سیستم ایمنی بدن چطور کار می‌کند؟
طبیعی است که بدن ما، بدون مجهز بودن به سیستم ایمنی ، با انواع تهدیدها میکروبی و ویروسی روبرو است که (حتی یک سرماخوردگی ساده) می‌تواند به موارد خطرناکی تبدیل شود که انتهای آن مرگ خواهد بود.
همانطور که احتمالا در کتاب علوم دبستان هم خوانده‌اید، سیستم ایمنی بدن دارای میلیون ها گلبول سفید (که به نام لکوسیت هم شناخته می‌شوند)، است که کار آنها دفاع از شما در مقابل میلیون‌ها باکتری و ویروس است. به طور کلی لکوسیت‌ها از مغز استخوان نشات می‌گیرند و خود را به جریان خون و سیستم لنفاوی می‌رسانند. رسیدن این سلول‌ها به سیستم عروقی بدن از این جهت حائز اهمیت است که به پاکسازی سموم و مواد زائد بدن کمک بسیاری می‌کند.
جالب است بدانید که بدن ما مملو از لکوسیت‌هاست و در هر میکرولیتر خون بین 4000 تا 11000 گلبول سفید وجود دارد. رفتار لکوسیت‌ها در بدن درست همانند پرسنل امنیتی است، چراکه کار غربالگری مداوم خون، بافت‌ها و اندام ها را به منظور بررسی علائم مشکوک دائما انجام می‌دهند.
سیستم ایمنی بدن به دنبال چه است؟
درواقع سیستم ایمنی بدن عمدتاً به دنبال نشانه‌هایی شامل عوامل بیماری‌زا و سایر مواد خارجی است. در همین راستا به محض اینکه لکوسیت‌ها چنین مواردی را شناسایی کنند، تنها چند دقیقه طول می‌کشد تا سیستم ایمنی و محافظتی بدن پاسخ درخور آن خطر را دهد. به یاد داشته باشید که بدن ما در مواجه با تهدیدات بسیار متغیری قرار دارد، بنابراین پاسخ سیستم ایمنی بدن هم باید به همان اندازه سازگار باشد. این مساله به معنای این است که انواع مختلفی از لکوسیت‌ها برای مقابله با تهدیدات به روش‌های مختلف وجود دارد.
اما با وجود این تنوع، می‌توان لکوسیت‌ها را در دو گروه سلولی اصلی طبقه‌بندی کرد. دسته‌ی اول شامل فاگوسیت‌ها یا همان بیگانه‌خوارها می‌شود که سیستم ایمنی را به منظور پاسخ به عامل خارجی با فرستادن ماکروفاژها و سلول های دندریتیک به داخل خون تحریک می‌کنند. فاگوسیت‌ها امکان شناسایی آنتی ژن‌های موجود در مهاجمانی که به تازگی توسط آنها بلعیده شده‌اند را دارند و می‌توانند این اطلاعات را به دومین گروه اصلی از سلول‌های ایمنی بدن منتقل کنند.
گروه دوم از دسته سلول‌های ایمنی بدن شامل لنفوسیت ها می‌شود. به طور کلی یک گروه از این سلول‌ها به نام سلول‌ها T می‌توانند به جست‌وجوی موارد آلوده برود و به سرعت آنها را از بین ببرد. در عین حال، گروهی دیگر از سلول‌ها به نام سلول‌های B طی همکاری با سلول‌های T از اطلاعات جمع آوری شده توسط فاگوسیت‌ها استفاده و شروع به تولید پروتئین‌های ویژه‌ای به نام آنتی بادی می‌کنند. هر آنتی ژن یک آنتی بادی منحصر به فرد دارد که مثل قفل و کلید در هم چفت می‌شوند و سلول های مهاجم را از بین میبرد. سلول‌های B می توانند میلیون‌ها آنتی بادی تولید کنند که در بدن می چرخند و به مهاجمان حمله می‌کنند تا زمانی که بدترین تهدیدها را هم خنثی کنند. بنابراین زمانی که در حالت بیماری درجه حرارت بدنتان بالا می‌رود یا تورمی ایجاد می‌شود، بدانید که سیستم ایمنی بدنتان در حال ارائه‌ی پاسخ ایمنی است. از آنجایی که عوامل بیماری‌زا به دما حساس هستند، بدن گرمتر می‌تواند تکثیر و انتشار باکتری‌ها و ویروس‌ها را سخت‌تر کند. همچنین در صورت آسیب‌دیدن سلول‌ها مواد شیمیایی خاصی از آنها آزاد می‌شود که عاملی برای نشت مایع به بافت‌های اطراف است که نتیجه‌ی آن ایجاد تورم است.
در پایان
یک سیستم ایمنی سالم می‌تواند با موفقیت با حدود 300 سرماخوردگی و تعداد بیشماری عفونت های بالقوه دیگر در طول مدت زندگی یک فرد مبارزه کند و طبیعی است که بدون آنها، این تهدیدها (حتی یک سرماخوردگی ساده) می‌تواند به موارد خطرناکی تبدیل شود که انتهای آن مرگ است. بنابراین دفعه‌ی بعدی که سرما خوردید یا نیش پشه پوست‌تان را متورم کرد، می‌توانید با آگاهی بیشتری به سیستم ایمنی و تلاش آن برای برگرداندن سلامتی به شما فکر کنید.
تصویری از (ائوزینوفیل) ها که مانند تمام گلبول های سفید خون بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند. آنها مسئول مبارزه با انگل های چند سلولی و برخی عفونت ها هستند.
