پاسخ به سوالات رایج مادران درباره شیر خشک

همه ی چیزهایی که باید درباره شیر خشک بدانید

شیر دادن مادر به نوزاد بهترین راه برای تغذیه است چون نه تنها از لحاظ تامین غذایی برای کودک کاملترین است ، بلکه بهترین رابطه عاطفی را بین مادر و فرزند ایجاد می کند.

شیر مادر از لحاظ صرفه اقتصادی نیز کاملا به صرفه تر از شیر خشک است همچنین آنتی کور های موجود در شیر مادر باعث جلوگیری از ابتلا به بیماری های تنفسی و اختلالات دستگاه گوازش می شود. خوشبختانه بعد از تولد نوزاد ترشح شیر مادر آغاز می شود و چنانچه تغذیه مادر نیز خوب باشد تمام مادران تا 6 ماهگی جهت رشد و تکامل کودک خود شیر دارند.توصیه این است بعد از تولد نوزاد 4 تا 6 ساعت بعد از سینه مادر تغذیه شود.

چنانچه نوزاد، نارس یا کم وزن باشد یا مادر به عللی نتواند شیر دهد حتی می توان با قطره چکان نوزاد را تا بهبودی مادر، تغذیه کرد.بعد از تولد چنانچه تغذیه نوزاد با شیشه شیر خشک باشد امکان گرفتن پستان مادر مشکل خواهد بود در ضمن باید توصیه کرد اغلب مادران شیر کافی دارند و نباید به عنوان کمبود شیرمادر شیرخواران را با شیرخشک تغذیه کنند.منحنی پایش رشد کودکان به بهترین نمودار رشد کودک و کافی بودن شیرمادر است.

گاهی اوقات تغذیه شیرخوار به علت بیماری هایی که مادر دچار آن است مانند سل ریوی، سرطان پیشرفته و ناراحتی های شدید روانی، آبسه پستان یا جدا بودن مادر به مدت طولانی (به عنوان نمونه در مورد خانم هایی که کارمند هستند) با شیر و شیرخشک خواهد بود.در این مطلب قصد داریم به سوالات شما درباره ی شیرخشک پاسخ دهیم.

پاسخ به سوالات رایج درباره شیر خشک

آیا شیر خشک انواع مختلفی دارد، بهترین نوع آن کدام است؟

شیرخشک ها معمولاً از لحاظ مواد محتوی و مزه با هم تفاوت دارند. برخی از شیرخشک های گیاهی هم در بازار موجود است. بهتر است در انتخاب نوع شیرخشک با پزشک متخصص مشورت کنید.

سوالات رایج درباره شیر خشک

آیا می توانم نوع شیرخشک نوزادم را عوض کنم؟

این کار زیاد توصیه نمی شود، چون فرایند گوارش نوزاد هنوز کامل نیست. بهتر است نوزاد از همان ابتدای تغذیه به یک نوع شیرخشک عادت کند. حتی ممکن است از مزه شیرخشک جدید خوشش نیاید. اما اگر نگران رشد نوزادتان بودید، می توانید با پزشک کودکتان درباره تعویض نوع شیرخشک برای بهبود رشد نوزاد، مشورت کنید.

آیا می توان چیزی به شیرخشک اضافه کرد؟

به هیچ وجه. ممکن است پزشک تجویز کند مقداری شکر قهوه ای به شیرخشک اضافه کنید. این ماده باعث رفع یبوست می شود، اما برای دندان ها مضر است و ممکن است نوزاد را به طعم بسیار شیرین عادت دهد. بنابراین، استفاده از این شکر بسیار به ندرت صورت گیرد.

چه قدر و چند وقت یک بار به نوزاد باید شیرخشک داد؟

نوزادان شیرخشک را کندتر هضم می کنند، از این رو اگر نوزادتان را با شیرخشک تغذیه می کنید، ممکن است کمتر از نوزادی که با شیر مادر تغذیه می شود به فرزندتان شیر بدهید.توصیه این است که بعد از هر بار شیر دادن، شیشه تمیز و در آب جوش به مدت 5 تا 8 دقیقه جوشانده شود و از پودر و مواد شوینده کمتر استفاده شود چون این مواد ممکن است در شیشه مانده و در طولانی مدت ایجاد مسمومیت کنند.

با رشد نوزاد، فرزندتان می تواند شیر بیشتری بخورد.همچنین متوجه خواهید شد که شب ها هم طولانی تر می خوابد.طی ماه دوم، نوزادتان 120 تا 150 میلی لیتر در هر نوبت شیر خواهد خورد. بعد از اتمام سه ماهگی، احتمالاً نیاز خواهد بود که تقریباً 30 میلی لیتر بیشتر در هر نوبت شیردهی به نوزاد بدهید.

یک نکته در مورد تغذیه با شیرخشک

تغذیه بیش از حد با شیرخشک بیشتر از شیرمادر اتفاق می افتد زیرا شیر خوردن از بطری برای نوزاد بسیار آسان تر از سینه مادر است. بنابراین مطمئن شوید که سوراخ نوک شیشه شیر اندازه مناسبی داشته باشد، طوری که مایع به آرامی از آن بیرون بیاید. همچنین، وقتی نوزادتان نشانه های سیر شدن را از خود نشان داد، سعی نکنید نوزاد را مجبور کنید شیشه شیرش را تمام کند.

آیا می توان شیشه شیر نوزاد را در ماکروویو گرم کرد؟

خیر، اشعه ماکروویو چربی موجود در شیر را زودتر از بقیه مواد آن داغ می کند، بنابراین ذرات چربی موجود در شیر ممکن است باعث ایجاد سوختگی در نوزاد شود. بافت لطیف دهان و گلوی نوزاد در اثر سوختگی ممکن است متورم شود و جلوی جریان هوا را بگیرد و بدین ترتیب باعث ایجاد خفگی شود !!

چگونه شیشه ی شیر نوزاد را تمیز کنیم؟

وسایل مورد نیاز در تغذیه با شیرخشک را با آب گرم و صابون باید شست. شیشه ها، کلاهک سر شیشه ها و حلقه هایی را که سر شیشه به شیشه پیچ می شوند، باید برس کشید. داخل سر شیشه را به بیرون برگردانید با مقداری نمک و با انگشت خود داخل آن را کاملاً بشویید تا شیری که در این قسمت ته نشست شده است، کاملاً پاک شود. سپس آن را زیر آب بشویید تا نمک ها کاملاً پاک گردد.

آیا وسایل مورد نیاز را باید استریل کرد؟

بله، به خاطر جلوگیری از ابتلای نوزاد به اسهال و استفراغ ، باید تمام این وسایل را استریل کرد.
استریل کردن با آب سرد با استفاده از مواد شیمیایی ( به شکل قرص یا مایع استریل)
استریل کننده های بخار ( برای استریل کردن شیشه شیر نوزاد ساخته شده اند که یا نوع برقی هستند و یا نوعی که در داخل ماکروویو قرار می گیرند.)

نکات مهم درباره شیشه شیر

ابتدا توصیه می شود شیشه شیر از نوع پلاستیکی نباشد چون امروزه معتقد هستند انواع پلاستیک در طولانی مدت در اثر تماس با آب یا شیر به علت آلودگی به مواد سمی، ایجاد مسمومیت خواهد کرد در ضمن پلاستیک برای ضدعفونی کردن و جوشاندن مناسب نیست و ترجیحاً نوع شیشه ای توصیه می شود.در آغاز تولد به علت حجم کم شیر باید از بطری شیر کوچک و محتوی کمتر استفاده شود و برای شیرخواران بزرگ تر، شیشه بزرگ انتخاب شود.

توصیه این است که بعد از هر بار شیر دادن، شیشه تمیز و در آب جوش به مدت 5 تا 8 دقیقه جوشانده شود و از پودر و مواد شوینده کمتر استفاده شود چون این مواد ممکن است در شیشه مانده و در طولانی مدت ایجاد مسمومیت کنند.هر بار که شیر تهیه می شود، چنانچه مقداری شیر مانده بود توصیه می شود در یخچال نگهداری شود به خصوص در فصل تابستان 3 تا 4 ساعت و برای نوبت بعد گرم و استفاده شود. سر پستانک پلاستیکی نیز جداگانه با آب جوش تمیز شود.

سوراخ آن نیز خیلی کوچک یا بزرگ نباشد و مدت زمان تغذیه نیز 10 تا 15 دقیقه طول بکشد.گاهی اوقات شیرخواران آب میوه را با شیشه می خورند.

به مادران توصیه می شود آب میوه را از 5 ماهگی با قاشق به شیرخوار بدهند و از 6 ماهگی سوپ، فرنی و پوره میوه را نیز می توان با قاشق به شیرخواران داد چون شیرخواران از 6 ماهگی به بعد به خوبی تغذیه را با قاشق می توانند بخورند. امید است با تمام مشکلاتی که در تغذیه با شیرخشک وجود دارد

میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد

تشخیص میزان شیر خشک برای نوزاد می تواند مشکل باشد. خیلی شیر می خورد یا خیلی کم؟ چقدر کافی است؟ جواب این سوالات به مقدار وزن نوزاد و وضعیت رشد او بستگی دارد.

نکات کلی در رابطه با شیر دادن به نوزاد

به طور کلی، نوزادان وقتی گرسنه باشند می خورند و وقتی سیر باشند دست از خوردن می کشند. اما فرمول شیر خشک دادن به نوزادان باید غلیظ تر از نوزادانی باشد که شیر مادرشان را می خورند. اشتهای نوزادان خیلی با هم متفاوت است و نیازهای غذایی هر نوزاد روز تا روز و ماه به ماه با هم فرق می کند.

ممکن است پیچیده به نظر برسد اما اگر راهنمایی های کلی را که در ادامه می آید دنبال کنید و هر هفته نوزادتان را به دکتر ببرید احتمالا روند شیر خوردن نوزادتان معمول می شود. دستورالعمل های این مقاله برای نوزادانی است که از اوایل چهار ماهگی تا شش ماهگی شیر خشک می خورند و بعد تا 1 سالگی ترکیبی از شیر خشک و غذاهای مقوی به آنها داده می شود.

بیشتر از 32 اونس (معادل 907.1847 گرم) در روز به نوزاد شیر خشک ندهید و وقتی خوردن غذاهای مقوی را شروع کرد احتمالا باید از میزان شیر خشکی که به او می دهید کم کنید. احتمالا پزشک نوزاد شما می تواند به شما بگوید وضعیت او کجای نمودار رشد قرار می گیرد و برای رشد مداوم و با ثبات او به شما اطمینان دهد و میزان کافی و سالمی از شیر خشک را برای او مشخص کند.

توجه: اگر خوراک نوزادتان ترکیبی از شیر مادر و شیر خشک است با دکترتان برای توصیه های جزئی تر صحبت کنید.

میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد و وزن او

از اوایل چهار تا شش ماهگی وقتی نوزاد هیچ غذای جامدی نمی خورد یک قانون ساده وجود دارد: هر روز نسبت به هر پوند از وزن نوزاد (هر 1 پوند معادل 0.4536 کیلوگرم است) 2.5 اونس شیر خشک به او بدهید. مثلا اگر نوزادتان 6 پوند وزن دارد حدود 15 اونس شیر خشک در یک 24 ساعت باید به او داده شود.این مقادیر قوانینی قطعی و حتمی نیستند بلکه یک میانگین کلی از مقداری است که احتمالا نوزادتان نیاز دارد. نیازهای غذایی روزانه او با توجه به نیازهای فردی او فرق می کند، به عبارت دیگر ممکن است روزهایی کمی بیشتر شیر بخواهد و روزهای دیگر کمتر بخواهد.

میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد و نشانه های گرسنگی او

یادگیری درباره نشانه های گرسنگی نوزاد به شما کمک می کند بدانید نوزادتان چه زمانی و به چه میزان شیر خشک احتیاج دارد.

نوزاد تازه متولد شده: اگر نوزادتان گرسنه باشد بالاخره گریه می کند اما گریه کردن از آخرین نشانه های گرسنگی نوزاد است. نشانه های گرسنگی که نوزاد زودتر نشان می دهد شامل موارد زیر است:

• ملچ مولوچ کردن
• مکیدن لب هایش
• با دهان باز به دنبال چیزی گشتن (وقتی به گونه او دست می زنید سرش را با دهان باز بر می گرداند).
• قرار دادن دستهایش روی دهانش

تغییر اشتهای نوزاد: نوزاد شما ممکن است هنگام رشد سریع، گرسنه تر از معمول باشد که معمولا 14 روز بعد از تولد و 3 هفتگی، 6 هفتگی، 3 ماهگی و 6 ماهگی پیش می آید. در ضمن ممکن است اگر نوزادتان حال خوبی نداشته باشد گرسنه تر از همیشه باشد.

احتیاج بیشتر نوزاد به شیر خشک: اگر نوزاد غذا خوردن را سریع تمام می کند و باز هم به دنبال غذا می گردد سعی کنید بعد از اینکه یک بطری شیر را تمام کرد فقط یک یا دو اونس شیر خشک بیشتر برای او آماده کنید. اگر بیشتر از این درست کنید ممکن است همه آن را نخورد و مجبورید آن را دور بریزید.

بیش از حد خوردن نوزاد: استفراغ بعد از یک بار شیر خوردن نوزاد می تواند نشانه بیش از حد شیر خوردن نوزاد باشد. (برگرداندن مقدار کمی از شیر معمولی است اما استفراغ کردن نه). دل درد بعد از شیر خوردن نوزاد هم می تواند نشانه ای از زیاد خوردن باشد.اگر نوزادتان پاهایش را می کشد یا شکمش منقبض به نظر می رسد ممکن است درد داشته باشد. مساله همیشه گرسنگی نوزاد نیست؛ با هر گریه زاری کودک فوری شیشه شیر را به او ندهید. اگر به تازگی به او شیر داده باشید ممکن است گریه او به خاطر خیس کردن پوشکش باشد. سرد یا گرمش باشد. بخواهد آروغ بزند یا فقط بخواهد به شما نزدیک باشد.

حتماً بخوانید:

تاثیر ترکیب شیر خشک با شیر مادر

ترکیب شیر مادر و شیر خشک ، این کار که اغلب تغذیه ترکیبی نامیده می‌شود و شامل ترکیب شیرخشک و شیرمادر است. برای این کار باید حتما با متخصص اطفال مشورت…

تناسب میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد با سن او

در هفته اول، میزان شیر خشک نوزاد به خواست او بستگی دارد. بعد از این مدت مهم است که به نوزادتان بیش از حد غذا ندهید تا در وزن معمول و سالم بماند. بیشتر نوزادان تازه متولد شده می خواهند هر چند ساعت یک بار شیر بخورند. غذا دادن به نوزاد را با 1.5 تا 2 اونس در هر بار شروع کنید و هر سه تا چهار ساعت 2 تا 3 اونس شیر به او بدهید.همانطور که نوزادتان رشد می کند و شکمش بزرگتر می شود از تعداد شیشه شیرها کمتر اما مقدار شیر خشک بیشتر و غلیظ تر می شود. مثلا حدود 1 ماهگی ممکن است هر 24 ساعت مقدار شیری که می خورد به 5 تا 6 بطری از 4 اونس کاهش یابد.حدود 6 ماهگی معمولا این مقدار به چهار تا پنج بطری شیر 6 تا 8 اونسی در هر روز تغییر می کند. این میزان تا یک سالگی در حد همان چهار پنج بطری می ماند تا بتواند شیر گاو را در بطری های نی دار در کنار 3 وعده غذای جامد و 2 میان وعده بین وعده های غذایی در هر روز بخورد

نشانه های میزان درست شیر خشک مصرفی نوزاد

افزایش وزن ثابت

بعد از یکی دو هفته اول نوزاد وزن اضافه می کند و همین الگوی رشد را تا 1 سالگی ادامه می دهد. (بیشتر نوزادان تا 10 درصد از وزن زمان تولدشان کم می کنند و بعد دوباره تا 2 هفتگی وزن اضافه می کنند.)

شادی نوزاد

مشخص است که بعد از غذا خوردن آرام و راضی به نظر برسد.

پوشک خیس

اگر از پوشک یک بار مصرف استفاده می کنید با شیر خوردن به اندازه کافی و لازم روزی 5 تا 6 پوشک خیس می کند و اگر از پوشک های کهنه ای استفاده می کنید روزی 6 تا 8 پوشک خیس می کند.

نگرانی درباره مصرف بیش از حد یا کمتر شیر خشک

اگر نگرانید که نوزادتان خیلی زیاد یا خیلی کم شیر خشک می خورد با پزشک او صحبت کنید. دکتر می تواند وزن و رشد نوزاد را بررسی کند و به شما بگوید آیا شیری که مصرف می کند برای جثه و وزن او مناسب است یا نه و به شما هر توصیه ای درباره تغییرات لازم را بدهد.

نوزادان سالم وقتی به سنی می رسند که طبق اشتهایشان بدون تشویق یا اجبار پدر و مادر مایعات می نوشند (و در نهایت غذا می خورند) در حدی که برای آنها نرمال است رشد می کنند. اگر کودکتان با سرعتی ثابت و طبق یک منحنی همسان وزن اضافه می کند لازم نیست نگران خوراک بیش از حد او باشید. اما اگر نوزادتان شیر را به اندازه غذای مصرفی شما در سلف سرویس ها می خورد احتمال خیلی زیادی برای اضافه وزن دارد.

نشانه های مصرف بیش از حد شیر خشک نوزاد

برگرداندن مرتب شیر در نوزادان: خوراک بیش از حد نوزاد می تواند منجر به پس زدن شیر و بالا آوردن اضافه آن شود. ریختن شیر بیش از حد در شکمی کوچک مرزی برای بالا بر گرداندن آن هم دارد.

اضافه وزن نوزاد با شیر خشک: اگر وزن نوزادتان مرتب و سریع تر از قدش بالا می رود با دکتر در میان بگذارید. نوزاد ممکن است سریع چند کیلوگرم اضافه کند چون بیش از حد شیر خشک می خورد. اگر پزشک کودک به شما می گوید نوزادتان اضافه وزن دارد چند راه حل هست که می توانید برای کاهش مصرف شیر خشک او (و میزان اضافه وزن او) انجام دهید:

شیر دادن به نوزاد با دلیل درست

دلیل درست گرسنگی او است نه چون سرحال و خوشحال نیست یا چون خسته است یا چون کمی زخمی شده یا چون به دنبال جلب توجه شما است. اگر نوزادتان شیر هم خورد اما هنوز بدخلق بود او را با بغل گرفتن آرام کنید نه با غذای اضافه. اگر بعد از غذا نق می زند شاید فقط می خواهد آروغ بزند نه اینکه دوباره غذا بخورد. برای بازی کردن با او سرتان شلوغ است؟ جلوی او به جای یک بطری شیر دیگر اسباب بازی بگذارید.

استفاده از پستانک

استفاده نوزاد از پستانک نیاز او به مکیدن را تامین می کند. یا به او پستانک بدهید یا کمک کنید تا مشت یا انگشت های خوشمزه اش را پیدا کند. بعضی نوزادان فقط به مکیدن اضافه بین وعده های غذایی یا بعد از یک بار شیر خوردن نیاز دارند (نه یک بطری شیر اضافه).

حتماً بخوانید:

فرق شیر خشک با سرلاک چیست؟

تفاوت سرلاک و شیرخشک : اگر به تازگی و برای اولین بار صاحب فرزند شده اید احتمالا موضوعات مختلفی ذهن شما رو مشغول کرده. اولین چیزی که شاید براتون سوال…

رقیق یا غلیظ نکردن شیر خشک

همیشه موقع مخلوط کردن شیر خشک با آب برچسب محصول را بررسی کنید تا سهوا آب خیلی کم یا خیلی زیادی استفاده نکنید چون ممکن است میزان کالری ها را نسبت به هر کیلوگرم وزن افزایش دهد.

آب دادن به نوزاد با توصیه پزشک

معمولا آب دادن به نوزاد قبل از شروع خوردن غذاهای جامد در شش ماهگی توصیه نمی شود؛ چند جرعه کوچک از آب می تواند نوزاد را بدون پر کردن شکمش از آب سیراب کند اما شیر خشک او را بدون توصیه پزشک برای کم کردن کالری مصرفی او رقیق نکنید چرا که میزان سدیم بدن او را نامتعادل می کنید.