درمان شکستگی سر
شکستگی جمجمه و ضربه سر
با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان سریع شکستگی سر آشنا شوید.
بیماران ضربه سر چه کسانی هستند ؟
سر شایعترین محل وارد آمدن صدمه بوده و ضربه به سر شایعترین علت بستری و شایعترین علت مرگ و میر (50-40درصد) این گونه بیماران می باشد.
شایعترین نوع صدمات را تصادفات رانندگی (خصوصاً موتورسواری) و سقوط از ارتفاعات تشکیل میدهد. همچنین تعدادزیادی که جان سالم بدر میبرند دچار عوارض ماندگار عصبی میشوند که با شناخت نوع ضایعات احتمالی و نیز برخورد صحیح و سریع با آنها می توان این عوارض را بطور چشمگیری کاهش داد.
56 درصد موارد مرگ ومیر حاصل از ضربه به سر در اثر ضایعات موضعی و 44 درصد موارد دیگر در اثر ضایعات منتشره مغزی است. صدمات نافذ ناشی از وسایل تیز و یرنده نظیر چوب،چاقو،چنگک و یا پرتابه های سلاحهای گرم نظیر تفنگ و نارنجک بوجود می آید.
علائم شکستگی جمجمه و ضربه مغزی
بیهوشی(در ضربه‌های شدید):بیهوشی بدین معنا است که احتمالا بافتهای مغزی به علت تورم و یا خونریزی صدمه دیده‌اند. طول مدت بیهوشی بطور تقریبی با شدت ضربه متناسب است. بنابراین اگر مدت بیهوشی کوتاه بود می‌توان گفت که صدمه جدی به مغز وارد نشده است.
- سردرد و سرگیجه شدید
- تهوع و استفراغ
- خونریزی و یا خروج مایع شفاف و سفید از گوشها ، بینی ، دهان و یا چشمها علامت شکستگی جمجمه است.
- عدم پاسخ به نور و یا گشادی مردمک نشان دهنده آسیب حتمی مغز است.
- کبودی دور چشم و پشت گوش نیز از علائم شکستگی استخوان کف جمجمه می‌باشند.
دیگر علایم شایع
به گستردگی صدمه بستگی دارند. توجه داشته باشید که بودن یا نبودن تورم در محل وارد آمدن ضربه ربطی به جدی بودن آسیب ندارد. علایم شامل هر کدام یا تمام موارد زیر هستند:
- خواب آلودگی یا گیجی
- تاری دید
- بیهوشی نسبی یا کوتاه مدت
- منگی
- اشکال در صحبت کردن
- ضعف عضلانی
- هم‌اندازه نبودن مردمک‌ها
- از دست هوشیاری به‌طور موقتی یا برای مدت طولانی
- فراموشی
- تحریک‌پذیری
- ممکن است در ناحیه ی شکستگی استخوان فرو رفته باشد.
- خون یا مایع اب شفاف مانند مغزی نخاعی ممکن است از بینی یا گوش جاری شود .
- سردرد
- گشاد شدن مردمک های چشم به اندازه های متفاوت .
- خون گرفتگی چشم ها
- نشانه های واضح جراحت های سر .
- خونریزی از پوست سر در صورتی که زخم شده باشد.
- زخم های جمجمه را پاک نکنید.
- از هرگونه حرکت غیر ضروری اجتناب کنید.
تشخیص
تشخیص ضربه مغزی و خونریزی مغزی بدنبال شکستگی جمجمه با علائم بالینی و تشخیص قطعی با سی‌تی‌اسکن (CT scan) است.
در هماتوم اپیدورال بیمار بعد از ضربه دچار بیهوشی موقت می‌شود و بعد ممکن است در فاصله‌ای هیچ علامتی نداشته باشد به همین سبب لازم است در هر بیماری که بدنبال ضربه به سر دوره‌ای از بیهوشی داشته است، سی‌تی‌اسکن انجام شود.
کمکهای اولیه
- در شکستگی جمجمه ابتدا جلوی هرگونه خونریزی آشکار را بگیرید. در اغلب موارد خونریزی پس از ده دقیقه متوقف می‌شود. سپس مصدوم را با دقت معاینه کنید.
- اگر تنفس مصدوم راحت است او را به پشت بخوابایند به طوری که سر و شانه‌های او بالاتر قرار بگیرد.
- در صورتیکه خونریزی از گوش مشاهده شود مصدوم را به طرف همان گوش خم نمایید.
- ناحیه ای از جمجمه را که دچار شکستگی شده پانسمان کنید.
- اگر تنفس بیمار با ناراحتی انجام می‌شود، بیمار را به پهلو بخوابانید و از باز بودن راههای تنفسی وی اطمینان حاصل کنید.
- بیمار را با احتیاط کامل با برانکارد سریعا به مراکز درمانی منتقل کنید.
عواقب مورد انتظار
با شناسایی زودهنگام علایم خطر و درمان معمولاً قابل معالجه است. عوارض ضربه به سر ممکن است جان بیمار را به خطر اندازند یا باعث معلولیت دایمی شوند.
عوارض احتمالی
خونریزی در داخل جمجمه و خارج از مغز (خونریزی و هماتوم زیرسخت شامه) خونریزی به داخل مغز
اصول کلی
بستری کردن برای زیر نظر گرفتن بیمار، در صورتی که علایم شدید باشند.
اقدامات تشخیصی عبارتند از: آزمایش خون و مایع نخاع، عکسبرداری ساده از جمجمه و گردن با اشعه ایکس، و سی‌تی اسکن از سر.
تعیین گستردگی آسیب تنها با معاینه و مشاهده دقیق امکان‌پذیر است. امکان دارد پس از معاینه و بررسی فرد توسط پزشک، وی به خانه فرستاده شود، اما باید یک فرد قابل اطمینان در کنار او بماند و مراقب بروز علایم جدی باشد. بیست و چهار ساعت اول پس از ضربه از نظر بروز علایم و عوارض جدی بسیار مهم است، اگرچه این گونه علایم و عوارض ممکن است دیرتر (تا 6 ماه پس از آسیب) نیز ظاهر شوند.
اگر شما مراقبت از فرد را به عهده دارید، او را تا 24 ساعت هر 2 ساعت یا طبق آنچه توصیه شده است بیدار کنید. اگر فرد بیدار نشد، فوراً پزشک را خبر کنید. در صورت بروز علایم زیر نیز پزشک را در جریان بگذارید: ـ استفراغ ـ ناتوانی از حرکت دادن دست یا پا در یک طرف به خوبی طرف دیگر ـ سفتی گردن ـ هم‌اندازه یا هم شکل نبودن مردمک‌ها ـ تشنج ـ بی‌قراری قابل توجه ـ سردرد شدید که تا بیش از 4 ساعت پس از آسیب ادامه یابد.
داروها
- تا زمانی که تشخیص قطعی نشده باشد نباید هیچ‌گونه دارویی به فرد، از قبیل استامینوفن یا آسپیرین داد.
- فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
- بیمار باید تا زمانی که خطر رفع نشده باشد در رختخواب به استراحت بپردازد.
- رژیم غذایی
- رژیم غذایی فقط شامل مایعات تا زمانی که خطر رفع شود.
- درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علایم آسیب سر را دارید یا در یک نفر دیگر این علایم را مشاهده کرده‌اید.
- اگر پس از واردکردن ضربه، شما شاهد بروز هر کدام از علایمی که در قسمت اصول کلی درمان ذکر شده بودید.
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
