علت درد در اطراف ناف و شکم + راه های درمان

درد در اطراف ناف و شکم: می تواند ناشی از بافت ها و دیواره شکم که اطراف حفره شکمی را احاطه کرده اند، باشد و برای توصیف درد از اندام های درون حفره شکم استفاده می شود.همه ی ما در طول زندگی بارها درد در اطراف ناف و شکم را تجربه کرده ایم ولی برخی از علت های دل درد هایمان را نمیدانیم در این مقاله از دلگرم شما را با انواع دل درد و درمان آن آشنا میکنیم با ما همراه باشید.

مقدمه ای در مورد درد شکمی

شکم توسط پایین‌ترین دنده و دیافراگم در بالا و استخوان لگن در پایین محصور شده است.
اعضای داخل حفره شکم عبارتند از: معده، روده باریک، روده بزرگ، کبد، کیسه صفرا، طحال و پانکراس (لوزالمعده).

علت درد دور ناف و دل درد و درمان آن

شایع‌ترین علت دل درد در سمت راست شکم آپاندیسیت است اما باید توجه داشته باشید که درد آپاندیس در 24‌ ساعت اول معمولا دور ناف است و بعد به سمت راست و پایین شکم منتقل می‌شود.
درد های شکمی میتواند از یک مسمومیت ساده تا یک سرطان باشد.

درد: احساس سوزش درست در زیر قفسه‌سینه به‌خصوص پس از صرف یک وعده غذایی حجیم.
دلیل: سوزش سر دل (ریفلاکس).
درمان: یک قرص آنتی‌اسید یا یک قاشق شربت آنتی‌اسید بخورید و از خوردن وعده‌های غذایی پرچرب اجتناب کنید. اگر درد همچنان برای چند هفته ادامه داشت به پزشک مراجعه کنید.

درد: احساس درد ناگهانی زیر ناف که به طرفین منشعب می‌شود.
دلیل: عفونت مجاری ادراری یا بیماری التهابی لگن.
درمان: اگر درد در حال افزایش است، حتما به اورژانس مراجعه کنید. ممکن است پزشک آزمایش‌های تشخیصی تجویز کند تا علت اصلی احساس درد مشخص شود.

درد: درد یا ناراحتی‌ای که به آرامی شروع شده و ادامه می‌یابد. گاه ممکن است این احساس درد برای هفته‌ها یا حتی ماه‌ها ادامه داشته باشد، گاهی اوقات هم با اسهال، یبوست و نفخ همراه است.
دلیل: بیماری‌های مزمن مانند عدم تحمل لاکتوز، نشانگان روده تحریک‌پذیر، زخم معده، عدم تحمل غذا، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو یا بیماری سلیاک.
درمان: با پزشکتان مشورت کنید. ممکن است شما را برای پیگیری به یک متخصص گوارش ارجاع دهد.

ورم روده

ورم روده در روده بزرگ یا کوچک ایجاد و باعث درد در ناحیه شکم فرد می شود. این بیماری می تواند خطرناک و با خونریزی روده یا اسهال همراه باشد.
دردهای شکمی خود را جدی بگیرید زیرا خونریزی و التهاب روده می تواند به بیماری های خطرناک تر منجر شود.

سندروم حساسیت روده

این بیماری با درد زیاد همراه است و گاهی سال ها ادامه دارد. البته همچون ورم روده با خونریزی یا اسهال همراه نیست. خانم ها بیشتر از مردها به این بیماری دچار می شوند.

درد: احساس درد ناگهانی در پایین شکم در سمت چپ که با حساسیت در لمس شکم نیز همراه است. گاه این درد ممکن است با تب، تهوع یا استفراغ همراه باشد.
دلیل: بیماری کرون، کولیت اولسراتیو یا دیورتیکولیت.
درمان: ممکن است پزشک، انجام یک کولونوسکوپی را به شما توصیه کند. شاید به درمان طولانی‌مدت نیاز باشد.

یبوست

درد: احساس درد در اطراف و زیر ناف همراه با دفع گاز.
دلیل: یبوست یا نفخ شکم.
درمان: ملین (از قرص و دارو گرفته تا میوه و سبزیجات) یا داروهای ضدگاز بخورید. اگر درد به مدت بیش از 2 هفته ادامه یافت، به پزشک مراجعه کنید.

حساسیت به گلوتن

برخی از مردم به گلوتن واکنش های بدی نشان می دهند. گلوتن در گندم و دانه چاودار موجود است. حالت شدید حساسیت به گلوتن، بیماری سلیاک نام دارد.
گلوتن موجب آسیب دیدن روده کوچک و مانع از عملکرد درست آن می شود. در این حالت روده نمی تواند مواد غذایی را جذب کند. سلیاک می تواند منجر به گاز، نفخ و دردهایی همچون خستگی عمومی بدن می شود.عدم توانایی روده کوچک در جذب مواد غذایی به استفراغ، کاهش وزن و حتی سوء تغذیه منجر می شود.

درد پیش از قاعدگی

درد: احساس درد زیر ناف که از چند روز قبل از قاعدگی آغاز می‌شود و تا چند روز بعد از قاعدگی ادامه می‌یابد.
دلیل: نشانگان پیش از قاعدگی.
درمان: در کنار استفاده از مسکن‌ها، رژیم غذایی سالم (مصرف میوه‌ها و سبزی‌های تازه و پرهیز از تنقلات شیرین و غذاهای چرب) می‌تواند به کاهش این درد منجر شود.

کیسه صفرا

درد: احساس درد ناگهانی در سمت راست و بالای شکم که ممکن است به نقاط دیگر شکم یا کمر هم کشیده شود.
دلیل: بروز سنگ کیسه صفرا یا التهاب کیسه صفرا.
درمان: اگر درد همچنان ادامه دارد و پس از خوردن غذاهای چرب شدت علایم آن بیشتر می‌شود، حتما با پزشکتان مشورت کنید.

درد های تیروئیدی

با اینکه غده تیروئید در گلو قرار دارد اما می تواند موجب درد معده و شکم بشود. تیروئید پرکار موجب ترشح هورمون زیادی می شود که توسط فرایند هضم تشدید می شود و منجر به دردهای شکمی می شود. تیروئید کم کار هم موجب کاهش روند هضم می شود و به تولید گاز و ایجاد نفخ منجر می شود.

عفونت کلیه

درد: احساس درد ناگهانی و حاد پهلوها که تا کشاله ران کشیده می‌شود.
دلیل: سنگ کلیه یا مثانه، عفونت کلیه یا مثانه.
درمان: افزایش مصرف آب. با پزشک تماس بگیرید. بیشتر سنگ‌های کلیوی در نهایت خودبه‌خود از بدن دفع می‌شوند، اگرچه در مواردی به جراحی نیاز است. اگر دچار تب هستید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

انگل

هیچ فردی دوست ندارد تصور کند دردهای شکم و معده او در نتیجه وجود کرم و انگل در بدن او است. اما این مساله می تواند حقیقت داشته باشد و انواع و اقسام کرم و انگل وجود دارند که به واسطه استخر یا آب رودخانه و دریا یا در نتیجه نوشیدن آب های تصفیه نشده وارد بدن و باعث دل درد شدید، دل پیچه، اسهال و استفراغ می شوند.

درد: احساس درد ناگهانی در اطراف ناف که ممکن است همراه با تهوع، تب، استفراغ، کاهش اشتها، اختلال در اجابت‌مزاج یا سفت شدن عضلات شکم باشد. این درد معمولا پس از مدت کوتاهی از حوالی ناف به پایین شکم (سمت راست) انتشار می‌یابد.
دلیل: بروز آپاندیسیت.
درمان: با مشاهده چنین علایمی، حتما به بیمارستان بروید زیرا اگر علت آپاندیسیت باشد باید بی‌درنگ جراحی شوید. غفلت در این مورد ممکن است باعث آزاد شدن مایع عفونی و انتشار عفونت در شکم شود. سفت‌شدن عضلات شکم، نشانه آن است که عفونت رو به گسترش است و شما در معرض بیماری پریتونیت قرار گرفته‌اید.

انسداد در روده

درد: درد ناگهانی‌ای که با اسهال همراه است؛ اسهال خونی، خون در مدفوع یا استفراغ.
دلیل: ممکن است علت این درد، انسداد در روده، آپاندیس سوراخ شده یا خونریزی از روده باشد.
درمان: فورا به بیمارستان مراجعه کنید تا بتوانید از درمان‌های تخصصی بهره‌مند شوید.

سرطان

شاید کمی غیرمعمول به نظر برسد اما سرطان نیز می تواند یکی از دلایل دردهای ناحیه شکم باشد. سرطان می توان در کبد، پانکراس، معده، کیسه صفرا یا تخمدان به وجود بیاید و باعث درد شود.
دست دادن اشتها، کاهش وزن، حالت های تهوع دایمی، ورم زیاد و … نشانه های دیگری از وجود سرطان هستند. یا مثلا اگر فردی عادت داشته است روزی یک بار دستشویی برود و اکنون روزی سه تا چهار بار دستشویی می رود، ممکن است روده او دچار مشکل شده باشد.

تشخیص علت درد شکم

خصوصیات درد

شروع درد

کی درد شروع می شود؟ بیشتر در صبح و یا در شب؟
اگر درد می رود و می آید، چه مدت درد دارید و چه مدت بدون درد هستید؟
آیا بعد از غذا و یا نوشیدنی خاصی دچار درد شکم می شوید؟
اگر درد ناگهانی بوجود آید، ممکن است به علت توقف جریان خون به روده بزرگ و یا مسدود شدن مجرای صفراوی باشد.

محل درد

با نشان دادن محل درد می توان علت را دانست،
درد آپاندیس در وسط شکم می باشد که به سمت راست و پایین شکم کشیده می شود.
درد دیورتیکولولیت در قسمت چپ و پایین شکم می باشد.
درد کیسه صفرا در قسمت میانی و بالای شکم و یا قسمت راست و بالای شکم می باشد.

خصوصیات و شدت درد و آیا درد به اندام های دیگر انتشار یافته است ؟

مسدود شدن روده باعث درد شکم به علت انقباضات عضلات روده و نفخ روده می شود.
مسدود شدن مجرای صفراوی باعث درد بالای شکم می شود.
پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) حاد باعث درد شدید و مداوم در بالای شکم و بالای کمر می شود.
وجود تب و اسهال نشاندهنده التهاب روده می باشد که ممکن است توسط عفونت ایجاد شده باشد

طول مدت درد

درد IBS (سندرم روده تحریک پذیر)، ماه ها و یا سال ها طول می کشد.
درد کولیک صفراوی بین نیمک ساعت تا چند ساعت طول می کشد.
درد پانکراتیت، یک روز و یا بیشتر طول می کشد.
درد ناشی از برگشت اسید معده به مری (ریفلاکس معده) و یا زخم دوازدهه متناوب است و چند هفته و یا چند ماه درد می کشد و بعد چند هفته و یا چند ماه درد آرام می شود.

چه چیزی باعث بدتر شدن درد می شود ؟

آیا درد با سرفه، تنفس بدتر می شود؟
دردهایی که در اثر التهاب بوجود آمده باشند، با عطسه، سرفه و هر گونه حرکت هیجانی بدتر می شوند.

چه چیزی درد را آرام می کند

غالبا درد سندرم روده تحریک پذیر و یبوست، با حرکت روده آرام می شود.
درد ناشی از مسدود شدن معده و یا بالای روده کوچک، با استفراغ کردن آرام می شود.
داروهای آنتی اسید، درد ناشی از زخم معده و دوازدهه (اثنی عشر) را آرام می کنند.

دقت در علائم و نشانه ها از قبیل

تب، اسهال و یا خونریزی.
وجود تب نشانه التهاب می باشد.
اسهال و یا خونریزی مقعد نشاندهنده درد روده می باشد.
وجود تب و اسهال نشاندهنده التهاب روده می باشد که ممکن است توسط عفونت ایجاد شده باشد.

به پزشک مراجعه کنید اگر. . .

• دردتان شدید و ناگهانی است و در عملکردتان اختلال ایجاد کرده است.
• همراه با درد شکم، تب، تهوع، استفراغ، اسهال شدید، اسهال خونی و تنگی نفس دارید.
• دردتان مداوم است و بیشتر از 24 ساعت طول کشیده، به خصوص اگر بالای 50 سال دارید.
• شکم‌تان سفت شده است و قادر به اجابت مزاج نیستید.

این نکات را فراموش نکنید

• اگر اسهال با خون یا تب همراه است از مصرف داروی ضداسهال خودداری کنید.
• اگر علت درد نامشخص است از مصرف داروهای ضددرد خودداری کنید؛ چه بسا که بیماری مهمی ‌را مخفی نگه دارید.
• گاهی اوقات درد مربوط به جدار شکم است و می‌تواند کل ناحیه شکم را درگیر سازد. در این صورت ارتباطی با بیماری‌های داخل شکم ندارد بلکه به دلیل درگیری عضله یا مشکلات پوستی ایجاد می‌شود. چنین دردی معمولا به دنبال انقباض دیواره شکم (برای مثال هنگام دراز و نشست) تشدید می‌شود.
• دردهای ناشی از ریفلاکس یا بازگشت اسید معده معمولا به صورت سوزش در ناحیه پشت و بالای قفسه سینه احساس می‌شوند بنابراین جزء دردهای شکمی به حساب نمی‌آیند.
• تشخیص علت درد شکم حتما باید توسط پزشک صورت گیرد چرا که بعضی از این دردها مهم و اورژانسی هستند. برای مثال بیمار ممکن است درد آپاندیسیت را با سنگ کلیه اشتباه بگیرد و به موقع به بیمارستان مراجعه نکند. به این ترتیب جانش به خطر می‌افتد.