نشانه های سندرم رای و بهترین راه درمان این بیماری کدام است؟
سندرم رای چیست؟
سندرم رای (reye’s syndromse) معمولاً کودکان و نوجوانانی را دچار میکند که در حال بهبودی از یک بیماری عفونی (اغلب آنفولانزا و آبلهمرغان) میباشند. کودکانی که بین سنین پنج تا پانزده سالگی هستند، در معرض بیشترین خطر قرار دارند. بیشتر موارد گزارش شده در ماههای دی تا فروردین بوده است.
دقیقاً مشخص نشده است که چه عاملی سندرم رای را ایجاد میکند.سندروم ری یا نشانگان ری (انگلیسی: Reye’s syndrome) نوعی انسفالوپاتی پیشرونده سریع است.
نشانههای سندرم رای چیست؟
استفراغ، کاهش هوشیاری، تشنج یا حملههای عصبی، تغییرات شخصیتی و گیجی را شامل میشود. علیرغم اینکه در این سندروم مسمومیت کبدی رخ میدهد، معمولاً زردی مشاهده نمیشود.دید دوتایی، کاهش قدرت شنوایی، از دست دادن عملکرد عضلات، یا فلج بازوها یا پاها، مشکلات در گفتار و ضعف در بازوها یا پاها از دیگر نشانههای این سندروم هستند.
۲۰ تا ۴۰ درصد موارد به مرگ منجر میشود و یک سوم رهایی یافتگان با آسیبهای مغزی قابل توجهی روبرو خواهند بود.از آنجا که این بیماری در ۹۰ درصد موارد همراه مصرف آسپرین دیده شدهاست، لذا در حال حاضر مصرف آسپرین جز در مورد بیماری کاوازاکی در کودکان ممنوع شدهاست و با این اقدام پیشگیرانه شیوع این سندروم به میزان زیادی (تا حد ۹۰ درصد) کم شدهاست.
بعضی از پژوهشگران معتقدند از آنجائیکه این بیماری تقریباً همیشه بعد از یک عفونت ویروسی روی میدهد، سندرم رای میتواند در اثر یک ویروس ایجاد شود و این ویروس همراه با عوامل دیگری که شناخته نشدهاند، سمی تولید میکند که به بدن آسیب میرساند.
تحقیقات جدید نشان میدهند که التهاب مغزی که در سندرم رای ایجاد میشود احتمالاً در اثر نقص در سوخت و ساز بدن است که جلوی بیرون ریخته شدن مواد مضر از مغز را میگیرد.شواهدی وجود دارد که ارتباط بین سندرم رای و استفاده از آسپرین را در درمان عفونتها ویروس که کلاً قبل از آن شروع میشوند، نشان میدهد.
با اینکه نقش آسپرین در بروز سندرم رای ثابت نشده است پزشکان، اکنون در موارد عفونتهای ویروسی بهویژه آنفلوآنزا و آبلهمرغان در دادن آسپرین به کودکان احتیاط میکنند.اگر سندرم رای در مراحل آغازین درمان نشود، موجب آسیب دائمی مغزی، بیهوشی و یا مرگ میشود. حدود بیست و پنج درصد موارد سندرم رای منجر به مرگ میشوند.
عوامل افزایشدهنده خطر سندرم رای
بیماری اخیر، نظیر آبله مرغان، آنفلوانزا یا سایر بیماریهای تنفسی، مصرف آسپیرین در طی بیماریهای ویروسی.
پیشگیری از سندرم رای
عدم مصرف آسپیرین در کودکان و نوجوانان زیر 18 سال در طی هر بیماری تبدار تا هنگامی که بیماری توسط پزشک تشخیص داده شود. اگر بیماری کودک ویروسی شناخته شد هرگز نباید آسپیرین مصرف شود.
عواقب مورد انتظار سندرم رای
با درمان در اکثر بیماران بیماری، خفیف خواهد بود. در اکثر موارد بهبود کامل حاصل میشود ولی در برخی موارد درجات متغیری از آسیب مغزی باقی میماند.
عوارض احتمالی سندرم رای
- پنومونی (ذاتالریه)
- نارسایی تنفسی
- اختلالات ریتم قلب یا حمله قلبی
- آسیب مغزی دایمی، اغما یا مرگ ناشی از بالا رفتن فشار مغزی
درمان سندرم رای
اگر پزشک شما به سندرم رای مشکوک شود، آزمایشهائی را دستور خواهد داد تا تشخیص را ثابت کند. آزمایش خون، موارد غیرطبیعی را که نمایانگر آسیب کبدی باشند، آشکار میکند.ممکن است برای رد کردن تشخیصهای دیگر، نمونه مایع نخاعی گرفته شود.
هیچ درمان شناختهشدهای برای سندرم رای وجود ندارد و درمان، شامل درمان حمایتی کودک است تا بدن کودک بتواند خودش کارش را انجام دهد. کودک عمولاً در بیمارستان بستری میشود و بهعنوان یک قاعده، کودکی که سه یا چهار روز زنده بماند، کاملاً بهبود پیدا میکند.
بررسیهای تشخیصی ممکن است شامل آزمایشهایی نظیر آزمایشهای عملکرد کبد و بررسی مایع مغزی ـ نخاعی و نوار مغزی (الکتروانسفالوگرام که فعالیت الکتریکی مغز را اندازهگیری میکند) باشد.
بستری در بیمارستان برای درمان اختصاصی که بسته به شدت بیماری تعیین میشود. این درمان ممکن است شامل استفاده از لوله معده برای تغذیه، سوند ادراری، حمایت تنفسی با دستگاه مکانیکی تهویه مصنوعی، دیالیز کلیوی، تزریق خون، پایش قلبی عروقی و درمانهایی جهت کاهش فشار داخل مغز باشد.
داروها
- مایعات وریدی
- داروهایی برای کاهش تورم مغزی، نظیر دگزامتازون
- آنتیبیوتیکها در صورت بروز عفونتهای باکتریایی ثانویه
- داروهای جدید نظیر ال ـ کارنیتین درا ین زمینه تحت مطالعه قرار دارند.
- داروهای ضدانعقاد برای پیشگیری از لخته شدن خون در طی دوره طولانی استراحت در بستر.
درمان خانگی سندرم رای
اگر شما شک دارید که کودک شما سندرم رای دارد، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید و به درمان خانگی بپردازید.
فعالیت:
تا گذشتن مرحله حاد بیماری، استراحت در بستر ضروری است. پس از آن فعالیتهای طبیعی خود را بهتدریج از سر بگیرید.
رژیم غذائی:
در اوایل بیماری تغذیه خوراکی ممنوع است ولی پس از بهبود رژیم خاصی نیاز نیست.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمائید:
- عود علایم نشانگان رای یا بروز تب پس از بستری در بیمارستان
- اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.
- اگر کودک شما دارای علایم نشانگان رای باشد. بهمحض بروز اولین علایم مغزی نظیر گیجی، بیحالی یا غیره پزشک را در جریان بگذارید.
موارد احتیاط
به کودکانی که دچار عفونتهای ویروسی شدهاند، بهویژه آنهائی که آبلهمرغان یا آنفلوآنزا دارند، آسپیرین ندهید. بهجای آن، با اسفنج کودک را شستشو دهید و به او برای درمان تب و بیماریهای دیگر داروهای مشابه آسپیرین بدهید.
داروهای مشابه آسپیرین، سندرم رای ایجاد نمیکنند. سندرم برای در بیست و پنج درصد موارد کشنده است. تشخیص و درمان بههنگام، برای بهبود دچار لازم هستند.
همچنین بخوانید:
علت سندرم موبیس ( mobius syndrome )
سندرم داون چیست؟ + بهترین راه برای پیشگیری از سندرم داون