بایوساکول چیست و چرا تجویز می شود؟
هرآنچه باید در مورد بایوساکول بدانید
بایوساکول (BIOSACOL) نام تجاری مزالازین است که به فرم قرص، شیاف و کپسول وجود دارد. بایوساکول برای پیشگیری از علائم کولیت اولسراتیو استفاده می شود. کولیت اولسراتیو یک بیماری التهابی روده می باشد که می تواند موجب زخم و خونریزی های گوارشی گردد. این بیماری با علائمی همچون درد شکمی و اسهال بروز می کند.
آمینوسالیسیلات ها گروهی از داروها هستند که به صورت رایجی در درمان بیماری‌های روده استفاده می‌شوند. بایوساکول یکی از داروهای معروف و موثر این دسته می باشد.
به نظر می‌رسد که بایوساکول با اثر بر روی سلول های روده از ترشح برخی ناقل های شیمیایی مهم جلوگیری می کند که این ناقل های شیمیایی احتمالاً در بروز علائم کولیت اولسراتیو نقش دارند.
بایوساکول با کمک به ترمیم سلول های ملتهب روده از عود علائم التهابی جلوگیری می نماید. این دارو در اشکال مختلف و توسط برندهای تجاری متفاوت در دنیا تولید می گردد که می‌توانند از نظر نحوه آزادسازی و محل اثر گذاری دارو در روده با هم تفاوت هایی داشته باشند.
اشکال دارویی بایوساکول
- قرص: 250 و 500 میلی گرم
- قرص با پوشش انتریک: 250، 400 و 500 میلی گرم
- گرانول: 1 گرم (ساشه)
- انما: 4 گرم در 100 میلی لیتر
- شیاف: 500 و 1000 میلی گرم
- کپسول:500 میلی گرم
مکانیسم اثر بایوساکول
بایوساکول احتمالاً با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز باعث کاهش تولید پروستاگلاندین ها و در نتیجه کاهش التهاب در بیماری التهابی روده ها می شود.
فارماکوکینتیک بایوساکول
حدود 30-20 درصد مقدار مصرف خوراکی جذب و باقی مانده آن در روده هیدرولیز می شود. داروی جذب شده نیز به سرعت در مخاط روده و کبد هیدرولیز می شود.
موارد و مقدار مصرف بایوساکول
کولیت زخمی فعال، پروکتوسیگموئیدیت، پروکتیت
بالغین: 800 میلی گرم بایوساکول به فرم خوراکی روزانه 3 بار به مدت 6 هفته و یا یک شیاف رکتال مزالازین روزانه 2 بار برای 3 تا 6 هفته تجویز می گردد. برای انما روزانه یک بار 4 گرم مزالازین تجویز می شود.
نکات با اهمیت در رابطه با بایوساکول
- آساکول یکی از معروف ترین نام های تجاری مزالازین خارجی در ایران می باشد (آساکول مزالازین).
- به طور کلی نحوه مصرف بایوساکول بسته به نام تجاری آن متفاوت می باشد. آساکول باید با معده خالی (حداقل یک ساعت قبل و یا دو ساعت بعد از غذا) مصرف شود.
- قرص بایوساکول با پوشش انتریک کوتد نباید شکسته یا جویده شود زیرا پوشش انتریک کوتد از بین خواهد رفت.
- در صورت دفع قرص بایوساکول حل نشده در مدفوع با پزشک خود صحبت کنید.
موارد منع مصرف بایوساکول
- حساسیت شدید به بایوساکول
- بایوساکول در صورت وجود حساسیت مفرط به سالیسیلات ها و عیب کار کلیه نبایدمصرف شود.
تداخلات دارویی بایوساکول
تداخلات دارویی بایوساکول شناخته شده نیست.
عوارض جانبی بایوساکول
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
به طور کلی عوارض بایوساکول عبارت است از:
- CNS: ضعف، گیجی، سردرد، تب، اضطراب، پارستزی، لرزش، افسردگی، بیحالی، سندرم گلین باره
- GI: تهوع و استفراغ، نفخ و کرامپ شکمی، اسهال، یبوست، دیسفاژی، زخم گوارشی، اشهال خونی
- Other: آنمی، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی، تاری دید، دو بینی، وزوز گوش، میالژی، هماچوری، کمر درد، آرترالژی
مصرف بایوساکول در بارداری و شیردهی
مصرف بایوساکول در بارداری: در مطالعات حیوانی تاثیرات تراتوژنیکی بر جنین حیوانی به دست نیامده است. مزالازین از جفت عبور می کند. داده های انسانی در مورد مصرف بایوساکول در بارداری محدود می باشد. داده های منتشر شده افزایشی در نرخ بروز نقص های مادرزادی را نشان نداده است.
برخی داده ها در مورد مصرف بایوساکول در بارداری، عوارضی مانند زایمان زودرس، مرده زایی و کاهش وزن نوزاد حین تولد را نشان داده است، اما این عوارض جانبی در صورت وجود بیماری التهابی روده ای فعال نیز مشاهده شده است.
استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی سبب عوارضی مانند اختلال در کلیه جنین، تاخیر در وضع حمل و زایمان می شود. درمان مستمر با داروهای ضد التهابی در سه ماهه آخر بارداری تنها در موارد بسیار حاد مورد توجه خواهد بود.
مصرف بایوساکول در شیردهی: بایوساکول در شیر انسان ترشح می شود. در صورت مصرف بایوساکول در شیردهی اگر علائمی مانند اسهال در نوزاد شیرخوار ایجاد شود در آن صورت باید مصرف مزالازین در شیردهی قطع گردد.
توجهات پزشکی – پرستاری در رابطه با بایوساکول
- قبل و در حین درمان با بایوساکول تست های هماتولوژیک، تست های عملکرد کبدی و کلیوی را چک کنید.
- در طول درمان با بایوساکول میزان ورود و خروج مایعات را کنترل کنید.
- سابقه حساسیت به سالسیلات ها و سولفونامیدها را از بیمار سوال کنید.
- در طول درمان با بایوساکول نشانه های گوارشی را مورد توجه قرار دهید: تهوع، استفراغ، نفخ، اسهال، درد رکتوم
- در صورت استفاده از شیاف رکتال بایوساکول آن را باید قبل از خواب تجویز کنید.
توجهات بیمار – خانواده هنگام مصرف بایوساکول
- از جویدن یا خرد کردن فرم خوراکی بایوساکول اجتناب کنید.
- روش صحیح استفاده از فرم شیاف بایوساکول را بیاموزید.
- در طول مصرف بایوساکول بروز درد شدید یا خونریزی گوارشی را گزارش دهید.
- شیاف بایوساکول را قبل از خواب استفاده کنید که تا صبح باقی بماند.
- دوره درمان با بایوساکول ممکن است 3 تا 6 هفته به طول انجامد.
- در طول درمان با بایوساکول نشانه های زیر را گزارش کنید: درد، اسهال خونی، شکم درد، تب، راش جلدی، درد قفسه سینه
شرایط نگهداری بایوساکول
دارو را در دمای اتاق و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
درمان کولیت و التهاب معده با گیاه شنگ
