تفسیر نتایج آزمایش (PSA و Free PSA) در تشخیص سرطان پروستات
نتایج آزمایش PSA و Free PSA در سرطان پروستات
با مجله اینترنتی دلگرم همراه باشید تا با آزمایش Free PSA و سرطان پروستات آشنایی کامل پیدا کنید.
آزمایش Free PSA سطح آنتی ژن خاص پروستات را در خون اندازه گیری می کند که می تواند به پزشکان کمک کند تا مسائل مانند التهاب پروستات یا سرطان را تشخیص دهند.
PSA آزاد اغلب در کنار سایر آزمایشات PSA برای تأیید تشخیص یا نتایج آزمایش استفاده می شود. آزمایشات PSA آزاد نیز ممکن است به جای یک بیوپسی انجام شود اگر پزشک مشکوک به سرطان پروستات باشند اما ممکن است هنوز بیوپسی مورد نیاز باشد.
در این مقاله، هنگامی که آزمایش PSA آزاد مورد استفاده قرار می گیرد ما بررسی می کنیم که چگونه از آزمایش PSA کل متفاوت است و معنی نتایج آن چیست.
PSA و PSA Free چیست ؟
پزشکان می توانند از آزمون آنتی ژن پروستات برای تشخیص علائم سرطان پروستات استفاده کنند.
آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) پروتئینی است که به طور عمده در پروستات ساخته شده است. کمی از PSA در طی هر انزال به جریان خون منتقل می شود و PSA در انزال باعث می شود که مایع منی برای انتقال اسپرم به لوله های فالوپ در طول لقاح آسان تر شود.
PSA می تواند دو حالت اساسی داشته باشد. این ممکن است به پروتئین دیگری متصل شود و یا آزادانه شناور باشد.
کل آزمایش PSA و PSA آزاد هر دو سطحی از PSA در خون را اندازه گیری می کند. نتایج به پزشکان برای تشخیص مسائل مانند سرطان پروستات و التهاب پروستات کمک می کند.
آزمایش ها کمی متفاوت هستند. آزمایش PSA کل همه PSA را شامل می شود از جمله آنتی ژن هایی که باند شده اند و آنهایی که آزادانه شناور هستند.
آزمایش PSA آزاد تنها PSA را که آزادانه در جریان خون شناور است بدون باند شدن با یک پروتئین متفاوت اندازه گیری می کند.
هر دو آزمایش PSA و PSA آزاد برای تشخیص مسائل پروستات استفاده می شود.
یک فرد ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد در حالی که سطوح بالاتری از PSA و سطوح پایین PSA آزاد را دارد.
درک PSA آزاد
آزمایش PSA آزاد به طور معمول پس از آزمون PSA کل انجام می شود به منظور کمک به پزشکان در جلوگیری از سرطان و یا نشان دادن اینکه چگونه سرطان پس از درمان پیشرفت می کند.
آزمایش شامل گرفتن نمونه خون است که برای تجزیه و تحلیل به یک آزمایشگاه ارسال می شود. آزمایش free PSA اغلب قبل از انجام بیوپسی برای تأیید اولیه تشخیص پزشک استفاده می شود.
برخی از مشکلات استفاده از آزمایش PSA وجود دارد. ممکن است میزان بالایی از مثبت کاذب وجود داشته باشد به این معنی که آزمون می تواند سطوح پایین تر PSA را در صورتی که سطوح در واقع طبیعی باشد نشان دهد.
در بعضی موارد، نتایج طبیعی آزمایش ها سرطان پروستات را رد نمی کنند. حتی اگر سطح PSA برای نشان دادن یک مشکل کم باشد فرد هنوز می تواند سرطان پروستات داشته باشد.
افراد ممکن است سطح بالای PSA را بدون سرطان داشته باشند.
به همین دلیل، آزمایشات PSA اغلب فقط یک بخش از تشخیص کامل است. اگر نتایج کاملاً مشخص باشد بسیاری از پزشکان هنوز توصیه به آزمایش بیوپسی یا آزمایش اضافی برای کمک به تشخیص داده اند.
آیا یک فرد به هر دو آزمایش نیاز دارد ؟
آزمایش PSA کل و آزمایش free PSA اغلب با سفارش انجام می شوند.
این به این دلیل است که آزمایش free PSA میزان PSA ناخواسته را اندازه گیری می کند و این نتیجه را بهتر می توان با مقدار کل PSA در جریان خون مقایسه کرد.
نتایج آزمایش Free PSA و سرطان پروستات
هنگامی که سطح کل PSA بالاتر از محدوده مناسب باشد فرد ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
پزشکان نتایج را بر اساس چندین عامل، از جمله:
نتایج آزمایش PSA
کل سطوح PSA ممکن است کمی متفاوت باشد. طبق بررسی انجام شده، محدوده های طبیعی برای PSA کل در نانوگرم در هر میلی لیتر (ng / mL ) عبارتند از:
- سن 49 یا جوانتر: 0.0 – 2.5 نانوگرم در میلی لیتر
- سن 50 تا 59: 0.0 – 3.5 نانوگرم در میلی لیتر
- سن 60 تا 69: 0.0 – 4.5 نانوگرم در میلی لیتر
- سن 70 ساله یا بالاتر: 0.0 – 6.5 نانوگرم در میلی لیتر
هنگامی که سطح کل PSA بالاتر از محدوده مناسب است در فرد خطر ابتلا به سرطان پروستات افزایش می یابد.
این به طور قطعی نشان نمی دهد که یک فرد مبتلا به سرطان است. پزشکان سپس نتایج این آزمایش را با نتایج آزمایشی free PSA مقایسه خواهند کرد.
نسبت free PSA
سطح بالای PSA و سطح پایین free PSA معمولاً نشان دهنده خطر سرطان پروستات است.
محدوده free PSA می تواند متفاوت باشد اما به طور کلی نسبت بیشتر free PSA به PSA کل سالم تر است.
همانطور که نویسندگان بررسی اشاره می کنند هنگامی که نسبت free PSA به PSA کل بین 0 تا 10 درصد است خطر ابتلا به سرطان ممکن است تا 56 درصد باشد.
وقتی این نسبت بیشتر از 25 درصد باشد این خطر به 8 درصد کاهش می یابد.
با این حال، این نتایج شواهد قانع کننده ای برای تشخیص سرطان نیستند و پزشک ممکن است هنوز بخواهد بیوپسی بافت را انجام دهد.
سایر عوامل ایجاد سرطان پروستات
- پزشکان عوامل اضافی مانند سن، نژاد و حجم پروستات را در نظر می گیرند. به عنوان مثال، سطح PSA به طور معمول با سن افزایش می یابد و این می تواند بر نتایج آزمایش ها تاثیر بگذارد.
- عوامل دیگر، که سینتیک PSA نامیده می شوند همچنین ممکن است بر نحوه برخورد پزشک با نتایج افراد مبتلا به سرطان پروستات تأثیر بگذارد.
- جنبش PSA منعکس کننده این است که چگونه سطوح آن در طول زمان تغییر می کند. این می تواند به دست آوردن یک تصویر واضح را دشوار کند اما سینتیک می تواند نقش مهمی در چشم انداز و درمان سرطان پروستات داشته باشد. عوامل مرتبط عبارتند از سرعت PSA و زمان دو برابر شدن.
- سرعت PSA اندازه گیری می کند که چگونه سطوح سریع در حال افزایش است و می تواند نشان دهد که سرطان پروستات در حال تکرار است.
- زمان دو برابر کردن یک محاسبه است که چقدر طول می کشد تا سطح PSA دو برابر شود. زمان دو برابر شدن سریعتر می تواند یک سرطان تهاجمی تر را نشان دهد که می تواند نشانه ای از گسترش سرطان باشد.
پزشکان همچنین ممکن است برای نشانگرهای دیگری که می توانند سرطان پروستات را نشان دهند تست کنند:
- peptidase مرتبط با کالیریکین انسانی
- آنتی ژن سرطان پروستات
- proPSA
- شاخص های سلامت پروستات
- ترکیب ژن TMPRSS2-ERG
- عوامل دیگری که سطح PSA را تحت تأثیر قرار می دهند
- آزمایشهای PSA آزاد می تواند به شناسایی مسائل مربوط به پروستات از سکته قلبی کمک کند
- دوچرخه سواری می تواند سطح PSA را تحت تاثیر قرار دهد.
- در حالی که سطح PSA اغلب مفید است هنگام تشخیص و یا نظارت بر سرطان در طول درمان، تعدادی از عوامل خارجی می تواند بر آنها تاثیر بگذارد. این به همین دلیل است که پزشکان قبل از رسیدن به نتیجه، زمان و روش های مختلف تشخیصی را استفاده می کنند.
چه عواملی میتواند سطح PSA در آزمایش پروستات را تحت تاثیر قرار دهند
عوامل دیگری که می توانند سطح PSA را تحت تاثیر قرار دهند عبارتند از:
- غده پروستات بزرگ شده.
- داروهای درمان کننده یک غده پروستات بزرگ.
- ضربه به پروستات در طول فعالیت هایی مانند دوچرخه سواری، موتور سیکلت، یا اسب دوانی. معاینه فیزیکی رکتال از یک پزشک.
- انزال.
- عفونت های دستگاه ادراری
- رابطه جنسی مقعدی
- التهاب پروستات
- جراحی پروستات
PSA آزاد یا بیوپسی چیست ؟
در برخی موارد، آزمایش های PSA آزاد می تواند تعداد بیوپسی های غیر ضروری را کاهش دهد. آزمایش یک روش بسیار مهاجم است و همچنین سریعتر و ارزان تر از بیوپسی است.
با این حال، آزمایش و بیوپسی اغلب برای اطمینان از تشخیص درست لازم است. همچنین نتایج آزمایشات Total and Free PSA معمولا مقایسه می شود و هر آزمایش ممکن است به اشتباهات دیگران کمک کند.
سطح PSA آزاد ممکن است برای تشخیص استفاده شود در صورتی که سطح کل PSA در بدن افراد بالا باشد اما بیوپسی هیچ نشانه ای از سرطان را نشان ندهد. نتایج آزمایشی PSA آزاد پس از بیوپسی، به دکتر اعتماد به نفس در تشخیص منفی می دهد.
در موارد دیگر، اگر آزمایشات PSA نشان می دهد که فرد در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار دارد بیوپسی اغلب گام بعدی در جهت تشخیص است.
آزمایش PSA آزاد نقش مهمی در تشخیص مسائل پروستات، مانند سرطان دارد.
با این حال، نتایج تنها زمانی معنی دار است که با مقادیر کل آزمایش PSA مقایسه شود. پزشکان اغلب یک آزمایش PSA آزاد را پس از توجه به میزان کل PSA بالا در نظر می گیرند. حتی پس از آن، نتایج به طور خودکار نشانگر خطر ابتلا به سرطان نیست.
بیشتر بخوانید :
علت بزرگی پروستات در آقایان چیست؟
آیا خودارضایی ریسک ابتلا به سرطان پروستات را بالا میبرد ؟
راه های مناسب برای پیشگیری از سرطان پروستات
پزشکان ممکن است تعدادی از آزمایشات را برای تشخیص مشکلات پروستات انجام دهند. در بعضی موارد، ممکن است بعد از گذشت زمان، آزمایشات تکرار شود.
اگر آزمایشات PSA نشان دهنده خطر بالای سرطان پروستات باشد و هیچ فاکتور دیگری نمی تواند این نتایج را توضیح دهد پزشکان اغلب بیوپسی بافت را توصیه می کنند.
