همه چیز در مورد اسپوندیلولیستزیس(سر خوردن مهره )

لیز خوردگی مهره یا اسپوندیلولیستزیس (Spondylolisthesis)

اسپوندیلولیستزی Spondylolysthesis به معنای سر خوردن یک مهره به سمت جلو روی مهره پایینی است. شایعترین محل بروز آن محل اتصال مهره های کمری به خاجی است یعنی معمولاً مهره پنجم کمری روی مهره اول خاجی یا ساکروم به سمت جلو سر میخورد. اگر این سر خوردن و به جلو آمدن مهره شدید باشد کانال نخاعی تنگ شده و به ریشه های عصبی فشار وارد میشود که این خود موجب بروز علائم عصبی در بیمار میگردد.با دلگرم همراه باشید تا با راه های درمان عارضه لیز خوردگی مهره یا اسپوندیلولیستزیس آشنا شوید.

اسپوندیلولیستزی یا سر خوردن مهره چه انواعی دارد

اسپوندیلولیستزی دو نوع عمده دارد

سر خوردگی مهره ناشی از پیری Degenerative spondylolysthesis

شروع این بیماری با پیر شدن دیسک بین مهره ای است. با افزایش سن دیسک بین مهره ای محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده و کوچک میشود. کاهش ارتفاع دیسک موجب میشود مهره ها به یکدیگر نزدیک تر شوند و این نزدیک شدن مهره ها به هم، فشار بیشتری به مفاصل بین مهره ها وارد میکند. نتیجه آن سائیدگی مفصل بین مهره ای است.بر اثر این سائیدگی، مفصل و لیگامان هایی که مهره را سرجایش نگه میدارند ضعیف میشوند. این ضعف همراه با مشکلاتی که در دیسک ایجاد شده است موجب سر خوردن مهره بالایی روی مهره پایینی میشود. سر خوردن مهره موجب تنگ شدن کانال نخاعی و تنگ شدن محلی است که از آنجا ریشه های عصبی از بین دو مهره خارج میشوند. این عارضه در خانم ها و در سنین بالای 50 سال بیشتر است.

مهمترین علل اسپوندیلولیزیس عبارتنداز:

1-عوامل مادرزادی

2-شکستگی

3-فعالیت های تکراری(بویزه در ورزشکاران)

اسپوندیلولیزیس در رادیوگرافی نمای مایل(Oblique) دیده می شود ولی در نمای جانبی(Lateral)مشاهده نمی گردد.

—————————————————————————————

اسپوندیلولیستزیس( Spondylolisthesis)

در اسپوندیلولیستزیس یا لغزش مهره، بخشی از مهره بالایی یا تمام قسمت آن مهره روی مهره پایینی لیز می خورد.شایع ترین حالت لیزخوردگی, حرکت مهره پنجم کمر(L5) بر روی مهره خاجی یا ساکروم(S1) است.

عواملی چون فشار شدید,شکستگی ها,تومورها,برخی از عوامل مادرزادی و یا تغییرات تخریبی در ناحیه مفاصل پشتی مهره ها (مفاصل فاست) می توانند باعث بروز این حالت شوند.اسپوندیلولیستزیس ممکن است به علت اختلال یا ضایعاتی در نواحی لامینا، پدیکول، مفاصل فاست و پارس اینترآرتیکولاریس مهره های ستون فقرات ایجاد شود.

دو نوع اسپوندیلولیستزیس در شکل زیر (یکی ضایعه در ناحیه مفاصل فاست بنام اسپوندیلولیستزیس تخریبی یا دژنراتیو و دیگری شکستگی در قسمت پارس اینترآرتیکولاریس):

عواملی که باعث ایجاد درد در اسپوندیلولیستزیس می گردند ممکن است درارتباط با فشار به موارد زیر باشند:

*لیگامان های طولی قدامی، خلفی و بین خاری

*سخت شامه (Dura mater)

*جسم مهره

*مفاصل فاست (آپوفیزیال)

*عضلات

*طناب نخاعی یا ریشه های اعصاب نخاعی

تشخیص سر خوردگی اسپوندیلولیتیک Spondylolytic spondylolysthesis

بر اساس شرح حال، معاینه و تأیید آن با رادیوگرافی است.در معاینه به جز دردناک بودن کمر در اثر فشار و خم و راست شدن، معمولا کاهش قوس کمر (لوردوز)، دفورمیتی و تو رفتگی بین مهره ای در محل لیزخوردگی (پله شدن)، در موارد شدیدتر اختلال در راه رفتن و ایجاد یک خط و گودی روی شکم نیز یافت می شوند.

معمولا موارد متوسط تا شدید، در گرافی نیمرخ واضح هستند. در صورت شک به تشخیص، درخواست عکس های نیمرخ دینامیک، می تواند ناپایداری مهره ای را برای ما تأیید کنند.ناپایداری مهره های کمر، معاینات اختصاصی خود را دارد. همچنین رادیوگرافی دینامیک و تغییرات مودیک (modic) در MRI، بسیار کمک کننده هستند.در صورت شک به آسیب ریشه عصبی (رادیکولوپاتی)، از MRI و نوار عصب-عضله نیز کمک می گیریم.

درمان سر خوردگی اسپوندیلولیتیک

توجه داشته باشیم که این بیماری، بتدریج پایدار می شود و خود محدودشونده است بخصوص در درجه های خفیف (۱ و ۲). در نتیجه پیگیری و ویزیت های مجدد بیمار (follow-up) از نطر پیشرفت لیزخوردگی فوق العاده حائز اهمیت است.

درمان در همه انواع اسپوندیلولیستزیس مشابه هم و بصورت غیرجراحی است.هدف از درمان، کاهش علایم و فراهم کردن فرصت جهت ترمیم و پایداری مجدد مهره ها است.خودداری از فعالیت هایی مثل بلند کردن اشیاء سنگین و خم شدن است. درمانهای ترکیبی شامل اصلاح سبک زندگی، دارودرمانی، ورزش درمانی کششی و تقویتی (برنامه های پایدار کننده ستون فقرات)، طب سوزنی و فیزیوتراپی می باشند.توجه: مانیپولاسیون (درمان دستی) در این بیماری ممنوع است، در نتیجه پزشک باید از نبود لیزخوردگی اطمینان داشته باشد.

درمان جراحی (fusion) فقط در موارد زیر توصیه می شود:

• لیزخوردگی درجه ۳ یا بیشتر در نوع ایسمیک (نوجوانان)
• درد شدید و مقاوم به درمان های غیرجراحی
• رادیکولوپاتی مقاوم به درمان
• ناپایداری پیشرونده دو مهره.

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب لیز خوردگی مهره یا اسپوندیلولیستزیس

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.

—————————————————————————————

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی