چگونه با سیگار کشیدن نوجوانان برخورد کنیم؟

سیگار کشیدن نوجوانان بیشتر در خانواده هاییست که والدین آنها هم سیگار میکشند، فرقی نمیکنه که قبلا سیگاری بودید یا الان سیگاری هستین، این امر باعث میشه نوجوان شما به احتمال زیاد سیگاری بشه. اگر سیگاری هستین در خانه، در ماشین یا مقابل چشم فرزندتون سیگار نکشید، چون ممکنه شما را ببینه و همانندسازی کنه. میتونین در کنارش بشینین و بهش بگین که ناراضی هستید و میخواین که سیگار را ترک کنید و چقدر ترک کردنش کار سختیه و برای کنار گذاشتن آن تمام تلاش خودتون را به کار میگیرید تا ترکش کنین.

با مجله دلگرم همراه باشید تا بیشتر در رابطه با ترک نوجوان سیگاری آشنا شوید

با نوجوان سیگاری چه کنیم؟

امروزه علی رغم هشد ارهای پیاپی مجامع پزشکی و فرهنگی، مصرف سیگار به طور روزافزون د ر جامعه بالا می رود .
متأسفانه آسیب ها و پیامد های ناشی از مصرف سیگار، بسیار جد ی و بعضاً جبران ناپذیر هستند و اغلب سیگاری ها با اینکه از مضرات سیگار باخبرند ، ولی از روی عاد ت و به بهانه کسب آرامش و رفع خستگی، اقد ام به مصرف این ماد ه خطرناک می کنند و سلامت جسم و جان خود را به خطر می اند ازند . میزان مصرف افراد سیگاری ، با تشد ید مسائل روانی افزایش می یابد و گاه به حد ی می رسد که جای خواب و خوراک را نیز می گیرد

محرک های روانی

دوری از خانواده، بیکاری ، محرک های روانی، اصرار د وستان و خویشان و حتی علاقه شخصی، کسب لذت و تقلید و خود نمایی، از عوامل مؤثر د ر روی آوری به سیگار است.

اگر روی آوردن به سیگار در دوران نوجوانی انجام گیرد، بنابراین کنار گذاشتن آن دشوارتر و احتمال اینکه بعد از ترک اعتیاد اعضای بدن سالم نمانند خیلی زیاد است؛ ازاین رو پیشگیری اولیه هزینه کمتری به همراه داشته و مؤثرتر است.

برای آنکه اعتیاد، به یک بیماری کودکانه تبدیل نشود، باید تمام تلاشمان را به سمت یک هدف متمرکز کنیم:جوانان نباید شروع به سیگار کشیدن کنند.

سیگار اغلب به جذبه و موفقیت ربط داده می شود. از هر دو کودک یک نفر در دوران نوجوانی به دام سیگار می افتد تا اطرافیان را مبهوت خود کند، از دیگران تقلید کند و آن را سمبل عبور به دوران بزرگسالی و استقلال می داند.

در شرایطی که فرزند نوجوان شما سیگاری می شود، تلاش های زیادی برای خلاص کردن او از این وابستگی آسیب زا به خرج می دهید اما به نتیجه مطلوب نمی رسید. در این مقاله شیوه تعامل با این نوجوانان به شکلی که به بهترین نتیجه بیانجامد را بررسی می کنیم.

رابطه تان را تقویت کنید

تضعیف کردن رشته ی رابطه، دم دستی ترین راه ممکن است آن هم نه برای کمک به فرزندتان بلکه در واقع برای فراری دادن خودتان از مسؤلیت بزرگی که سر راهتان قرار گرفته است. به جای آن به دنبال تقویت رابطه با فرزندتان باشید. برای این کار به نقاط قوت او (هر چند کوچک ) توجه نشان بدهید و نشان بدهید که به خاطر این ویژگی ها چقدر به او افتخار می کنید.

با نوجوان خود صحبت کنید

ممکن است با خودتان فکر کنید که بهتر است به روی فرزندتان نیاورید که می دانید او سیگار می کشد، احتمالاً چون فکر می کنید که اگر این کار را بکنید ممکن است روی او باز بشود و در خانه جلوی شما هم سیگار بکشد. در اینجا این سؤال مطرح می شود که هدف شما چیست؟ آیا صرفاً می خواهید او جلوی چشمان شما سیگار نکشد و یا می خواهید به طور کل سیگار نکشد؟
اگر هدفتان این است که او در خانه سیگار نکشد می توانید خودتان را به آن راه بزنید البته این کار به دلیل این که احساس بی تفاوتی شما نسبت به فرزندتان را برای او به همراه دارد بعید است که در بلند مدت جواب بدهد و دیر یا زود او را در خانه هم سیگار به دست خواهید دید. اما اگر هدفتان حل مشکل او است با او صحبت کنید.
منظور از صحبت نصیحت، سرزنش یا تمسخر نیست بلکه این است که بنشینید و با مهربانی به او بگویید که از این وضع ناراحت هستید و دلتان می خواهد درباره آن کمی با هم صحبت کنید. سعی کنید بیشتر به او گوش کنید و دلایلش را بشنوید. منصف باشید، او را قضاوت نکنید و در حین صحبت ها حمایتتان را به او نشان بدهید.

او را وارد علایقش کنید

فرزندتان را در زمینه هایی که واقعاً استعداد و علاقه دارد وارد کنید. با این کار هم باعث می شوید که گروه دوستان او تغییر کند و گروهی سالم تر جایگزین گروه قبلی بشود، هم هدف و جهتی را به زندگی او تزریق می کنید و باعث احساس هویت و افزایش احساس عزت نفس او می شوید و هم از بیکاری به خصوص در اوقات فراغت که منشأ مشکلات بعدی است پیشگیری می کنید.

رابطه تان را با مدرسه او تقویت کنید

تضعیف کردن رشته ی رابطه، دم دستی ترین راه ممکن است آن هم نه برای کمک به فرزندتان بلکه در واقع برای فراری دادن خودتان از مسؤلیت بزرگی که سر راهتان قرار گرفته است

مدرسه و معلمین به چند دلیل منبع مهمی برای کمک به شما هستند:اول اینکه تقریباً در نیمی از روز فرزند شما را در اختیار دارند، دوم اینکه با مشکلات نوجوانان آشنایی بیشتری دارند و تجربه زیادی هم دارند، سوم اینکه هدفشان با شما یکی است و چهارم اینکه اگر والدین را مشتاق ببینند می توانند کلاس های آموزشی مفیدی را در این زمینه ها برای شما ترتیب بدهند. پس بدون معطلی به مدرسه فرزندتان بروید و از آنها کمک بخواهید.

مچ گیری نکنید

این که شما باید روی رفتارهای فرزندتان نظارت داشته باشید، جای هیچ اما و اگری ندارد ولی مهم است که بدانید چطور باید این کار را انجام بدهید. تعقیب کردن، کنترل مستقیم، کارآگاه بازی درآوردن، دور ریختن سیگاری که او در جیبش یا جای دیگری گذاشته و به طور کلی این قبیل رفتارهای مچ گیرانه به شما جواب نمی دهند و فقط باعث می شوند که فرزند شما دست به مخفی کاری بیشتری بزند.

صبور باشید

مدارا کردن با نوجوانان یک اصل مهم در تعامل با آنها است. به خصوص اگر می خواهید رفتاری مثل سیگار کشیدن را در او تغییر بدهید اول صبر و مدارای خودتان را بالا ببرید.

مشاوره تخصصی بگیرید

بهتر است که شما به همراه فرزندتان در جلسات مشاوره شرکت کنید ولی اگر فرزند شما حاضر به این کار نمی شود، خودتان بدون او با مشاور صحبت کنید و راهنمایی های بیشتر را از او بگیرید.

دست نوجوان خود را بگیریرد

تعقیب کردن، کنترل مستقیم، کارآگاه بازی درآوردن، دور ریختن سیگاری که او در جیبش یا جای دیگری گذاشته و به طور کلی این قبیل رفتارهای مچ گیرانه به شما جواب نمی دهند

وقتی سیگار در جیب فرزندتان پیدا می کنید و یا متوجه بوی سیگار از دهان او می شوید، آن چنان ترسی به جانتان می افتد و آنقدر حالتان گرفته می شود که بدترین عاقبت ها جلوی چشمتان جان می گیرند. پس تصمیم می گیرید کاری بکنید اما آیا می دانید درست ترین برخوردها چیست؟ برای اینکه به این هدف برسید چند راهکار را به شما پیشنهاد می کنم:

کم محلی نکنید

کم محلی کردن، شرط و شروط گذاشتن برای دوست داشتن او و تهدید کردن کاری از پیش نمی برد. فوق فوقش این است که فرزند شما لجباز و خانه گریز هم می شود. پس در قدم اول محبت تان را نسبت به او زنده نگه دارید.

خط‌ونشان نکشید

اگر رفتارهای او خشمگین‌تان می‌کند، برای حفظ امنیت، استحکام و صمیمیت خانواده از هرگونه برخورد و واکنشی خودداری کنید و به هر شکل ممکن، خود را به طور موقت از شرایط تحریک کننده کنار بکشید، وقتی خونسردی خود را به‌دست آوردید با دقت به صحبت‌های نوجوان‌تان گوش دهید و موارد صحیح و منطقی آن را دریابید و با تایید آنها، آنچه از نظر خود درست می‌دانید را هم به حرف‌های فرزندتان اضافه کنید. گفت‌وگوی شما بیشتر از آنکه شبیه خط و نشان کشیدن باشد، باید به یک همفکری برای پیدا کردن مسیر درست شبیه شود؛ همفکری‌ای که با تجربه و آگاهی بیشتر شما به نتیجه‌ای بهتر برسد.

برای تغییر پیش‌قدم شوید

شاید لازم باشد همزمان با تغییر رفتار نوجوان‌تان، شما و دیگر اعضای خانواده هم تغییراتی را در نگرش و رفتار خود ایجاد کنید. برای مثال اگر هنگام عصبانیت، لحن یا رفتار آزاردهنده‌ای دارید فورا از او معذرت خواهی کنید. بعد از مدتی تمرین می‌توانید قبل از آن که با عصبانیت شروع به حرف زدن کنید، به خود برای انتخاب لحن و واژه‌های درست هشدار دهید و سپس با ظرافت و احترام به صحبت خود ادامه دهید. بپذیرید كه فرزند نوجوان‌تان همان كودك خردسال دیروز نیست.

مهربان اما قاطع

لازم است که در اوج مهربانی قاطع هم باشید. به فرزندتان آزادی بدهید اما در عین حال محدودیت‌هایی را هم برای او وضع کنید و در مورد این محدودیت‌ها قاطع باشید. ساعات ورود و خروج فرزندتان باید مشخص باشد اما با سختگیری بیش از حد و محدود کردن بی اندازه رفت و آمدش، کار را سخت‌تر نکنید. به او آزادی‌های بی خطری بدهید و در مقابل با او برای پذیرش برخی محدودیت‌ها توافق کنید.گذشته از این با رفتار درست، فرزندتان را متکی به خود بار بیاورید. به او نشان دهید که در صورت نیاز همیشه برای حمایت از او حاضر هستید اما قرار نیست مسئولیت اشتباهات او را برعهده بگیرید. فرزندتان نباید به پشتوانه حمایت‌های شما، بدون ترس از عواقب رفتارش آگاهانه اشتباه کند.

با همسرتان همگروه شوید

شما و همسرتان باید روش مشترکی را در برخورد با فرزندتان در پیش بگیرید. رفتار دوگانه شما و مشاجرات‌تان در مورد روش‌های فرزندپروری، می‌تواند او را نسبت به توصیه‌های هر دوی شما بی اعتماد کند. نوجوانانی که در یک خانه آرام و در کنار خانواده ای همدل و صمیمی زندگی می‌کنند، کمتر به رفتارهای آسیب‌زا رو می‌آورند. اگر می‌خواهید فرزندتان رفتار سالم‌تری در پیش بگیرد، وقت بیشتری با او بگذرانید و صمیمیت بیشتری در خانه ایجاد کنید.از طرف دیگر با نظارت و مدیریت غیرمستقیم فرزندان‌تان، امكان تجربه کردن را به او بدهید و اعتماد به نفس‌اش را تقویت کنید. هر روز بایدها و نبایدهای جدیدی را برایش تعریف نکنید و این حس را در فرزندتان ایجاد کنید که توان تمایز خوب و بد را دارد و در صورت ابهام پیدا کردن در برخی موارد، می‌تواند با همفکری شما مشکلش را حل کند.

او را وارد دنیای بزرگسالان بکنید

به نوجوان‌تان فرصت اظهارنظر بدهید و در مورد كارهای گوناگون با او مشورت کنید تا در ضمن احترام به شخصیت و حفظ استقلال او، حس مسئولیت پذیری و اعتماد به نفس‌اش را هم تقویت كرده باشید. مشورت با نوجوانان آنها را به دنیای بزرگسالان وارد می‌کند و از طرف دیگر با برخورد اندیشه‌های نوجوان و والدین، كم كم نگرش صحیح‌تری در هر دو طرف ایجاد می‌شود و به جای حل تنش‌زای مشکلات، نظرها در جریان گفت و گو به هم نزدیک‌تر می‌شوند.

مهم ترین نکته نه گفتن را آموزش دهید

فرزند شما باید مهارت‌های زندگی و به ویژه مهارت نه گفتن را یاد بگیرد. او باید بتواند با درخواست‌های نابجای دیگران مقابله کند و در برابر خواسته‌های آنها برای مصرف سیگار یا دیگر مواد آسیب‌زا نه بگوید. اگر بتوانید اعتماد به نفس فرزندتان را تقویت کنید، قطعا نگرانی‌تان در این مورد کمتر خواهد شد.

تهیه و گردآوری مجله دلگرم

مرضیه ملایری