مقایسه بیماری آلزایمر با زوال عقل و تفاوت های آنها
تفاوت آلزایمر با زوال عقل چیست؟
آلزایمر و زوال عقل یکسان نیستند، با اینکه اغلب به جای همدیگر استفاده می‌شوند! زوال عقل واژه‌ای کلی است و برای هر نوع کاهش توانایی ذهنی شدید که سلامت بدن و زندگی روزمره را مختل کند، استفاده می‌شود. زوال عقل انواع مختلفی دارد و رایج ترین نوع آن آلزایمر است. آلزایمر نوعی از زوال عقلی است که باعث از دست رفتن حافظه و ایجاد اختلال در سایر کارکرد‌های مهم ذهنی می‌شود.
بین بیماری آلزایمر و زوال عقل تفاوت هایی وجود دارد. بیماری آلزایمر دارای چند علامت شاخص و متمایز است که با علائم زوال عقل کاملا تفاوت دارد. مثلا برای آلزایمر، این باور وجود دارد که یکی از نشانه‌های طبیعی آن در افراد سالخورده، فراموشی است و زمانی که فراموشی شدید شده و وارد سطوح بعدی‌‌اش می‌شود، آن را زوال عقل می‌نامیم. اما زوال عقل به این شکل را نمی‌توان نوعی بیماری تلقی کرد، بلکه در واقع مجموعهای از علائم است. بنابراین تفاوت بارز میان بیماری آلزایمر و زوال عقل و این است که زوال عقل مجموعهای از علائم بوده که به خاطر بیماری رخ می‌دهد و آلزایمر خودش یک بیماری است.
علائم آلزایمر و زوال عقل می توانند بسیار مشابه باشند ، گم کردن چند باره ی دسته کلید، فراموش کردن محل پارک ماشین و مواردی از این دست، از اولین مشکلاتی هستند که برای حافظه به وجود می آیند. اما از کجا بفهمیم که چه زمانی علت چنین مشکلاتی زوال عقل یا آلزایمر است؟ تحقیقات نشان می دهد ضعف چشمگیر دو مورد از مواردی که در ادامه می آید، نشان دهنده زوال عقل است: حافظه، برقراری ارتباط و زبان، توانایی تمرکز و توجه کردن، استدلال کردن، قضاوت کردن و ادراک بصری. اما در بیماری آلزایمر فرد ممکن است اطلاعات جدید را فراموش کند یا از نزدیکان خود در مورد حقایق مهمی سؤال کند که خود او باید از آن ها آگاه باشد (این مسأله شامل ضعف های ناگهانی، موقت و جزئی مغز که امری طبیعی هستند نمی شود، مثل زمانی که اسم یکی از آشنایان تان را لحظه ای فراموش می کنید اما بعداً آن را به یاد می آورید). تحقیقات همچنین نشان می دهد سخت شدن استفاده از نقشه هم ممکن است یکی از اولین نشانه های هشدار دهنده ی آلزایمر باشد.
علائم بیماری آلزایمر و زوال عقل
علائم آلزایمر و زوال عقل می تواند همپوشانی داشته باشد، اما ممکن است تفاوت هایی وجود داشته باشد. هر دو حالت می تواند باعث:
علائم آلزایمر عبارتند از:
- مشکل یادآوری رویدادها یا مکالمات اخیر
- بی تفاوتی
- افسردگی
- قضاوت نادرست
- عدم اعتماد به نفس
- گیجی
- تغییرات رفتاری
- مشکل صحبت کردن، بلعیدن، یا راه رفتن در مراحل پیشرفته بیماری
برخی از انواع زوال عقل برخی از این علائم را به صورت مشترک با آلزایمر دارند، اما آنها شامل علائم دیگری نیز می شوند که می توانند تشخیص را دشوار کند. به عنوان مثال، زوال عقل بدن لووی (LBD)، بسیاری از علائم مشابه آلرایمر دارند با این حال، افراد مبتلا به LBD به احتمال زیاد علائم اولیه مانند توهم های بصری، مشکلات در تعادل و اختلالات خواب را نیز تجربه می کنند.
افراد مبتلا به زوال عقل به علت بیماری پارکینسون یا هانتینگتون بیشتر در معرض حرکات غیر ارادی در مراحل اولیه بیماری قرار دارند.
افتراق بین بیماری آلزایمر و زوال عقل
1- بیماری آلزایمر: این بیماری یکی از شایع‌ترین انواع زوال عقل است. در این بیماری، ساختار و شیمیِ مغز تغییر یافته و منجر به مرگ سلول‌های مغزی خواهد شد.
2- زوال عقل عروقی: زمانی که ذخیره اکسیژن و پمپاژ آن به مغز مثلا بعد از سکته مغزی دچار مشکل می‌شود، سلول‌های مغزی می‌میرند و همین منجر به زوال عقل عروقی خواهد شد.
3- زوال عقل لِوی: در این نوع زوال عقل، ساختارهای کوچک کروی که به آنها اجسام لوی می‌گویند داخل سلول‌های عصبی گسترش پیدا کرده و باعث زوال و نابودی بافت‌های مغزی خواهند شد.
4- زوال عقل پیشانی‌گیجگاهی: که آن را به نام بیماری پیک هم می‌شناسند، بر بخش پیشانی مغز آسیب وارد کرده و بر شخصیت و رفتارهای فرد تأثیر می‌گذارد.
5- زوال عقل مختلط، واژه‌ای است که برای توصیف ابتلای فرد به چند نوع زوال عقل استفاده می‌شود. به عنوان مثال، فرد می‌تواند مبتلا به هر دو بیماری آلزایمر و زوال عقل عروقی باشد. در مبتلایان به زوال عقل مختلط، واضح نیست که هر کدام از علائم مربوط به کدام نوع از زوال عقل است. محققان هنوز در تلاشند که بفهمند در زوال عقل مختلط روند هر کدام از بیماری‌ها بر دیگری چه تاثیری می‌گذارد.
در برخی موارد نوع زوال عقل بیمار تشخیص داده نمی‌شود. علل زوال عقل همیشه شناخته شده نیستند. در برخی از سالمندان ممکن است اختلال حافظه ناشی از افزایش سن ایجاد شود که با بیماری آلزایمر و زوال عقل متفاوت است.
درمان بیماری آلزایمر و زوال عقل
درمان زوال عقل به علائم و نوع آن بستگی دارد، اما بسیاری از درمانهای بیماری زوال عقل و آلزایمر همپوشانی دارند.
درمان آلزایمر
- هیچ درمان برای آلزایمر در دسترس نیست، اما گزینه هایی برای کمک به درمان علائم بیماری عبارتند از:
- دارو برای تغییرات رفتاری، مانند داروهای ضدافسردگی
- داروهایی برای از دست دادن حافظه
- درمان های جایگزین که هدفشان تقویت عملکرد مغز یا سلامتی کلی، مانند روغن نارگیل یا روغن ماهی است
- دارو برای تغییرات خواب
- دارو برای افسردگی
درمان زوال عقل
در بعضی موارد، درمان بیماری که منجر به زوال عقل می شود، ممکن است کمک کند. شرایطی که به احتمال زیاد به درمان پاسخ می دهند عبارتند از: زوال عقل به علت:
در اغلب موارد، زوال عقل برگشت پذیر نیست. با این حال، بسیاری از فرم ها قابل درمان هستند. داروهای مناسب می توانند به درمان زوال عقل کمک کنند. درمان زوال عقل به علت آن بستگی دارد.
به عنوان مثال، پزشکان اغلب دمانس ناشی از بیماری پارکینسون و LBD را با مهارکننده های کولین استراز درمان می کنند که اغلب برای درمان آلزایمر نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
درمان آلزایمر عروقی بر روی جلوگیری از آسیب بیشتر به عروق خونی مغزی و پیشگیری از سکته تمرکز خواهد کرد.در حالیکه بیماری پیشرفت می کند، یک مرکز درمانی یا خانه سالمندان می تواند ضروری باشد.
چشم انداز افراد مبتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل
چشم انداز افراد مبتلا به زوال عقل کاملا مبتنی بر علت مستقیم زوال عقل است. درمان علائم زوال عقل مرتبط با پارکینسون در دسترس است، اما در حال حاضر هیچ راهی برای متوقف کردن و یا حتی کاهش علائم مرتبط با آن وجود ندارد. در برخی موارد دمانس عروقی ممکن است کاهش یابد، اما هنوز هم طول عمر فرد را کوتاه می کند. برخی از انواع دمانس برگشت پذیر هستند، اما اکثر انواع غیرقابل برگشت هستند و در عوض در طول زمان باعث کاهش بیشتر می شوند.
آلزایمر یک بیماری مرگ آور است و هیچ درمانی در حال حاضر برای آن در دسترس نیست. به طور متوسط افراد مبتلا به آلزایمر دارای طول عمر حدود 4 تا 8 سال پس از تشخیص هستند، اما برخی افراد می توانند تا 20 سال با آلزایمر زندگی کنند.
اگر نگرانی از علائم بیماری آلزایمر یا زوال عقل دارید، با پزشک خود صحبت کنید. شروع درمان به سرعت می تواند به شما کمک کند علائم خود را مدیریت کنید.
بیشتر بخوانید:
زوال عقل چیست و چه عواقبی دارد؟
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم
