آشنایی با داروی بنزتروپین و عوارض جانبی آن

موارد مصرف بنزتروپین

بنزتروپین (Benztropine) برای درمان علائم بیماری پارکینسون و یا حرکات ناخواسته ناشی از عوارض جانبی برخی داروهای روانپزشکی (ضد روانپزشکی مانند کلرپرومازین / هالوپریدول) مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنزتروپین متعلق به دسته داروهای آنتی کولینرژیک است که با مسدود کردن مواد طبیعی خاص (استیل کولین) کار می‌کنند. این داروها به کاهش سفتی عضلات، عرق کردن و تولید بزاق و کمک به بهبود توانایی راه رفتن در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون کمک می‌کند.

آنتی کولینرژیک ها می‌توانند اسپاسم عضلات شدید کمر، گردن و چشم‌ها را که گاهی ناشی از داروهای روانپزشکی هستند، متوقف کنند. همچنین می‌تواند سایر عوارض جانبی مانند سفتی عضلات را کاهش دهد. این در درمان مشکلات حرکتی ناشی از دیسکینزی تاردیو مفید نیست و ممکن است آ‌ن‌ها را بدتر کند.

اشکال دارویی بنزتروپین : آمپول و قرص.

مکانیسم اثر بنزتروپین

این دارو با انسداد نسبی گیرنده های سیستم کولینرژیک مرکزی به بر قراری تبادل فعالیت سیستم های کولینرژیک و دوپامینرژیک در عقده های بازرال کمک می نماید. به علاوه تا حدودی دارای اثرات بی حس کنندگی موضعی و ضد هیستامین نیز می باشد.

فارماکوکینتیک بنزتروپین

دارو از راه خوراکی به خوبی جذب و به راحتی وارد CNS می شود. متابولیسم دارو کبدی است و از کلیه دفع می شود. اثر دارو 2-1 ساعت پس از تجویز خوراکی و چند دقیقه پس از تزریق وریدی آغاز و تا 24 ساعت ادامه می یابد.

روش درست مصرف بنزتروپین

• قبل از شروع درمان با این دارو، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات دارویی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
• دوز و مقدار داروی بنزتروپین ، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید. دوز دارو ابتدا کم است و سپس با توجه به بیماری و علائم فرد تنظیم می‌شود.
• دارو را به صورت منظم و سر یک ساعت مشخص مصرف کنید.
• ترجیحاً بنزتروپین را ۴-۲ بار در روز تجویز می‌شود که باید همراه با غذا یا قبل از خواب استفاده کنید.
• بعد از گذشت ۳-۲ روز از مصرف دارو علائم شما کمتر می‌شود، اگر وضعیت شما بدتر شد به پزشک اطلاع دهید.
• اگر فراموش کردید که دوز داروی روزانه خود را در زمان مشخص مصرف کنید اما به زودی یادتان افتاد، دارو را مصرف کنید؛ اما اگر زمانی به یاد آوردید که نزدیک به ساعت دوز بعدی دارو است، دوز از یاد رفته را مصرف نکنید. نباید به خاطر دوز از یاد برده شده، دو دوز از دارو را باهم مصرف کنید.

مقدار مصرف بنزتروپین

خوراکی: مقدار 0.5-1 میلی گرم ( معمولا موقع خواب) مصرف می شود. این مقدار ممکن است تا حداکثر 6 میلی گرم در روز افزایش یابد. مقدار مصرف نگهدارنده 1-4 میلی گرم در روز است که به صورت یکجا یا در نوبت های منقسم مصرف می شود.

تزریقی: مقدار 1-2 میلی گرم از راه عضلانی یا وریدی تزریق می شود که در صورت نیاز این مقدار مجددا مصرف می شود.

هشدار درباره مصرف بنزتروپین

بعضی دارو‌ها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی دارو‌ها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی بنزتروپین ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورتی‌ که باردارید و یا به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر دچار بیماری گلوکوم چشم هستید.
• اگر هرگونه مشکل یا انسداد گوارشی دارید.
• اگر به بیماری کولیت اولسراتیو مبتلا هستید.
• اگر سنگ کیسه صفرا دارید.
• اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی دارید.

عوارض مصرف بنزتروپین

همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌ کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف این دارو، از بین می‌روند. در صورت بروز مستمر هر یک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:

• سرگیجه، خواب آلودگی
• احساس بیماری، دل درد
• حالت تهوع و استفراغ
• یبوست
• خشکی دهان
• تاری دید
• گر گرفتگی

اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از بنزتروپین می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض مصرف بیش از حد ( مسمومیت با بنزتروپین )

این دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک ، مصرف نکنید. اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت شده است و علائمی مانند ضربان قلب سریع یا آرام، تنفس آهسته و کم عمق، تشنج، از دست دادن هماهنگی، تب، داغ یا خشک شدن پوست، بزرگ شدن مردمک چشم، تغییر بینایی، تغییر مقدار ادرار، سردرگمی، توهم، تنگی نفس ، غش و ضعف (از حال رفتن) در او دیدید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.

موارد منع مصرف بنزتروپین

1. به تاریخ انقضای بنزتروپین توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید.
2. هرگز بنزتروپین را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
3. تداخل دارویی بنزتروپین را چک کنید و اگر در حال استفاده از دارویی هستید که با این دارو تداخل دارد، با پزشک خود راجع به استفاده از داروهایتان مشورت نمایید.
4. بنزتروپین نباید در کودکان کمتر از ۳ سال استفاده شود.

مصرف بنزتروپین در دوران بارداری و شیردهی

گروه C: مطالعات حیوانی نشان دهنده اثرات جانبی بر روی جنین بوده اند، اما شواهد کافی در مورد انسان وجود ندارد. با اینحال، منافع استفاده از دارو در زنان باردار ممکن است از خطرات احتمالی آن بیشتر باشد.

مصرف در شیردهی : بنزتروپین ممکن است در شیر مادر ترشح و احتمالاً باعث مسمومیت در شیرخوار گردد. زنان شیرده نباید از این دارو استفاده نمایند. بنزتروپین احتمالاً موجب کاهش تولید شیر نیز می‌گردد.

تاثیر مصرف بنزتروپین بر رانندگی

بنزتروپین باعث تاری دید، خواب آلودگی و سرگیجه می‌شود، از رانندگی و کار با ماشین آلات اجتناب نمایید.

تداخلات دارویی بنزتروپین

تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز داروی مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

• برخی از داروهایی که ممکن است با این دارو تداخل برقرار کنند عبارتند از: داروهای آنتی کولینرژیک، پراملینتید.
• اگر داروهایی مصرف می‌کنید که باعث خواب‌ آلودگی می‌شوند، به دکتر یا داروساز خود بگویید، از جمله: الکل، آنتی‌هیستامین‌ها (از قبیل ستیریزین (cetirizine)، دیفن هیدرامین (diphenhydramine))، داروهای خواب و یا اضطراب (مانند آلپرازولام (alprazolam)، دیازپام (diazepam)، زولپیدم (zolpidem))، شل کننده‌های عضلانی، داروهای بیهوشی، داروهای ضد تشنج و داروهای ضد درد و مسکن (مانند کدئین).
• برچسب روی تمام داروهای خود را (مانند داروهای آلرژی یا سرماخوردگی و سرفه) بررسی کنید زیرا مواد تشکیل‌دهنده اکثر آن‌ها باعث خواب‌ آلودگی می‌شود. از دکتر یا داروساز خود راجع به مصرف این داروها سؤال کنید.

توصیه های دارویی بنزتروپین

1- از قطع ناگهنی درمان اجتناب شود.
2- این دارو بر انجام کارهایی که نیاز به مهارت دارند مثل رانندگی، ممکن است تاثیر بگذارد.

شرایط نگهداری از بنزتروپین

• دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
• دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه‌ دارید.

داروهای هم گروه بنزتروپین

بیشتر بخوانید:

راه های مناسب برای مقابله با پارکینسون

بیماری پارکینسون چگونه تشخیص داده میشود؟

همه چیز در مورد قرص سافینامید (پارکینسون)

موارد مصرف قرص پرامی پکسول و عوارض خطرناک این دارو