علائم و راههای درمان آتروفی بیضه (کوچک شدن بیضه) چیست ؟
آتروفی بیضه
آتروفی بیضهها هنگامی رخ میدهد که بیضهها تحلیل رفته و کوچک میشوند. بیضهها دو غدۀ تولید مثل هستند که درون کیسه بیضه و درست زیر آلت تناسلی مردانه قرار دارند. این غدهها مسؤول ایجاد اسپرم محسوب میشوند.
آتروفی بیضه یک حالت و وضعیت پزشکی است که طی آن اورگانهای تولید مثل که در اسکروتوم قرار دارند، اندازه شان کاهش یافته و این ممکن است همراه با کاهش عملکرد آنها نیز باشد. غدد تناسلی مردان که بیضه نامیده میشوند در کیسهی بیضه قرار گرفتهاند.
وظیفهی اصلی این کیسه تنظیم دمای اطراف بیضهها است که آن را با کاهش یا افزایش دما در پاسخ به درجه حرارت سرد و گرم انجام میدهد و این باعث میشود که مردان احساس کنند بیضههایشان کوچکتر یا بزرگتر از حالت معمول به نظر میرسند. با این وجود آتروفی بیضه مربوط به کوچک شدن بیضه هاست نه کیسه بیضه.
یکی از خطرات داشتن بیضه های کوچک این است که می تواند به ناباروری منجر شود. چون به اندازه ی کافی تستوسترون، هورمونی که به تولید اسپرم کمک می کند، را تولید نمی کند. به همین دلیل است که مردان با بیضه های کوچک، تعداد اسپرم های کمی دارند.
آتروفی بیضهها هنگامی رخ میدهد که بیضهها تحلیل رفته و کوچک میشوند
علت آتروفی بیضه چیست ؟
ورم کردن بیضهها : یکی از علائم اصلی این بیماری درد و ورم شدید بیضهها است که همراه با حالت تهوع و تب میباشد. بیضهها ورم میکنند و بزرگتر به نظر میرسند و این ورم منجر به آتروفی بیضهها می شود. به طور کلی دو نوع ورم بیضه وجود دارد:
ورم بیضهها به صورت ویروسی : این بیماری به وسیلهی ویروس اوریون به وجود میآید. حدود یک سوم مردانی که بعد از بلوغ دچار اوریون شدهاند به ورم بیضه مبتلا میشوند و این عارضه معمولا 4 الی 7 روز بعد از بیماری اوریون اتفاق می افتد.
ورم بیضه باکتریایی : نوعی دیگری از ورم بیضهها مربوط به عفونتهای منتقله از راه تماس جنسی (STI) از قبیل سوزاک یا کلامیدیا (نوعی از سوزاک) میباشد. در برخی دیگر از موارد این بیماری به علت وجود عفونت مجاری ادراری یا از طریق سوند یا تجهیزات پزشکی دیگری که به آلت تناسلی وصل شدهاند به وجود میآید.
سن : همانند یائسگی زنان، برای بعضی از مردان نیز همین اتفاق رخ میدهد که به آن اندروپوز یا یائسگی مردان گفته میشود. این وضعیت منجر به کاهش سطح تستسترون شده و نهایتا آتروفی بیضه به وجود میآید.
واریکوسل : واریکوسل شبیه رگ واریسی است اما بجای پاها در مجاورت بیضهها خود را نشان میدهد. واریکوسل معمولا به روی بیضه سمت چپ تاثیر میگذارد و به تیوپ ایجاد اسپرم در بیضهها آسیب میرساند که در نهایت باعث کوچک شدن بیضهها میشود.
پیچش بیضه ایی(TRT) : زمانی که بیضهها بچرخند و طناب بیضهای را با خون حمل شده به پوسته ی بیضه بپیچانند، این اتفاق رخ میدهد. کاهش شدت خون باعث ایجاد درد و تورم در بیضهها میشود و اگر در طی چند ساعت درمان نشود باعث آتروفی دائمی بیضه میشود.
سوءمصرف در الکل : مصرف الکل سبب کاهش تستسترون و آسیب به بیضهها شده و باعث آنتروفی بیضه میشود.
علائم آتروفی بیضه
اگر چه علامت اصلی کوچک شدن بیضه یا دو بیضه میباشد، ولی بر حسب سن علائم دیگری اضافه میگردد. یکی از علائم دیگر این بیماری درد و ورم شدید بیضهها است که همراه با حالت تهوع و تب میباشد. بیضهها ورم میکنند و بزرگتر به نظر میرسند و این ورم منجر به آتروفی بیضهها می شود.
علائم آتروفی بیضه قبل از بلوغ
- عدم وجود مو در صورت
- عدم وجود مو در ناحیه ژنیتال
- بزرگی آلت تناسلی
- التهاب پروستات
علائم آتروفی بیضه بعد از بلوغ
- کاهش میل جنسی
- ناباروری
- کاهش توده عضلانی
- عدم رشد مو در صورت
- عدم یا کاهش مو در ناحیه ژنیتال
- بیضههای بسیار نرم
راه های تشخیص آتروفی بیضه
جهت دانستن اینکه چه علواملی باعث بروز آتروفی بیضه شده است، پزشک شما در مورد شیوهی زندگی و تاریخچه جنسی از شما سوالاتی خواهد پرسید؛ سوالاتی نظیر اینکه آیا شما الکل مصرف میکنید یا خیر. در مرحلهی بعد، بیضهها، سایز، بافت و محکمی آنها را بررسی میکند و براساس یافتهها، آزمایشهایی را برای بیمار خود تجویز می کند. آزمایشها شامل:
- سونوگرافی بیضه ها
- آزمایش کامل خون
- آزمایش سطح تستوسترون
- یکی از علائم بیماری آتروفی بیضه درد و ورم شدید بیضهها است
علل آتروفی بیضه یا بیضه های کوچک
علل مختلفی برای بیضه های کوچک وجود دارد که عبارتند از:
- آسیب به بیضه ها: هنگامی که به بیضه ها آسیب برسد، مانند ضربه یا تحت فشار شدید قرار گرفتن، که گاهی اوقات مشکلی به وجود نمی آید ولی گاهی باعث ایجاد کبودی یا آسیب دیگری مثل پیچ خوردگی بیضه می شود که نتیجه ی آن کوچک شدن بیضه ها است. پیچ خوردگی بیضه ها باعث آسیب به طناب اسپرماتیک می شود. این آسیب نادر است و معمولا در کودکان و پسران نوجوان اتفاق می افتد اما می تواند در هر سنی در طول خواب یا آسیب جسمی نیز اتفاق بیفتد.
- استروئیدها و داروها : بعضی از داروها می توانند باعث کوچک شدن بیضه ها شوند زیرا میزان تستوسترون را در بدن محدود می کنند. تستوسترون یکی از مهمترین علل بیضه های کوچک است. بسیاری از مردان بالغ و پسران نوجوان از استروئیدهای آنابولیک مصنوعی که بدن به طور طبیعی آن را تولید می کند، استفاده می کنند.
- دارو : استروئیدهای آنابولیک مصنوعی برای عضله سازی بسیار سریع نیز استفاده می شوند و همچنین می توانند برای کمک به بهبود عملکرد ورزشکاران استفاده شوند. چون بدن مقدار کافی از این هورمون را نمی سازد از تستوسترون مصنوعی استفاده می کنند، اما معمولا علت اصلی، عدم تولید تستوسترون، سن یا اشکال در سیستم های دیگر بدن است.
- کورتیکواستروئیدها : یکی دیگر از داروهایی که بیضه ها را کوچک می کنند، کورتیکواستروئیدها هستند که برای درمان برخی از بیماری ها مانند آسم، اگزما، آرتریت روماتوئید به کار می روند. یک نمونه از این دارو، پردنیزون است.
- بیماری های مختلف : انواع بیماری ها و اختلالات می توانند باعث کوچک شدن بیضه ها شوند:
بیماریهایی که باعث کوچک شدن بیضه میشوند :
- HIV (ایدز)
- دیابت
- چاقی
- بیماری کلیوی
- بیماری کبد
- اختلالات خواب : افراد مبتلا به بی خوابی، کم خوابی یا خواب بی کیفیت، بیضه های کوچکتری داشتند. این ممکن است به دلیل این واقعیت باشد که مردانی که در خواب شب وارد مرحله ی REM (خواب عمیق) نمی شوند، تستوسترون پایین تری دارند. برای تایید این موضوع باید مطالعات بیشتری انجام شود. نتایج مطالعات بالینی نشان می دهد که مردانی که بیشتر می خوابند تستوسترون بیشتری تولید می کنند.
بعضی از داروها می توانند باعث کوچک شدن بیضه ها شوند
پیشگیری از تحلیل یا کوچک شدن بیضه یا آتروفی بیضه
برای پیشگیری از این اختلال به طور مرتب بیضه خود را اندازه بگیرید . در صورت بروز حادثه ای که به بیضه ضربه یا آسیب وارد می شود حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
درمان آتروفی بیضه یا کوچک شدن بیضه
درمان آتروفی بیضه معمولا بر اساس بررسیها و تستهایی که به دنبال پیدا کردن علت کوچک شدن بیضهها انجام میشوند، صورت میگیرد. تستهای خاصی از جمله سونوگرافی بیضهها، تست هورمونهای خون و تعداد اسپرمها به شناسایی آتروفی بیضه در کنار آزمایشهای فیزیکی کمک میکند. آتروفی بیضه در اکثر موارد برگشت ناپذیر است و اگر هرچه زودتر درمان شود از آسیبهای دیگر جلوگیری میشود. برای مثال اگر مصرف الکل علت این بیماری باشد،
منع در مصرف الکل باعث پیشگیری از آسیبهای جدی میباشد. عمل جراحی واریکوسل یا پیچش بیضه به درمان بیماری کمک خواهد کرد؛ ولی به شرطی که در همان مرحله اول درمان شود. در صورت تشخیص کاهش هورمونها در بدن شما، پزشک شما داروهایی را در این خصوص برای شما تجویز خواهد کرد. درمان های خانگی موثر هم شامل نرمش کردن، رژیم سالم و فعالیت های جنسی سالم میباشد
درمان براساس عواملی است که باعث آتروفی بیضه شده است ولی اکثراً درمان آتروفی بیضه ، غیر قابل برگشت است. اگر آتروفی بیضه به علت عفونت های منتقله جنسی یا دیگر عفونت ها باشد، مصرف یک دوره آنتی بیوتیک نیاز می باشد.
ایجاد یک برنامه منظم خواب، کمک خواهد کرد که شما به ریتم روزانه ى خود بازگردید. بعد از اینکه ریتم شما متعادل شد بیضه ها شروع به بازگشت اندازه ی خود مى کنند.
با پزشک خود در مورد هر گونه عوارض جانبی دارو صحبت کنید. اغلب گزینه های گوناگون برای برطرف کردن عوارض جانبی وجود دارند.
ببیشتر بخوانید :
درباره پیچ خوردگی بیضه ها در پسران چه می دانید؟
علائم و علت هیدروسل (آب آوردن بیضه) چیست؟
اندازه بیضه چپ و راست : علت هم اندازه نبودن بیضه ها چیست ؟