عوامل موثر در دیر جوش خوردن استخوان شکسته چیست؟
بهترین تغذیه و مواد غذایی برای جوش خوردن شکستگی استخوان
قبل از اینکه دچار شکستگی شوید غذاهای مغذی بخورید تا استخوان هایتان قوی و محکم شود اما بعد از اینکه دچار شکستگی استخوان شدید هم باید تغذیه ای خاص داشته باشید تا به ترمیم شکستگی کمک شده و هرچه سریعتر درمان شود.
شکستگی استخوان مشابه اکثر آسیب‌های دیگر به شکل‌های مختلف وجود دارد که می‌تواند شکستگی‌های جزئی تا آسیب‌های جدی را شامل شود، که حتی می‌تواند زندگی فرد را تهدید کند.
دلایل ایجاد شکستن استخوان به شرح زیر است:
- وارد شدن ضربه به استخوان
- فشار مداوم
- مشکلات پاتولوژی (ضعیف شدن غیر عادی استخوان)
جوش نخوردن استخوان
- با استفاده از روش‌های درمانی مدرن، اکثر استخوان‌های شکسته (ترک خورده) بدون هر گونه مشکل خاص درمان می‌شوند. پس از اینکه یک استخوان شکسته درمان شد، بافت جدید استخوانی شروع به تشکیل می‌کند و قطعه‌های شکسته را به یکدیگر متصل می‌نماید.
- با این وجود بعضی از استخوان‌های شکسته حتی پس از استفاده از بهترین عمل‌های جراحی یا روش‌های غیر جراحی بهبود پیدا نمی‌کنند. در برخی موارد، عوامل خطر باعث میشود فرآیند درمان و جوش خوردن استخوان با مشکل مواجه شود. در اصطلاح هنگامی که یک استخوان بهبود پیدا نمی‌کند به این شرایط «جوش نخوردن استخوان» گفته میشود. هم چنین «دیر جوش خوردن استخوان» تعریف یک شکستگی است که طولانی‌تر از مدت زمان معمول برای جوش خوردن استخوان، درمان شود. بدجوش خوردن شکستگی استخوان بالای ساق پا (استخوان درشت نی) به علت جااندازی نامناسب شکستگی و یا جابجا شدن شکستگی پس از جااندازی ممکن است موجب کوتاهی پا شود.
علائم جوش نخوردن استخوان شکسته
بیماران دارای سوء تغذیه معمولاً در محل استخوان آسیب دیده برای مدت طولانی پس از بر طرف شدن درد اولیه ناشی از شکستگی استخوان، درد احساس خواهند کرد. این درد ممکن است برای چند ماه یا چند سال، ماندگاری داشته باشد. این درد ممکن است ثابت بوده یا تنها زمانی احساس شود عضو آسیب دیده در فعالیت‌های روزمره استفاده شوند. علائم وجود مشکل در این حالت به شرح زیر هستند:
- ورم
- درد
- حساس شدن
- تغییر شکل
- ایجاد مشکل در تحمل کردن وزن
علت جوش نخوردن استخوان
- زمانی است که استخوان فاقد ثبات کافی یا جریان خون، یا هر دو مشکل باشد. این شرایط همچنین زمانی مشاهده میشود که استخوان در نتیجه یک آسیب شدید همچون تصادف با اتومبیل دچار شکستگی شده باشد. در این حالت آسیب‌های شدید اغلب باعث ایجاد مشکل برای خون رسانی به استخوان شکسته میشود.
- معمولاً عوامل متعددی باعث افزایش احتمال جوش نخوردن استخوان می‌شوند.
برخی از این عوامل به شرح زیر هستند:
- مصرف تنباکو یا نیکوتین به هر شکل (مثل سیگار کشیدن، جویدن تنباکو و استفاده از آدامس یا سایر مواد غذایی حاوی نیکوتین) باعث میشود بهبود استخوان با مشکل مواجه شده و احتمال جوش نخوردن استخوان افزایش پیدا کند.
- بالا رفتن سن
- کم خونی شدید
- دیابت
- پایین بودن سطح ویتامین D در بدن
- کم کاری تیروئید
- تغذیه نامناسب
- عفونت
- شکستگی پیچیده که باز یا ترکیبی باشد
- مصرف داروهای خاص مانند داروهای ضد التهاب مثل آسپرین، ایبوپروفن و پردنیزولون. پزشک و بیمار باید همواره درباره خطرات و منافع حاصل از این داروها در طول دوره درمان شکستگی استخوان صحبت کنند.
- خون رسانی
جوش نخوردن استخوان بیشتر در مواردی مشاهده میشود که خون رسانی به استخوان آسیب دیده دچار مشکل شود. در این رابطه می‌توان به مسائل زیر توجه کرد:
- بعضی از استخوان‌ها مانند استخوان‌های شست دارای ثبات ذاتی و خون رسانی عالی هستند. به این ترتیب امکان درمان این استخوان‌ها در حداقل زمان ممکن وجود دارد.
- بعضی استخوان‌ها مانند استخوان بالا تنه (فمورال سر و گردن) و استخوان کوچک مچ دست (استخوان ناوی) دارای خون رسانی محدود هستند. به همین خاطر امکان آسیب دیدن فرآیند خون رسانی در صورت شکستگی این استخوان‌ها وجود دارد.
- بعضی استخوان‌ها همچون استخوان ساق پا (درشت نی) دارای خون رسانی محدود هستند و به همین خاطر آسیب می‌تواند برای این فرآیند خون رسانی مشکل ایجاد کنند. برای مثال، یک آسیب شدید می‌تواند باعث صدمه دیدن پوست و عضلات موجود روی استخوان و ایجاد مشکل در خون رسانی به آن شود. علاوه بر این، آسیب‌دیدگی شدید می‌تواند فرآیند خون رسانی داخلی مغز استخوان را نیز دچار مشکل کند.
فرآیند درمان و مدت زمان جوش خوردن شکستگی استخوان بستگی به عوامل زیر دارد:
- نوع استخوان
- مقدار حرکت استخوان در محل ایجاد شکستگی
- سن فرد
- سلامت عمومی (همچون سیگار نکشیدن)
- تغذیه صحیح
- داروهای مصرفی
پنج مرحله اصلی درمان شکستگی های استخوان به شرح زیر است:
تشکیل لخته خونی: در این مرحله یک لخته خونی اطراف محل آسیب دیده و شکسته تشکیل میشود.
واکنش التهابی: واکنش التهابی معمولاً ظرف مدت 8 ساعت پس از ایجاد شکستگی اتفاق می‌افتد. این واکنش شامل فعالیت‌های سلولی است که برای ایجاد پل در محل شکسته و نیز جذب آرام لخته خونی انجام میشود. به این ترتیب رگ‌های جدید خونی در محل آسیب دیده تشکیل میشود.
تشکیل پینه یا کالوس: در این مرحله حجم زیادی از سلول‌ها یک پینه تشکیل می‌دهند که باعث ایجاد محدودیت در حرکت عضو آسیب دیده میشود و در ادامه قسمت‌های مرده استخوان پاکسازی میشود. معمولاً در طول 4 هفته پس از ایجاد آسیب، محل دچار شکستگی دوباره متصل میشود و استخوان جوش می‌خورد. در این حالت محل آسیب دیده به صورت ناقص ترمیم میشود و امکان تحمل فشار را ندارد. با تهیه یک عکس رادیولوژی می‌توان یک خط شکستگی واضح و یک کالوس باد کرده را در محل آسیب دیده مشاهده کرد. در این مرحله محل دچار شکستگی هنوز حساس و دردناک است.
جوش خوردن استخوان: در حدود 6 تا 8 هفته استخوان جدید به استخوان موجود جوش خورده و در محل دچار شکستگی محکم میشود. در این مرحله استخوان امکان تحمل فشارهای عادی را دارد. به این ترتیب محل آسیب دیده، نباید حساس و دردناک باشد و دیگر نیاز به حفاظت از آن نیست.
بازسازی و اصلاح ساختار: مرحله نهایی ترمیم پس از چند ماه تا چند سال پس از ایجاد شکستگی اتفاق می‌افتد. در اصطلاح به این مرحله، بازسازی و اصلاح ساختار گفته میشود. در این مرحله استخوان ظاهر طبیعی و عملکرد عادی قبل از وارد شدن آسیب خود را مجدداً پیدا می‌کند.
زمان مورد نیاز برای درمان و جوش خوردن استخوان بین افراد مختلف متفاوت می‌باشد و این دوره بستگی به عواملی همچون سن فرد، محل ایجاد شکستگی استخوان، خون رسانی به محل آسیب دیده، نوع شکستگی، عوارض درمان و سایر موارد مانند آن دارد.
فیزیوتراپی:نوع فیزیوتراپی مورد نیاز برای درمان شکستگی انگشت شست دست و دیگر انگشتان بستگی به نوع و موقعیت ایجاد شکستگی و شرایط خاص فرد دارد مثل شکستگی مهره کمر. در این حالت شکستگی استخوان ممکن است در داخل یک محافظ، قالب، یا آتل قرار گیرد، یا با استفاده از عمل جراحی درمان شود و یا برای بهبود تحت کشش قرار داده شود. معمولاً ابزارهای محافظ برای دوره 4 تا 6 هفته مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فیزیوتراپی شکستگی استخوان ممکن است شامل معاینه شکستگی پس از وارد شدن آسیب و استفاده از ابزارهای مناسب برای بهبود آن باشد. به هر حال اکثر فعالیت‌های فیزیوتراپی پس از یک دوره عدم تحرک و تثبیت عضو آسیب دیده انجام میشود و شامل توانبخشی محل آسیب دیده است که معمولاً با استفاده از روش‌های زیر انجام میشود:
معاینه عضلات: به دنبال بی حرکت شدن عضلات اطراف محل شکستگی این عضلات تراکم، کشیدگی و قدرت خود را از دست می‌دهند. به این ترتیب بسیار مهم است که یک برنامه نرمش بی خطر برای فرد تجویز شده و تحت نظارت فیزیوتراپیست برای بازیابی طول و توازن عضلات و نیز پیشگیری از عوارض احتمالی مورد استفاده قرار گیرد.
حرکت دادن مفصل: هنگامی که یک عضو برای چند هفته امکان حرکت نداشته باشد، مفصل آن دچار خشکی میشود. به این ترتیب فیزیوتراپیست سعی می‌کنند با استفاده از تکنیک‌های مناسب دامنه حرکت مفاصل خشک شده به خاطر شکستگی استخوان را بهبود بخشیده و بازیابی کند.
ماساژ: برای نرم شدن عضلات خشک شده به خاطر قرارگیری عضو آسیب دیده در آتل یا محافظ و برای کاهش درد و بازیابی قدرت عضلات از ماساژ استفاده میشود.
گرما دهی و الکترو درمانی: سفت شدن بافت‌های نرم به خاطر بی تحرکی طولانی یک مشکل رایج و عادی در بین افراد پس از جوش خوردن شکستگی استخوان است. گرما دهی و الکترو درمانی می‌تواند در کنار درمان‌های دیگر برای کاهش درد و بازیابی قدرت عضلات بسیار مفید باشد.
آموزش حرکت با ابزارهای کمکی: اگر شکستگی استخوان شما نیازمند استفاده از ابزارهای کمکی همچون عصای زیر بغل باشد، فیزیوتراپیست می‌تواند به شما درباره مناسب‌ترین نوع این ابزارها و نحوه استفاده از آن‌ها آموزش کافی دهد تا به این ترتیب شما بتوانید دوره درمان مناسب و بی خطری داشته باشید.
در طول مدت زمان درمان شکستگی انگشت و جوش خوردن استخوان همواره نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
- مشکل خود را در مراحل اولیه آن درمان کنید.
- از فیزیوتراپیست خود بخواهید به شما درباره روش‌های خود درمانی آموزش کافی دهد.
همچنین بخوانید:
۲۰ خوراکی که استخوان های بدن را قوی و محکم می کند
چگونه پوکی استخوان درمان میشود؟/کاملترین مقاله از درمان پوکی استخوان
بهترین درمان متاستاز استخوانی چیست؟
تغذیه مناسب برای درمان پوکی استخوان
