آشنایی با جاذبه های گردشگری و تاریخی بجنورد

مناطق دیدنی بجنورد

بجنورد مرکز استان خراسان شمالی است که همواره در مسیر پیشرفت و تکامل قرار داشته و در میان شهرهای شمال شرقی ایران سرآمد است.این شهر در کوهپایه های رشته کوه آلاداغ بنا شده و آب وهوایش معتدل کوهستانی است. بجنورد و نواحی اطرافش به لحاظ جاذبه های گردشگری غنی است و هم در میان جاذبه های طبیعی و هم تاریخی، نمایندگان قدرتمندی دارد.از آبشار و کوه و باغ و روستا گرفته تا کوشک و عمارت و آتشکده. چنین تنوعی از جذابیت ها برای هر شهری خیره کننده است. برای آشنایی بیشتر با جاهای دیدنی بجنورد سفرزون را دنبال کنید.

عمارت سردار مفخم بجنورد

در هر دوره تاریخی، و در هر گوشه و کناری از سرزمین های کهن، مردان قدرتمندی بوده اند که با هوشمندی و درایتشان یادگاری از قدرت و زمانه خود برای آیندگان به جا گذاشته اند. یارمحمدخان شادلو مشهور به سردار مفخم از جمله رجال سیاسی قدرتمند دوران قاجار در بجنورد بوده که مقارن با سلطنت ناصرالدین شاه دستور ساخت عمارتی باشکوه و مجلل را می دهد. عمارتی که درون باغی بزرگ به همراه آیینه خانه، کلاه فرنگی، حوضخانه و ۳۴ اتاق مجلل، مجموعه دارالحکومه مفخم را تشکیل می داده اند.

و این مجموعه را به منظور سکونت خانواده و پذیرایی از رجال سیاسی و مهمانان دولتی در دو طبقه احداث کرده و امروزه طبقه فوقانی آن پس از احیا و مرمت به موزه بزرگ باستان شناسی و مردم شناسی استان خراسان شمالی تبدیل شده است. تالار جنوبی بنا هم که بزرگترین و اصلی ترین اتاق عمارت مفخم است تحت عنوان تالار همایش جهت برپائی نشست ها، ویدئوکنفرانسها و گردهمائی ها تجهیز گردیده است.

آتشکده اسپاخو بجنورد

یک آتشدان و محرابی دایره ای شکل در زیر سقفی گنبددار به همراه روزنه هایی درون آن، تنها بنای سنگی بازمانده از دوران ساسانیان در خراسان شمالی را تشکیل می دهند. آتشکده اسپاخو در کنار روستایی به همین نام بر روی تپه ای مرتفع در دامنه جنگل های سوزنی برگ ارس واقع شده و از جمله جاهای دیدنی بجنورد به شمار می آید.

آتشکده اسپاخو که گاه توسط بومیان منطقه با کلیسا نیز اشتباه گرفته می شود، بنایی متعلق به آیین باستانی زرتشت است که روزگاری شعله های فروزانش بر فراز طبیعت کوهستانی و سرسبز منطقه اسپاخو، خودنمایی می کرده است.

خانه بانک ملی بجنورد

معماری شاید بیش از هر هنر دیگری جلوه گاه برخورد فرهنگ ها و سلایق ملل گوناگون باشد. این مورد را به خوبی می توان در بنای تاریخی خانه بانک ملی بجنورد مشاهده کرد. بنا مربوط به دوره پهلوی اول است و با ۹۰ سال قدمت قدیمی ترین بانک بجنورد به حساب می آید. خانه بانک ملی بجنورد نمونه واضحی از تلفیق معماری اروپایی با معماری سنتی ایرانی است.

این خانه دارای سقف شیروانی از نوع گالوانیزه است و چهار ستون دارد که به صورت قرینه در دو ایوان جداگانه ساخته شده‌اند. سرستون ها از نوع کورنتی است و ویژگی های معماری اروپای قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی در جای جای آن دیده می شود. یک قاب کاشی کاری با کاشی هفت رنگ و آیینه کاری و گچبری گل و گیاه به همراه منبت کاری بر روی درها و پنجره ها از بخش های ایرانی این معماری حیرت انگیز است. خانه بانک ملی بجنورد محل سکونت یکی از وکلای سابق این شهر بوده و پس از انقلاب ۵۷ در اختیار بانک ملی قرار گرفته است.

بند خاکی عبدل‌آباد بجنورد

سدها علاوه بر کاربردهایشان در صنعت و انرژی، همواره از مکان های دیدنی و جاذبه های گردشگری شهرها و مناطق هستند. چرا که به واسطه ذخیره آب، علاوه بر خلق مناظری چشم نواز، اکوسیستم جدیدی را نیز تعریف می کنند. در فاصله ۲ کیلومتری روستای عبدل آباد از شهر حصار گرم خان، از توابع بجنورد یک بند خاکی وجود دارد که به زیبایی و پرآبی شهره است.

بند خاکی عبدل آباد در فصل زمستان توسط رودخانه‌های اطراف پر شده و در فصل‌ خشکسالی، نیاز کشاورزی زمین های اطراف را تأمین می کند. به علاوه ماهیان گرم آبی نیز در این بند پرورش داده می شود. بند خاکی عبدل آباد جاذبه ای بکر و دیدنی است که می توانید تجربه های مهیجی نظیر قایقرانی و ماهیگیری نیز در آن داشته باشید.

کوه بابا موسی بجنورد

حتی اگر اهل کوهنوردی باشید هم بجنورد گزینه های خوبی برای شما دارد. در ۷ کیلومتری شمال شرقی این شهر کوهی به نام بابا موسی قرار دارد که دارای دو قله به ارتفاعات حدودن ۱۵۰۰ متری است. قله های باباموسی با ارتفاع مناسب‌شان کاملن سهل الوصول اند و در شرایط مختلف آب و هوایی قابلیت صعود دارند. به همین جهت باباموسی همیشه میزبان خیل عظیمی از کوهنوردان اعم از بزرگ و کوچک و حرفه ای و آماتور است.

در شرایط جوی مناسب و با گامهای معمولی، مدت زمان صعود تا پناهگاه، از دامنه کوه حدود پنجاه دقیقه و تا قله در حدود یک ساعت و ده دقیقه است. البته بازدید زیاد از این کوه در سال های اخیر منجر به انباشت زباله در منطقه شده که باید از طرف مسئولین ذیربط مدیریت گردد.

حسینیه جاجرمی بجنورد

حسینیه ها جزو معدود اماکنی هستند که خاص کشورهای شیعه نشین از جمله ایران اند. این اماکن مذهبی در برخی شهرها به دلیل موقعیت و معماری ممتازشان به جاذبه گردشگری تبدیل شده اند و حسینیه جاجرمی بجنورد یکی از آن هاست. این حسینیه که در کوچه جاجرمی ها در محدوده بافت تاریخی بجنورد واقع شده یادگاری از اواخر دوران قاجار است.

حسینیه در دو طبقه ساخته شده که طبقه همکف قدیمی تر از طبقه بالایی است و کاربری مسکونی داشته. طبقه بالا نیز محل برگزاری مراسم مذهبی بوده. حسینیه یک حیاط مرکزی دارد و تمامی اتاق ها به دور حیاط است و تمام درب ها و پنجره‌‌ها و نورگیرها به سمت حیاط باز می‌شود. اگرچه این نوع معماری درونگرا مخصوص نواحی خشک و کویری ایران است و در بجنورد چندان رواج ندارد، اما می توان گفت که کلیت بنا با آن حوض و فواره به همراه باغچه کاری های اطرافش کاملن با چهارفصل سازگار است.این حسینیه هم اکنون ساختمان مرکز آفرینش هنرهای سنتی و صنایع دستی است.

کوشک باغ علی آباد بجنورد

این روزها کمتر باغی الگوی باغ اصیل ایرانی را در خود دارد. اما در فاصله سه کیلومتری شمال شرقی بجنورد در روستای علی آباد یکی از نمونه های ممتاز باغ ایرانی در استان خراسان شمالی را شاهد هستیم. این باغ به همراه کوشکی که در مرکز آن واقع شده جزو چهار باغ نمونه ایرانی به شمار می رود و بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارد. کوشک متعلق به حکمرانان شادلو بوده و در هر یک از جهت های اصلی یک ورودی دارد.

طرح کلی آن در طبقه همکف شامل یک حوضخانه با سقف گنبدی در مرکز می‌شود که دو اتاق در ضلع شرقی و غربی دارد. باغ در زمان حکمرانی سردار مفخم، حاکم وقت بجنورد در زمان قاجار نیز به عنوان تفرجگاه و شکارگاه مورد استفاده بوده ، اما امروزه از جاهای دیدنی بجنورد است که فقط بقایایی از طرح کلی آن باقی مانده است و صرفن یک اثر تاریخی به شمار می رود.

روستای اسفیدان بجنورد

به محض اینکه نام روستای پلکانی بیاید یاد ماسوله گیلان می افتیم؛ اما احتمالن نمی دانیم که خراسان پهناور هم نمونه شگفتی از آن را در دل خود پرورانده. روستای اسفیدان از توابع شهرستان بجنورد و از زیباترین و خوش آب و هواترین جاهای دیدنی بجنورد است. موقعیت آن در میان دره ای سرسبز است که کوه ها از هر سو آن را در آغوش گرفته اند.

در بافت پلکانی روستا خانه ها بر دوش یکدیگر ساخته شده و پشت بام خانه ی پایینی حیاط همسایه ی بالایی و محل گذر عابران است. کمی که به سمت ضلع شمال غربی روستا پیاده روی کنید به دره عمیق هینورد خواهید رسید که از میان صخره هایش چشمه ای زلال جاری است. از دیگر ویژگی های منحصر به فرد روستا روییدن درختی کهن به نام صندل است که عمر بعضی از آن ها را تا ۱۲۰۰ سال تخمین می زنند. بقعه متبرکه امام زاده محمدبن باقر، دره و آبشار بهارگاه، قلعه ها، برج ها و غارهای اسپیدان از دیگر جاذبه های گردشگری منطقه اند که روستای اسپیدان را از هر جهت به بهشت گردشگری خراسان شمالی بدل کرده اند.

آبشار بیار بجنورد

می توان گفت که با داشتن آبشاری زیبا در میان جنگل های انبوه، طبیعت زیبای خراسان شمالی دیگر چیزی کم ندارد. در کیلومتر ۴۳ جاده بجنورد به گرگان شهر آشخانه قرار گرفته و در ۲ کیلومتری جنوب شرقی آن نیز روستای بیار. روستایی که تمام شهرتش را مدیون آبشار زیبایی به همین نام است. این آبشار از جاهای دیدنی بجنورد است که حتما در سفر به خراسان در برنامه سفرتان باید بزارید.

این آبشار از ارتفاعات جنوب روستای بیار سرچشمه می گیرد و حدود ۱۵ متر ارتفاع دارد. آب آن خنک و دلپذیر است و هر ساله گردشگران زیادی را جذب خود می کند. مناظر زیبای جنگلی و مراتع سرسبزی که اطراف آبشار را در برگرفته منظره شگفتی را در میان ارتفاعات کوهستانی خراسان شمالی رقم زده است.

بابا امان بجنورد

بابا امان بجنورد یکی از زیباترین و قدیمی ترین پارک های گردشگری کشور است. این گردشگاه مکانی زیبا و دلنشین برای مسافرانی است که قصد سفر به شهرهای شمالی کشور و به ویژه سفر به مشهد مقدس را دارند. در این تفرجگاه آرامگاهی وجود دارد که منصوب به شاهزاده اسماعیل فرزند امام موسی کاظم (ع) و مشهور به امام زاده بابا امان است.

وجود 400 هزار اصله درخت از جمله درختان اقاقیا، چنار، زالزالک، زردآلو، زبان گنجشک، بوته های تمشک وحشی و… جلوه ای زیبا به این مکان بخشیده که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند. همچنین این پارک دارای پوشش گیاهی و درختان قطور چنار 400 ساله و نیز چشمه هایی است که در مرکز و اطراف باباامان جوشیده اند و بر زیبایی های خدادادی این پارک طبیعی افزوده اند.

بش قارداش بجنورد

بش قارداش در ترکی یعنی ۵ برادر. اینجا یکی از جاهای دیدنی بجنورد و البته جاهای تفریحی شهر است. بجنوردی ها داستان این منطقه را اینطور نقل می کنند: در زمان‌های قدیم ۵ برادر در بجنورد زندگی می‌کردند که به خاطر مخالفت با ظلم و ستم حکمران بجنورد، تحت تعقیب ماموران بودند. آنها از خدا کمک می‌خواهند و به اذن خدا در دل کوه، ۵ سوراخ ایجاد می‌شود که آنها درونش می‌روند و از سوراخ‌ها آب خنکی جاری می‌شود.

البته بعضی‌ها هم دلیل معروف شدن اینجا به بش قارداش را وجود ۵ چشمه غارمانند سنگی می‌دانند. به خاطر اقامت چهار فصل مغان زرتشتی در این گردشگاه، اینجا به چهار مغان هم معروف است. آب چشمه‌های بش قارداش برای در درمان اختلال‌های دستگاه گوارش معده، کبد، لوزالمعده و روده مؤثر است و استخری هم در اینجا هست که مردم در آن شنا می‌کنند. در سمت چپ چشمه بنایی به یادگارمانده از دوره قاجار وجود دارد که به دستور ناصرالدین شاه بنا شده.

مجموعه سبزه میدان بجنورد

این بنا که در میدان شهید شهر بجنورد واقع شده است، متشکل از یک حمام، چند قهوه خانه، یک کاروانسرا و یک بازار طویل است. این سازه در دوره قاجار ساخته شده و به وسیله آجرهای قالبی تزیین گشته است. بازدید از این مجموعه قدیمی خالی از لطف نیست.

دریاچه سد شیرین دره بجنورد

دریاچه سد شیرین دره در 65 کیلومتری شمال غربی شهر بجنورد و در محدوده شهرستان مانه و سملقان قرار دارد. سد شیرین دره یکی از بزرگ ترین سدهای استان خراسان شمالی است که بر روی رودخانه شیرین دره (یکی از سرشاخه های رود اترک)، برای کنترل و مهار سیلاب ها، تامین آب آشامیدنی مورد نیاز برای شهر بجنورد و روستاهای مسیر خط انتقال، آب مورد نیاز صنایع و همچنین تامین آب لازم برای بهبود و توسعه کشاورزی زمین های پایین دست ساخته شده است. عملیات ساخت این سد در مهر ماه سال 1375 خورشیدی آغاز شد و در فروردین ماه سال 1384 به پایان رسید. دریاچه این سد از لحاظ شنا، قایقرانی، ماهیگیری و گردشگری، مکانی بسیار دیدنی و جالب توجه و مورد علاقه گردشگران است.

طبیعت باغ دره بجنورد

رازو جرگلان یکی از مناطق و بخش های مربوط به شهرستان بجنورد است و طبیعت زیبا و در برخی مناطق بکر و دست نخورده ای دارد. این مکان در فاصله حدود 10 کیلومتری جاده بین المللی بجنورد-آشخانه در سمت چپ جاده راه فرعی قرار گرفته است. باغ دره، دره ای بسیار زیبا و بکر همراه با طبیعت زیبا با مناظری چشم نواز در منطقه راز و جرگلان است که زبان هر بیننده ای را به تحسین وادار می کند. قارچ های سمی و گاها خوراکی و بوته های خاری که نیمکره ای از گل های صورتی بنفش را روی زمین ساخته، بسیار دیدنی است و گویی شعاع این نیم دایره ها را با پرگار دقیقا اندازه گیری کرده اند. در جاهای مختلف گیاهان دارویی کاکوتی، قله چای، آویشن، گل های بادرنج بویه و پونه در کنار رودخانه به چشم می خورد. درختان پرصلابت و استوار ارس نیز به فواصل خودنمایی می کند. چیزی که در این طبیعت سبز مخملی یکدست انسان را مسحور می کند، ترکیب دره های عمیق و وسیع مملو از درختچه های چتری سبز با صخره هایی که برش سنگ های آنها باورنکردنی است. صخره هایی بسیار بلند با چینش های فوق العاده از لایه های برش خورده افقی رودخانه های پر آب، بوته های زرک و ترشک و تمشک قسمتی از زیبایی های این منطقه است که به درستی عظمت خالق خود را انعکاس می دهند. دیدن طبیعت زیبا و بکر این منطقه برای علاقمندان طبیعت خالی از لطف نیست.

غار سوله قواق بجنورد

این غار، که چشمه جوشانی از دهانه آن خارج می شود، در حوالی روستای تاریخی «اسپاخو» از توابع شهرستان بجنورد واقع شده است و از جمله غارهای زیبا و دیدنی منطقه محسوب می شود.

بیشتر بخوانید:

آشنایی با مناطق دیدنی شهرستان لالی در خوزستان

مناطق دیدنی و جاذبه های تاریخی زیبای بهشهر

معرفی مناطق دیدنی شهرستان طارم

گردآوری توسط بخش گردشگری

مجله دلگرم