چگونه تشخیص داده میشود ؟
علائم انواع تالاسمی | علل، عوامل خطرساز و پیشگیری از تالاسمی
راه های تشخیص تالاسمی چیست و چگونه درمان میشود ؟
