تداخل دارویی و موارد مصرف دیکلوفناک
تداخلات دارویی و عوارض مصرف دیکلوفناک چیست
دیکلوفناک (Diclofenac) یکی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی است که معمولاً جهت کنترل درد استفاده میشود.
با دلگرم همراه باشید تا با دیکلوفناک (Diclofenac) و موارد مصرف این دارو آشنا شوید.
دیکلوفناک Diclofenac یا دیکلوفناک سدیم
یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی NSAID است. ولتارن Voltaren رایج ترین برند تجاری دیکلوفناک است. این دارو تولید موادی که در بدن موجب التهاب میشوند را مهار میکند. از دیکلوفناک در کنترل علائم آرتریت یا التهاب مفصلی ( مانند روماتیسم مفصلی، آرتروز، اسپوندیلیت انکیلوزان)، کشیدگی های رباط، کوبیدگی های عضلانی، نقرس، میگرن، درد دندان، دردهای قاعدگی، کمردرد و دردهای بعد از جراحی استفاده میشود. دیکلوفناک درد را از بین برده و التهاب را کاهش میدهد.
مکانیسم اثر دیکلوفناک مهار آنزیم سیکلواکسیژناز Cyclo-oxygenase است. این آنزیم مسئول تولید موادی به نام پروستاگلاندین Prostaglandin است. پروستاگلاندین ها موجب بروز التهاب و درد میشوند. با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز تولید پروستاگلاندین کم شده و در نتیجه درد و تورم کاهش میابد.دیکلوفناک پتاسیم هم وجود دارد و تفاوت آن با دیکلوفناک سدیم در اینست که زودتر جذب بدن شده و زودتر درد را از بین میبرد.
قبل از مصرف دیکلوفناک
بعضی افراد با بعضی بیماری ها نمیتوانند داروهای خاصی را مصرف کنند و یا در صورت نیاز به مصرف آن داروها باید نکات خاصی را رعایت کنند. به همین خاطر قبل از مصرف دیکلوفناک اگر مشکلات زیر را دارید به پزشک خود اطلاع دهید
- آسم یا هر آلرژی دیگر
- سابقه حساسیت به داروهای ضد التهاب
- زخم معده یا دوازدهه
- بیماری التهابی روده مانند کولیت اولسرو یا بیماری کرون
- سه ماهه اول و سوم بارداری
- بارداری یا شیردهی
- سن بالای 65 سال
- بیماری های کلیه و کبد
- مشکلات قلب و عروقی یا فشار خون
- مشکلات انعقاد خون
- وجود پورفیری Porphyria که نوعی بیماری خونی نادر است
- بیماری لوپوس سیستمیک
- مصرف داروهای دیگر حتی داروهای گیاهی
اشکال دارویی دیکلوفناک
دیکلوفناک بصورت قرص های 25 و 50 و 100 میلیگرمی و شیاف 50 و 100 میلیگرمی و آمپول 75 میلیگرمی و ژل موضعی یک درصد و قطره چشمی یک دهم درصد در دسترس است. این دارو را میتوان بصورت 3-2 بار در روز مصرف کرد. حداکثر دوز مصرفی دیکلوفناک 150 میلیگرم در روز است.
در مصرف دیکلوفناک به موارد زیر توجه کنیم
- قبل از شروع به مصرف دیکلوفناک کاغذی که از طرف سازنده در جعبه آن گذاشته شده مطالعه کنید. این نوشته اطلاعاتی را راجع به دارو و عوارض احتمالی آن در اختیار شما قرار میدهد.
- دیکلوفناک را دقیقا همانطور که پزشک تجویز کرده مصرف کنید و برای کسب تاثیر بیشتر مقدار مصرفی را افزایش ندهید
- دیکلوفناک را هر روز فقط در ساعت مشخصی مصرف کنید. به این صورت احتمال اینکه یک وعده را فراموش کنید کمتر میشود
- اگر مصرف یک وعده دیکلوفناک را فراموش کردید آن را در اولین زمانی که به یاد آوردید مصرف کنید ولی اگر زمان به یاد آوری همان زمان مصرف وعده بعدی باشد مصرف را دو برابر نکرده و فقط وعده جدید را مصرف کنید
- دیکلوفناک را به مدت طولانی مصرف نکنید. در صورت نیاز به مصرف طولانی مدت این دارو پزشک معمولا داروهای دیگری را همراه با دیکلوفناک به شما میدهد تا دستگاه گوارش شما را در مقابل عوارض احتمالی مصرف دارو محافظت کند
- اگر آسم دارید ممکن است با مصرف دیکلوفناک مشکلات تنفسی یا خس خس سینه شما بیشتر شود. در صورت بروز این مشکل مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
- اگر دیکلوفناک مصرف میکنید و باید از داروی دیگری هم استفاده کنید از پزشک خود و داروساز بپرسید که داروی جدید با دیکلوفناک تداخل اثر نداشته باشد
- هر قرص دیکلوفناک را با یک لیوان پر آب مصرف کرده و تا حداقل ده دقیقه بعد از مصرف آن دراز نکشید
- اگر با مصرف دیکلوفناک معده شما ناراحت میشود آن را بعد از غذا یا با شیر یا آنتی اسید مصرف کنید
- پزشک معالج شما مقدار مصرفی دارو را در حداقل و زمان مصرف آن را هم کوتاه ترین مدت در نظر میگیرد تا عوارض آن به حداقل برسد. سر خود مقدار مصرفی یا زمان مصرف دارو را بیشتر نکنید
- اگر دیکلوفناک را برای کنترل علائم آرتریت یا التهاب مفصل مصرف میکنید توجه داشته باشد که تاثیر آن بعد از مصرف مداوم دارو به مدت دو هفته به حداکثر میرسد. در صورتی که دیکلوفناک را فقط در صورت بروز درد مصرف میکنید قبل از اینکه شدت درد به حداکثر خود برسد آن را مصرف کنید. مصرف دارو وقتی شدت درد زیاد شده است تاثیر زیادی نخواهد داشت
- مصرف دیکلوفناک در زمان بارداری میتواند موجب بروز بیماری های قلبی عروقی در جنین شود. پس این دارو نباید در زمان بارداری بخصوص در سه ماهه اول و سوم مصرف گردد.
هشدارها و عوارض جانبی دیکلوفناک
درصورت بروز هريك از علايم زير مصرف ديلكوفناك را قطع كرده ، با پزشكتان تماس بگيريد: خستگي يا خواب آلودگي شديد؛ سياهي رفتن چشم ؛ گيجي ؛ افسردگي ؛ سوزش سردل يا سوءهاضمه ؛ بي اشتهايي ؛ تهوع يا استفراغ ؛ مدفوع سياه ، قيري يا خوني ؛ اسهال ؛ علايم شبه آنفلوآنزا (لرز، تب ، دردهاي عضلاني )، به ويژه اگر درست قبل از يا همراه بثورات جلدي رخ دهند؛ تنگي نفس يا اشكال در تنفس ؛ سرفه ؛ كمردرد؛ ادرار كدر، خوني يا صورتي ؛ تورم صورت يا پاها يا اندام تحتاني ؛ افزايش وزن ؛ سردرد شديد، سفتي گردن و كمر؛ كبودي يا خونريزي غيرعادي ؛ بثورات جلدي ، خارش ، كهير، يا ضايعات تاولي ؛ زردي چشم ها يا پوست ؛ صداي زنگ در گوش ؛ تاري ديد؛ زخم هاي دهاني ؛ يا تب يا گلودردي كه پيش از درمان وجود نداشته و ناشي از مشكلي كه به خاطرش ديكلوفناك مصرف مي كنيد نباشد. افراد مسن تر بيشتر در معرض خطر مشكلات گوارشي و خونريزي هستند.
يك پاسخ حساسيتي نادر به ديكلوفناك آنافيلاكسي است ،كه به توجه و مراقبت فوري پزشكي نياز دارد. آنافيلاكسي سريع پيشرفت مي كند. بلافاصله پس از بروز تورم لب ها و اطراف چشم ، كهير يا بروز تورم هاي پوستي ، ضربان قلب تند، يا خس خس سينه يا مشكل در تنفس مصرف ديكلوفناك را قطع كرده با يك مركز خدمات اظطراري پزشكي تماس بگيريد. علايم ديگري نيز ممكن است رخ دهد ولي فقط در صورتي كه مشكل ساز شوند بايد با پزشك درميان گذاشته شوند؛ اين علايم عبارتند از: اضطراب ، تشويش ؛ سرگيجه ، سياهي رفتن چشم ؛ سردرد خفيف ، مشكل در به خواب رفتن ، خشكي دهان ، دل پيچه خفيف ، نفخ و توليد گاز بيش از حد، يا اسهال يا يبوست .
موارد احتياط
در صورت وجود هريك از موارد زير پيش از مصرف ديكلوفناك ، پزشكتان را مطلع سازيد:
حساسيت به آسپرين يا ديگر داروهاي ضدالتهابي غير استروئيدي
بارداري يا شيردهي
مصرف داروهاي ديگر؛ به ويژه ديگر داروهاي ضدالتهابي غير استروئيدي (مثل ناپروكسن )، آسپرين ، ضدانعقادها (رقيق كننده هاي خون ، نظير وارفارين )، آنتي بيوتيك ها (سفالوسپورين ها)، آسپرين ، ضد انعقادها (رقيق كننده هاي خون ، نظير وارفارين )، آنتي بيوتيك ها (سفالوسپورين هال )، داروهاي ضدسرطان (متوتركسات ، پليكامايسين )، سيكلوسپورين ، ليتيوم ، پروبنسيد (يك داروي نقرس )، تريامترن (يك داروي مدر)، و والپروئيك اسيد يا ديوالپروئكس .
مصرف سه قوطي يا بيشتر مشروبات الكلي در روز
- ابتلا به يا سابقه پوليپ هاي بيني مرتبط با آسپيرين ؛ زخم يا التهاب در دستگاه گوارش ؛ پرفشاري خون ، هموفيلي يا ديگر مشكلات خونريزي دهنده ؛ نارسايي مغز استخوان ؛ زخم هاي دهاني ؛ يا بيماري هاي كبدي يا كليوي .
- هنگام مصرف ديكلوفناك توصيه مي شود
- برچسب روي دارو را مطالعه كرده از دستوراتش پيروي كنيد.
- برچسب ساير داروهاي مجاز بدون نسخه را بخوانيد تا مطمئن شويد حاوي داروهاي ضدالتهابي غير استروئيدي (مثل آسپرين يا ايبوپروفن ) يا داروهايي كه با ديكلوفناك تداخل ايجاد مي كنند نباشد.
- به طور منظم به پزشكتان مراجعه كنيد.
- پيش از انجام هرگونه عمل جراحي يا كارهاي دندانپزشكي ، ديگر پزشكان را از اينكه ديكلوفناك مصرف مي كنيد مطلع سازيد.
- در صورت بروز خشكي دهان از آدامس ها و آب نبات هاي بدون قند و نوشيدن آب براي كاهش آن استفاده كنيد.
- اگر حساسيت به نور داريد از آفتاب ساعت 10 صبح تا 3 بعد از ظهر اجتناب كنيد و مناطق در معرض نور آفتاب را با كرم هاي ضد آفتاب با قدرت محافظتي حداقل (SPF 15) بپوشانيد.
- ديكلوفناك را دور از دسترس كودكان ، دور از گرما، نور مستقيم يا حرارت مرطوب نگهداري كنيد (در اين شرايط ديكلوفناك فاسد مي شود)
- ديكلوفناك تاريخ مصرف گذشته را دور از دسترس كودكان در توالت دور بريزيد.
هنگام مصرف ديكلوفناك نبايد
مشروبات الكلي بنوشيد. زيرا احتمال آسيب به معده بيشتر خواهد شد.
تا مشخص شدن پاسخ بدنتان به دارو رانندگي يا در فعاليت هاي خطرناك شركت كنيد. اين دارو در برخي از افراد موجب گيجي ، سرگيجه ، يا خواب آلودگي مي شود.
خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب داروی دیکلوفناک
در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.
——————————————————————————————————————
مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
