تشخیص و روش بهبود سوختگی سقف دهان در خانه

درمان سوختگی سقف دهان با روش های خانگی

احتمالا همه شما سوختگی سقف دهان را تجربه کرده‌اید. بسیاری از اوقات این اتفاق در اثر خوردن غذای داغ می‌افتد. در کنار این موضوع در برخی از افراد سندرومی به نام سوزش دهان وجود دارد. چنین فردی به طور مداوم و بدون هیچ دلیلی در زبان خود احساس سوزش می‌کند. البته این احساس با سوختگی زبان معمولی متفاوت است.

تشخیص شدت سوختگی سقف دهان

در نوع درجه یک سوختگی سقف دهان، معمولا خارجی‌ترین لایه پوست یک آسیب جزئی می‌بیند. در این صورت روش‌های خانگی می‌توانند برای فرد جوابگو باشند. در سوختگی درجه یک علائمی مانند قرمزی، التهاب، درد و تورم، همگی در یک حد مختصر و جزئی وجود دارند. همچنین پس از اینکه علائم سوختگی قدری بهبود یافت، پوست دچار خشکی و شده و لایه جدیدی جایگزین لایه قبلی می‌شود. اما در برخی از موارد سوختگی از نوع درجه ۲ یا ۳ است. در واقع در این نوع سوختگی‌ها شدت آسیب بسیار بیشتر است.

در این مواقع روش‌های خانگی نمی‌توانند پاسخگو باشند؛ بنابراین حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. در سوختگی درجه ۲ معمولاً درد، تورم و قرمزی، همگی در حد نسبتاً شدیدی به وجود می‌آیند. همچنین تاول هم از دیگر علائم سوختگی درجه ۲ سقف دهان است. در کنار این موارد از آنجایی که احتمالاً مقداری عفونت در سقف دهان ایجاد شده است، بنابراین توده‌های چرکی را هم مشاهده خواهید کرد.

وقتی که سوختگی سقف دهان از نوع درجه ۳ باشد، یعنی فرد شدیدترین نوع سوختگی را تجربه کرده‌ است. در این حالت در اثر سوختگی، اعصاب دهان دچار اختلال شده و از انتقال سیگنال‌های درد به مغز ناتوان می‌شوند. این موضوع می‌تواند عوارض بسیار شدیدتری را برای فرد به همراه داشته باشد. در این حالت ممکن است علائمی مانند تب، مشکلات شدید در بلع و یا لکه‌های سفید و زخم در دهان نیز به علائم قبلی اضافه شوند. در این مواقع کوچکترین درنگی جایز نبوده و فوراً باید به پزشک مراجعه شود.

درمان های خانگی سوختگی سقف دهان

اگر سوختگی به وجود آمده در سقف دهان، از نوع سوختگی درجه یک و سطحی باشد، می‌توان با راهکارهای خانگی به رفع آن کمک کرد. این راهکارها علاوه بر کاهش درد ناشی از سوختگی، به جلوگیری از بروز عفونت نیز کمک می‌کنند. روش‌های خانگی برای رفع سوختگی دهان، شامل موارد زیر می‌شوند.

استفاده از آب سرد و یا هر چیز خنک

یکی از ساده‌ترین راهکارها برای کاهش آسیب ناشی از سوختگی دهان، استفاده از آب سرد است. به طور کلی ثابت شده است که در صورت بروز سوختگی، باید آن قسمت را خنک نگه داشت؛ زیرا این کار موجب می‌شود که سوختگی بر روی لایه‌های داخلی پوست تأثیر کمتری داشته باشد. در صورت بروز سوختگی سقف دهان نیز باید سعی کنید به مدت حداقل ۱۰ دقیقه دهان خود را با آب سرد پر کنید.

در صورتی که آب درون دهان گرم شد، آن را بیرون ریخته و مجدداً این کار را تکرار کنید. یک نکته مهم در مورد استفاده از آب سرد هنگام سوختگی دهان وجود دارد؛ برخی از افراد ‌تکه‌های یخ را درون دهان خود می‌گذارند. این کار کاملاً اشتباه بوده و باعث چسبیدن یخ به محل سوختگی می‌شود که موجب افزایش آسیب خواهد شد. شما می‌توانید تکه‌های یخ را درون لیوان آب انداخته و آب یخ را وارد دهان خود کنید.

به جز آب سرد می‌توانید از هر خوراکی خنک دیگری استفاده کنید. به طور مثال آبمیوه‌های خنک و یا بستنی نیز می‌توانند مانند آب سرد، در کاهش درد و آسیب ناشی از سوختگی تأثیرگذار باشند. نکته‌ای که باید در این خصوص رعایت کنید این است که سعی کنید همانند آب، قبل از قورت دادن خوراکی آن را مقداری در دهان نگه دارید.

استفاده از ماست یا شیر

یکی دیگر از راهکارها برای بهبود سوختگی سقف دهان، خوردن ماست یا شیر است؛ زیرا این مواد غذایی بر روی پوست یک لایه ایجاد می‌کنند که مانند یک سد عمل می‌کند. این سد ایجاد شده به جلوگیری از تحریک پوست کمک کرده و تاول‌ها را بهبود می‌بخشد. به طور کلی استفاده از مواد غذایی سالم می‌تواند مکملی برای درمان باشد. استفاده از لبنیات، انواع پروتئین‌ها، میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و نوشیدن آب و مایعات کافی در روند درمان بسیار موثر هستند.

استفاده از آلوئه ورا

یکی از راه‌های درمان سوختگی‌های خارجی، استفاده از ژل آلوئه‌ورا است. استفاده از این ژل به جلوگیری از بروز یا افزایش التهاب و سوختگی کمک می‌کند. البته برای درمان سوختگی سقف دهان، باید نوع ژل آلوئه‌ورایی که انتخاب می‌کنید، از نوع خوراکی باشد‌.

استفاده از عسل

یکی از راهکارهای قدیمی و بسیار موثر در درمان سوختگی، استفاده از عسل است. عسل یکی از موادی است که خاصیت ضد میکروبی بالایی دارد. به همین دلیل وقتی که بر روی محل سوختگی استفاده می‌شود، می‌تواند از رشد میکروب‌ها و سایر عوامل بیماری‌‌زا جلوگیری کرده و آنها را از بین ببرد. این موضوع موجب جلوگیری از بروز عفونت در محل سوختگی خواهد شد. برای سوختگی سقف دهان نیز استعمال مقداری عسل بر روی قسمت سوخته شده، می‌تواند در روند بهبود این مشکل مؤثر باشد.

استفاده از آب نمک

پوست در اثر آسیب دیدن با عوامل مختلفی مانند سوختگی، زخم شدن و … در معرض انواع عفونت‌ها و میکروب‌ها قرار می‌گیرد؛ بنابراین تمیز نگه داشتن قسمت مورد نظر، از بروز عفونت جلوگیری می‌کند.
برای سوختگی سقف دهان نیز شستشوی دهان با آب نمک، می‌تواند به تمیز نگه داشتن قسمت سوختگی و جلوگیری از عفونت کمک کند. برای درست کردن یک آب نمک استاندارد، باید مقداری آب گرم را با یک چهارم قاشق چای‌خوری نمک مخلوط کنید. سپس آب نمک را در دهان قرقره کرده و به بیرون بریزید. این کار را در طول روز به مدت ۲ تا ۳ بار انجام دهید.

خوردن غذاهای نرم

در طول مدت درمان سوختگی سقف دهان، باید سعی کنید از خوردن غذاهای سخت، ترد و با لبه‌های تیز اجتناب کنید؛ زیرا پوست سوخته شده در مدت درمان، کم کم از بین رفته و پوست جدید با آن جایگزین می‌شود. اما این پوست جدید به اندازه پوست قدیمی محکم و قوی نیست‌ به همین دلیل غذاهای تیز می‌توانند به آن آسیب برسانند؛ بنابراین تا زمانی که این پوست جدید قدری محکم‌تر شود، بهتر است از غذاهای نرم مانند تخم مرغ، برنج، سوپ و ماست استفاده کنید.

استفاده از شکر یا نشاسته

یکی دیگر از اقداماتی که پس از سوختگی سقف دهان می‌توانید انجام دهید، قرار دادن مقداری شکر یا نشاسته بر روی ناحیه آسیب‌دیده است. در این حالت باید شکر یا نشاسته را درون مقداری آب ریخته و آن را به حالت خمیری در آورده، سپس بر روی قسمت سوخته بگذارید. شکر و نشاسته می‌توانند ‌آسیب‌ها و سوختگی‌های سطحی را التیام بخشند. همچنین از بروز تاول نیز جلوگیری می‌کنند.

تمیز نگه داشتن ناحیه دهان

هر قسمتی از بدن که به علت‌های مختلف آسیب می‌بیند، در صورت تمیز نگه داشته شدن می‌تواند زودتر بهبود یابد. اما اگر ناحیه مورد نظر را تمیز نگه ندارید، بیشتر در معرض آلودگی‌ها و عفونت‌ها قرار می‌گیرد. برای بهبود سوختگی سقف دهان نیز باید سعی کنید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید؛ زیرا عدم رعایت بهداشت، باکتری‌ها را درون دهان نگه داشته و به ایجاد عفونت کمک می‌کند.

سعی کنید در طول مدت درمان از نخ دندان، مسواک و خمیر دندان‌های ملایم استفاده کنید. البته دقت داشته باشید که مسواک زدن شما باید بسیار بااحتیاط باشد. همچنین نوشیدن آب فراوان را در مدت درمان فراموش نکنید؛ زیرا آب به عنوان یک پاک‌کننده عمل کرده و می‌تواند تراکم باکتری‌ها و میکروب‌ها را در ناحیه مورد نظر کاهش دهد.

نبایدهای درمان سوختگی سقف دهان

پس از سوختگی سقف دهان و در روند درمان آن، باید از خوردن برخی از غذاها اجتناب کرد؛ زیرا همانطور که برخی از خوراکی‌ها می‌توانند در روند درمان تاثیر مثبت داشته باشند، خوردن برخی از غذاها نیز درد و تورم را شدیدتر خواهد کرد. به طور مثال نوشیدنی‌هایی مانند نوشابه می‌توانند علائم سوختگی را شدیدتر کرده و از درمان ناحیه پوست دهان جلوگیری می‌کنند. همچنین خوردن غذاهای ادویه‌دار را نیز باید به صفر برسانید؛ زیرا ادویه‌هایی مانند فلفل در روند درمان سوختگی و ترمیم پوست ناحیه آسیب‌دیده، اختلال ایجاد می‌کنند.

خوردن خوراکی‌هایی مانند گوجه فرنگی، قهوه، محصولات نعنایی یا دارچینی، الکل و محصولات حاصل از تنباکو نیز در این دوران جزء ممنوعیات محسوب می‌شوند. برای مسواک زدن نیز سعی کنید از خمیر دندان‌های بدون طعم و عطر استفاده کنید. یکی از تفکرات اشتباهی که در مورد سوختگی سقف دهان وجود دارد، این است که می‌گویند مقداری خمیر دندان را بر روی قسمت آسیب‌دیده قرار دهید. در صورتی که این کار بسیار اشتباه است و باعث بروز آسیب‌های بیشتری خواهد شد.

در طول مدت درمان و حتی مدتی پس از بهبود، پوست ناحیه سوخته دچار حساسیت خواهد شد؛ بنابراین باید سعی کنید از این ناحیه به خوبی مراقبت کنید. به طور مثال سعی کنید تا مدتی به جای مسواک برقی از نوع دستی آن استفاده کرده و بسیار با ملایمت و احتیاط این کار را انجام دهید. همچنین اجتناب از کندن پوسته‌ها و پرهیز از خوردن نوشیدنی‌های داغ را نیز نباید فراموش کنید.

منبع : طبیب سرا