شناخت کامل واکسن ۶ سالگی (واکسن ورودی مدرسه)
واکسن 6 سالگی
واکسن ۶ سالگی شامل دو واکسن سه گانه (دیفتری، کزاز و سیاه سرفه) و واکسن خوراکی فلج اطفال است. واکسن سه گانه، مخلوطی است که در یک آمپول تهیه شده و در قسمت جلوی ران در عضله‌ی کودک تزریق می‌گردد. در این مقاله همه چیز درباره واکسن شش سالگی کودکان شرح داده شده است.
همان گونه که از نام واکسن شش سالگی مشخص است، این واکسن در سن ۶ سالگی به کودک تزریق می‌شود.
واکسن شش سالگی شامل چه واکسن‌هایی است ؟
1. واکسن کزاز
واکسن کزاز، که همچنین به عنوان کزاز توکسوئید (TT) نیز شناخته شده است، یک واکسن است که برای پیشگیری از کزاز استفاده می‌شود. در دوران کودکی پنج دوز توصیه می‌شود و سپس دوزهای اضافی هر ده سال پیشنهاد می‌شوند. پس از سه دوز تقریباً هر کس مصون می‌شود.
در کسانی که ایمن‌سازی در برابر کزاز را تکرار نکرده‌اند، یک دوز تقویت کننده باید ظرف ۴۸ ساعت پس از آسیب دیدگی استفاده شود. در افرادی که در معرض آسیب دیدگی قرار گرفته‌اند و جزو دسته پرخطر محسوب می‌شوند استفاده از آنتی توکسین کزاز نیز ممکن است توصیه شود.
این واکسن بسیار امن است، حتی در طول دوران بارداری و نیز برای کسانی که مبتلا به اچ آی وی/ایدز می‌باشند. در بین ۲۵٪ و ۸۵٪ از مردم قرمزی و درد در محل تزریق رخ می‌دهد. تب و احساس خستگی و درد عضلانی خفیف کمتر از ۱٪ از افراد رخ می‌دهد. نرخ بروز واکنش‌های آلرژیک شدید کمتر از یک در ۱۰۰٬۰۰۰ نفر است
2. واکسن سیاه سرفه
نشانه‌های این بیماری شبیه به بیماری سرماخوردگی نظیر آبریزش بینی، قرمزی و آبریزش چشم، تب خفیف و سرفه خشک می‌باشد. یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های زیر یک سال کودکان، بیماری سیاه سرفه است. این بیماری توسط یک باکتری به نام بوردتلاپرتوسیس ایجاد می‌شود و باعث مسدود شدن مجاری تنفسی نوزاد می‌گردد و التهاب ریه‌ها می‌گردد.
3. واکسن دیفتری
دیفتِری (به انگلیسی: Diphtheria) یا حُنّاق بیماری حاد باکتریایی دستگاه تنفسی است. دیفتری بیماری عفونی بسیار واگیرداری است که باعث ایجاد غشایی کاذب در حلق و حنجره می‌شود. از عوارض آن گلودرد، تب، سرفه، و گرفتگی صدا است و در صورت وخامت، ناراحتی‌های قلبی، کلیوی، و فلج دست و پا را موجب می‌شود. عامل دیفتری یک باکتری به نام کورینه‌باکتریوم دیفتری است که عموماً گلو را مبتلا می‌کند.
4. واکسن خوراکی فلج اطفال
فلج اطفال (نام علمی: Poliomyelitis)، نوعی بیماری حاد ویروسی است که دستگاه گوارش و در بعضی مواقع دستگاه عصبی مرکزی را درگیر می‌کند.
فلج اطفال یک بیماری حاد ویروسی است که می تواند منجر به فلج دائم دسته ای از عضلات بدن شود. برای جلوگیری از این بیماری ناتوان کننده و سخت، بهترین راه واکسیناسیون است. واکسن به صورت قطره خوراکی و با استفاده از ویروس ضعیف شده ساخته شده است.
نکات مهم درباره واکسیناسیون کودکان
تا به حال براساس دستور پزشک، کودکتان را برای تزریق واکسن به مراکز بهداشتی برده‌اید اما خوب است چند نکته را درباره ایمن‌سازی کودکان بدانید…
- برنامه ایمن‌سازی کودکان نارس و یا کم وزن نیز دقیقا مطابق جدول ایمن‌سازی عادی است و تجویز به موقع واکسن‌ها به این کودکان نیز اکیدا توصیه می‌شود.
- شل بودن مدفوع یا سرماخوردگی مانع از انجام ایمن‌سازی نخواهد بود.
- سوء‌تغذیه نه تنها مانعی برای ایمن‌سازی نیست بلکه ایمن‌سازی به موقع کودکان مبتلا به سوء تغذیه، اکیدا توصیه می‌شود.
- برای هیچ واکسنی جز سیاه سرفه محدودیت سنی وجود ندارد و درصورت عدم سابقه ایمن‌سازی باید مطابق برنامه عمل شود.
- در اختلالات ایمنی، چه اولیه و چه اکتسابی مثل لوسمی (سرطان خون) و… واکسن‌های ویروسی زنده و واکسن ب.ث.ژ منع استعمال دارند.
- در مورد واکسن‌های چند نوبتی مثل فلج اطفال، سه گانه و هپاتیت در صورتی که به هر علت ایمن‌سازی طبق فواصل تعیین شده انجام نشده باشد، لزومی به از سرگرفتن واکسیناسیون نبوده و با احتساب واکسیناسیون قبلی، برنامه ایمن‌سازی طبق جدول مربوطه ادامه داده می‌شود.
- اگر در تزریق واکسن سه‌گانه (دیفتری ،کزاز، سیاه یرفه )به کودک، تب بالای ۴۰ درجه (درجه مقعدی) و یا تشنج عارض شود، در نوبت‌های بعدی باید از واکسن دوگانه(دیفتری و کزاز) استفاده شود. همچنین اگر به علتی در سن زیر هفت سال واکسن دوگانه به جای سه‌گانه مصرف شود، لازم است جمعا سه نوبت تکرار شود و سه‌گانه اولی به جای یک نوبت محسوب خواهد شد.
- تزریق واکسن سه‌گانه در کودکانی که دچار ضایعات مغزی پیشرونده باشند ممنوع و باید از واکسن دوگانه استفاده شود.
- فاصله بین نوبت سوم واکسن سه‌گانه و یادآوری سه‌گانه نباید از شش ماه کمتر باشد.
- پس از پایان شش سالگی تلقیح واکسن سه‌گانه مجاز نیست و در صورت لزوم باید به جای آن از واکسن دوگانه ویژه بزرگسالان استفاده نموده است.
- در صورتی که واکسن‌های زنده ویروسی به طور هم‌زمان مورد استفاده قرار نگیرد، باید بین آنها حداقل یک ماه فاصله باشد.
- باید حتی‌المقدور از تزریق گاماگلوبولین به اطفال خودداری شود مگر در مواردی که پزشک جایز بداند. در این صورت فاصله تجویز واکسن‌های ویروسی زنده ضعیف شده (به جز تب زرد و پولیوی خوراکی poliovirus یا فلج اطفال )، با گاماگلوبولین و فرآورده‌های خونی باید لااقل سه ماه باشد.
- چناچه تا دو هفته بعد از تلقیح واکسن‌های زنده ویروسی (به جز تب زرد و پولیو خوراکی) به هر علت گاماگلوبولین و فرآورده‌های خونی تزریق شود پس از سه ماه واکسن باید تکرار شود.
- به علت ریشه‌کنی آبله در جهان، تلقیح این واکسن به هیچ وجه لازم نمی‌باشد.
- واکسن فلج اطفال تزریقی در افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی می‌باشند باید مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده تلقیح گردد.
- تغذیه با هر نوع شیر از جمله شیر مادر با خوراندن واکسن فلج اطفال مغایرتی ندارد و لزومی به ندادن شیر قبل یا بعد از ایمن‌سازی نخواهد بود. همچنین استفراغ مختصر پس از خوراندن قطره فلج اطفال مساله مهمی نبوده، نیازی به تجدید واکسن نمی‌باشد.
- واکسن فلج باید هرچه زودتر پس از تولد و در نوزادانی که در زایشگاه به دنیا آمده‌اند هنگام خروج از زایشگاه تجویز شود. در صورتی که به هر دلیل تجویز واکسن در روزهای اول مقدور نباشد، در اولین فرصت ممکن باید واکسن را تجویز نمود و محدودیت زمانی خاصی بین نوبت صفر و اول وجود ندارد.
- سابقه حساسیت به تخم مرغ مانع ایمن‌سازی علیه سرخک نیست.
- تزریق هم‌زمان واکسن سرخک و ب ث ژ هیچ‌گونه اشکالی نداشته و باید در دو محل جداگانه انجام گردد.
- چنانچه واکسن دوم سرخک در سن ۱۵ ماهگی به هر علتی تلقیح نشده باشد، باید در اولین فرصت ممکن تلقیح شود.
- بهترین سن برای تلقیح ب.ث.ژ بدو تولد می‌باشد.
- در صورتی که کودکی در بدو تولد نوبت اول واکسن هپاتیت خود را دریافت نکرده باشد، باید نوبت اول آن را همراه سه گانه اول، نوبت دوم را همراه سه گانه دوم و نوبت سوم را همراه سرخک دریافت نماید.
- در صورت تاخیر شیرخواران تا سه ماهگی می‌توان هم‌زمان با سه‌گانه دوم دوز اول، هم‌زمان با سه‌گانه سوم دوز دوم، هم‌زمان با سرخک دوز سوم، واکسن هپاتیت B را تجویز نمود (به هر صورت فواصل تزریق واکسن‌های هپاتیت نباید کمتر از یک ماه باشد)
- واکسیناسیون هپاتیت B هیچ‌گونه موارد منع تلقیح ندارد حتی اگر فرد HBsAg مثبت یا HBsAb مثبت باشد.
- در صورتی که نوزاد از مادر HBsAg مثبت به دنیا آمده باشد باید تزریق هم‌زمان ایمونوگلوبولین اختصاصی هپاتیت B با واکسن هپاتیت B در دو عضله جداگانه در اسرع وقت و ترجیحا در ظرف ۱۲ ساعت پس از تولد انجام گیرد. در صورت عدم دسترسی به ایمونوگلوبولین اختصاصی، تزریق واکسن هپاتیت B به تنهایی نیز در ساعات اولیه پس از تولد حدود ۷۵ درصد تا ۹۵ در صد ایمنی ایجاد می‌کند.
- ۲در صورتی که هر یک از زوجین HBsAg مثبت باشد، زوج دیگر و فرزندان ساکن در منزل آنها باید علیه بیماری هپاتیت B واکسینه شوند.
- در افراد مبتلا به هموفیلی واکسن هپاتیت زیر جلدی تزریق گردد.
- در کودکان دارای نقص سیستم ایمنی، کودکان تحت درمان با داروهای پایین‌آورنده قدرت دفاعی بدن نظیر کورتیکواستروییدها و یا تحت درمان با اشعه و مبتلایان به لوسمی، لنفوم و سرطان‌های ژنرالیزه استفاده از واکسن پولیو زنده خوراکی قدغن می‌باشد و به جای آن از واکسن کشته تزریقی باید استفاده شود.
برای کاهش دمای بدن کودک چه باید کرد ؟
- لباسهای خنک و راحت به او بپوشانید و به هیچ‌وجه او را با لباسهای تنگ و محکم نپوشانید.
- از داروی مخصوص کاهش تب استفاده کنید مثل استامینوفن و یا ایبوپروفن. مقدار لازم برای دادن استامینوفن بستگی به وزن کودکتان دارد. هرگز به کودکتان آسپیرین ندهید. یک ساعت بعد از دادن دارو، دوباره دمای بدن او را چک کنید و اگر چیزی مشکوک به نظر می‌رسید، به پزشک مراجعه کنید.
- بعد از واکسیناسیون ممکن است کودک داد و بیداد بسیار کند چرا که هم درد دارد و هم تب کرده است. برای کاهش ناراحتی و درد او باید از استامینوفن با ایبوپروفن استفاده کنید اگر دادوبیداد و ناراحتی کودکتان تا 24 ساعت بعد هم ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنید.
- وقتی که دست و یا پای کودک متورم و یا قرمز می‌شوند.
- از یک تکه پارچه مرطوب، سرد و تمیز استفاده کنید و آن را روی ناحیه متورم شده قرار دهید.
- برای کاهش درد، به او مسکن‌های توصیه شده را بدهید و اگر درد و قرمزی آن ناحیه تا 24 ساعت بعد هم قطع نشد، به پزشک مراجعه کنید.
مقدار مجاز مصرف استامینوفن و ایبوپروفن
- استامینوفن : کودکان (26/8- 21/8) کیلوگرم (8-6 ساله): 2 قاشق چایخوری یا 10 میلی‌لیتر
- ایبوپروفن : کودکان (26/8-21/8) کیلوگرم (8-6 ساله): 2 قاشق چایخوری یا 10 میلی‌لیتر
سوالات شما عزیزان در مورد واکسن ورودی مدرسه
سوال : اگر در تزریق واکسن تاخیری ایجاد شد، چه کنیم ؟
جواب : اگر تزریق واکسن‌های چند نوبتی (مانند واکسن پنج گانه و فلج اطفال) به عللی مانند بیماری کودک یا مسافرت، در موقع خود انجام نگیرد و به تعویق بیفتد، بعداً در هر موقع، می‌توان واکسن‌های عقب افتاده را تزریق کرد و برنامه واکسیناسیون کودک را ادامه داد و احتیاج به از سر گرفتن واکسیناسیون نیست.
سوال : واکسن سه گانه چیست ؟
جواب : این واکسن با استفاده از باکتری کشته شده سیاه سرفه و سموم باکتریهای دیفتری و کزاز ساخته می شود. دیفتری، کزاز و سیاه سرفه بیماری های خطرناکی هستند که می توانند موجب مرگ یا عوارض شدید شوند.
سوال : زمانی که کودک دچار ناراحتی و درد می‌شود چه باید کرد؟
جواب : دمای بدن کودک را مرتباً چک کنید تا متوجه شوید تب دارد یا نه. یک روش آسان و ساده برای اینکار استفاده از دماسنج در زیر بغل کودک است. اگر دمای بدن کودک بیشتر از حالت معمول در چنین مواقعی است، حتماً به پزشک مراجعه کنید. در حال حاضر دماسنج‌های دیجیتال وجود دارد که کاربرد آن برای شما آسانتر از دماسنج‌های شیشه‌ای است.
بیشتر بخوانید :
واکسن ۲ ماهگی نوزاد و مراقبت های بعد از زدن واکسن
واکسیناسیون نوزادان – واکسن های الزامی نوزادان + عوارض واکسن ها
واکسن ام ام آر mmr (سرخک، سرخجه و اوریون)
