آشنایی با موارد مصرف شربت گایافنزین

موارد مصرف و عوارض شربت گایافنزین

شربت گایافنزین (GUAIFENESIN) یکی از داروهایی است که جهت درمان برخی از علائم سرماخوردگی, آنفولانزا و … تجویز می شود. این دارو ترکیبی از شربت های ضدگرفتگی و خلط آور است و در تسکین علائمی مانند گرفتگی گلو و بینی, سرفه, سوزش راه تنفسی موثر می باشد.

گایافنزین یک داروی خلط آور (اکسپکتورانت) است که به تولید و تخلیه مخاط ریه یا خلط که در موقعیت هایی نظیر سرماخوردگی یا آنفلوانزا در قفسه سینه تجمع می یابد، کمک می کند. این دارو را می توان از داروخانه بدون نسخه تهیه کرد و همچنین ممکن است توسط پزشک برای شما تجویز شود.

‎تسکین گرفتگی های راه تنفسی, سرفه, سوزش راه تنفسی ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا از جمله مهمترین موارد مصرف شربت گایافنزین می باشند. این شربت خلط آور به صورت منقبض کردن رگ های خونی و کاهش تورم در مجاری بینی و نازک و شل کردن مخاط راه تنفسی عمل کرده و موجب تسکین علائم سرماخوردگی می شود. به طوری که فرد مبتلا به بیماری راحت تر تنفس می کند.

‎ نام های تجاری: Mucinex – Guaifenesin LA

مکانیسم اثر گایافنزین

جذب: دستگاه گوارش دفع: ادرار مکانیسم اثر: این دارو با کاهش چسبندگی و کشش سطحی ترشحات مخاطی خارج شدن آن را از دستگاه تنفسی تسهیل کرده و آن را افزایش می دهد

فارماكوكينتيك گایافنزین

دارو به سـهولت از دسـتگاه گـوارش جذب و به شكل متابوليت ها ي غيرفعال از طريق كليـه هـا دفع ميشود.

پیش از مصرف گایافنزین موارد زیر را مورد نظر قرار دهید

• در صورت سابقه ی حساسیت به این دارو یا هر داروی دیگر حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
• ‎در صورت ابتلا به سرفه های مزمن ناشی از آسم یا تجمع خلط بیش از حد در ریه ها، نیاز به بررسی های بیشتر وجود دارد تا علت اصلی سرفه مشخص گردد و درمان موثر تری آغاز شود.
• ‎مصرف گایافنزین در کودکان زیر ۲ سال بدون نظر پزشک ممنوع می باشد.
• ‎در صورت بارداری یا شیردهی پزشک یا داروساز خود را در جریان قرار دهید.
• ‎لیست کامل داروهای مصرفی خود را پیش از خرید هرگونه فرآورده دارویی (با نسخه یا بدون نسخه) در اختیار داروساز خود قرار دهید تا در صورت وجود تداخل دارویی، توصیه های لازم ارائه گردد.

‎نحوه صحیح مصرف گایافنزین

• این دارو بهتر است در ساعات بیداری هر ۴ -۵ ساعت مصرف گردد تا اثر مناسبی داشته باشد.
• ‎فرم دارویی رایج گایافنزین در کشور ما شربت می باشد که بر اساس سن و شرایط افراد از ۵۰ تا ۴۰۰ میلی گرم هر ۴ ساعت قابل مصرف است و بهتر است دارو را همراه با یک لیوان آب مصرف نمایید.
• ‎در صورتی که از فرم کپسول گایافنزین استفاده می نمایید، می توانید آن را بصورت کامل ببلعید یا کپسول را باز نموده و محتویات آن را همراه با غذا های نرم، مربا سیب، ژله یا پودینگ میل کنید با این حال از جویدن محتویات خودداری نمایید.
• ‎حداکثر مصرف روزانه شربت گایافنزین در بزرگسالان ۲/۴ میلی گرم، در سنین ۶ تا ۱۱ سال ۱/۲ میلی گرم، در کودکان ۲ تا ۵ سال ۶۰۰ میلی گرم و در کودکان زیر ۲ سال طبق نظر پزشک با مقدار تعیین شده می باشد. لذا در صورت مصرف بیش از حد مجاز گایافنزین و بروز علائم گیجی، بی حالی و خواب آلودگی شدید به مرکز درمانی مراجعه نمایید.

‎توصیه های گایافنزین

• در صورتی که سرفه های شما پس از ۷ روز درمان نشد یا همراه با علائمی نظیر تب، لکه های پوستی، سردرد مزمن، درد قفسه ی سینه یا گلو درد بود، حتما به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی سرفه ها بررسی گردد.
• ‎برای خروج بهتر خلط ها بصورت قائم بنشینید و نفس های عمیق بکشید و سپس سرفه نمایید ماساژ پشت بیمار از جهت پایین به بالا همزمان با سرفه های موثر می تواند به خروج ترشحات خصوصا در کودکان کمک نماید.
• ‎ مصرف شربت گایافنزین ایجاد خواب آلودگی و گیجی می نماید لذا تا زمانی که اثرات دارو بصورت کامل برطرف نشده است از رانندگی و کار با ابزار آلاتی که نیاز به احتیاط بیشتری دارند، خودداری نمایید.
• ‎در صورت بروز سردرد، با داروساز خود جهت معرفی داروی ضد درد مناسب شرایطتان مشورت نمایید و در صورت ادامه دار شدن یا شدید شدن سردرد به پزشک اطلاع دهید.
• ‎در صورت بروز کهیر و لکه های قرمز پوستی، تهوع و استفراغ، تب و سردرد شدید به پزشک مراجعه نمایید ممکن است نیاز به قطع مصرف این دارو داشته باشید

مصرف گایافنزین در دوران حاملگی

مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه در حیوانات نشان داده است که این دارو اثرات جانبی دارد ولی مطالعات کافی برای انسان در دسترس نیست. با اینحال منافع استفاده از دارو در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد. یا اینکه هیچ گونه مطالعه ای در حیوانات و یا مطالعات کافی در انسان وجود ندارد.

مصرف گایافنزین در دوران شیردهی

بهتر است شربت گایافنزین در دوران شیردهی با احتیاط مصرف شود.

عوارض جانبی گایافنزین

• سرگیجه
• تحریک پذیری
• سردرد
• حالت تهوع
• عصبانیت و یا اضطراب
• اختلال خواب
• ضعف
• آلرژی های شدید
• اختلال در خروج ادرار
• سریع و یا نا منظم شدن ضربان قلب
• توهم
• تشنج
• سرگیجه و سردردهای شدید
• لرزش

موارد منع مصرف مصرف شربت گایافنزین

• در صورت حساسیت یا آلرژی به هر یک از اجزای سازنده گایافنزین
• ابتلا به فشار خون بالا, ضربان قلب سریع یا دیگر مشکلات شدید قلبی مانند بیماری های قلبی عروقی خونی
• در صورت مصرف فورازولیدون و یا مهار کننده مونوآمین اکسیداز مانند فنلزین در 14 روز گذشته
• در صورتی که فرد باردار است و یا قصد باروری دارد و یا جزء زنان شیرده می باشد.
• در صورتی که فرد در حال مصرف برخی داروهای تجویز شده و داروهای تجویز نشده توسط پزشک, داروهای گیاهی و مکمل های غذایی است.

تداخلات دارویی گایافنزین

گایافنزین با بروموکریپتین، متیل دوپا، داروهای مسدود کننده بتا مانند پروپرانولول، مهار کننده های MAO مانند فنلزین و داروهای دیگری مانند فورازولیدون، ایندومتاسین، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند آمی تریپتیلین تداخل دارویی دارد.

• از مصرف همزمان این دارو با هپارین به علت مهار چسبندگی پلاکت ها و افزایش خطر خون ریزی پرهیز کنید.
• مصرف داروی دیگوکسین همزمان با گایافنزین خطر نامنظم شدن ضربان قلب و حمله قلبی را افزایش می دهد.
• مصرف داروی بروموکریپتین هم زمان با گایافنزین خطر بروز عوارض جانبی شدید را افزایش می دهد.
• مصرف هم زمان برخی داروها مانند متیل دوپا با شربت گایافنزین, ممکن است اثرات این شربت را کاهش دهد.

نکاتی که در ارتباط با مصرف شربت گایافنزین باید بدانید

• در صورتی كه تا یک هفته پس از مصرف گایافنزین همچنان سرفه ادامه داشت به پزشک مراجعه کنید.
• میزان مصرف دارو برای کودکان زیر دو سال حتما باید توسط پزشک تعیین گردد.
• برای كاهش تحریک گلو و سرفه ناشی از آن، از قرص‌های مكیدنی بدون شكر استفاده كنید.
• توصیه می‌شود شربت گایافنزین را با یک لیوان آب مصرف کنید.
• چنانچه در دوران شیردهی یا بارداری به سر می‌برید این دارو را با نظر پزشک مصرف کنید.
• در صورتیکه سابقه هر گونه حسایت دارویی یا غذایی دارید قبل از مصرف گایافنزین با پزشک مشورت کنید.
• در صورت ابتلا به سرفه‌های مزمن ناشی از استعمال دخانیات موارد را به اطلاع پزشک معالج خود برسانید.

شرایط نگهداری گایافنزین

گایافنزین در ظروف محکم و مقاوم به هوا نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

نام ۵۹ دارویی که میتوان بدون نسخه تهیه کرد!!!

موارد مصرف قرص کتوتیفن (Ketotifen) و عوارض جانبی این دارو

همه چیز در مورد داروی هیوسین

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم