موارد مصرف داروی ایزوکام (لودوپا)
موارد و عوارض مصرف لودوپا (ایزیکام) (Levodopa/Carbidopa) چیست؟
منع مصرف و تداخل دارویی لودوپا (ایزیکام) چیست؟
- لوودوپا (به انگلیسی: Levodopa) یا L-DOPA
- رده درمانی: داروهای درمان پارکینسون
- اشکال دارویی: قرص
لوودوپا یکه آمینو اسید است که به عنوان بخشی از بیولوژی طبیعی انسان‌ها و حیوانات مورد استفاده قرار می‌گیرد. انسان‌ها نیز مانند بخشی از حیوانات لوودوپا را از طریق بیوسنتز اسید آمینهٔ L-tyrosine می‌سازد. لوودوپا در عملکرد انتقال دهنده های عصبی دوپامین، نوراپی نفرین(نورآدرنالین) و همچنین اپی نفرین (که همه آین انتقال دهنده‌ها با هم با عنوان کاتکول آمین شناخته می‌شوند) تأثیر بسازایی دارد. به علاوه لوودوپا در آزادسازی فاکتورهای نوروتروفیک توسط مغز نیز دخالت دارند.
لوودوپا می‌تواند به شکل خالص خود تولید شده و به عنوان ماده مخدر روانگردان به فروش برسد. نام‌های تجاری این ماده عبارتند از Sinemet, Pharmacopa, Atamet, Stalevo, Madopar .
موارد مصرف لودوپا
لوودوپا در درمان بیماری پارکینسون مصرف می‌شود. لوودوپا کندی حرکات (برادی کینزی) و سختی عضلات (رژیدیتی) بیماران پارکینسونی را بیشتر از رعشه (ترمور) بهبود می‌بخشد. لوودوپا به منظور افزایش غلظت دوپامین در درمان بیماری پارکینسون و بیماری سگاوا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش درمانی برای نخستین بار توسط George Cotzias و همکارانش اثبات و اجرا شد که به پاس این کشف برنده جایزه لاسکر نیز شدند.
دوپامین ماده‌ای است که نبود یا کمبود آن در مغز موجب بیماری پارکینسون می‌شود. بدن می‌تواند در عقده‌های مغز لوودوپا را به دوپامین تبدیل کند لذا بهبودی قابل توجهی در بیماران پارکینسونی انتظار می‌رود.زمانی که لوودوپا وارد سیستم عصبی مرکزی می‌شود به وسیله آنزیم Aromatic L-amino acid decarboxylase به دوپامین تبدیل می‌شود. پیریدوکسال فسفات (ویتامین ب۶) یکی از کوفاکتور‌های مهم در این واکنش محسوب می‌شود در نتیجه گاهی همراه لوودوپا برای بیمار تجویز می‌شود.
علاوه بر سیستم عصبی مرکزی، لوودوپا در سیستم عصبی محیطی نیز به دوپامین تبدیل می‌شود. سیگنالینگ بیش از حد دوپامین در سیستم عصبی میحطی می‌تواند عوارض جانبی فراوانی داشته باشد. برای پیشگیری از دکربوکسیلاسیون دوپامین، این دارو اغلب به صورت ترکیب با سایر داروها مانند لوودوپابی (لودوپا + بنسرازید) و لوودوپاسی (لودوپا + کاربی دوپا) بیشتر به کار می‌رود که سرعت تبدیل لودوپا به دوپامین در بدن را کاهش می‌دهد و موجب می‌شود لوودوپای بیشتری از سد خونی مغز عبور کند.
به زبانی دیگر، به‌طور معمول در کنار لوودوپا از مهارکنندهٔ دوپامین محیطی مثل کاربدوپا (جهت ممانعت از تشکیل دوپامین در سیستم عصبی محیطی)استفاده می‌شود. عدم استفاده از این مهار کننده‌ها به حدی باعث عوارض جانبی لوودوپا می‌شود که در طول تاریخ عمل بسیاری سردرگمی شده بود. همچنین ترکیب این دو دارو به عنوان یک درمان بالاقوه برای سندروم پای بیقرار نیز مورد مطالعه قرار داده شد و مشاهده ای از کاهش علائم این بیماری دیده نشد.
پس از تجویز داروی لوودوپا، دو نوع پاسخ مشاهده می‌شود:
- یک پاسخ کوته مدت که مربوط به نیمهٔ عمر داروست.
- پاسخ بلندمدت که مروبط به حداقل دو هفته بعدی است. در درمان پارکینسون این پاسخ معمولاً برای مراحل اولیه بیماری مشاهده می‌شود که مغز هنوز توانایی خود را در ذخیره دوپامین از دست نداده است.
نقش بیولوژیکی
لوودوپا را از طریق بیوسنتز اسید آمینهٔ L-tyrosine ساخته می‌شود. لوودوپا از دوپامین، نوراپی نفرین (نورآدرنالین) و اپینفرین (آدرنالین) نشئت گرفته‌است که به‌طور کلی به عنوان کاتلول آمین شناخته می‌شود.
عوارض جانبی لوودوپا شامل:
- افت فشار خون به خصوص اگر دوز دارو بیش از حد بالا باشد.
- آریتمی(به ندرت)
- تهوع که اغلب با مصرف همراه مواد غذایی کاهش میابد. اگرچه پروتئین باعث کاهش جذب دارو می‌شود و ازآنجایی که لوودوپا یک اسید آمینه است در نتیجه پروتئین باعث مهار جذب داروی لوودوپا توسط بدن می‌شود.
- خونریزی گوارشی
- اختلال تنفس
- ریزش مو
- سردرگمی
- مشکلات عاطفی به خصوص اضطراب افزایش بیش از حد میل جنسی
- رویا دیدن زیاد و یا بی خوابی
- توهم شنوایی یا بصری
- اثرات یادگیری; برخی از شواهد نشان می‌دهد که این دارو حافظه کاری را بهبود می بخشد در حالی که به سایر عملکردهای پیچیده تر خدشه وارد می‌کند
- خواب آلودگی و تجربه حمله در خواب
- عوارض جانبی داروی لوودوپا از سایر درمان های آنتی پارکینسونی مثل آنتی کولینرژیک‌ها کمتر است.
اثرات جدی تر داروی لوودوپا در درمان بیماری پارکینسون شامل:
- بدتر شدن عملکرد با کاهش اثر دارو
- انجماد در هنگام حرکت
- عدم تأثیر دوز دارو (مقاومت دارویی)
- دیسکینزی
- دوپامین سندرم اختلال در نظم
- معمولا برای جلوگیری از این اثرات سعی می‌شود تا دوز لوودوپا تا حد ممکن کاهش پیدا کند.
همچنین بخوانید:
راه های مناسب برای مقابله با پارکینسون
همه چیز در مورد قرص سافینامید (پارکینسون)
