علت بالا و پایین بودن P در آزمایش ادرار

دسامبر 13, 2023

0 خواندن این مطلب 3 دقیقه زمان میبرد

تفسیر آزمایش P ادرار

P علامت اختصاری فسفر یکی از مواد معدنی موجود در بدن است که سنجش آن برای برخی از شرایط بالینی حائز اهمیت است. در تست فسفات ادرار مقدار فسفات ادرار در مدت ۲۴ ساعت بررسی می شود. فسفات یونی است که ماده ی معدنی فسفر دارد. بدن برای ساخت و ترمیم استخوان و دندان ، کمک به بهبود عملکرد عصب و بهبود انقباض ماهیچه ها به فسفر نیاز دارد. بیشتر ( در حدود ۸۵ درصد) فسفر در ساختار فسفات ها در استخوان ها یافت می شود. مابقی آن در سایر بافت های بدن ذخیره می شود.

کلیه ها به کنترل مقدار فسفات بدن کمک می کنند. فسفات اضافه توسط کلیه ها فیلتره می شود و از بدن از راه ادرار دفع می شود. اگر فسفات کافی وجود نداشته باشد، مقدار کمتری در ادرار وجود دارد. مشکلات کلیوی می تواند باعث کاهش یا افزایش میزان فسفات ادرار شود. مقدار بالای فسفات ادرار ممکن است به علت مصرف وعده ی غذایی پر از فسفات، سطح بالای ویتامین D و یا پرکاری پاراتیروئید باشد. برخی انواع تومور ها هم ممکن است سطح بالای فسفات ادرار بدهند.

دفع فسفر در ادرار وابسته به شرایط بالینی بیمار است، و باید به همراه غلظت فسفر سرمی مورد بررسی قرار گیرد. تغییرات شبانه روزی قابل توجهی در ترشح فسفر در ادرار وجود دارد، غلظت بعد از ظهر از بالاترین مقدار برخوردار است. سنجش فسفاتوری در تشخیص استئومالاسمی مفید نمی باشد. غلظت فسفر ادرار با سن، توده عضلانی، عملکرد کلیوی و PTH تغییر می کند. تست بررسی کلسیم و کراتینین ممکن است همزمان با این تست درخواست شود.

افزایش سطح: هیپوپاراتیروئیدیسم و ریکتز مقاوم به ویتامین D، عدم تحرک به دلیل فلجی، مسمومیت با ویتامین D، آسیب توبولی کلیه ( سندرم فانکونی) و هیپوفسفاتمی ارثی

کاهش سطح: هیپوپاراتیروئیدیسم ، هیپوپاراتیروئیدیسم کاذب، پاراتیروئیدکتومی

مقادیر طبیعی:

با رعایت رژیم غذایی g/day 1 > یا mmol/day ۳۲٫۳>
بدون رژیم غذایی محدود کننده g/day ۱٫۳- ۰٫۴ یا mmol/day ۴۲- ۱۲٫۹

سایر نام ها: فسفر ادرار، – Phosphate, PO4
نوع نمونه قابل اندازه گیری: ادرار ۲۴ ساعته یا رندم

کاربردهای بالینی آزمایش P ادرار

ارزیابی وضعیت افزایش و کاهش فسفر و بررسی تعادل کلسیم و فسفر
بررسی بیماران با سنگ های کلیوی (نفرولیتازیس)
کمک به تشخیص مشکلات کلیوی که بر سطح فسفات اثر دارند.
کمک به یافتن علل سنگ های کلیوی

شرایط نمونه گیری در آزمایش P ادرار

۱- رعایت رژیم غذایی قبل از انجام آزمایش ضروری است.
۲- نمونه ادرار ۲۴ ساعته به طور صحیح جمع آوری گردد.
۳- نیاز به نگهدارنده نمی باشد. در صورت استفاده از نگهدارنده ml 10 اسیدکلریدریک ۶ نرمال مناسب می باشد.

ملاحظات نمونه گیری در آزمایش P ادرار

1. از لوله های شیشه ای اسیدواش شده یا لوله های پلاستیکی استریل برای انجام آزمایش استفاده شود.
2. حجم ادرار ۲۴ ساعته را یادداشت کنید.

جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته جهت آزمایش P ادرار

نمونه گیری در صبح انجام می شود. پس از برخواستن از خواب، مثانه را تخلیه کنید ولی این ادرار را جمع آوری نکنید. این بخش می شود شروع جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته.
برای ۲۴ ساعت بعد، ادرار را جمع آوری کنید. آزمایشگاه معمولا به شما گالن ۴ لیتری می دهد. به داخل آن دست نزنید.

عوامل مداخله گر در آزمایش P ادرار

مصرف استازولامید، آلانین، آسپارژیناز، آسپرین، بیکربنات، نمک بیسموت، کالسی تونین، کورتیکواستروئیدها، فسفات ها، PTH، تریپتوفال، والین، ویتامین باعث افزایش و مصرف آلانین، آنتی اسیدهای آلومینیوم دار باعث کاهش مقادیر ادراری فسفر در شرایط داخل بدن (invivo) و وجود مانیتول (کمپلکس مولیبدات، کاهش تولید رنگ) باعث کاهش در شرایط invivo خواهد شد.

نقش P یا فسفر در بدن

فسفر در بدن چهار عمل مهم انجام می دهد:

به رشد و ترمیم بدن کمک میکند.
با کمک به متابولیسم چربیها و نشاسته ها، توان و نیروی لازم را در فرد بوجود میآورد.
درد ناشی از ورم مفاصل را کاهش می دهد.
در سلامتی دندانها و لثه مؤثر است.

از کل فسفر موجود در بدن 80 درصد آن در استخوانها موجود است و 20 درصد آن در دیگر قسمتهای بدن وجود دارد. عملکرد فسفر در استخوان معلوم است ، با کلسیم کریستال هایی را تشکیل می دهند که در اسکلت پروتئینی استخوان نشسته و موجب استحکام استخوان می گردد.

در بقیه بخش های بدن فسفر به عنوان یک عنصر مهم ، نقش های زیادی را برعهده دارد. فسفر در ساختمان کلیه کروموزوم های بدن ما موجود است. در غشا همه سلولهای بدن ما وجود دارد. فعال شدن بسیاری از آنزیمها با اتصال یک مولکول فسفر صورت می گیرد و در خون به حفظ PH ثابت کمک می کند ، و به این ترتیب نمی گذارد خون بدن ما قلیایی یا اسیدی شود. و بالاخره هر چه ماده انرژی زا در بدن ما وجود دارد مثل ATP و CP همه با اتصال مولکول فسفر انرژی را در خود ذخیره می کنند.

پس می بینید اگر فسفر وجود نداشته باشد حیات امکان پذیر نیست. به همین دلیل است که خداوند عنصر فسفر را به وفور در مواد غذایی قرار داده است.

منابع غذایی حاوی فسفر

فسفر بیشتر در منابع حیوانی موجود است . گوشتهای گاو و گوسفند ، ماکیان و ماهی که غنی از پروتئین هستند دارای فسفر زیادی می باشند . یعنی در حقیقت هر جا پروتئین هست ، فسفر زیادی یافت می شود. لبنیات، حبوبات مثل عدس ، دانه هایی مثل بادام و تخم مرغ نیز محتوی فسفر هستند.