داستان ضرب المثل باج به شغال نمی دهیم
معنی ضرب المثل باج به شغال نمی دهیم
ضرب المثل باج به شغال نمی دهیم: این اصطلاح را درباره ی کسانی به کار می برند که زیر بار تهدید شخص قدرتمند و خطرناکی نمی روند و حاضر به دادن باج و رشوه به وی نمی گردند.
گاهی دور زمان و مقتضیات محیط ایجاب می کند که آدمی به حکم ضرورت و احتیاج از فرد مادون و کم مایه ای تبعیت و پیروی کند و دستور و فرمانش را بر خلاف میل و رغبت اطاعت و اجرا نماید.
ولی هستند افرادی که در عین نیاز و احتیاج زیر بار افراد کم ظرفیت نمی روند و عزت نفس و مناعت طبع خویش را برتر و بالاتر از آن می دانند که با وجود پاکدلان وارسته به دنبال روباه صفتان فرومایه بروند.
تمام مال و خواسته را در پیش پای رادمردان می ریزند ولی دیناری عنفا به دون همتان نمی پردازند. جان به جانان می دهند ولی قدمی در راه فرومایگان بر نمی دارند. خلاصه« تاج به رستم می بخشند ولی باج به شغال نمی دهند.»
بر اساس نظر کارشناسان در ضرب المثل باج به شغال نمی دهیم نکته ای وجود دارد و این است که در اصل کلمه ی شغال درست نیست و شغاد صحیح است که به زمان زندگی رستم، پهلوان نامدار ایرانی بازمی گردد.
داستان ضرب المثل باج به شغال نمی دهیم
در روایات آمده است که در گذشته، ندیمه ای در خانه ی پدر رستم (زال) زندگی می کرد. او زنی خوش صدا و زیبا بود و زال از همنشینی با او لذت می برد. به همین خاطر در ذهنش به ازدواج با او فکر می کرد. تا این که روزی به ندیمه اش پیشنهاد ازدواج داد و او هم قبول کرد. زال و کنیزش با هم ازدواج کردند و بعد از چند ماه صاحب فرزندی شدند.
زال اسم شغال را برای فرزندش انتخاب کرد و تمام تلاش خود را در تربیت او گذاشت. سال ها گذشت و شغال بزگ و بزرگ تر شد. روزی زال به شغال فرمان داد که پیش فرمانروای کابل برود و از او نحوه ی اداره ی کشور را بیاموزد.
شغال از فرمان پدرش اطاعت کرد و به کابل رفت. وقتی وارد قصر پادشاه کابل شد، خدمت فرمانروا رفت و بعد از عرض سلام و ادب، خودش را معرفی کرد. شاه کابل از رفتار و منش شغال بسیار خوشش آمد و با او گرم گرفت.
یک روز دختر پادشاه زابل نزد پدرش آمد و شغال هنگامی که او را دید، یک دل نه صد دل عاشقش شد. سپس او را از پدرش خواستگاری کرد. فرمانروا هم به خواستگاریش جواب مثبت داد و جشن بزرگی برپا کرد.
گویا در آن زمان برادر شغال یعنی رستم، از مردم کابل باج می گرفت. به این صورت که هر سال، هر خانواده ای یک چرم گاو تهیه می کرد و به رستم می داد.
در آن زمان شغال خیال می کرد که چون داماد حاکم کابل است، مردم باید به جای باج دادن به رستم، به او باج بدهند. سپس افرادی را مامور کرد که از اهالی شهر کابل باج بگیرند.
عده ای از این موضوع اطلاع پیدا کردند و چون می دانستند که شغال مرد بی لیاقتی است، جلسه ای ترتیب دادند و تصمیم گرفتند در شهر قدم بزنند و به همه ی مردم اعلام کنند که تا زمانی که رستم زنده است ما باج به شغال نمی دهیم.
بعض اوقات انسان مجبور است برای اینکه مشکلش برطرف بشود، برخلاف میل باطنی اش، فرمان طرف را انجام دهد. اما افرادی هم وجود دارند که به هیچ نحوی حاظر نیستند برای اینکه مشکلشان برطرف شود، به کسی باج یا رشوه بدهند. این چنین اشخاصی به خداوند متوسل می شوند و از او می خواهند تا کمکشان کند.
ضرب المثل هفت شهر عشق را عطار گشت یعنی چه ؟
ریشه ضرب المثل هالو گیر آوردن به کجا برمی گردد ؟
ضرب المثل خر ما از کرگی دم نداشت یعنی چه ؟
ضرب المثل رفت داخل باقالی ها از کجا آمده است ؟
