عرق کردن شبانه (در خواب) چیست؟
علت عرق کردن در خواب
پزشکان اغلب با بیمارانی مواجهه می شوند که از تعریق شبانه (night sweat) شکایت دارند. تعریق شبانه مشکلی است که در آن فرد موقع خواب، احساس گرما و حرارت زیادی می کند و در اثر این گرما، خیلی عرق می کند، طوری که بالش، ملحفه و تشک او از عرق خیس می شود و این تعریق زیاد در اثر گرمای هوای اتاق نیست. پس تعریق شبانه همان تعریق زیاد در خواب است.با دلگرم همراه باشید تا با علت و درمان تعرق های شبانه آشنا شوید.
عرق کردن در خواب را جدی بگیرید
اگر این اتفاق مکرراً برای شما رخ می دهد ممکن است نیاز به بررسی های پزشکی داشته باشید.این اتفاق همچنین می تواند معانی متفاوتی در کودکان و یا زنانی که در دوره یائسگی هستند، داشته باشد.
برخی دلایلی که موجب عرق کردن در خواب می شوند:
تاثیر درجه حرارت بدن و محیط خواب
اولا مهمترین دلیلی که سبب تعریق شبانه می شود افزایش دمای بدن بعلت خواب در یک محیط گرم است. اگر تنظیم درجه حرارت اتاق شما به هم خورده یا لباس خوابی پشمی به تن کرده اید یا خودتان را لابه لای پتو و ملحفه ها پیچیده اید جای تعجب ندارد که بدن شما گرم شده و شروع به عرق کردن می کند که امری کاملاً طبیعی است.همچنین دمای بدن انسان در طول خواب متغیر است. بیشتر افراد در حدود ساعت 4 صبح بیشترین دمای بدنی را تجربه می کنند. بعلاوه در مراحل معینی از خواب سیستم عصبی خودکار (که تنظیم درجه حرارت بدن ، ضربان قلب، فشار خون و سایر فاکتورها را تحت کنترل دارد) ممکن است فعالتر شده و منجر به تعریق بیشتر گردد.
اختلالات خواب موجب عرق کردن شبانه می شود
جای شگفتی نیست که اختلالاتی که بر خواب اثر دارند نیز به این دلیل که همزمان در هنگام خواب رخ می دهند منجر به تعریق شبانه می شوند . یکی از شایع ترین این اختلالات ایست تنفسی یا Sleep Apnea است. اگر مشکل تنفس در خواب دارید این امر موجب تلاش و کوشش بیشتر بدن شما جهت تنفس می گردد، تصور کنید که در هنگام مسابقه دو چقدر عرق می کنید و چقدر سریعتر نفس می کشید، هر ایست تنفسی ممکن است سبب افزایش ترشح کورتیزول, هورمون طبیعی کنترل استرس در بدن شده تا بتواند تنفس طبیعی را به فرد بازگرداند.
در کودکان و نوپاها نیز خصوصاً اختلالات تنفسی در خواب ممکن است با علائم ظاهری مثل تعریق و بی قراری شبانه همراه باشد.ممکن است کودک با صورتی برافروخته ، بدنی خیس از عرق و رختخوابی آشفته از خواب برخیزد که در صورت مشاهده سایر علائم ایست تنفسی کودک نیاز به بررسی های پزشکی دارد.در اوایل دوران یائسگی زنان ممکن است دفعات بیشتری از گرگرفتگی را در خواب تجربه کنند.جالب اینکه، خطر ایست تنفسی در این دوران به دلیل کمبود هورمونهای استروژن و پروژسترون ده برابر بیشتر است.بنابراین تعریق شبانه در زنان مسن تر که در دوره یائسگی هستند به دلیل ایست تنفسی رخ می دهد.
برخی افراد متوجه می شوند که پس از مصرف الکل در خواب بیشتر عرق می کنند.الکل یک شل کننده عضلات است که ممکن است بر سیستم تنفسی فوقانی تاثیر داشته و خروپف و ایست تنفسی را تشدید کند.بنابراین ممکن است مصرف الکل به دلیل ایجاد اختلالات تنفسی در خواب مثل ایست تنفسی با تعریق شبانه ارتباط داشته باشد.و در آخر اینکه کابوسهای شبانه و اضطرابهای مداوم نیز ممکن است باعث حملات عصبی شده و منجر به تعریق در زمان خواب شوند. اگر شما مکرراً دچار کابوس می شوید به خصوص در هنگام اختلال تنش زای پس از سانحه (post tramumatic stress disorder) ،درمان ممکن است کمک کننده باشد. کودکان نیز ممکن است در زمان مواجه با کابوسهای شبانه دچار تعریق شوند.
سایرعلل پزشکی عرق کردن در خواب
علل چند گانه دیگری برای تعریق در خواب وجود دارد که باید مد نظر قرار گرفته شوند . این علل کمتر موجب نگرانی هستند اما تعریق مزمن شبانه ممکن است نیاز به بررسی های بیشتر داشته باشد. اگر علائم و نشانه های دیگری مثل تب، کاهش وزن هم دارید لازم است جهت بررسی های بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
برخی دلایل بالقوه دیگر که در عرق کردن شبانه موثر هستند عبارتند از:
- عفونت (شامل توبرکلوسیس)
- داروها (ضد افسردگی، هورمون درمانی، انسولین)
- تیروئید پرکار
- دیابت( کاهش قند خون ناشی از مصرف دارو)
- اختلالات دستگاه عصبی (که بر مغز یا سیستم عصب تاثیر دارند)
اگر نگران تکرار تعریق شبانه خود هستید با دکتر خود درباره دلایل بالقوه این تعریق در خواب مشورت کنید که آیا نیاز به بررسی های بیشتر در خواب (Sleep study) و یا آزمایشات دیگر هست یا خیر.
بیماری های عفونی
سل یک بیماری عفونی است که باعث تعریق زیاد در خواب می شود. همچنین عفونت های باکتریایی مثل اندوکاردیت، استئومیلیت (عفونت استخوان) و آبسه نیز باعث تعریق شبانه می شوند. تعریق شبانه یکی از علائم بیماری ایدز نیز است. تب مالت یا بروسلوز نیز یک عفونت باکتریایی است که باعث تعریق زیاد در خواب می شود.
سرطان ها
تعریق شبانه یکی از علائم زودرس برخی سرطان هاست. بیشترین سرطانی که باعث تعریق شبانه می شود، سرطان بافت لنفاوی یا لنفوم است، مثل لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین. اما افرادی که نمی دانند دچار سرطان هستند، علائم دیگری نیز دارند مثل کاهش وزن بی دلیل و تب. لوسمی که نوعی سرطان خون است نیز باعث تعریق شبانه می شود.
داروها
مصرف برخی داروها نیز باعث تعریق شبانه می شود. داروهای ضدافسردگی از رایج ترین داروهایی هستند که منجر به تعریق شبانه می شوند. 8 تا 22 درصد افرادی که از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند، دچار تعریق شبانه می شوند. سایر داروهای مربوط به بیماری های روانی نیز باعث تعریق شبانه می شوند.
هیپوگلیسمی
کاهش قندخون یا هیپوگلیسمی نیز باعث تعریق زیاد می شود. بیماران دیابتی که انسولین و یا داروی قند مصرف می کنند، ممکن است در خواب دچار کاهش قندخون و در نتیجه تعریق شوند.
اختلالات هورمونی
تعریق زیاد یا گرگرفتگی می تواند در اختلالات هورمونی مختلفی دیده شود، مثل سندرم کارسینوئید، پرکاری تیروئید و فئوکروموسیتوم.
بیماری های مغز و اعصاب
برخی بیماری های عصبی مانند دیس رفلکسی اعصاب خودکار (در اثر تحریک در پایین سطح ضایعه نخاعی در بیماران نخاعی به وجود می آید)، سیرنگومیلی (کیست پر از مایع در نخاع) ، سکته مغزی، آسیب اعصاب خودکار می توانند باعث تعریق زیاد شوند. البته این موارد شایع نیست.
چه موقع نزد پزشک برویم؟
اول باید مطمئن شوید که هوای اتاق خواب شما گرم نباشد، یا لباس زیادی موقع خواب نپوشید و یا رختخواب شما گرم نباشد (جنس ملحفه و تشک و بالش). اگر این موارد وجود نداشت و تعریق زیاد در خواب ویژگی های زیر را داشت، نزد پزشک بروید:
- همیشه دچار تعریق شبانه بودید.
- مانع از خوابیدن شما می شد.
- همراه با تب و سایر علائمی مانند کاهش وزن بی دلیل بود.
مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
