جلوگیری از مسمویت غذایی با روش هایی ساده

جلوگیری از مسمومیت غذایی:درصد بروز مسموميت هاي غذايي در فصل تابستان به بالاترين رقم ميرسد و اگر از بروز آن پيشگيري نشود دردسرهاي پيچيده اي به بار ميآورد و اثرات نامطلوبي بر كيفيت زندگي شخص به جا ميگذارد. مسموميت هاي غذايي بر گروهي از مردم مانند زنان حامله، كودكان، افراد مسن و بيماران مبتلا به بيماريهاي قلبي و كليوي و كبدي اثرات و عوارض جانبي شديدتري به جا ميگذارد كه گاهي جبران پذير نخواهد بود. در اينجا به چند روش جلوگیری از مسموميت غذايي اشاره ميشود.

جلوگیری از مسمویت غذایی

1ــ‌ جلوگیری از مسمومیت غذایی:قبل از تدارك و تهيه غذا دستهاي خود را تميز كنيد

دستهاي كثيف و آلوده يكي از روشهاي مهم و معمول انتقال عوامل عفونت هاي غذايي است. در طول روز و بر اثر تماس با اشياء و دستهاي آلوده مردم ده ها نوع ويروس و ميكروب دستهاي ما را آلوده ميكنند و در بافت پوششي پوست و شيارهاي آن و همچنين زير ناخنها به رشد و نمو ميپردازند.

اگر اين دستهاي آلوده به مواد غذايي مانند گوشت ها كه بهترين محيط براي تكثير عوامل عفونت غذايي هستند تماس حاصل نمايد به سرعت غذاي مورد بحث را آلوده نموده و آن را مسموم ميسازد. در اين صورت تميز نگه داشتن دست و مخصوصا شستن آنها قبل از تماس با غذا مسئله ايست بسيار مهم و حياتي و نبايد در اين مورد كوتاهي كرد و باعث مسموميت غذايي خود و ديگران شد.

2ــ جلوگیری از مسمومیت غذایی:ظروف تهيه و پختن غذا بايد بلافاصله پس از مصرف به دقت شستشو و تميز شوند

تخته هايي كه براي بريدن و تهيه گوشتها استفاده ميشود به علت بريدگي هاي ظريف و عميق، مناسب ترين محل رشد ميكربها و عوامل عفونت غذايي است زيرا به اندازه كافي در اين شكاف ها مواد غذايي براي اين دسته از عوامل بيماري زا وجود دارد. در اين صورت شستن وسايل تهيه غذا و در صورت امكان پاك كردن آنها با مقداري آب نمك ميتواند از بروز و انتقال موجودات ذره بيني عامل مسموميت هاي غذايي جلوگيري كند.

طبق بررسي هاي علمي مصرف تخته هاي چوبي براي برش گوشت ها به هيچ عنوان توصيه نميشود. زيرا با وجود دقت زياد در تميز كردن آن باز مقداري مواد غذايي براي تغذيه ميكربها در شكافهاي نامرئي آن باقي ميماند و دردسرهايي را به وجود ميآورد.

اشتباه ديگر مخلوط كردن وسايل تهيه بعضي از مواد غذايي مانند گوشت مرغ يا ماهي با گوشت قرمز است زيرا امكان آلوده بودن مثلا گوشت مرغ به عوامل عفونت غذايي مانند سالموندر بسيار زياد است. وقتي شخصي از وسايل تميز نشده تهيه گوشت مرغ براي برش و تهيه گوشت قرمز استفاده ميكند دانسته و ندانسته عامل عفونت را از غذايي آلوده به غذاي غيرآلوده منتقل ميسازد و موجب عوارضي ميشود كه گاهي با خطرات جاني همراه است.

3ــ جلوگیری از مسمومیت غذایی:ميوه و سبزي بايد قبل از مصرف به دقت شسته و تميز شوند

گوشتها تنها غذايي نيستند كه در آنها ميكربها با سرعت رشد مينمايد، غذاهاي ديگر مانند سبزي و ميوه هم در موقع رشد، برداشت، محل و تدارك مصرف ممكن است آلوده شوند. كودهايي كه براي رشد سبزي و ميوه مصرف ميكنند، آبهايي كه براي آبياري جاليزها به كار ميروند و بالاخره محيط زيست ممكن است تميز نباشد و سبزي و ميوه را آلوده سازد. در اين صورت شستن كامل اين مواد غذايي با مقدار كمي مايع ظرفشويي (چند قطره در چند ليتر آب) و خيساندن آن به مدت 15ــ10 دقيقه ميتواند سطح خارجي سبزي و ميوه را تميز نمايد.

عده زيادي عادت ندارند بعضي از ميوه ها را مانند هندوانه و پرتقال و طالبي و حتي موز را قبل از مصرف كاملا تميز نمايند. در تابستان گذشته عده زيادي در آمريكا به علت مصرف طالبي و گرمك آلوده به سالموندر و عوامل عفونت ديگر، به مسموميت غذايي دچار شدند و چند نفري هم جانشان را از دست دادند. ما هيچ نميدانيم مثلا موز در چه محيطي نگهداري شده، دستهاي آلوده چه كسي به آن برخورد داشته و در چه شرايطي به بازار آورده شده است.

چه بسا بارها و بارها اين مواد غذايي با عوامل عفوني و مسموم كننده در تماس بوده است. آنگاه يك زن حامله و يا يك شخص مبتلا به بيماري كليه در منزل بدون آگاهي به اين حقايق با دست خود پوست موز آلوده را لمس نموده و عوامل بيماري زا را به خود موز منتقل كرده و مصرف مينمايد و عواقبي را سبب ميگردد كه كمتر كسي ميتواند حدس بزند كه چه غذايي باعث مسموميت شخص شده است و چون روش انتقال عامل بيماري روشن نيست اين عمل ممكن است بارها و بارها تكرار شود.

4ــ جلوگیری از مسمومیت غذایی:براي پيشگيري از فاسد شدن غذا بايد‌ آن را در يخچال و فريزر نگهداري كرد

غذاهاي فاسد شدني را ميتوان از طريق حرارت (پختن)، نمك زدن پس از خريد و يا سرد كردن نگهداري نمود. گوشتهاي تازه اگر به زودي (حداكثر 10 ساعت) پخته و استفاده نميشوند بايد در فريزر نگهداري شوند. مواد غذايي حيواني مانند گوشت و ماهي و غيره اگر از فريزر خارج شدند يا بايد‌ پخته و مصرف شوند و يا دور ريخته شوند. هيچوقت نبايد‌ گوشتي را كه از فريزر خارج شده و يخ آن آب شده است دوباره فريز كرد (منجمد) زيرا قابل خوردن نيست و براي سلامتي ضرر دارد. غذاهايي كه در فريزر يا يخچال نگهداري ميشوند بايد تاريخ خريد يا مصرف داشته باشند. مثلا غذاهاي حيواني را نبايد بيشتر از حداكثر 12 ماه در فريزر نگهداري كرد چون خواص آن به تدريج از بين ميرود و غيرقابل مصرف است.

مسئله بسيار مهمي كه هميشه باعث مسموميت غذايي دسته جمعي ميشود و گاهي مرگ را به همراه دارد‌، بي توجهي مردم در مورد قطع برق منزلشان در موقع مسافرت و يا به هر دليلي قطع برق فريزرشان براي چند روزي و فاسد‌شدن غذا در فريزر و وصل شدن برق و يخ زدن غذاهايي كه به ظاهر يخ زده و سالم هستند، ميباشد.

اين افراد ندانسته غذايي را كه در فريزر فاسد و مسموم شده مصرف كرده در نهايت به نوعي مسموميت كشنده و مزاحم دچار ميشوند. در موقع مسافرت بايد علائم و نمودارهايي در منزل تدارك ديده شوند مانند ساعت برقي، ويديو و ماكروويو و غيره كه اگر در اين مدت برق منزل به هر دليلي و براي مدتي قطع بوده مشخص گردد.

(عقب بودن ساعت يا چشمك زدن دستگاه ويديو و غيره) در اين صورت اول كاري كه بايد كرد بايد به سراغ فريزر رفت و غذاهاي فاسد شده آن را به دور ريخت. گاهي هم ميشود از همسايه ها و يا اداره برق محل پرسيد كه براي چه مدتي برق منطقه يا منزلشان قطع بوده است، اگر بيشتر از 6 ساعت بوده به هيچ عنوان نبايد غذاي فريزر را مصرف نمود. غذايي هايي مانند شير و گوشت و مايونز باز شده و گوشتهاي پخته اگر بيشتر از 2 ساعت در درجه حرارت محيط منزل و بيرون يخچال نگهداري شده اند نبايد مصرف شوند. غذاهاي دريايي خيلي به سرعت در خارج از يخچال فاسد‌ ميشود و مسموميت به وجود ميآورد. به همين دليل ماهي و محصولات دريايي بايد هميشه با يخ و در كنار يخ نگهداري شوند.

5ــجلوگیری از مسمومیت غذایی: پختن كامل غذا در حرارت بالا و مناسب:

گوشتها بايد‌ در حرارت بالا و در مدتي معين پخته شوند تا ميكربها و عوامل مسموميت غذايي موجود در آنها به درستي از بين بروند. درصد بالايي از مردم فقط به گرم كردن غذا آن هم با ماكروويو اكتفا ميكنند. اين عمل موجب مسموميت هاي غذايي ميشود. حتي غذاهاي گوشتي باقيمانده از وعده هاي غذايي بايد در حرارتي مناسب دوباره آماده و مصرف شوند تا از امكان بروز مسموميت غذايي جلوگيري شود.

اگر غذايي در يخچال يا بيرون يخچال رنگ و بو و طعم و مزه اصلي خودش را از دست داده و شما احساس ميكنيد ممكن است فاسد شده باشد بي وقفه آن را دور بريزيد و با زندگي و سلامتي خود به خاطر مقداري غذا بازي نكنيد زيرا مسمويتهاي غذايي اگر به مرگ منجر نشوند در كوتاه مدت و درازمدت عوارض و ناهنجاريهاي زيادي به همراه دارند. مثلا افرادي كه به وسيله عامل عفونت غذايي سالموندر آلوده و مسموم ميشوند امكان بروز سرطانهاي لوزالمعده و مجاري صفرا در آنها خيلي بالاتر از افراد معمولي است. پس به هر وسيله اي بايد ‌از مصرف غذاهاي فاسد دوري نمود و سلامتي را به خطر نيانداخت.

6ــ‌ جلوگیری از مسمومیت غذایی:تخم مرغ ناسالم علت مهم مسموميت هاي غذايي

اصولا روده مرغ و محيط زيست او حاوي مقدار زيادي از عامل بروز عفونت غذايي سالموندر است. تخم مرغهايي كه در كشورهاي صنعتي به بازار ميآيند تقريبا استريل و شستشو شده اند ولي با وجود اين بايد از مصرف تخم مرغ شكسته و ترك خورده اكيدا خودداري نمود زيرا امكان آلوده بودن محتويات تخم مرغ كه محيط بسيار خوب و آماده اي براي رشد سالموندر است خيلي زياد است.

در اينجا بايد تاكيد كرد‌ كه به هيچ ‌عنوان به زنان حامله، كودكان و بيماران ــ مخصوصا بيماران مبتلا به ناراحتيهاي كليوي و كبدي و قلبي ــ نبايد تخم مرغي كه مانده و يا شكسته و ترك خورده است داد، زيرا امكان مسموم شدن آنها خيلي زياد است و اين دسته از افراد به علل مختلف قادر نيستند عوارض جانبي مسموميتهاي غذايي مانند سالموندر را تحمل نمايند و ممكن است ناهنجاريهايي در آنها به وجود آيد كه گاهي جبران پذير نخواهد‌ بود.