معرفی داروی ضد سرطان فلوتامید

موارد مصرف فلوتامید

فلوتامید (Flutamide) یک ترکیب غیر استروئیدی است با خواص ضد آندروژنی است که از طریق مهار برداشت و یا اتصال آندروژن ها در بافت های هدف عمل می کند. معمولاً همراه با آنالوگ های گونادرلین در درمان تسکینی سرطان پروستات کاربرد دارد.

سلول‌های سرطانی پروستات برای تکثیر خود به هورمون تستسترون نیاز دارند. داروی فلوتامید با مهار اثر این هورمون می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی را کاهش دهد. فلوتامید برای کاهش عود ، علائم و عوارض جانبی ناشی از روش‌های درمان سرطان و یا پس از عمل جراحی ، استفاده می‌شود.

نام تجاری: Drogenil ، Eluexin

مکانیسم اثر فلوتامید

اثر ضد تومور: فلوتامید بازجذب آندروژن‌ها را مهار می‌کند و نیز باعث مهار اتصال آندروژن‌ها به بافت هدف در نوکلئوس می‌گردد. کارسینوم پروستات حساس به آندروژن‌ها می‌باشد.

فارماکوکینتیک فلوتامید

فلوتامید به سرعت و به طور کامل از مسیر گوارشی جذب می شود و اوج غلظت پلاسمایی آن بعد از یک ساعت از مصرف دوز تجویزی ایجاد می شود. به سرعت و به طور وسیع متابولیزه می شود و متابولیت های آن (2 هیدروکسی فلوتامید) دارای آثار ضد آندروژنی است. نیمه عمر این متابولیت حدود 6 ساعت می باشد. هم فلوتامید و هم 2 هیدروکسی فلوتامید بیش از 90% به پروتئین های پلاسما متصل می شوند. دفع آن عمدتاً از طریق ادرار رخ می دهد و تنها مقادیر کمی از آن در مدفوع به چشم می خورد.

مقدار و نحوه مصرف فلوتامید

دوز معمول خوراکی فلوتامید mg 250 و 3 بار در روز است. در درمان ترکیبی، تولیدکنندگان انگلیسی توصیه می کنند که درمان با فلوتامید باید حداقل 3 روز قبل از تجویز آنالوگ گونادرلین آغاز می شود اگرچه در ایالات متحده آمریکا تولیدکنندگان مصرف همزمان را توصیه می کنند تا بیشترین اثر اعمال شود.

مصرف فلوتامید در بارداری و شیردهی

• با توجه به اینکه فلوتامید می تواند عوارض مهمی برای جنین ایجاد کند، مصرف این دارو در دوران بارداری ممنوع است. مگر در شرایط ویژه و با تشخیص پزشک.
• مصرف این دارو در دوران شیردهی نیز توصیه نمی شود و اگر مادری تحت درمان با فلوتامید قرار بگیرد در این زمان باید از شیر دادن به فرزند خود پرهیز نماید.

عوارض جانبی فلوتامید

• اعصاب مرکزی: اضطراب، گیجی، افسردگی، سرگیجه، بی‌قراری.
• قلبی ـ عروقی: افزایش فشار خون، ادم محیطی.
• دستگاه گوارش: اسهال، تهوع، استفراغ.
• ادراری – تناسلی: ناتوانی جنسی.
• عوارض خونی: آنمی، آنمی همولیتیک، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی.
• عوارض کبدی: هپاتیت.
• پوست: حساسیت به نور، راش.
• سایر عوارض: بزرگی سینه، برافروختگی، کاهش میل جنسی.

مسمومیت با فلوتامید و درمان آن

گزارشی در دست نیست. میزان mg 1500 در روز به مدت 36 هفته بدون عوارض جانبی شدید گزارش شده است.

تداخلات دارویی فلوتامید

در مصرف همزمان با ضد انعقادها احتمال افزایش خونریزی وجود دارد. PT و INR بیمار کنترل شود.

اثر فلوتامید بر آزمایشهای تشخیصی

فلوتامید می‌تواند سطح BUN، کراتینین و آنزیم‌های کبدی را افزایش دهد، همچنین می‌تواند باعث کاهش سطح هموگلوبین، WBC و پلاکت گردد.

موارد منع مصرف فلوتامید

• حساسیت مفرط به دارو
• دوران بارداری
• افراد مبتلا به آبله مرغان یا زونا

موارد احتیاط در رابطه با فلوتامید

نارسایی عملکرد کبد

ملاحظات اختصاصی فلوتامید

1- برای اثر بهتر دارو توصیه می‌شود که همزمان از آنالوگهای LHRH استفاده شود. این آنالوگها تولید تستوسترون را سرکوب می‌کنند، در صورتی که فلوتامید فعالیت تستوسترون را مهار می‌نماید و در نتیجه مصرف همزمان آنها باعث درمان تومور می‌گردد.
2- بستری در بیمارستان و در مواردی مرگ بدلیل نارسایی کبدی ناشی از مصرف دارو گزارش گردیده است.
3 – با مصرف دارو افزایش آنزیم‌های کبدی، زردی، انسفالوپاتی کبدی و نارسایی‌ حاد کبد مشاهده شده است.در برخی بیماران سمیت کبدی پس از قطع دارو برطرف گردیده است. 50% این موارد ظرف 3 ماه اول درمان بروز نموده‌اند.
4 – آنزیم‌های کبدی قبل از درمان، ماهانه در 4 ماه اول درمان و سپس بطور دوره‌ای باید بررسی شوند. در صورت وجود علائمی چون زردی و/یا افزایش ALT (بیش از 2 برابر نرمال) ‌دارو باید قطع شود و در بیمارانی که ALT اولیه بالا (بیش از 2 برابر نرمال) ‌دارند نباید شروع گردد.
5- بیماران مبتلا به بیماری هموگلوبین M، کمبود G6PD و سیگاری در ریسک سمیت قرار دارند بنابراین سطح متهموگلوبین باید بررسی شود.

نکات قابل توصیه به بیمار در طول مصرف فلوتامید

1- بدون تجویز پزشک فلوتامید و یا آنالوگ LHRH قطع نشود.
2- برخی علائم قبل از بهبودی ممکن است بدتر گردند.

توجهات پزشکی – پرستاری در رابطه با فلوتامید

• بیمار را در طول درمان در فواصل منظم از نظر ایجاد عوارض جانبی دارو مورد معاینه و آزمایش قرار دهید. از جمله آزمایشات بررسی کبد و میزان بیلی روبین سرم.
• در صورت بزرگ شدن پستان ها و گالاکتوره، مقدار مصرف دارو را کاهش دهید.
• در صورت بروز سندرم شدید لوپوس تجویز دارو را قطع نمائید.
• جهت تعیین پاسخ درمانی بیمار را تحت نظر بگیرید و آزمایشات اسید و آلکالن فسفاتاز، اسکن استخوان و کبد و عکس قفسه سینه را بررسی نمائید.

توجهات بیمار – خانواده در حین مصرف فلوتامید

• دوره های منظم جهت بررسی روند درمان توسط پزشک و انجام آزمایشات را جدی بگیرید.
• در صورت بروز علائم زیر به پزشک مراجعه نمائید: زردی چشم، زردی پوست، تیره شدن ادرار، اختلالات تنفسی، اشکال در دفع ادرار، تهوع و استفراغ مستمر، کبودی یا خونریزی غیر معمول، تب، گلو درد و سایر علائم بیماری عفونی، تورم انگشتان دست و پا
• تا زمانی که تحت درمان با فلوتامید قرار دارید از دریافت واکسن های حاوی ویروس زنده خودداری نمائید. همچنین اعضای خانواده نیز از دریافت این واکسن ها خودداری نمایند.
• از تماس با افراد مبتلا به بیماری های عفونی خودداری نمائید.

شرایط نگهداری فلوتامید

دارو را در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری نمائید.

بیشتر بخوانید:

موارد مصرف و عوارض داروی آسپارژیناز

موارد مصرف و عوارض داروی پمترکسد

معرفی داروی ضد سرطان کربوپلاتین