رتپلاز چیست و چرا مصرف می شود؟

موارد مصرف و عوارض جانبی آمپول رتپلاز

رتپلاز (Reteplase) یک پپتید فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی نوترکیب است که پلاسمینوژن اندوژن را به پلاسمین تبدیل می‌کند. پلاسمین باعث تخریب فیبرین موجود در لخته شده و لخته از بین می رود.

رتپلاز با استفاده از فناوری DNA نوترکیب و با استفاده از میزبان اشرشیا کلی (باکتری) تولید شده است. رتپلاز یک پروتئین نوترکیب است که ۳۵۷ از ۵۲۷ اسید آمینه پروتئین اصلی را دارد و در واقع یک داروی ترومبولیتیک می‌باشد. این دارو برای از بین بردن لخته خونی عروق قلبی در بیماران با سابقه سکته قلبی استفاده می‌شود.

نام های تجاری: Retavase ,Repilysyn

مکانیزم اثر رتپلاز

رتپلاز یک داروی ترومبولیتیک است. رتپلاز، شکستن پلاسمینوژن و تبدیل آن به پلاسمین را کاتالیز می کند و پلاسمین منجر به فیبرینولیز می شود. به روش داخل وریدی تجویز می شود. با سرعت 250-450ml/min از پلاسما پاک می شود بیشتر در کبد و کلیه متابولیزه می شود نیمه عمر پلاسمایی دارو، 13 تا 15 دقیقه است و نیمه عمر نهایی آن در بیماران MI حدود 6/1 ساعت است

فارماکوکینتیک رتپلاز

رتپلاز پس از تزریق توسط کبد و کلیه غیرفعال و توسط ادرار دفع می‌گردد. نیمه عمر دارو بین 13 تا 16 دقیقه می باشد.

موارد مصرف رتپلاز

در انفارکتوس میوکارد حاد جهت کاهش خطر نارسایی احتقانی قلب و مرگ و میر ناشی از لنفارکتوس کاربرد دارد. این دارو ممکن است در آمبولی وسیع ریوی و همچنین deep venous thrombosis نیز بکار رود.

مقدار و نحوه تجویز رتپلاز

دوز رتپلاز 10 واحد، بصورت تزریق وریدی (طی دو دقیقه) می‌باشد. این دوز یک بار دیگر، نیم ساعت پس از اولین دوز تکرار می شود. دوز تام این دارو 20 واحد است.

موارد منع مصرف رتپلاز

این دارو در موارد حساسیت به دارو و سایر ترکیبات فرمولاسیون، خونریزی داخلی فعال، سابقه عارضه عروق مغزی، سابقه اخیر جراحی یا آسیب داخل جمجمه ای یا داخل نخاعی، نئوپلاسم داخل نخاعی، ناهنجاری یا آنوریسم عروقی، فشار خون بالای شدید کنترل نشده و افرادی که مستعد خونریزی هستند، منع مصرف دارد.

موارد احتیاط رتپلاز

جراحی بزرگ که اخیراً انجام شده باشد، بیماری‌های عروق مغزی، خونریزی اخیر گوارشی یا مجاری ادراری، فشار خون بالا، پریکاردیت حاد، ترومبوفلبیت شدید،اختلال شدید در عملکرد کلیه یا کبد، مصرف اخیر داروهای ضدانعقاد، رتینوپاتی هموراژیک دیابتی، سن بالای 75 سال.

مصرف رتپلاز در بارداری و شیردهی

مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه در حیوانات نشان داده است که این دارو اثرات جانبی دارد ولی مطالعات کافی برای انسان در دسترس نیست. با اینحال منافع استفاده از دارو در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد. یا اینکه هیچ گونه مطالعه ای در حیوانات و یا مطالعات کافی در انسان وجود ندارد

هیچ مطالعه ای بر روی زنان باردار انجام نشده ، مصرف در دوران بارداری با احتیاط انجام شود. مشخص نیست که آیا این دارو در شیر مادر ظاهر می شود یا خیر . مصرف دارو در شیردهی با احتیاط صورت گیرد.

عوارض جانبی رتپلاز

همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌ کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف این دارو، از بین می‌روند. در صورت بروز مستمر هر یک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:

• خونریزی .تب
• تهوع .استفراغ
• آریتمی خونرسانی
• افت فشار خون
• سرگیجه . تب. سردرد شدید
• کم خونی . آمبولیزاسیون کلسترول
• خونریزی داخل جمجمه
• شوک قلبی . درد عضلانی
• درد و التهاب در محل تزریق
• علائم آلرژیک یا آنافیلاکسی مانند تنگی نفس و کهیر

اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از داروی Reteplase می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.

هشدارهای دارویی رتپلاز

بعضی دارو‌ها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی دارو‌ها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی رتپلاز ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورتی‌ که باردار هستید و یا قصد باردار شدن دارید یا در صورتی‌ که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر هرگونه مشکل کلیوی دارید.
• اگر بیماری دارید که ممکن است خطر خونریزی در شما را افزایش دهد و یا اینکه اگر در حال خونریزی هستید.
• اگر طی ۶ هفته گذشته هر نوع جراحی یا آسیب و یا اورژانس پزشکی دارید.
• در صورتی که ریتوپاتی خونریزی دهنده دارید.

اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل. اگر سابقه واکنش آلرژیک به داروی دیگری و یا ماهی دارید.

تداخلات دارویی رتپلاز

در مصرف همزمان رتپلاز با داروهایی مانند آسپرین، دی پریدامول، هپارین و وارفارین ممکن است خطر خونریزی افزایش یابد. بنابر این احتیاطات لازم باید صورت گیرد. همچنین هپارین و رتپلاز در تزریق باهم ناسازگارند و نباید از Line وریدی مشترک تزریق شوند، در صورت نیاز به هر دو دارو، این Line بایستی قبل از تزریق رتپلاز توسط دکستروز 5%، Flush شود.

توصیه های دارویی رتپلاز

رتپلاز صرفا به روش تزریق آهسته تجویز می شود، در هنگام تزریق و پس از آن به دقت مورد پایش قرار خواهید گرفت. احتمال خون ریزی در شما افزایش خواهد یافت، احتیاط کنید تا از آسیب جلوگیری شود. راهنمایی های درمانگر را در خصوص استراحت دنبال کنید تا از آسیب جلوگیری شود. در صورت بروز خون ریزی، به سرعت گزارش کنید و به آرامی ناحیه خون ریزی دهنده را فشار دهید، تا خون بند بیاید.

نکات پرستاری هنگام تجویز رتپلاز

1- در صورت بروز خون ریزی شدید و یا بروز آنافیلاکتوئید ، دوز دوم را تزریق ننماید.
2- در خلال درمان ECG بیمار را بدقت کنترل نمایید، در صورت بروز آریتمی سریعاً درمان لازم را به عمل آورید.
3- دارو را مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده تهیه نمایید .
4- در صورت نیاز به رگ گیری از شریانی ، از عروق باز استفاده نمایید.
5- حداقل 30 دقیقه بر محل تزریق فشار بیاورید، سپس از پانسمان فشاری استفاده نمایید.
6- از آنجا که خطر خونریزی داخل جمجمه ای با افزایش سن بالا می رود، در مورد مصرف دارو در افراد سالمند احتیاط کنید.

شرایط نگهداری رتپلاز

رتپلاز در دمای 2 تا 8 درجه سانتی گراد (در یخچال) و دور از نور نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

عوارض قرص های ضد انعقاد خون وارفارین

همه چیز در مورد قرص وارفارین یا کمادین

داروهای رقیق کننده خون