آشنایی با مزایای درمانی گنادورلین
آشنایی با موارد مصرف گنادورلین
گنادورلین (Gonadorelin) برای درمان آمنوره و ناباروری ناشی از آزادشدن غیر طبیعی هورمون آزادکننده گنادوتروپین ها (GnRH) در زنان، و نیز بررسی عملکرد هیپوفیز در بزرگسالان به کار می رود.
نام تجاری: Factrel ، Lutrepulse، Relisorm
اشکال دارویی: آمپول: 100 میکروگرم، 0.8 میلی گرم(ملح استات)، 3.2 میلی گرم(ملح استات)
مکانیسم اثر گنادورلین
این دارو در مصرف با تحریک کننده های GnRH در هیپوفیز موجب آزاد شدن گنادوتروپین ها (LH,FSH) می گردد. تجویز مداوم دارو در نهایت موجب مهار رهایش گنادوتروین ها می شود.
فارماکوکینتیک گنادورلین
این دارو یک پپتید ده اسید آمینه ای است که از طریق وریدی یا زیر جلدی تزریق می شود. نیمه عمر آن در تزریق وریدی حدود 4 دقیقه می باشد. این دارو در هیپوتالاموس و هیپوفیز توسط پپتیدازها تجزیه می شود و به صورت متابولیت از طریق کلیه ها دفع می شود.
روش درست مصرف داروی گونادورلین
قبل از شروع درمان با این دارو، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک میکند تا اطلاعات دارویی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
دوز و مقدار داروی گونادورلین از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ این دارو نیز یک قرص دارو را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید.
- معمولا این دارو به صورت وریدی به زیر پوستی تزریق میشود.
- دوز گونادورلین و دوره درمان با این دارو با توجه به وضعیت بیمار و وزن او تجویز میشود.
اگر فراموش کردید که دوز داروی خود را در زمان مشخص مصرف کنید اما به زودی یادتان افتاد، دارو را مصرف کنید؛ اما اگر زمانی به یاد آوردید که نزدیک به ساعت دوز بعدی دارو است، دوز از یاد رفته را مصرف نکنید. نباید به خاطر دوز از یاد برده شده، دو دوز از دارو را باهم مصرف کنید.
مقدار و موارد مصرف گنادورلین
درمان آمنوره و تحریک تخمک گذاری برای درمان ناباروری به علت نارسایی هیپوتالاموس
بالغین: 5 میکروگرم از راه وریدی یا زیرجلدی هر 90 دقیقه به مدت 21 روز تجویز می شود. تزریق معمولا از طریق پمپ مخصوص صورت می گیرد. پمپ به گونه ای تنظیم می شود که 25 تا 50 میکرولیتر در دقیقه محلول استریل، تزریق گردد. دوز معمول دارو بین 1 تا 20 میکروگرم است.
تاخیر در بلوغ
نوجوانان: 5 میکروگرم هر 90 دقیقه از راه زیرجلدی یا وریدی با پمپ تجویز می شود.
نکات با اهمیت در مورد گنادورلین
گنادورلین در تشخیص هیپوگنادیسم نیز کاربرد دارد. با تجویز تک دوز این دارو، کمیت پاسخ LH به گنادوتروپین در تشخیص نقص عملکرد هیپوفیز یا هیپوتالاموس کمک می نماید.
- این تست در مجموع نمی تواند هیپوگنادیسم اطفال را تشخیص دهد و به این منظور در اطفال توصیه نمی گردد.
- بی خطر بودن و موثر بودن گنادورلین در کودکان و افراد زیر 18 سال ثابت نشده است.
- در بیمارانی که دچار آمنوره وابسته به وزن هستند تا زمانی که وزن آنها متناسب نشده است از مصرف دارو خودداری نمایند.
موارد منع مصرف گنادورلین
این ترکیب نباید در موارد حساسیت به گنادورلین، نارسایی اولیه تخمدان، خونریزی غیر طبیعی و تشخیص داده نشده واژینال مصرف می شود.
موارد احتیاط در مورد گنادورلین
- دوران بارداری
- کودکان زیر 18 سال
تداخلات دارویی گنادورلین
به منظور جلوگیری از تحریک بیش از حد تخمدان، از مصرف همزمان این دارو با سایر داروهای تحریک کننده تخمدان اجتناب نمائید.
آندروژن، استروژن، گلوکوکورتیکوئیدها و پروژستین به طور مستقیم بر ترشح گنادوتروپین های هیپوفیز اثر می گذارند. در طول مصرف این دارو ها تست تشخیصی انجام ندهید.
- دیگوکسین و ضد بارداری های خوراکی ممکن است غلظت گنادوتروپین ها را کاهش دهند.
- لوودوپا و اسپیرونولاکتون ممکن است به طور موقت غلظت گنادوتروپین را افزایش دهند.
- فنوتیازین ها و آنتاگونیست های دوپامین ، پرولاکتین را افزایش می دهند که ممکن است پاسخ به گنادورلین را مهار کند.
عوارض جانبی گنادورلین
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
- Derm: هماتوم، عفونت موضعی، التهاب، فلبیت خفیف
- Other: بارداری چندقلو، تحریک بیش از حد تخمدان، آنافیلاکسی
مصرف گنادورلین در بارداری و شیردهی
در صورت مصرف گنادورلین استات در دوران بارداری، احتمال آسیب به جنین بعید است. ترشح این دارو در شیر مادر ثابت نشده است، همچنین این دارو اندیکاسیون درمانی در دوران شیردهی ندارد.
توجهات پزشکی – پرستاری در رابطه گنادورلین
برای درمان موفق با گنادورلین، تشخیص صحیح اهمیت دارد. باید ثابت شود که آمنوره هیپوتالاموسی یا هیپوگنادیسم ناشی از نقص در مقدار یا ترشح ضربانی GnRH است.
- چگونگی پاسخ دهی بیمار را به درمان تحت نظر داشته باشید.
- هر بار محل تزریق وریدی را از نظر بروز عفونت کنترل نمائید.
جهت تقلید نظم ضربانی، گنادورلین را با پمپ انفوزیون سرپایی تزریق نمائید. مدت هر بار تزریق را یک دقیقه و فاصله بین هر دو تزریق را روی 90 دقیقه تنظیم نمائید.محل تزریق لازم است هر 48 ساعت تغییر کند.
توجهات بیمار – خانواده در رابطه با گنادورلین
- ممکن است چندقلو زایی روی دهد.
- توجه داشته باشید محل تزریق و شیوه تزریق به صورت ضد عفونی شده باشد.
- در صورت بروز کهیر، اشکال در تنفس و سایر علائم بروز حساسیت به پزشک مراجعه نمائید.
- در صورت بروز علائم عفونت، هماتوم، التهاب، دل پیچه، تورم دست ها و پاها، تهوع و استفراغ، اسهال به پزشک مراجعه نمائید.
- برای تزریق دارو به پمپ لوترپالس نیاز است.
هشدار ها در رابطه با گنادورلین
این فرآورده ممکن است در برخی افراد ایجاد حساسیت نماید. تجویز مکرر گنادورلین، ممکن است منجر به از بین رفتن حساسیت هیپوفیز و کاهش پاسخ LH شود.
شرایط نگهداری گنادورلین
دارو را در دمای 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری نمائید.
بیشتر بخوانید:
آمنوره(قطع قاعدگی) چیست؟ چه میزان با آن آشنایی دارید؟
آزمایش تشخیص ناباروری در زنان چگونه انجام میشود؟