آشنایی با داروی ضد افسردگی ایزوکربوکسازید

معرفی داروی ایزوکربوکسازید

ایزوکربوکسازید (Isocarboxazid) در درمان افسردگی شدید که به سایر دارو های ضدافسردگی پاسخ نمـی دهنـد، مـصرف می شود.

نام تجاری: Marplan

موارد مصرف ایزوکربوکسازید

• افسردگی
• اختلال بیش فعالی ADHD و بیماری وسواس OCD
• اختلالات پانیک
• PTSD
• اختلال خوردن
• درد مزمن
• سردرد میگرنی
• ترس از اجتماع

مکانیسم اثر ایزوکربوکسازید

ایزوکربوکسازید آنزیم مونوآمینواکسیداز را به صورت برگشت‌پذیر مهار می‌کند. کاهش فعالیت این آنزیم موجب غلظت ناقل‌های عصبی در محل ذخیره‌انها و دستگاه عصبی مرکزی می‌شود.

فارماکوکینتیک ایزوکربوکسازید

این دارو از راه خوراکی به خوبی جذب می‌شود. متابولیسم آن کبدی است و اثر آن 10-7 روز از مصرف شروع می‌شود. این دارو از راه کلیه دفع می شود.

مقدار مصرف ایزوکربوکسازید

به عنوان ضد افسردگی، ابتدا 10 میلی گرم دو بار در روز مصرف می شود و سپس در صورت تحمل بیمار، مقدار مصرف هر 2 – 4روز تا حداکثر 40 mg/day تا پایان هفته اول درمان افزایش می یابد. به عنوان مقدار نگهدارنده، کمترین مقدار موثر باید مصرف شود.

مصرف ایزوکربوکسازید در بارداری و شیردهی

قرص ایزوکربوکسازید در بارداری: قرص ایزوکربوکسازید در دوران بارداری در گروه C قرار دارد. مطالعات کافی در مورد تاثیرات داروی ایزوکربوکساید در حیوانات در دسترس نمی باشد. هم چنین مطالعات کنترل شده ای در مورد بارداری انسان نیز در دسترس نیست. بهتر است در سه ماه اول و سوم بارداری از داروی ایزوکربوکساید استفاده نشود.

قرص ایزوکربوکساید در شیردهی: مصرف قرص ایزوکربوکساید در شیردهی تنها در صورتی مجاز است که نیاز آن برای مادر ضروری باشد. مشخص نیست چه مقدار از ایزوکربوکساید در شیر حیوان ترشح می شود. به طور کلی بهتر است مصرف قرص ایزوکربوکساید در دوران شیردهی باید با احتیاط باشد.

عوارض جانبی ایزوکربوکسازید

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض قرص ایزوکربوکسازید عبارت است از:

• CNS: ضعف، خستگی، درد، سردرد، سرگیجه، بی خوابی، تحریک پذیری، بیش فعالی، اختلال حافظه
• GI: تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، یبوست، اسهال، شکم درد، خشکی دهان، زبان سیاه
• CV: هایپرتانسیون، هایپوتانسیون ارتواستاتیک، تاکیکاردی، دیس ریتمی قلبی، طپش قلب،
• Other: تاری دید، نیستاگموس، دو بینی، احتباس ادراری ، تغییر رنگ ادرار، زردی، تغییر لیبیدو، تغییر وزن

تداخلات دارویی ایزوکربوکسازید

1. مصرف همزمان این دارو با فرآورده های حاوی الکل و سایر داروهای مضعف CNSممکن است سبب تشدید اثرات مضعف CNSشود.
2. مصرف همزمان داروهای بیحس کننده موضعی حاوی اپی نفرین با این دارو، ممکن است منجر به افزایش شدید فشار خون شود.
3. مصرف همزمان داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، فلوکستین، سرترالین، سیتالوپرام و ترازودون با این دارو موجب بروز سندرم سروتونین (سندرم ترشح بیش از حد سروتونین که کشنده می باشد) می شود.
4. اثرات کاهنده قند خون داروهای خوراکی پائین آورنده قند خون و انسولین در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است افزایش یابد.
5. مصرف همزمان این دارو با مقادیر بیش از حد کافئین ممکن است سبب بروز آریتمی شدید قلبی و افزایش بیش از حد فشار خون شود.
6. مصرف همزمان کاربامازپین، ماپروتیلین و سایر مهار کننده های MAO از جمله فورازولیدون، سلژیلین و پروکاربازین با این دارو ممکن است منجر به بحران زیادی فشار خون، تشنج و حتی مرگ شود.
7. مصرف همزمان دکسترومتورفان با این دارو ممکن است سبب بروز هیجان و زیادی فشار خون شود.
8. اثرات محرک CNS متیل فنیدات در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است افزایش یابد.
9. مصرف همزمان گوانتیدین و رزرپین با این دارو ممکن است منجر به بروز زیادی متوسط تا شدید فشار خون شود.
10. مصرف همزمان لوودوپا با این دارو توصیه نمی شود. تحریک پذیری، سردرد، افزایش فشار خون و توهم با مصرف همزمان متیل دوپا با این دارو گزارش شده است.
11. مصرف همزمان این دارو با پتیدین و احتمالاً سایر داروهای ضد درد اوپیوئید ممکن است موجب تحریک شدید، تعریق، سفتی عضلانی و افزایش شدید فشار خون شود. از طرف دیگر ممکن است اثرات مضعف CNS اوپیوئیدها منجر به تشدید عوارض مضعفCNS این دارو شود.
12. داروهای مقلد سمپاتیک در صورتی که در بیماران تحت درمان با این دارو مصرف شوند ممکن است باعث تحریک شدید قلبی و انقباض عروقی محیطی شوند.
13. در حین مصرف این دارو و تا 14 روز پس از قطع مصرف آن از مصرف غذاهای حاوی تیرامین (مانند پنیر کهنه و یا محصولات تخمیری) باید خودداری نمود.

موارد منع مصرف ایزوکربوکسازید

این دارو در موارد نارسایی کبدی، فئوکروموسیتوم ، الکسیم‌حاد، نارسایی احتقانی قلب و نارسایی‌ شدید کلیه‌ نباید مصرف شود.

هشدار ها در مورد مصرف ایزوکربوکسازید

1. این داور در موارد زیر باید با احتیاط فراوان مصرف شود:
آریتمی‌قلبی، بیماری قلبی – عروقی، سردرد شدید و مکرر، عیب کار کبد و کلیه، زیادی فشارخون، اسکیزوفرنی، تمایل به خودکشی و بیمارانی‌ که تحت عمل سمپاتکتومی قرار گرفته‌اند.
2. در طول درمان با این دارو، فشار خون بیمار باید کنترل شود.

توصیه های دارویی ایزوکربوکسازید

1. برای بروز اثرات درمانی این دارو حداقل 3 هفته وقت لازم است.
2. مصرف این دارو باید دقیقا مطابق دستور پزشک باشد.
3. این دارو نباید بیش از مقدار توصیه شده مصرف شود.
4. در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو ، به محض به یاد آوردن ،‌ آن نوبت باید مصرف شود. مگر اینکه تا زمان مصرف نوبت بعدی کمتر از 2 ساعت باقی مانده باشد. از دو برابر کردن مقدار مصرف بعدی باید خودداری شود و دارو مطابق رژیم درمانی باید مصرف گردد.
5. از مصرف غذاهای حاوی تیرامین، نوشابه‌های حاوی کافئین و فرآورده‌های حاوی الکل و دارو‌های ضد سرفه، بدون مشورت با پزشک خودداری گردد.
6. درصورت بروز علائم بحران زیادی فشار خون باید به پزشک مراجعه شود.
7. به دلیل بروز سرگیجه هنگام برخاستن از حالت خوابیده یا نشسته باید احتیاط نمود.
8. در صورت نیاز به هرگونه عمل جراحی یا درمان اضطراری، باید پزشک از مصرف دارو مطلع شود.
9. به دلیل بروز سرگیجه یا تاری دید، هنگام رانندگی یا کار با ماشین آلاتی که نیاز به هوشیاری دارند، باید احتیاط نمود.
10. بیماران مبتلا به آنژین، بدون مشورت با پزشک نباید فعالیت‌های بدنی خود را افزایش دهند

نکات با اهمیت در مصرف ایزوکربوکسازید

• مصرف قرص ایزوکروبوکساید در کودکان ممنوع است. از این رو داروی ایزوکربوکساید نباید برای افراد زیر 16 سال تجویز شود.
• مصرف قرص ایزوکربوکساید در برخی افراد منجر به بروز تشنج می شود بنابراین ایزوکربوکساید در افرادی که سابقه تشنج دارند نباید استفاده شود.
• مصرف برخی داروهای غیر نسخه ای مانند دکسترومتورفان و سودوافدرین همزمان با قرص ایزوکربوکساید احتمال افزایش فشار خون را به دنبال دارد.
• در طول درمان با داروی ایزوکربوکساید نباید از قهوه و چای استفاده کرد.

توجهات پزشکی – پرستاری هنگام مصرف ایزوکربوکسازید

1. دوز مصرفی قرص ایزوکربوکسازید برای هر بیمار با توجه به وضعیت او تعیین می شود. در طول درمان با قرص ایزوکربوکسازید فشار خون را کنترل کرده و هر گونه نشانه غیر طبیعی را گزارش کنید.
2. فشار خون بیمار را در وضعیت خوابیده و ایستاده کنترل کنید. هایپوتانسیون ارتواستاتیک را مورد توجه قرار دهید.
3. هر هفته وزن بیمار و ادم محیطی را کنترل کنید.
4. اثرات درمانی قرص ایزوکربوکسازید ممکن است 3 تا 4 هفته بعد ظاهر شود.
5. در صورت بروز هایپرتنشن شدید، داروی فنتولامین باید در دسترس باشد.
6. مصرف داروی ایزوکربوکساید ریسک بروز افکار خودکشی در کودکان و افراد بالغ جوان را به دنبال دارد. از این رو بیمار را باید به لحاظ وجود چنین افکاری بررسی کرد.

توجهات بیمار – خانواده هنگام مصرف ایزوکربوکسازید

1. به دلیل هایپوتانسیون ارتواستاتیک ناشی از قرص ایزوکربوکسازید، از تغییر وضعیت ناگهانی اجتناب کنید. استفاده از قرص ایروکربوکساید در بعضی موارد می تواند منجر به افزایش فشار خون شدید در برخی افراد شود. بنابراین فشار خون خود را مرتبا چک کنید.
2. در طول درمان با داروی ایزوکربوکسازید از انجام فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند اجتناب کنید.
3. از قطع ناگهانی قرص ایزوکربوکسازید اجتناب کنید.
4. در طول درمان با ایزوکربوکسازید هر گونه تغییر در وضعیت ذهنی را مورد بررسی قرار دهید.

شرایط نگهداری ایزوکربوکسازید

قرص ایزوکربوکسازید باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتی گراد و دور از نور نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

همه چیز در مورد قرص ضد افسردگی سیتالوپرام (Citalopram)

آشنایی با موارد مصرف قرص ضد افسردگی دوسولپین

از موارد مصرف داروی ضد افسردگی آمی تریپتیلین بیشتر بدانید!

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم