انحراف چشم یا استرابیسم چیست و دلایل وجود این بیماری چه می باشد؟
یکی از انواع بیماری های چشمی که ممکن است در افراد مختلف در همان بدو تولد به وجود آید، بیماری چشمی استرابیسم و یا انحراف چشمی می باشد. استرابیسم در اطفال مشکل نسبتا شایعی است ولی این امکان هم وجود دارد که در سنین بالاتر نیز این بیماری بروز پیدا کند.
در بیشتر موارد علت این بیماری ناشناخته است و همچین در خانواده ای که این بیماری وجود دارد امکان دارد به شکل موروثی منتقل شود. اکثرا تشخیص این بیماری بین سنین 1 تا 4 سالگی است و ابتلا پس از سن 6 سالگی بسیار نادر است اما این نکته حایز اهمیت است که کودک در هر سنی که باشد، اگر علایمی مبنی بر استرابیسم مشاهده نمودید به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
در این گزارش که توسط کارشناسان ما در مطب دکتر رضا پورمازار تهیه شده است، شما عزیزان را با دلایل انحراف چشم در کودکان و روش های برطرف کردن آن بیشتر آشنا خواهند کرد. با ما همراه باشید.
استرابیسم چگونه و در چه شرایطی رخ می دهد؟
لوچی یا استرابیسم به هر گونه انحراف از هم راستایی صحیح چشمها و عدم هماهنگی حرکت عضلات یا توانایی تمرکز بین دو چشم گفته می شود، که این موضوع باعث قرار گرفتن چشمها در جهات متفاوتی می شود. استرابیسم ممکن است در یک چشم یا دو چشم به طرف داخل یا خارج و یا به طرف بالا یا پایین قرار گیرد.
این بیماری باعث عارضه دوبینی در فرد شده و عمق دید را در مواقع یک چشمی کاهش می دهد.در صورت عدم درمان، این بیماری منجر به تنبلی چشم یا آمبلیوپی می شود. در زمان کودکی چشمها تکامل نیافته است و تغییر موقعیت تکامل حقیقی چشم در سه چهار ماهگی اتفاق می افتد و چشم پزشک متخصص می تواند از آن مطلع شود.
انحراف چشم یا استرابیسم و دلایل به وجود آمدن آن
انواع انحراف چشم(استرابیسم)
انحراف یک و یا هر دو چشم به سمت داخل است که ایزوتروپی نامیده میشود:
انحراف چشم به داخل شایع ترین نوع انحراف در کودکان و شیرخواران است و در صورت تشخیص هر چه زودتر باید درمان شود، ممکن است در ابتدای تشخیص انحراف چشم دکتر با تجویز عینک درمان را انجام دهد و یا علاوه بر عینک عمل جراحی نیز صورت گیرد.
انحراف یک و یا هر دو چشم به سمت خارج است که اگزوتروپی نامیده میشود
در این نوع انحراف والدین توجه کنند که اگر انحراف چشم به خارج در دوره ی شیرخوارگی اتفاق بیفتد، علاوه ب مراجعه به متخصص چشم کودک خود را به متخصص مغز و اعصاب اطفال نیز نشان دهند.
اگر انحراف چشم ثابت شده باشد باید هر چه زودتر عمل شود اما اگر گهگاه این انحراف قابل مشاهده باشد، پزشک معالج با روشهای درمانی از جله تجویز عینک و یا بستن متناوب چشمها و معاینات دوره ای، زمان عمل جراحی را تا سن 7 الی 8 سالگی به تعویض می اندازد.
انحراف کاذب
مقایسه قسمت‌های سفید و قرنیه و پلک‌ها را همه ما با استفاده از آینه میتوانیم انجام دهیم.هرگاه هماهنگی بین قسمت سفید و قرنیه چشم ناهماهنگ به نظر رسید متوجه میشویم که مشکلی وجود دارد. مثلا در نوزادان وکودکان کوچک تیغه ی بینی پهن است و فاصله دو گوشه داخلی چشم وضعیت طبیعی ندارد.
اینطور به نظر میرسد که چشم کودک به داخل انحراف پیدا کرده است. زمانی که به پزشک مراجعه میکنیم، پزشک با معاینات تشخیص میدهد که این انحراف ظاهری طبیعی هست یا خیر.
به این موضوع توجه کنید که اگر پزشک تشخیص داد که انحراف کاذب وجود دارد، همچنان کودک در معرض به مبتلا به انحراف چشم است زیرا کودکان تا 5 سالگی نسبت به این بیماری آسیب پذیر هستند. کودکان در سن 2 الی 3 سالگی کودکان بیشتر در معرض بروز این بیماری هستند و از این رو معاینات دوره ای در این سنین توصیه میشود.
انحراف یک و یا هر دو چشم به سمت بالا یا پایین است که هایپرتروپی و هیپوتروپی نامیده میشود
این نوع انحراف جز در موارد خاص نیاز به عمل جراحی دارد و نسبت به انواع دیگر انحراف دارای پیچیدگی درمان است، این نوع انحراف امکان دارد با افتادگی پلک همراه باشد و معمولا در ابتدا عمل جراحی انحراف چشم و سپس جراحی افتادگی پلک انجام میگیرد.
انحراف چشم از نوع چرخشی: در این نوع انحراف شاید در ظاهر نتوان تشخیص داد اما در واقع چشم حول محور قدامی چشم میچرخد. معمولا این نوع از انحراف بر اثر ضربه ایجاد میشود و بیمار برای دیدن اطراف خود ناچار به کج کردن گردن خود است و یا برای دیدن چپ و راست و پایین، دچار دوبینی میشود.
انواع انحراف چشم یا استرابیسم در کودکان
علائم شایع بیماری استرابیسم
- ناهماهنگی حرکات چشمها. در برخی موارد تنها در موقع نزدیک شدن به جهت های خاصی، قابل مشاهده است.
- دوبینی به صورت هر از گاهی
- دید فرد تنها با یک چشم همراه با فقدان درک عمقی صورت می گیرد.
دلایل ایجاد بیماری استرابیسم
- عدم توازن عضلانی بین دو چشم
- فقدان توانایی تمرکز یکسان در چشمها
- مغز نمیتواند تصاویر دارای تمرکز متفاوت را تحمل کند بنابراین پیامهای حاصل از یک میدان دید را در نظر نمی گیرد. سر انجام چشم در اثر استفاده نامناسب ضعیف تر می شود و تنبلی چشم رخ میدهد .
- در چند مورد نادر، زمانی که به سر آسیب وارد می شود رخ میدهد .
- در مواردی که سابقه خانوادگی انحراف چشم، بیماران سندرم داون، بیماری تیروئید، تومور چشمی، آسیب به دستگاه عصبی مرکزی جنین، استفاده نامناسب از چشم، آسیب زایمانی و … ممکن است انحراف چشم بروز کند.
درمان بیماری استرابیسم
ممکن است برای بسیاری از افراد این سوال به وجود آید که آیا درمان انحراف چشم یا استرابیسم با عمل لیزیک چشم امکان پذیر می باشد؟
لیزیک یکی از انواع عمل های جراحی چشم است که برای رفع عیوب انکساری چشم در بیمار نزدیک بین، دوربین و یا آستیگماتیسم انجام می گیرد. در این روش جراحی، متخصص چشم پزشک جهت اصلاحات لازم بر روی قرنیه از “لیزر اگزایمر” استفاده می کند. در اکثر موارد و روی بیشتر مریض ها، فرد بهبود می یابد و دیگر نیازی به استفاده از عینک و یا لنز نخواهد داشت.
همان طور که بیان شد عمل لیزیک چشم از روش های رفع عیوب انکساری چشم است. انحراف چشم جزء عیوب انکساری چشم نمی باشد، در نتیجه انجام عمل لیزیک چشم نمی تواند روش مناسبی برای درمان این عیب باشد. انحراف چشم می تواند در پی عیب انکساری نیز رخ دهد.
اگر عیب انکساری چشم درمان نشود، ممکن است عضلات چشم تحت فشار قرار گیرند و در نتیجه ی این فشار، چشم منحرف می شود. در نتیجه اگر شخصی یکی از عیب های انکساری را داشته باشد باید با عمل لیزیک چشم یا روش های دیگر درمان، معالجه شود تا مشکلات دیگری برای چشم او رخ ندهد.
درمان استرابیسم بسیار شبیه به درمان تنبلی چشم یا آمبلیوپی است و هدف از درمان بیماری استرابیسم بهبود دید و به دست آوردن بهترین دید ممکن، زیبایی ظاهری و به دست آوردن دید در هر دو چشم می باشد. به منظور درمان بیماری، ممکن است پزشک برای بیمار عینک تجویز کند و یا فرد را وادار به بستن چشم به منظور تصحیح عدم توازن و همچنین تمرکز کند.
این کار باعث می شود چشم ضعیف تر به کار بیفتد. پزشک در بیشتر مواقع تمریناتی را به بیمار می دهد که ممکن است مربوط به عضلات چشم باشد. اما اگر پزشک جراحی را به منظور تصحیح وضعیت عضلات چشم تجویز کرد فرد موظف است که این کار را انجام دهد.
در روش درمان جدید، بیمارانی که به استرابیسم مبتلا هستند ناچار باید از عینک استفاده کنند که در یک منشور پلاستیکی نازک است. بیمار قبل از عمل جراحی از این عینک ها استفاده میکند. این عینک ها به تعیین مقدار تطابق جراحی مورد نیاز، برای عضلات چشم کمک می کند.
روش های درمان بیماری استرابیسم در کودکان و دیگر افراد
برای درمان انواع بیماری های چشمی به کجا مراجعه کنیم؟
اگر برای درمان انواع بیماری های چشمی خود به دنبال پزشک متخصص چشم هستید، ما به شما دکتر رضا پور مازار را معرفی میکنیم.
دکتر رضا پورمازار، جراح و متخصص چشم بوده که علاوه بر انجام لیزیک و لازک چشم، رفع عیوب انکساری، زیبایی پلک و مجاری اشکی، تشخیص و درمان انحراف چشم یا استرابیسم در کودکان و … خدمات زیبایی همچون تزریق ژل و تزریق بوتاکس در نواحی مختلف صورت به خصوص دور چشم را هم ارائه می دهد.
کلینیک تخصصی چشم بینایی تحت نظر جناب آقای دکتر رضا پورمازار، متخصص چشم، متولد یزد، یکی از بهترین و معتبرترین کلینیک های چشم پزشکی در تهران می باشد. در کلینیک چشم بینایی تمامی خدمات از جمله درمان آب مروارید (کاتاراکت)، آب سیاه (گلوکوم)، جراحی لیزیک و لازک چشم، لیزر شبکیه، مجاری اشکی و جراحی زیبایی چشم (بلفاروپلاستی) با دقت بسیار بالایی توسط تیم مجرب و زیر نظر پزشک نام آشنا، دکتر پورمازار انجام می پذیرند.
