معرفی داروی سرترالین و آشنایی کامل با عوارض و نحوه مصرف سرترالین

داروی سرترالین عوارض و نحوه مصرف سرترالین:این دارو براي درمان افسردگي، اختلالات obsessive – compulsive، اختلالات پانيك، اختلالات post trummatic stress (PTSD)، اختلالات خلقي دوران قاعدگي در زنان، اختلالات اضطرابي اجتماعي (ترس از اجتماعات) بكار میرود.

داروی سرترالین عوارض و نحوه مصرف سرترالین

مكانيسم اثر سرترالین:

اين دارو يك مهاركننده قوي و انتخابی بازجذب نوروني سروتونين (SSRI) میباشد و با تقويت فعاليت سروتونرژيك در CNS ومتعاقباً مهار فعاليت آدرنرژيك در ناحيه locus ceruleus میشود.

فارماكوكينتيك :

جذب گوارشي اين دارو آهسته است ولي درصورت مصرف با غذا، سرعت جذب و فراهمي زيستي آن افزايش مي يابد. پيوند پروتئيني آن خيلي زياد وحدود 98درصد است. سرترالين دركبد متابوليزه میشود و بطور وسيع تحت تاثير عبور اوليه قرارميگيرد. نيمه عمر حذف آن 26-24 ساعت است ولي متابوليت فعال آن نيمه عمر 102-62 ساعت دارد. براي شروع اثر ضدافسردگي و ضدپانيك آن 4-2 هفته و براي اثر ضدوسواس آن ممكن است زمان بيشتري لازم باشد. درصورت مصرف يكبار در روز دارو،پس از 7 روز به غلظت پايدار سرمي ميرسد. دارو بيشتر بصورت متابوليت از راه كليه و همچنين از راه مدفوع دفع میشود.

موارد منع مصرف سرترالین:
درصورت وجود حساسيت به دارو از مصرف آن بايد خودداري كرد.

هشدارها:

1- درموارد زير با احتياط فراوان تجويز شود
عيب عملكرد كبد، بيماريهاي قلبي، سابقه حملات تشنجي،اختلالات انعقادي،گلوكوم با زاويه بسته و سابقه مانيا

2- بي ضرري و اثربخشي اين دارو براي درمان افسردگي، اختلالات پانيك، موارد PTSD و اختلالات اضطرابي اجتماعي در كودكان اثبات نشده است.

عوارض جانبي سرترالین:

اختلالات جنسي، خواب آلودگي، گيجي، خستگي يا ضعف، مشكلات گوارشي از جمله بي اشتهايي، اسهال، خشكي دهان، اختلال در هضم غذا، تهوع، دردشكمي، نفخ، كاهش وزن، سردرد، افزايش تعريق، اختلالات خواب،لرزش و در برخي موارد اختلالات انعقادي وخونريزي غيرعادي،واكنشهاي تهاجمي، حالتهاي جنوني، سندرم استيونس جانسون، زيادي فشارخون ريوي، واكنشهاي الرژيك، تاكيكاردي بطني، تاري ديد، برافروختگي، سينوزيت، عفونت ادراري و خميازه از عوارض جانبي اين دارو ميباشند.

تداخل هاي دارويي سرترالین:

سرترالين متابوليسم كبدي داروهاي ضدافسردي سه حلقه اي، داروهاي ضدآريتمي گروه 1C مانند پروپافنون را كاهش داده و اثرات آنها را تشديد میکند. سرترالين همچنين متابوليسم آستميزول را مهاركرده و بدليل افزايش خطر آريتمي مصرف همزمان آن دو ممنوع است. ديژيتوكسين و وارفارين ممكن است در سطح پيوند پروتئيني با سرترالين تداخل داشته باشند، بنابراين در مصرف همزمان آنها بايد احتياط كرد. مصرف همزمان مهاركننده هاي MAO از جمله فورازوليدون، پروكاربازين و سلژيلين با اين دارو ممكن است موجب بروز عوارض جدي و خطرناك وگاهي مهلك قلبي – عروقي و CNS شود، بنابراين مصرف همزمان آنها ممنوع است. ازمصرف سرترالين همراه با پيموزايد به دليل افزايش غلظت سرمي پيموزايد بايدخودداري نمود. مصرف سرترالين با داروهاي سرتونرژيك میتواند باعث بروزسندرم سروتونين و تشديد عوارض شود. مصرف اين دارو همزمان با فرآورده هاي گياهي حاوي گياه علف چاي مانند هايپیران میتواند موجب افزايش احتمال بروز عوارض جانبي شود.

نكات قابل توصيه درباره سرترالین:

1- دوره درمان با اين دارو بايد بطور كامل رعايت شود و از مصرف بيش از مقدار تجويز شده بايد خودداري شود.

2-براي دستيابي به اثر ضدافسردگي دارو ممكن است تا 4 هفته زمان لازم باشد، ولي براي دستيابي به اثر درماني در بيماريهاي obsessive compulsive ممكن است زمان بيشتري موردنياز باشد.

3-درصورت فراموش كردن يك نوبت مصرف دارو حتماًبايد موضوع را با پزشك در ميان گذاشت.

4-از قطع مصرف ناگهاني دارو بايد خودداري كرد و بهتراست مصرف آن تحت نظر پزشك و بتدريج قطع شود.

5-به دليل احتمال بروز سرگيجه، اختلال در تصميم گيري، تفكر ومهارت هاي حركتي، تاروشن شدن اثرات دارو در بيمار، هنگام رانندگي يا انجام كارهايي كه نياز به هوشياري دارند، بايد احتياط نمود.

6-بيماراني كه احتمال اقدام به خودكشي در آنها وجود دارد، نبايد مقادير زياد دارو را بطور يك جا در اختيار داشته باشند.

7-به دليل احتمال بيشتر بروز عوارض جانبي در سالمندان، بهتراست مقدارمصرف را با مقادير كمتر شروع نمود.

مقدار مصرف سرترالین:

بزرگسالان: به عنوان ضدافسردگي و درمان بيماريهاي obsessive – compulsive، ابتدا mg/day 50 يك بار در روز،صبح ها يا عصرها، تجويز میشودو پس از چندهفته، براي دستيابي به مقدارموثر يا حداكثر مقدار قابل تحمل توسط بيمار،درفواصل حداقل يك هفتهاي به اين مقدار ميزان mg/day 50 افزوده میشود. عده اي از صاحبنظران معتقدند كه در يك يا دو روز اول، بهتر است دارو را با مقدار mg/day 25 شروع نمود.

در درمان اختلالات پانيك، اختلالات استرس پس از تروما (PTSD)، اختلالات اضطرابي اجتماعي (ترس از اجتماعات)، ابتدا mg/day 25 به صورت يكبار در روز، صبح ها يا عصرها، تجويز میشود. پس از يك هفته مقدار مصرف را بر حسب نياز به ميزان mg/day 50 افزايش ميدهند و سپس برحسب نياز بيمار و يا برحسب تحمل بيمار در فواصل حداقل يك هفته اي،مقدار mg/day 50 به اين مقدار اضافه میشود. براي درمان اختلالات خلقي دوران قاعدگي، دوروش مصرف وجود دارد. در روش اول مقدار mg/day 50 در طول دوره عادت ماهانه مصرف میشود. در روش دوم همين مقدار در طي دوران لوتئال يا سيكل ماهانه مصرف میشود. برحسب نظر پزشك ميتوان مقدار مصرف را در ماه بعد mg/day 50 نيز افزايش داد.

بيشينه مقدارمصرف دارو در بزرگسالان براي درمان اختلالات خلقي دوران قاعدگي در صورتي كه در طول دوره عادت ماهانه مصرف میشود مقدار mg/day 150 و اگر در فاز لوتئال تجويز میشود مقدار mg/day 100 است. در بقيه موارد مصرف، بيشينه مقدارمصرف دارو در بزرگسالان mg/day 200 است.

كودكان: براي درمان اختلالات obsessive-compulsive دركودكان 12-6 ساله، ابتدا mg/day 25 و در نوجوانان 17-13 ساله mg/day 50، يكبار در روز، صبح يا عصر، تجويز میشود و در فواصل حداقل يك هفته اي مقدارمصرف برحسب نياز يا تحمل بيمار افزايش مي يابد.

اشكال دارويي سرترالین:

Tablet: 50, 100 mg

راهنمایی های عمومی سرترالین:

1- قبل از مصرف این دارو با پزشک معالج خود در موارد زیر مشورت نمائید :

::در صورت وجود یا سابقه هر نوع حساسیت به این دارو .

::در صورت بارداری و یا شیردهی

::در صورتیکه بیمار کودک و یا فرد مسن باشد.

::در صورت مصرف سایر داروها.

::در صورت ابتلاء به سایر بیماریها مخصوصا” ابتلا به نارسایی کبدی.

2- جهت مصرف صحیح این دارو به نکات زیر دقت نمائید:

::دارو را طبق نظر پزشک مصرف نموده و از تغییر مقدار آن بپرهیزید.

::دارو را بر حسب نظر پزشک با غذا و یا بدون غذا مصرف نمایید. در صورت بروز عوارض گوارشی دارو را با غذا مصرف نمایید .

::اثرات ضد افسردگی و ضد اضطراب دارو تقریبا” پس از 4 هفته ظاهر شده و ممکن است این زمان برای بروز اثرات ضد وسواس آن طولانی تر گردد.

::در صورت فراموش کردن یک نوبت از مصرف دارو، با پزشک مشورت نمایید زیرا برای برخی از بیماران مصرف دارو در صبح و برای برخی دیگر مصرف در بعد از ظهر توصیه می گردد .

::دارو را در بسته بندی اصلی و در شرایط قید شده بر روی آن نگهداری نمایید .

3- در طول مصرف دارو به نکات زیر دقت نمائید:

::جهت بررسی پیشرفت درمان مرتبا” با پزشک در ارتباط باشید.

::در صورت نیاز به استفاده از داروهای دیگر، حتما” پزشک را مطلع نمایید.

::از مصرف همزمان این دارو با ترکیبات حاوی الکل خودداری نمائید.

::مصرف این دارو ممکن است سبب خواب آلودگی شود، بنابراین در طول مصرف دارو در هنگام رانندگی و یا اعمالی که نیاز به هشیاری دارد، احتیاط نمایید.

::در صورت نیاز به قطع دارو حتما پزشک معالج را در جریان قراردهید زیرا ممکن است کاهش تدریجی دارو مورد نیاز باشد.