از زندگی تا مرگ دریاچه پریشان شهرستان کازرون

از زندگی تا مرگ دریاچه پریشان شهرستان کازرون ، را برای شما عزیزان و کاربران محترم مجله دلگرم قرار داده ایم , با مجله دلگرم همراه باشید.

دریاچه پریشان شهرستان کازرون

دریاچه فامور (پریشان) یکی از زیباترین و بزرگترین دریاچه‌های آب شیرین ایران و خاورمیانه است که در بخش جره و بالاده شهرستان کازرون قرار گرفته است. این دریاچه به نامهای مور، پریشان و فامور نیز شناخته شده‌است

این دریاچه که به زبان محلی « پیرشون » نامیده می شود در فاصله 15 کیلومتری شرق شهر کازرون واقع شده که آبهای سطحی حاصل از ریزش های جوی حوضه ای به مساحت 263 کیلومتر مربع را در خود ذخیره می کند . آب این دریاچه از صدها چشمه کوچک و بزرگ مناطق دشت ارژن و دشت فامور فراهم می شود. از مساحت فوق 147 کیلومتر مربع دشتها و 116 کیلومتر مربع مساحت کوه و کوهپایه هاست . چشمه های زیادی در کف دریاچه وجود دارند که خود منبع آب دریاچه است .

موقعیت جغرافیائی

این دریاچه بین ۵۱ درجه و ۴۴ دقیقه و ۵۱ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی و ۲۹ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۰ ثانیه عرض شمالی واقع شده‌است. مساحت آن ۴۳۰۰ هکتار و ارتفاع آن از سطح آب‌های آزاد ۸۲۰ متر است. حوزه آبریز آن ۵/۲۶۶ کیلومتر مربع است و بیشترین مساحت را در اردیبهشت ماه دارد. این دریاچه در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین‌المللی ثبت گردیده‌است و در تقسیم بندی مناطق جزء منطقه حفاظت شده محسوب می‌گردد.

ویژگی‌ها

دور تا دور این دریاچه را کوه احاطه کرده‌است فاصله دریاچه نسبت به کوه از طرف شمال حدوداً ۴ الی ۵ کیلومتر می‌باشد و از طرف جنوب حدوداً ۵۰۰ متر می‌باشد. فاصله دریا تا کوه (از طرف شمال) روستای مالکی (قلات نیلو دهپاگاه، هلک، پریشان)، روستای عرب فامور، روستای سی سخت و در قسمت شرق قلعه نارنجی، جروق و در جنوب قلعه نرگس زار و در غرب دریاچه روستای شهرنجان، زوالی و ایازآباد قرار دارند.

این دریاچه از جمله اکوسیستم‌های پایداری است که در اثر عوامل تکتونیک بوجود آمده میلیونها سال است که شرایط خود را حفظ نموده‌است و دارای ۴ گونه ماهی بومی به نام‌های ماهی زردک، ماهی سرخه، ماهی پرک و مار ماهی آب شیرین و همچنین چند گونه ماهی وارداتی نظیر ماهی کپور، ماهی فیتوفالک و آمورمی باشد که در سال ۱۳۶۸ به دریاچه وارده شده‌است. تنها کپور معمولی با شرایط تالاب سازش پیدا کرده و دوگونه دیگر مشکلات عدیده‌ای را در تالاب به وجود آورده‌اند.^[۲]

آسیب دیدگی

این دریاچه بر اثر سوزاندن بخشی بزرگی از نیزارهای اطرافش به علت عملیات راهسازی در معرض خطر است. در طی این آتش‌سوزی‌ها هزاران قطعه لاک پشت و پرنده مهاجر از بین رفته‌اند. همچنین بخش اعظم این دریاچه به علت خشکسالی‌های اخیر خشک شده است.^[۳]

این دریاچه که به زبان محلی (پیرشون) نامیده می‌شود در فاصله 15 کیلومتری شرق شهر کازرون واقع شده که آب‌های سطحی حاصل از ریزش‌های جوی حوضه‌ای به مساحت 263 کیلومتر مربع را در خود ذخیره می‌کند.

آب این دریاچه از صدها چشمه کوچک و بزرگ مناطق دشت ارژن و دشت فامور و چشمه‌های زیادی که در کف دریاچه وجود دارند، تأمین می‌شود.

این دریاچه زیستگاه گونه‌های نایابی از پرندگانی چون درنا، پلیکان، فلامینگو، غاز، اردک، چنگر و غیره است. پریشان تنها دریاچه آب شیرین فلات ایران است که عمق آب آن از 5/3 تا 5 متر گزارش شده است. ویژگی‌های مهم این دریاچه نه به خاطر داشتن ماهیان خوش طعم و آب شیرین آن بلکه به دلیل اکوسیستم بسیار مهم آن است، به طوری که 353 نوع پرنده بومی و غیربومی را در خود جای می‌دهد.

پرندگان غیربومی و مهاجر این دریاچه از راه‌های بسیار دور یعنی از سیبری، کانادا و دانمارک کیلومترها راه را پیموده و به آنجا می‌آیند و پس از گذران فصلی، دوباره به محل زندگی اولیه خود باز می‌گردند.

در حال حاضر این زیستگاه اکولوژیکی در حالت پریشانی وخشکی به سر می برد، بارندگی های ناکافی و برداشت بیش از حد منابع آب با وجود بیش از 1000 حلقه چاه آب که به گفته مسئولان بیش از 300 حلقه آن غیر مجاز است از عوامل خشکی این زیستگاه اکولوژیکی است.

به نوشته تسنیم، جمال خداپرست با تاکید بر این مسئله که پریشان در وضعیت بحرانی به سر می‌برد، اظهار کرد: تالاب بین المللی پریشان به عنوان یک زیستگاه مهم حیات شناخته شده است که متاسفانه این زیستگاه با دخالت‌های ما انسان‌ها به نابودی کشیده شده است.

رئیس محیط زیست شهرستان کازرون گفت: در حال حاضر میزان آبگیری شده پریشان تنها بخش کوچکی و در حدود 300هکتار از وسعت 2600 هکتاری آن را در بر می‌گیرد که این میزان آبگیری اندک نیز در اثر تبخیر بالای آب در منطقه به زودی خشک می‌شود.

دریاچه پریشان کازرون بزرگترین دریاچه آب شیرین کشور است که متاسفانه به دلیل خشکسالی و برداشت بی‌رویه آب توسط کشاورزان در حال خشک شدن است، اما احیای آن سبب احیای زندگی می‌شود.

گردآوری: مجله اینترنتی دلگرم