علل آشکار و پنهان درد پا و روش های تسکین آن
آشنایی با انواع مختلف درد پا و راههای پیشگیری از آن
درد پا می تواند به دلیل مشکلات مفصلی ، گرفتگی عروق پاها ، ضعف استخوانهای پا و بسیاری از موارد دیگر رخ بدهد. درد پا اغلب به دلیل خستگی رخ می دهد و در منزل به راحتی قابل درمان است ولی اگر بدون هیچ دلیلی دچار درد پای ناگهانی ، شدید و مدام شدید حتما به پزشک مراجعه کنید.
پاها نیز تقریبا بهاندازهی دست و مچ دست دارای استخوان است، بنابراین بخشی پیچیدهایی از بدن است. با این حال تا زمانی که مشکلی بروز نکند، توجه چندانی به پاها نمیشود.
این امر به ویژه برای زنان کاملا صدق میکند. نظرسنجی اخیر که توسط انجمن فیزیوتراپی انجام شد، نشان داد که احتمال پا درد در زنان به نسبت مردان ۹ برابر بیشتر است، به احتمال زیاد این امر ناشی از این واقعیت است که از هر ۱۰ زن ۹ نفرشان کفشهایی که برای پاهایشان خیلی کوچک است را میپوشند.
بیش از ۷ زن از هر ۱۰ زن عوارضی همچون انحراف شست، انگشت چکشی پا یا سایر ناهنجاریهای دردناک پا را متحمل میشوند، این تمام آن چیزیست که میتواند جست و خیز را از قدمهای شما دور کند.
علت درد پا در سنین مختلف چیست؟
عوامل موثر در درد پا
درد پا اغلب یک رویکرد مداوم است که منجر به مشکلات عضلانی استخوانی زانو، مفاصل ران، درد و سرانجام موجب تنزل یا از دست رفتن تحرک و پویایی می شود. حدود ۲۴ درصد از افراد بیش از ۴۵سال از پادرد رنج می برند و از سن ۷۰ سالگی این درصد به بیش از ۵۰ درصد می رسد. اما پا درد قسمت معمولی از دوران پیری نیست.
در پا به علت مشکلات عروقی
جریان خون با بالارفتن سن کاهش می یابد که می تواند باعث ایجاد درد پا شود. برای مثال، جریان خون کمتر به یک تاندون باعث ایجاد مشکلاتی مثل تاندونیت می شود.
درد پا به علت مشکلات ارتوپدی
بطور کلی مشکلات عضلانی یا اسکلتی مثل التهابات کف پا، شکافته شدن پاشنه پا به خاطر رشد غیر عادی استخوان، پینه، آرتروز و تغییرات مفصلی در پاها در سن ۴۰سالگی ظاهر می شود. مخصوصا افراد فعال در رشته های ورزشی مثل دونده ها حتما به فشارهای وارد بر تاندون های آشیل خود توجه نمایید.
درد پا به علت مشکلات پوست و ناخن
پایین آمدن سرعت رشد ناخن و تضعیف سیستم ایمنی بدن می تواند موجب قارچ ناخن آزاردهنده ای برای پاهای ورزشکاران، شکاف پوستی یا سیاه شدگی ناخن شود. وقتی که به دهه ۶۰ و ۷۰ از عمر خود نزدیک می شوید، پوست شما نازک می شود و چربی ها روی کف پا شما تجمع می کنند، امیلی اسپلیکال متخصص درمان پا درد بیان می کند که پیاده روی با این وضعیت می تواند دردناک باشد، او نیز می گوید با عدم رعایت بهداشت و تحرک لازم مشکلات مربوط به پا تشدید می شود.
درد پا به دلیل مشکل اعصاب
حساسیت پا، مطابق با افزایش سن ما کمتر می شود، اینکه چه فشار یا ضربه ای به زمین وارد کنید یا چگونه راه بروید بر ناهمواری ها، تصمیم گیری این موارد برای بدن شما سخت تر می شود.
افزایش وزن در اواسط سال های عمرمان می تواند شروع مشکلات مربوط به پا باشد، بعد از مشکلات درد زانو، مفاصل ران (لگن) و شانه ها مشکلات درد پا نیز به سراغ شما خواهد آمد. همانطور که برای درد دندان به دندانپزشک مراجعه می کنید برای رفع این درد هم بهتر است به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.
درد پا می تواند به دلیل گرفتگی عضلات باشد
علل مختلف درد پا
خواب رفتگی و درد پا
خواب رفتگی paresthesia احساس سوزش و خارشی ناخوشایند همراه با سوزن شدن عضو خواب رفته است که غالبا در دست و پا ایجاد میشود. دلیل معموال بروز چنین حالتی نشستن، تکیه کردن یا خوابیدن روی عضو است به طوری که فشاری مداوم بر اعصاب این عضو وارد شده یا جریان خون در این منطقه مختل شود.
تغییر حالت دادن و خارج کردن عضو خواب رفته از حالت فشرده، معمولا این حالت را از بین میبرد. اما با برداشته شدن فشار و با برقرار شدن پیامرسانی اعصاب به مغز و نخاع، ابتدا حالت بی حسی جای خود را به درد و سوزش داده و سپس از بین میرود.
در بعضی از موارد خواب رفتگی در اثر آسیبدیدگی عصب یا اختلالات خاصی در سیستم عصبی ایجاد میشود. اگر شما غالبا یا به مدتهای طولانی دچار خواب رفتگی اعضا میشوید، حتما به پزشک Doctor مراجعه کنید.
درد پا به دلیل برآمدگی کنار پا
برآمدگی در قاعده انگشت شست پا، باعث انحراف آن به سمت انگشتان دیگر میشود. این برآمدگی، استخوان پا را از حالت طبیعی خارج کرده و در محل اتصال انگشت به پا، یک برجستگی مشخص ایجاد میکند.
این نقطه برجسته ممکن است به علت فشار یا ورم مفاصل،دردناک شده و گاهی تبدیل به میخچه شود. بیماریهای سیستم عصبی مثل فلج مغزی و ضربه شس پا نیز می توانند عامل ایجاد قوز شست پا باشد افرادی که به هر علتی پای بلند تر دارند احتمال پیدایش این عارضه در پایشان بیشتر خواهد بود.
از لحاظ آماری نیز شایع ترین دلایل مراجعه این افراد به پزشک عبارت است از: درد ناحیه پنجه پا به علت انتقال وزن پا از ناحیه شست به دیگر انگشتان، التهاب و برجسته شدن استخوان شست پا و تراکم انگشتان درون کفش به خصوص در داخل کفش های نوک تیز.
اما یکی از علل مراجعه این ا فراد به پزشک، تغییر شست و دیگر انگشتان است که البته این عامل به تنهایی شرط کافی برای جراحی محسوب نمی شود و می توان با استفاده از کفش های طبی و ورزش Sport آن را درمان کرد.
به گفته متخصصان، افراد مبتلا به این عارضه برای پیشگیری باید از راه رفتن و ایستادن زیاد خودداری کنندو از کفشهای پنجه پهن و پاشنه کوتاه استفاده کنند.
برای تسکین درد، پد و نوارهایی را میتوان به صورت لایه کنار انگشت شست قرار داد تا از فشاری که کفش به آن وارد میکند، کاسته شود. کفش های سفارشی یا عمل جراحی هم می تواند به بهبودی کمک کند به خاطر داشته باشید که کفش تنگ و پاشنه بلند نپوشید.
میخچه می تواند باعث درد پا شود
اصطکاک و سایش شدید، سبب سخت و ضخیم شدن قسمت های مرده پوست میخچهها و پوته های سفت شده می شود. سفت شدن پوست،واکنش بدن برای حفاظت از قسمت های حساس پوت است. میخچه ها معمولادر قسمت هایی از پوست که وزن کمتری را تحمل می کنند، به وجود میآیند.
در حالی که پوست های سفت شده، هر جا که اصطکاک و سایش بیشتر است، شکل می گیرند و گسترش بیشتری دارند. هر دو این عارضه می توانند ناشی از کفش های نامناسب باشند. پدهای مخصوصی از نوع پارچه پنبهای برای درمان میخچه موثر است اما پوسته های سفت شده می توانند با تراشیدن یا به کمک جراحی درمان شوند.
درد پا به دلیل بیماری نقرس
نوعی آرتروز است که با یک درد ناگهانی،قرمزی، تورم و خشکی و اغلب در مفاصل انگشت پا،مشخص میشود. نقرس همچنین می تواند در پا، مچ پا و یا زانو ایجاد شود. مقدار اسید اوریک بالا در خون، می تواند نوعی از کریستالهای سخت را در مفاصل ایجاد کند.
حملات نقرس می تواند روزها و یا هفته ها طول بکشد و ممکن است با داروهای ضدالتهاب یا داروهای کاهش دهنده میزان اسید اوریک درمان شود. با پزشک تان برای تغییر رژیمی که به کاهش اسید اوریک کمک کند، مشورت کنید.
زگیل کف پا می تواند دلیل درد پا باشد
زگیلهای کف پا، سفت و شیپوری شکل هستند که روی پاشنه پا، توسعه پیدا میکنند. مسری هستند و توسط ورود یک ویروس از پوست بیمار و گاهی از طریق استخرهای عمومی و حمام انتقال مییابد. آنهایی ضرر هستند و می توانند درمان شوند.
اما در بسیاری از موارد درد شدید آنها مانع نادیده گرفتنشان میشود. پمادهای موضعی اسید سالیسیلیک به درمان آنها کمک می کند در حالی که، سوزاندن، انجماد،فیزیوتراپی با عمل جراحی در موارد شدیدتر انجام میشود.
درد پا ناشی از عفونت قارچی انگشتان
عفونت قارچی می تواند باعث پوست انداختن،قرمزی، خارش، سوزش و اغلب تاول و زخم شود. این بیماری مسری است و از طریق تماس مستقیم یا پا برهنه راه رفتن در مکانهایی مانند اطراف اظتخرها منتقل میشود. قارچ در کفش، مخصوصا کفش های تنگ یا کفش هایی که گردش هوا در آن نیست، رشد می کند. این عفونت اغلب با لوسیون های موضعی یا داروهای خوراکی ضد قارچ در موارد شدید درمان میشود.
عفونت قارچی ناخن و درد پا
زمانی اتفاق می افتد که قارچ از طریق یک شکستگی وارد ناخن می شود. عفونت قارچی می تواند ناخن شما را ضخیم و شکننده و دچار تغییر رنگ کند. اگر درمان نشود از بین نمیرود و بعدا به راحتی نیز درمان نمی شود. این عفونت در گرما و محیط های مرطوب از شخصی به شخص دیگر منتقل می شود. در موارد خفیف از پمادهای موضعی برای درمان استفاده می شود. اما در موارد پیشرفته تر از قرصهای ضد قارچ.
انگشت چکشی و درد پا
زمانی که ماهیچههای انگشت، نامتعادل شوند، باعث مشکلات دردناکی می شوند. کسانی که مستعد این بیماری باشند، پوشیدن کفش تنگ برایشان دردسرساز خواهد شد. این عارضه عموما باعث خم شدن انگشتان از بند وسطی به سمت پایین میشود. پوشیدن کفش هایی با اندازه مناسب به خصوص در قسمت پنجه پا به کسانی که به این مشکل دچار شده اند توصیه می شود و گاهی عمل جراحی!
درد پا به علت ناخنهای فرورفته در پوست
ناخنهایی که داخل پوست رشد میکنند باعث درد، قرمزی، تورم و حتی عفونت می شوند. کوتاه کردن بیش از حد ناخن یا صاف کوتاه نکردن آن و پوشیدن کف تنگ، باعث آسیب به ناخن میشود. در موارد خفیف خیس کردن پا در آب گرم، تمیز نگه داشتن و گذاشتن یک تکه پنبه زیر گوشه ناخن، آن را از داخل پوست بلند میکند. یک عمل جراحی کوچک هم می تواند کل و یا بخشی از ناخن را از بین ببرد.
کف پای صاف باعث درد پا!
کف پا با کمی فاصله یا به طور کامل با زمین در تماس است که ممکن است ارثی یا ناشی از صدمه و یا بیماری آرتروزرماتیسمی باشد. علائم بیماری پای صاف بسیار کم است. به هر حال افزایش وزن، کفش های نامناسب یا ایستادن بیش از حد ممکن است باعث درد شود. درمان شامل ورزشها و تمرینات برای تقویت پا و کفشهایی با قوس مناسب هستند.
درد پا به دلیل صافی کف پا
پیشگیری از درد پا
پوشیدن کفش مناسب
بالای 72 درصد مردم کفش هایی پا می کنند که مناسب آنها نیست، که این نوع کفش ها قوس کف پای شما را کم می کنند. برای رفع این مشکل انتخاب یک کفش مناسب، عدم استفاده زیاد از کفش و حرکات کششی برای پا و انگشتان توصیه می شود، تا از مشکلاتی نظیر میخچه، پینه انگشتان چنگالی و چکشی خلاص شوید.
استراحت کافی برای پا
سعی کنید بیشتر بنشینید و به عضلات و لگن خود کمی استراحت دهید؛ عملکرد درست پاها نیازمند عضله هایی قوی هستند. اسپلیکال توضیح می دهد تمرینات ورزشی مانند پل زدن و پلانک نه تنها محرک شکم و انقباض مفاصل ران هستند بلکه بالا پایین رفتن شما از طبقات را نیز تسریع می کنند و با افزایش طول عمر نیز ارتباط دارند.
رژیم غذایی سالم
کمک از غذاها التهاب می تواند در ایجاد پا درد شما موثر باشد و برای اثر ضدالتهابی مصرف امگا ۳ و۶ به همراه آجیل، سبزیجات، حبوبات، میوه جات، روغن زیتون ، ماهی و انواع رژیم های مدیترانه ای برای کاهش وزن توصیه می شود. این اثر کاهش وزن فشار روی پا را کمتر می کند؛ پس درد کمتری تجربه خواهید کرد.
پابرهنه قدم بزنید
اعصاب کف پا خیلی بیشتر از اعصاب دستان شما حساس هستند، اما مدام کفش پوشیدن در طول روز این حسگرها را از تحریکات لازم محروم می کند، برای حل مشکل می توانید از ورزش های یوگا و پیلاتس بهره ببرید.
بازی با توپ
پاهای خود را روی توپ گلف یا چوگان به مدت ۵ دقیقه در روز بغلتانید که تحریک مطلوبی برای پای خسته شما فراهم می کند و به گفته مربی، مایکل ریان، این کار موجب استحکام و پویایی شما با آزادسازی ارتباط بین بافت کلاژنی و تاندون می شود.
برای تسکین درد پا بدون کفش راه بروید
درمان درد پا
افراد باید به درد پا توجه کنند زیرا در برخی موارد این درد نشان دهنده اختلال سیستم گردش خون است.تشخیص به موقع این مشکل بسیار مهم است زیرا تغییرات کوچک مانند ورزش کردن، کاهش مصرف گوشت قرمز و ترک سیگار می تواند بسیار موثر باشد.
وقتی گرفتار درد پا شوید،تمام مدت بی قرارید. در اینجا راههایی برای تسکین آن گفته میشود: کفشهایتان را درآورید. هر وقت فرصت میکنید کفشهایتان را درآورید یا اصلا دمپایی بپوشید. (اگر بیماری قند دارید، کفش را در نیاورید.)
پاها را بلند کنید. در آخر روز، دراز بکشید و پاهایتان را بالاتر از سطح بدن قرار دهید. این کار باعث برگشت مایعات جمع شده در پا شده و درد و گاهی نیز تورم و فشار را کاهش میدهد.
کفشها را عوض کنید. عوض کردن نوع کفش در طول روز فشار روی پا را کاهش میدهد. هر وقت می توانید،کفش راحت بپوشید و کفش های شیک ناراحت را کنار بگذارید.
بعضی رنگهای صنعتی مصرف شده در کفش و جوراب باعث التهاب تماسی پوست می شود که خارش،قرمزی و سوزش را به دنبال دارد. اگر فکر می کنید ناراحتی شما ناشی از نوع کفش یا جوراب است،چند روز آن را عوض کنید تا مطمئن شوید.
پا را خیس کنید. خیساندن پاها به مدت ۲۰ دقیقه در روز خوب است ( به شرطی که بیماری قند نداشته باشد. چون این کار ممکن است پا را خشک تر کرده و اگر آب داغ باشد، ممکن است احساس نکنید و پوست را بسوزانید). بعد از آن، پا را حتما با کرم مرطوب کنید.
پا را ماساژ دهید. ماساژ دادن روزانه پا با کرم مرطوب کننده در تسکین پای کسانی که تمام مدت سر پا هستند موثر است. کفش مناسب بخرید. وقتی کفش می خرید. حتما نوع خوب آن را انتخاب کنید. دقت کنید: جلوی کفش باید ۱۲ میلی متر فضای خالی داشته باشد، پشت پاشنه محکم باشد و
کفشتان پاشنه کوتاه باشد. کفش بندی هم بهتر از کفش بدون بند است. هر دو لنگه کفش را با جورابی که همیشه آن را می پوشید با دقت امتحان کنید. پهنترین جای پا باید در پهنترین جای کفش قرار گیرد. همیشه در بعدازظهر کفش بخرید چون در طول روز پایتان ورم میکند.
کفش بزرگ بپوشید. اگر دچار نوروم مورتون هستید، کفش بزرگ با کفی مخصوص بپوشید. برای درد شدید و مداوم با پزشک ممکن است درمان دارویی یا جراحی برای آزاد کردن عصر با به عنوان آخرین راه حل پیشنهاد کند.
کفش پاشنه بلند می تواند باعث درد پا شود
برای درد پا چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
- درد پا بیش از سه روز دوام دارد.
- کرختی، سردی، یا ضعف هم در پاها احساس میشود.
- درد هم در ساق و هم در ران پا است.
- تغییر رنگ پوست، زخم یا برآمدگی نرم زیر پوست احساس میشود.
- بهدنبال ضربه، تورم و تغییر رنگ پا دیده میشود، یا احتمال آسیب دیدن استخوان پا را میدهید.
- آسیب ناشی از کار زیاد بعد از سه هفته خوب نمیشود.
بیشتر بخوانید:
درمان درد و حس کشیدگی عضلات ران و بغل پا
علت سفتی و گرفتگی عضلات ساق پا چیست؟