همه چیز در مورد داروی بی حس کننده لیدوکائین

دسامبر 14, 2023

0 خواندن این مطلب 5 دقیقه زمان میبرد

موارد مصرف لیدوکائین

لیدوکائین به عنوان یک داروی بی‌حسی در موارد مختلفی استفاده می‌شود. اگرچه این دارو برای بیماری‌های مختلفی استفاده می‌شود اما نباید آن را خودسرانه مصرف کرد و حتما باید با تجویز پزشک مصرف یا قطع شود.

لیدوکائین در جراحی‌های کوچک و دندانپزشکی به عنوان بی‌حس‌کننده موضعی مصرف می‌گردد که در دندانپزشکی به همراه کوکائین از پر مصرف‌ترین داروهاست. پماد آن در درمان دردهای موضعی مانند سوختگی ، گزش حشرات و هموروئید استفاده می‌شود. همچنین این دارو برای انسداد سیستم عصبی مرکزی ، انسداد عصب ،بی‌حسی نخاعی در اطراف سخت شامه و یا زیر نخاع و انسداد سمپاتیک هم بسیار استفاده می‌شود.

فارماکولوژی لیدوکائین

این دارو با کاهش نفوذپذیری غشای سلولهای عصبی به یون سدیم ، شروع و هدایت تکانه عصبی را مسدود می سازد .این عمل به به طور برگشت پذیر موجب تثبیت غشاء شده و مرحله دپولاریزاسیون را مهار می کند و در نتیجه از انتشار پتانسیل عمل وهدایت بعدی تکانه عصبی جلوگیری می کند .

سایر اثرها:این دارو با اثر بر روی CNS ممکن است تحریک و یا تضیف CNS شود .فعالیت این دارو بر روی سیستم قلبی – عروقی ممکن است موجب تضعیف هدایت وتحریک پذیری قلب و گشاد شدن عروق محیطی شود.

مکانیسم اثر لیدوکائین

لیدوکائین با رقابت با کلسیم در نشستن بر روی گیرنده های غشائی عصبی باعث کنترل عبور سدیم از وراء غشای سلولی می شود و مرحله دپولاریزاسیون پتاسیل عمل را کاهش می دهد. این اثرات با تثبیت برگشت پذیر غشای سلولهای عصبی در نتیجه کاهش نفوذپذیری این غشا به یون سدیم، شروع و هدایت امواج عصبی را متوقف می کند.

درصورت جذب مقادیر زیاد لیدوکائین ابتدا می تواند اثر تحریکی و سپس اثر تضعیفی بر روی سیستم عصبی مرکزی داشته باشد.

فارماکوکینتیک لیدوکائین

جذب سیستم دارو کامل است. متابولیسم لیدوکائین در کبد و تا حد کمی نیز در کلیه انجام می گیرد. شروع اثر لیدوکائین 2 تا 5 دقیقه و طول مدت اثر آن نیز متوسط ، دفع لیدوکائین عمدتا از کلیه و به صورت متابولیت می باشد. ÷یوند این دارو به پروتئین متوسط تا زیاد است . نیمه عمر دارو در بزرگسالان 5/1 تا 2 ساعت است .

موارد منع مصرف لیدوکائین

در صورت وجود بلوک کامل قلبی ، خون ریزی شدید ، کاهش شدید فشار خون و شوک ، وجود عفونت در موضعی که برای تزریق کمری در نظر گرفته شده و سپتی سمی ، این دارو برای ایجاد انسداد زیر عنکبوتیه نباید مصرف شود .

عوارض جانبی لیدوکائین

این دارو عوارض گوناگونی در کنار فایده‌هایش دارد. عوارض لیدوکائین ناشی از مقدار زیاد مصرف ، کاهش تحمل بیمار، همچنین غلظ زیاد پلاسمایی ناشی از ورود ناخواسته دارو به رگ و همچنین ناسازگاری فرد یا حساسیت مفرط می‌باشد. واکنش‌های سیستمیک با مصرف این دارو به سرعت یا با تأخیر و تا ۳۰ دقیقه پس از تجویز دارو بروز خواهد کرد. عوارض سیستماتیک آن شامل گیجی ، تضعیف تنفسی ، تشنج و افت فشارخون می‌باشد. عوارض با شیوع کم در مصرف موضعی شامل سوزش ، گزش ، ورم یا حساسیت پوست به لمس، خارش و کهیر خواهد بود.

توجه داشته باشید که بی‌ضرری و اثربخشی مصرف این دارو در معاینات یا به کار بردن وسایل پزشکی، به مقدار مصرف صحیح، روش مناسب، و رعایت احتیاط‌های لازم و آمادگی جهت مقابله با مواد اضطراری بستگی دارد. در هنگام مصرف این دارو، باید وسایل احیای بیمار و سایر داروهای ضروری در دسترس باشند

موارد احتیاط در رابطه با مصرف لیدوکائین

بیماران با نارسایی شدید کبدی در معرض ریسک بالاتر سمیت ناشی از دارو قرار دارند. در بیماران با کمبود سودوکولین استراز ریسک عوارض ناشی از دارو بیشتر است لذا با احتیاط به کار رود.

در مورد اشکال تزریقی دارو:

دستور مصرف را به درستی اجرا کنید.
محلولهای حاوی نگهدارنده های ضد میکروبی برای مصارف بیهوشی اپی دورال یا نخاعی مناسب نیستند.
بعضی فرآورده ها حاوی بی سولفیت بوده و نباید در بیماران حساس تجویز شوند. وسایل احیاء، دارو و اکسیژن باید موقع تجویز دارو در دسترس باشد.

در بیماران با اختلالات عروقی و ضمن بیهوشی عمومی

انواع حاوی اپی نفرین با احتیاط تجویز شوند. در بیماران مسن، کودکان، بیماران به شدت بیمار و ناتوان با دوزهای تعدیل شده تجویز شود.

در تجویز وریدی EKG به طور مرتب مانیتور شده، در بیماران با نارسایی کبدی، هر گونه بلوک قلبی، سندرم ولف – پارکینسون – وایت، نارسایی قلبی، هایپوکسی شدید، دپرسیون شدید تنفسی، هایپوولمی، سابقه هایپرترمی بدخیم یا شوک با احتیاط به کار رود.

در بیماران با فیبریلاسیون دهلیزی تجویز دارو باعث افزایش پاسخ بطنی می شود. اختلالات الکترولیتی به خصوص کمبود پتاسیم و منیزیم پیش از تجویز دارو اصلاح شوند. هر گونه علت زمینه ای آریتمی بطنی برطرف شود. از نظر علائم سمیت CNS بیمار را به دقت مانیتور کنید. بیماران مسن مستعد عوارض جانبی قلبی و CNS ناشی از دارو هستند. در نارسایی کبدی و CHF دوز را کاهش دهید

اثر لیدوکائین بر آزمایشهای تشخیصی

از آنجا که تزریق عضلانی لیدوکائین ممکن است غلظت کراتین فسفوکیناز را افزایش دهد، برای تشخیص افتراقی انفارکتوس حاد میوکارد باید آزمونهای ایزوآنزیم انجام شوند.

تداخلات دارویی لیدوکائین

داروهای مضعف CNS از جمله داروهایی که معمولاً قبل از بیهوشی مصرف می شوند.و نیز سولفات منیزیم تزریقی، ممکن است موجب بروز اثرات تضعیفی اضافی CNS شوند. داروهای مسدود کننده بتاآدرنرژیک از طریق کاهش جریان خون کبدی ، سرعت متابولیسم لیدوکائین را کاهش داده و خطر مسمومیت با آن را بالا می برند.

سایمتیدین متابولیسم این دارو را به تأخیر می اندازد و در نتیجه احتمال خطر مسمومیت افزایش می یابد. مصرف همزمان دروپریدول، هالوپریدول، و فنوتیازین ها با لیدوکائین حاوی اپی نفرین، ممکن است کارایی ماده منقبض کننده عروق را کاهش دهد. هالوتان، انفلوران و ایزوفلوران ممکن است سبب حساسیت قلب به اثرات مقلد سمپاتیک اپی نفرین شوند.

مصرف همزمان این ترکیبات ممکن است سبب آریتمی قلبی گردد .اثرات قلبی- عروقی اپی نفرین در صورت مصرف همزمان با داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای یا ماپروتیلین ممکن است تشدید شده و آریتمی، تاکی کاردی زیادی شدید و فشار خون ایجاد گردد. خطر بروز آریتمی قلبی در صورت مصرف همزمان گلیکوزید های دیژیتال با لیدوکائین حاوی اپی نفرین ممکن است افزایش یابد.

مسمومیت با لیدوکائین و درمان آن

تظاهرات بالینی: علائم و نشانه های مسمومیت CNS، مانند تشنج و یا ضعف تنفسی و مسمومیت قلبی ـ عروقی (که با کمی فشار خون مشخص می شود).

درمان: شامل حمایت عمومی و قطع مصرف دارو می شود. راه تنفسی باز حفظ ، و سایر اقدامات دیگر تنفسی بلافاصله انجام شود.

برای درمان هرگونه تشنج می توان از دیازپام یا تیوپنتال استفاده نمود. برای درمان کمی شدید فشار خون می توان از داروهای بالابرنده فشار خون (مانند دوپامین ونوراپی نفرین) استفاده کرد.

شرایط نگهداری لیدوکائین

این دارو را در از نور، رطوبت و گرما در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد ( ترجیحا 15-30) نگهداری کرده و از یخ زدگی محافظت نمایید.
دارو را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
از مصرف داروی تاریخ گذشته خودداری کنید.
قبل و بعد از هر بار مصرف، نازل اسپری را با آب گرم بشویید و درپوش ظرف را محکم ببندید.

divider