آشنایی با جاذبه های گردشگری و تفریحی شوشتر

مناطق دیدنی شوشتر

شوشتر یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است و قدمتش را بیش از ۷هزارسال تخمین می‌زنند. این شهر آثار تاریخی بی‌نظیر و معماری فوق‌العاده‌ای دارد. اگر شما هم از دیدن آثار تاریخی و معماری کهن شهرها مختلف لذت می‌برید، دیدن این شهر خوزستان را از دست ندهید.

جالب است بدانید گروهی از مورخان درباره شوشتر اینطور بیان کرده اند که در دورانی از تاریخ، مردم شهر شوش پس از ویران شدن سرزمین‌شان در ۶ فرسنگی آن منطقه‌ای را که دارای آب و هوایی حاصلخیزتر و مناسب‌تر بود، به عنوان محل جدید زندگی انتخاب و شهری جدید به نام «شوشتر» را که به معنای بهتر از شوش است، بنا نهادند.

تاریخچه شهر شوشتر

یک باستان شناس فرانسوی سکونتگاهی را در این شهر پیدا کرده است که با بررسی های انجام گرفته بر روی آن مشخص شده است که قدمت شهر شوشتر نزدیک به ۱۰ هزار سال می باشد. در حفاری ‌هایی که در اراضی دستوا در ۵ کیلومتری جنوب غربی شوشتر فعلی صورت پذیرفت، مشخص شد که این منطقه برای اولین بار بعد از مرگ اسکندر مقدونی توسط اقوام الیمائید اشغال شده است. در طول تاریخ شهر شوشتر بارها مورد حمله قرار گرفته که از جمله ی آن ها حملاتی توسط مغولان و تیموریان بوده است. در زمان نادرشاه افشار بعلت شورشی که در این شهر بر علیه حکومت مرکزی صورت گرفت نادرشاه به شوشتر لشکر کشیده و پس از فتح شهر دست به فجایع زیادی نیز زد. بطوریکه بسیاری از بزرگان این شهر کشته شدند و سه شبانه روز زنان و اطفال عوام الناس را به لشکریان بخشیدند.

پس از آنکه نادرشاه از دنیا رفت اوضاع شهر شوشتر همانند سایر نقاط کشور دچار هرج و مرج گردید و درگیری هایی بین نعمتی ها و حیدری ها بشدت رواج داشت. در زمان کریم خان زند نیز بعلت شورش هایی که در شوشتر صورت گرفته و انواع شر و درگیری، کشاورزی و کسب و کار در این شهر از رونق افتاد.

سازه های آبی شوشتر

یکی از جاذبه های شوشتر که در فهرست جهانی میراث یونسکو نیز به ثبت رسیده همین سازه های آبی است. مجموعه ای از سیستم آبیاری پیچیده که بر اساس شواهد، قدمتش به دوران حکومت داریوش بزرگ و سده ۵ پیش از میلاد باز می گردد. مردم در زمان هخامنشیان تا ساسانیان با استفاده از طرحی هوشمندانه مجموعه ‌ای به هم پیوسته از پل ها، بندها، آسیاب ‌ها، آبشارها، کانال‌ ها و تونل‌ های بزرگ جهت دهی به آب را ساختند تا نهایت بهره را از آب ببرند. امروزه شاید تنها بخشی از این ساختار پیچیده باقی مانده باشد، اما ریزش آب حاصل از پساب آسیاب‌ ها، آبشارهای مصنوعی زیبایی را ایجاد کرده که به محوطه ‌ای حوضچه مانند می ریزند و منظره ای حیرت انگیز را شکل داده است.

نهر داریون در شوشتر

داریون نهری است در شوشتر که از رود شطیط جدا می ‌شود و دوباره به آن می پیوندد. این نهر داریوش یا دارا نیز نام دارد و در زمان داریوش هخامنشی حفر شده است. به گفته نویسنده تحفه العالم: «در حوالی شهر باغ و بوستان نبود و رودخانه از حوالی شهر تخمیناً نیم فرسخ دور بود و مردم قری و قوافل به کشتی از رودخانه عبور می ‌نمودند و به این سبب زحمت بسیاری کشیدند تا این که دارای اکبر نهر داریان را ابتدا نموده فرصت اتمام نیافت و دارا بن دارا به اتمام آن کوشید و آب از میان شهر و صحرای گرگر جاری ساخت و این قبل از اسکندر ذوالقرنین بود».

آرامگاه یعقوب لیث صفاری در شوشتر

در فاصله ی ۱۰ کیلومتری از مسیر دزفول به شوشتر در میان خرباه های شهر جندی شاپور که یکی از محوطه های تاریخی ایران است آرامگاه یعقوب لیث قرار گرفته است. قدمت این آرامگاه کهن به دوران سلجوقیان باز می گردد و دارای یک گنبد مخروطی شکل دندانه دار و از بهترین نوع گنبدهای مخروطی شکل محسوب می شود. سازه‌ ی اصلی بنای بقعه از خشت خام بوده و نقش ‌های برجسته، ملات گچ و خاک نیز در ساخت آن مشاهده می ‌شود. آرامگاه یعقوب لیث صفاری یکی از تاریخی ترین جاذبه های گردشگری شوشتر می باشد.

منطقه حفاظت شده کرایی

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری شوشتر منطقه ی حفاظت شده ی کرایی است که در فاصله ی ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان شوشتر قرار گرفته است. مساحت این منطقه ی گردشگری حدود ۴۰ هزار هکتار است و رشته کوه سیاه یا کوه شه در آن قرار گرفته است. پوشش گیاهی منطقه‌ ی حفاظت شده کرایی از نوع مرتعی و در انواع مختلفی است که می ‌توان به بادام کوهی، انجیر کوهی، کلخنگ، رملیک، سریم، گز، کاسنی، لگومینوز، بارهنگ، بومادران، پونه و درخت کنار در آن اشاره کرد. در خود منطقه ی حفاظت شده ی کرایی جاذبه هایی نظیر راهدار، خرسی، چاه کرا، کرایی قدیم و آبگرمک هم وجود دارد که می توانید در صورت رفتن به این منطقه از آن ها هم بازدید کنید.

پل بند لشکر شوشتر

از دیگر جاذبه های گردشگری شوشتر که قدمت آن به دوران حکومت ساسانیان بر می گردد، پل بند لشکر است. مصالح به کار رفته در این سازه ی تاریخی عبارتند از ماسه سنگ و ملات ساروج که طول بالغ بر ۱۲۴ متر ساخته شده است. ارتفاع این پل در قسمت‌های مختلف، متغیر است اما به طور میانگین دارای بلندایی حدود ۸ متر و ۳۵ سانتی‌متر است. این سازه ی ارزشمند در گذشته به یکی از شهرهای مهمی به نام عسکر مکرم متصل می ساخته و یکی از دروازه های شوشتر محسوب می شده است.

خانه مستوفی شوشتر

عمارات تاریخی خانه مستوفی شوشتر یکی از آثار ارزشمند ایران کهن است که کارشناسان بناهای تاریخی، قدمت آن را به دوران حکومت پادشاهان قاجار نسبت داده اند. عمارت تاریخی خانه مستوفی شوشتر بر اساس سبک معماری مرسوم در اواخر پادشاهی قاجاریه و در زمان مظفرالدین شاه است که در بافت قدیمی این شهرستان نیز ساخته شده است. طرح اولیه این عمارت از دو بخش داخلی و بیرونی تشکیل شده است که از چشم اندازی بسیار زیبا و منحصر به فرد تشکیل شده است.

امروزه با دایر شدن بخش ‌های مختلفی از جمله موزه خانه ‌ی مستوفی، رستوران، مرکز صنایع دستی و عکاسخانه در این مجموعه‌ ی تاریخی، آن را به عنوان یکی از جاذبه‌ های گردشگری شوشتر می ‌شناسند.

قلعه سلاسل شوشتر

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری شوشتر که قدمت تاریخی بسیاری هم دارد، قلعه سلاسل است که بر روی صخره بسیار بزرگی ساخته شده است. . برخی از کارشناسان ساخت این دژ مستحکم و تاریخی را در دوران حکومت ساسانیان عنوان کرده و براین باور هستند که احتمالا همزمان با سال «پل بند شادروان»، احداث شده است. در دوره های مختلف بارها این قلعه مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفت و گفته می شود که در گرداگرد آن از شرق تا غرب خندقی جهت جلوگیری از نفوذ دشمن و نیز تامین آب مورد نیاز قلعه کنده شده بوده است.

خانه گازر شوشتر

یک عمارت تاریخی دیگر جز تاریخی ترین جاذبه های گردشگری شوشتر به شمار می رود خانه گازر شوشتر است. این خانه ی تاریخی در دوره حکومت قاجاریان ساخته شده و دومین خانه از لحاظ اهمیت و ارزش در بین عمارت های تاریخی شوشتر به شمار می رود. خانه گازر شوشتر بدون اندرونی و با تزئینات زیبای آجرکاری، گچبری و حجاری ساخته شده است.

باغ خان شوشتر

مجموعه ای تاریخی دیگری در شهر شوشتر وجود دارد که از آن با عنوان باغ خان یاد می شود. این باغ در فاصله ی کمتر از ۱ کیلومتر از محوطه ی تاریخی آبشارهای شوشتر در بخش غربی رود گرگر و در نزدیکی بافت قدیمی شهر تاریخی شوشتر قرار دارد. این محوطه مساحتی برابر با ۱۶۰۰ مترمربع دارد و درختان در آن به صورت منظم و با نظم خاصی کاشته شده اند. جالب است بدانید که نام این باغ برگرفته از نام «محمد زمان خان مرعشی» از خان‌های دوران قاجار است.

مسجد جامع شوشتر

درون هر کدام از شهرهای ایران یک مسجد بزرگ و جامع قرار دارد که از مهمترین مکان های گردهمایی اهالی آن شهر محسوب می شود، از همین رو یکی از جاذبه های گردشگری شوشتر مسجد جامعی است که در آن قرار دارد. معماری مسجد جامع شوشتر بسیار زیبا و گچبری ها و کنده کاری های بسیار هنرمندان در آن به کار برده است. این مکان سالانه میزبان مسافران زیادی که در اقصی نقاط ایران و حتی خارج از کشور می باشد.

خانه تاریخی مرعشی شوشتر

یکی از زیبا ترین و خاص ترین معماری های دوره قاجار را می توان در نمای خانه تاریخی مرعشی دید. همانطور که از نام این عمارت پیداست، این بنا متعلق به شخصی به نام «سید محمد حسن مرعشی» بوده است که امروز به عنوان پایگاه میراث جهانی سازه های آبی مورد استفاده قرار می گیرد. می توانید در هنگام بازدید از آبشارهای شوشتر، از این خانه تاریخی که با اصالت تمام، در میان بافت قدیمی شهر خودنمایی می کند دیدن کنید.

برج کلاه فرنگی شوشتر

در میان شلوغی مرکز شهر، برجی قدیمی که جزئی از بناهای تاریخی دوره قاجار است، قرار گرفته که به برج کلاه فرنگی شهرت دارد. هشت ضلعی آجری که ارتفاع آن به ۱۱ متر می رسد و سالهاست که در این نقطه شهر، نظاره گر مردمانی هست که از این خیابان عبور می کنند.

آبشارهای شوشتر ( سیکاها )

آبشارهای شوشتر (سیکاها) شوشتر در موقعیت جغرافیایی E4851 N3202 در استان خوزستان واقع است. سازه‌های آبی شوشتر در دوران ساسانیان، جهت بهره‌گیری از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیاب‌های صنعتی ساخته شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند.

روستای کوزه گر شوشتر

روستای کوه زر در استان خوزستان و در ۱۵ کیلومتری شرق شهرستان شوشتر قرار دارد این روستا از طرف شمال به روستای دشت بزرگ و از جنوب به ماهور ، از شرق به محوطه تاریخی شیوندی و از طرف غرب به تنگ عقیلی و رودخانه کارون محدود است.روستای کوه زر یکی از روستاهای بسیارزیبا در مسیر شوشتر به عقیلی می باشد که در پیرامون خود جاذبه های تاریخی و چشم اندازهای بسیار زیبائی دارد. جاذبه هایی نظیر بند چرخاب گرد، سایت تاریخی چرخاب گرد ، چشمه یوز ، اشکفت اناری وگوردخمه های داراچیتی و…که هرکدام به نوبه خود از اهمیت فراوانی برخوردارند . این روستای کوچک از ۳ محله تشکیل شده است . از نکات مهم این روستا فرم معماری آن می باشد که بسیار شبیه خانه های قدیم شوشتر است . در بعضی از خانه ها ی این روستا شوادان وجود دارد که در کمتر روستایی این معماری ارزشمند مشاهده می شود که این خود گواهی بر پیشینه این روستا می باشد.

چهارطاقی شوشتر

چهارطاقی بنایی با سقف گنبدی است که گنبد آن روی چهار پایه بنا شده و چهار طرف آن دارای درگاههای قوسی شکل است. در «مجموعه آسیابها و آبشارها» یک چهارطاقی به عنوان نمازخانه و استراحتگاه آسیابانها قرار دارد. در حاشیه «رود گرگر» چهارطاقی هایی وجود دارد که همگی بر روی سکویی واقع شده و دسترسی به آنها از طریق پلکان میسر است. اما در مجموعه آسیابها و آبشارها یک چهارطاقی تحت عنوان نمازخانه یا مسجد واقع شده که پیشیه ساخت آن به دوران قاجاریه می رسد. این چهارطاقی محلی برای عبادت و نماز و استراحت آسیابانان بوده است.

بیشتر بخوانید:

آشنایی با مناطق دیدنی و گردشگری صوفیان

مناطق دیدنی و جاذبه های تاریخی زیبای بهشهر

مناطق دیدنی و گردشگری شهر رویان

گردآوری توسط بخش گردشگری

مجله دلگرم